لیلا محمدی- چند روزی از اجرایی شدن طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی شهر زنجان می‌گذرد، طرحی که با اعتراضات بسیاری از سوی کسبه محورهای مورد نظر مواجه است. هم رانندگان اتوبوس‌ها و هم مردم معتقدند نبود مطالعات کارشناسی در این طرح، آن را به یک تصمیم چشم بسته تقلیل داده است، چرا که اجرای هر طرحی در حوزه مدیریت شهری نیازمند بررسی دقیق بوده و نبود آن به معنای تصمیم‌گیری با چشمانی بسته است.

با اجرای طرح اصلاح خطوط حمل‌و‌نقل عمومی شهروندان پس از معطلی 30 تا 45 دقیقه‌ای در ایستگاه‌های اتوبوس، دیر به مقصد رسیدند و بسیاری از آنها در اعتراض به آشفتگی‌های به وجود آمده کرایه‌های خود را به رانندگان پرداخت نکردند.

با وجود اینکه موضوع عملیاتی کردن طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی شهر زنجان حدود 9 ماه قبل در دستور کار شورا و شهرداری قرار داشت، این طرح بدون هیچ تبلیغات قوی و اطلاع‌رسانی‌های فراگیر قبلی، صبح روز چهارشنبه 5 تیر ماه اجرایی شد. معطلی مسافران در ایستگاه‌ها، ایجاد ترافیک شدید، سردرگمی مسافران در ایستگاه‌ها و عدم اطلاع آنان از مسیر اتوبوس‌ها و برخورد لفظی شهروندان با رانندگان از صحنه‌هایی بود که در نخستین ساعات چهارشنبه هفته قبل می‌شد مشاهده کرد.

در روزهای نخست اجرای طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی، شهروندان که به عدم اطلاع‌رسانی‌های مسئولان در مورد نحوه اجرای آن معترض بودند با عدم پرداخت کرایه به رانندگان نارضایتی خود را نشان دادند و در 2 ایستگاه نیز تعدادی از رانندگان از شهروندان خشمگین کتک خوردند! وقوع این بی‌نظمی‌ها در شرایطی است که پیش از آن شهردار زنجان اعلام کرده بود تمام اقدامات لازم برای اجرای طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی شهر زنجان تدارک و زیرساخت‌های لازم برای آن مهیا شده است.

این روزها تغییرات در نرخ اتوبوس‌ها در راستای تعریف خطوط ویژه بدون اطلاع‌رسانی و ارائه نظرات کارشناسی به مردم، آنها را بیشتر عصبانی کرده تا اینکه رضایت‌مندی مردم را به همراه داشته باشد.

مسئولان شهری و شهرداری که اعتقاد دارند با اجرای طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی گام مهمی در مسیر توسعه شهر برداشته‌اند در نخستین ساعات استارت خوردن طرح در ایستگاه‌های اتوبوس حضور یافتند اما با اعتراض مردمی مواجه شدند. این در حالی است که شهردار زنجان در همایش سوم تیرماه مربوط به اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی، اجرای خط ویژه را در سهولت رفت‌وآمد مردم تاثیرگذار دانسته و گفته بود: در راستای حل معضل ترافیک و رفع نارضایتی‌ها باید نسبت به خلوت کردن هسته مرکزی شهری که این موضوع نیز مدل‌های مختلفی را دارد، اقدام کنیم. در این راستا با رایزنی‌های مختلف و با برگزاری جلسات متعدد بر آن شدیم که هسته مرکزی شهر را از وجود همه اتوبوس‌ها خالی کنیم.

اما در کف خیابان‌های زنجان اوضاع آنطور نیست که شهردار می‌گفت. هم رانندگان اتوبوس‌ها و هم مردم معتقدند، نبود مطالعات کارشناسی‌ در این طرح، آن را به یک تصمیم چشم بسته تقلیل داده است، چرا که اجرای هر طرحی در حوزه مدیریت شهری نیازمند بررسی دقیق بوده و نبود آن به معنای تصمیم‌گیری با چشمانی بسته است.

رئیس شورای اسلامی استان می‌گوید: اتفاقا این طرح از طرح‌های خوب شهری است که با هدف آرام‌سازی و روان‌سازی ترافیک شهری در دست اجرا قرار گرفته است. ضروری است در این مسیر تنها به چند گزینه محدود به عنوان راهکار متمرکز نشویم و تمامی روش‌ها را برای تحقق اهداف مدیریت جامع شهری بکار ببریم.

** این طرح آزمایشی است

سجاد خدایی با تاکید بر اینکه طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی در شهر زنجان نسخه آزمایشی است این اطمینان را می‌دهد که در مسیر اجرای طرح تمامی نقاط ضعف برطرف و برخی از فرآیندها نیز به آن افزوده شود.

خدایی با بیان اینکه این طرح با توجه به مصوبات و تائیدیه‌های اخذ شده از شورای ترافیک شهرستان و استان و موافقت‌های شورای تامین یکی از گزینه‌هایی است که مدیریت شهری آن را انتخاب و اجرایی کرده است، اعلام می‌کند: به هیچ عنوان این طرح خودسرانه اجرا نمی‌شود و اصلاح خطوط ویژه قبل از اجرا از سوی مراجع ذی صلاح مورد تائید قرار گرفته است.

