الهام احمدی- پس از وقوع قتل کودک 12 ساله در
زنجان و انتشار تصاویر آن در فضای مجازی، روزی نبود که از شایعه کودک‌ربایی، قتل و
پیداشدن اجساد در فضای مجازی صحبت به میان نیاید تا جایی که بسیاری از خانواده‌ها به
قدری نگران بودند که جرأت بیرون بردن فرزندشان حتی همراه خود را نداشتند و به نوعی
دل‌نگرانی و تشویش در بین همشهریان و خانواده‌ها ایجاد شده بود.
از آن‌جایی که یکی از شگردهای باورپذیری یک
موضوع دروغ و غیرواقع، اغراق و بزرگ نمایی آن است (دروغ هر چقدر بزرگتر باورپذیری
آن بیشتر) برخی از افراد نیز از وقوع قتل پسر 12 ساله سوءاستفاده کرده و شایعه‌هایی
در سطح وسیع و باورپذیر در قالب پست‌های تلگرامی و در برخی مواقع گزارش لحظه‌ای
ارائه کردند و این باورپذیری در مردم تا جایی ادامه داشت که از نیروی انتظامی و
دستگاه قضایی درخواست اقدام سریع و بازگرداندن آرامش در بین مردم شد و در این بین
پلیس فتای استان 5 نفر را دستگیر و دادستان زنجان خطاب به شایعه‌سازان و ایجاد‌کنندگان
رعب و وحشت در بین مردم به اعمال مجازات سخت اشاره کرد، این شایعات در حالی مطرح
بود که زنجان به عنوان استان امن و پاک کشور به شمار می‌آید.
سرهنگ آدینه‌لو، رئیس پلیس فتای استان در
توضیح این موضوع با اشاره به اینکه با وقوع قتل یک پسر بچه 12ساله شایعات زیادی
در فضای مجازی منتشر شد و برخی از افراد با موج‌سواری بر شایعات از این فضا سوءاستفاده
کرده و به تشویش اذهان عمومی پرداختند، افزود: متأسفانه با بهره‌گیری از قابلیت
فضای مجازی از جمله سرعت انتقال اطلاعات و تعداد افراد حاضر در گروه‌ها توانستند امنیت
روانی جامعه را به هم بریزند.
رئیس پلیس فتای استان در توضیح جزئیات دستگیری
5 نفر از شایعه‌سازان کودک‌ربایی در زنجان با اشاره به اینکه 5 فرد دستگیر شده
مرد بودند که تعدادی از آنان از روی ناآگاهی و با دلایل غیر مجرمانه همانند آگاه
کردن و هشدار به خانواده، حساس کردن سیستم قضایی، افزایش فالوورها و ... اقدام به
این شایعه پراکنی کردند، بیان کرد: پرونده این افراد به صورت جدی در آگاهی مورد
بررسی قرار گرفت و برای تعیین حکم به دادسرا ارسال شد.
وی در پاسخ به سوالی در زمینه سابقه‌دار بودن افراد
دستگیر شده توسط پلیس فتا تصریح کرد: برای تعداد قابل توجهی از افراد فعال در فضای
مجازی که اقدام به نشر شایعات میکنند نمی‌توان گفت سابقه‌دار هستند چرا که خیلی
از این افراد از قابلیت‌های اثرگذار و مخرب مطالب منتشر شده در فضای مجازی آگاهی
ندارند و بی‌هدف و بدون انگیزه خاصی اقدام به نشر مطالب میکنند از همین رو نمی‌توان
آنان را سابقه‌دار عنوان کرد.
آدینه‌لو با اشاره به اینکه پلیس فتا به سرعت
وارد عمل شده و شایعه‌سازان در فضای مجازی را دستگیر کرد، یادآور شد: موضوع به
قدری حساس و مهم بود که دادستانی نیز بلافاصله ورود کرده و با افراد شایعه‌سازی که
منجر به تشویش اذهان عمومی شود توسط پلیس فتا شناسایی شده و برابر قانون به شدت
برخورد می‌کند.
حبس از 91 روز تا 2 سال یا جزای
نقدی از 5 تا 40 میلیون ریال
وی با اشاره به اینکه طبق قانون جرایم یارانه‌ای
ماده 18 و نیز 698 مجازات اسلامی، اقدامات منجر به تشویش اذهان عمومی جرم تلقی می‌شود،
ابراز کرد: هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به
وسیله سیستم رایانه یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار
دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به شخص
حقیقی یا حقوقی یا مقام‌های رسمی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه
از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود،
افزون بر اعاده حیثیت به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا
چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.
رئیس پلیس فتای استان با بیان اینکه مردم و
فعالان رسانه‌ای اخبار را از منابع موثق پیگیری کرده و بر شنیده‌ها و گفته‌ها
اعتماد نکنند، یادآور شد: وظیفه ذاتی خانواده‌ها مراقبت از فرزندان خود و نظارت بر
رفت و آمد آن‌هاست از همین رو به والدین توصیه می‌شود مراقب فرزندان خود باشند.
رشد پرونده‌های کلاهبرداری مالی و
خریدهای اینترنتی
وی به افزایش کلاهبرداری اینترنتی در 3 ماهه
نخست امسال نسبت به سال گذشته اشاره کرد و گفت: پرونده کلاهبرداری مالی و
اینترنتی، خریدهای اینترنتی از صفحات جعلی در زنجان افزایش داشته است از همین رو
به شهروندان توصیه می‌کنیم تا قبل از تحویل کالا اقدام به پرداخت بهای آن نکنند
چرا که کلاهبرداران از اعتماد کاربران به فضای مجازی سوء استفاده میکنند.
سرهنگ آدینه‌لو با اشاره به میزان کشفیات
پرونده‌های جرایم کلاهبرداری رخ داده در بستر اینترنت خاطرنشان کرد: بیش از 85
درصد از پرونده جرایم اینترنتی و فضای مجازی در زنجان توسط پلیس کشف و مورد
شناسایی قرار گرفتند.
وی ضمن توصیه به شهروندان برای مطالعه مطالب
منتشر شده در کانال پلیس زنجان در بستر سروش و نیز سایت پلیس بیان کرد: در این کانال
مردم می‌توانند اخبار موثق و به دور از شایعه را ملاحظه کنند.
رئیس پلیس فتای استان با بیان اینکه همشهریان
می‌توانند در صورت مواجهه با موارد مشکوک می‌توانند از طریق سایت پلیس فتا به آدرس
cyberpolice.ir بخش مرکز فوریت‌های سایبری لینک ثبت گزارشات مردمی به پلیس فتا
اعلام کنند.
وی با اشاره به اینکه شهروندان می‌توانند
شکایات و گزارشات خود را به صورت آنلاین همانند سامانه 110 با کارشناسان ما در
میان بگذارند، خاطرنشان کرد: در کمترین زمان به این گزارشات رسیدگی می‌شود.
کاربران و فعالان فضای مجازی حلقه
شایعه‌پراکنی نباشند
آدینه‌لو در توصیه به کاربران و فعالان فضای
مجازی عنوان کرد: به این افراد توصیه می‌کنیم که حلقه شایعه‌پراکنی در جامعه
نباشند.
آدینه‌لو شرط‌بندی‌های اینترنتی را از دیگر
جرایم در حال رشد در زنجان عنوان کرد و گفت: چندین پرونده در حوزه قمار بازی و شرط‌بندی
اینترنتی داشتیم که پیگیری‌های لازم انجام و حساب این افراد توقیف شد.
وی با تأکید بر اینکه در قانون مجازات اسلامی
قماربازی و شرط‌بندی ممنوع است، افزود: در زمان برگزاری مسابقات جام جهانی این پرونده‌ها
با افزایش قابل توجهی همراه نبوده است.
افزایش جرایم کلاهبرداری تلفنی
رئیس پلیس فتای استان وجود کلاهبرداری تلفنی
را از دیگر جرایم کنونی در فضای مجازی دانست، افزود: در این روش مجرمان با ارسال
پیامک و تماس‌های تلفنی با عنوان برنده شدن در قرعه‌کشی‌ها و مسابقات برنامه‌های
رادیویی و تلوزیونی از قربانیان درخواست میکنند تا برای دریافت جایزه نقدی خود به
دستگاه عابر بانک مراجعه کنند.
وی با اشاره به اینکه نخستین شگرد این افراد
تغییر زبان دستگاه‌های خودپرداز است تا جایی که این تغییر زبان با اغفال افراد رمز
بانکی، شماره کارت، تاریخ انقضا و cvv2
را از افراد دریافت کرده و از حساب قربانیان برداشت میکنند.
سرهنگ آدینه‌لو با تأکید بر اینکه دریافت
موجودی افراد از دیگر شگردهای مجرمان مطرح است، گفت: این افراد در پی تغییر زبان
دستگاه دستوراتی می‌دهند که به جای واریز وجه به حساب فرد از حساب وی برداشت شده و
به حساب فرد کلاهبردار واریز می‌شود.
تهدیدهای کارتخوانهای فروشندگان
سیار و دست‌فروشان
وی از دیگر روش‌های مجرمانه که با آغاز سفرهای
تابستانی در فضای مجازی در حال گسترس است برداشت از حساب به وسیله کارتخوانهای
سیار هنگام خرید از فروشندگان سیار یا دست‌فروشان است، بیان کرد: مدتی است استفاده
از کارتخوانهای سیار رو به افزایش است و استقبال هموطنان از این دستگاه‌ها سبب
شده تا وقوع کلاهبرداری در این حوزه افزایش یابد.
رئیس پلیس فتای استان با اشاره به اینکه در
یکی از روش‌های شایع کلاهبرداری از طریق دستگاه‌های کارتخوان سیار، افراد سودجو
با نصب قطعه‌ای سخت‌افزاری به نام « اسکیمر» اقدام به کپی‌برداری از اطلاعات کارت
بانکی افراد میکنند، اظهار کرد: ردیابی فروشندگان سیار به علت عدم ثابت بودن مکان
کسب و کار مشکل بوده این در حالی است که مزایای این دستگاه‌ها سبب شده فروشندگان
دوره‌گرد و دست‌فروشان برای انجام تبادلات بانکی به استفاده از آن سوق پیدا کنند.
وی در ادامه توضیح خود در زمینه تهدید موجود
از کارتخوانهای سیار افزود: در برخی از موارد پایین بودن قیمت کالا یا خدمات،
مشتری را مجاب می‌کند تا خریدی داشته و وجه آن را از طریق کارتخوان سیار پرداخت
کند که این موضوع نیز سبب افزایش وقوع کلاهبرداری در این حوزه شده است.
سرهنگ آدینه‌لو با تأکید بر اینکه شهروندان
در هنگام استفاده از کارتخوانهای سیار خود اقدام به وارد کردن رمز عبور خود کرده
و از ارائه آن به فروشنده خودداری کنند، یادآور شد: وارد کردن رمز توسط مشتری نیز
می‌تواند تضمین‌کننده امنیت کارت بانکیش باشد چرا که حتی در صورت نصب « اسکیمر» بر
روی دستگاه کارتخوان بدون اطلاع از رمز عبور امکان برداشت از حساب وی امکان‌پذیر
نیست.
وی با ارائه توصیه به شهروندان در زمینه کارتخوانهای
سیار گفت: شهروندان توجه داشته باشند که در خرید از دست‌فروشان یا افرادی که
دستگاه‌های کارتخوان سیار دارند دستگاهشان چسب خورده، شکسته و یا قطعه‌ای اضافه
نداشته باشد.
رئیس پلیس فتای استان در پایان خاطرنشان کرد:
شهروندان برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های ناشی از کارت‌خوان‌ها می‌توانند با تغییر
رمز به صورت ماهانه و دوره‌ای از عملی شدن اهداف مجرمان جلوگیری کنند.
#پلیس فتای زنجان، فضای مجازی