بنا به اظهارات رئیس شورای اسلامی استان، مشاور فعلی طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل عمومی زنجان مشاور کمیسیون حمل‌ونقل و خدمات شهری بوده و از جانب ایشان طرح را پیگیری می‌کند.

خدایی این گروه را متشکل از مهندسان مشاور صلاحیت‌دار می‌داند که طبق قوانین و با تائید مسئولان ذی‌ربط اجرای کار را در دست گرفته‌اند.

** عذرخواهی از مردم

وی ضمن عذرخواهی از مردم به دلیل کمرنگ بودن اطلاع‌رسانی‌ها تصریح می‌کند: در بازدیدهای میدانی از روند اجرای طرح به آقای شهردار گفته شد که موضوع اطلاع‌رسانی بسیار کمرنگ بوده، ایشان هم پذیرفتند. اعتراف می‌کنیم که عدم اطلاع‌رسانی جامع از نقص‌های مسئولان مدیریت شهری در اجرای این طرح بوده است. در بازدیدها مشاهده شد که مردم و رانندگان خودروهای شخصی به دلیل عدم آشنایی به خطوط که از عدم اطلاع‌رسانی‌ها سرچشمه می‌گیرد در مسیرهای ویژه تردد و توقف می‌کنند.

نزدیک 10 ماه است که بررسی‌های لازم برای چگونگی برگزاری طرح در دست اقدام است. جلسات توجیهی برای رانندگان اتوبوس برگزار شد اما میزان اطلاع‌رسانی برای مردم بسیار ضعیف بود. ما هم می‌پذیریم که باید اطلاع‌رسانی‌های جامع برای معرفی خطوط و مسیرها به عموم مردم از مدت‌ها قبل از اجرای طرح در دستور کار قرار می‌گرفت.

خدایی می‌افزاید: قطعاً این طرح یکسری از مشکلات را به همراه دارد اما از مردم تقاضا می‌کنیم چند روزی مجموعه مدیریت شهری را همراهی کنند تا خروجی لازم مدنظر از اجرای طرح دریافت گردد.

رئیس شورای استان در پاسخ به سؤال صدای زنجان درباره ایرادهای ایستگاه‌های جانمایی شده در وسط خیابان و پیاده شدن مسافران از اتوبوس که مشکلاتی نظیر تصادف و ترافیک را به همراه دارد، می‌گوید:  این طرح با توجه به شبکه‌ها و معابر مورد تائید شورای ترافیک قرار گرفته است. قطعا املای نانوشته غلط ندارد. در شروع کار قطعاً ایرادهای‌مان را مشاهده می‌کنیم که این مشکل اعلام شده از سوی شما لازم است مورد بررسی قرار گیرد. بازخوردها جمع‌آوری می‌شود و مجموعه مدیریت شهری برای ترسیم خطوط اصلاحی در اسرع وقت در دستور کار قرار می‌گیرد.

خدایی در مورد هزینه‌های صرف شده برای اجرای طرح اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی نیز معتقد است ایستگاه‌های فعلی بیانگر موقتی و آزمایشی بودن طرح است، در راستای صیانت از حقوق بیت‌المال، برای این نسخه آزمایشی هیچ هزینه‌ای نشده و هزینه‌ها پس از احصای نقاط ضعف و رفع مشکلات و در صورت تثبیت قطعی طرح برآورد و اعلام می‌شود.

رئیس کمیسیون حمل و نقل و خدمات شهری شورای شهر زنجان که یکی از پیشنهاددهندگان اجرای طرح اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی محسوب می‌شود نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان اعتراضات مردم در قبال تغییرات را طبیعی می‌داند و می‌گوید: مسلما هر تغییری اولش با مشکل روبروست بهتر است مردم برای کسب نتایج این طرح یک هفته‎ای صبر کنند.

کاظم افشارچی که به فروکش کردن اعتراضات مردم طی روزهای آینده امیدوار است از ارائه هرگونه پاسخ به صدای زنجان امتناع کرده و عنوان می‌کند: تا چند روز آینده تمامی سؤال‌های‌تان را با استحصال نتایج اولیه اجرای طرح پاسخ می‌دهم.

عضو شورای شهر زنجان طرح اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی شهر زنجان را یکی از طرح‌های کارشناسی‌شده اعلام می‌کند و در پاسخ به سؤالی مبنی بر افزایش ترافیک در برخی از معابر پرتردد شهر به صدای زنجان می‌گوید: به نظرم طرح بدی نیست. ظرفیت خیابان‌ها همین است و نمی‌توان این مشکل مربوطه را برطرف کرد.

احمد نصیری هم همانند سایر مسئولان مدیریت شهری به روزهای آتی چشم امید بسته و می‌گوید: یک هفته پس از اجرای طرح مشخص می‌شود که این طرح برای شهرمان خوب است یا بد. پس تا آن موقع همگی باید صبر داشته باشیم.

در شرایطی که مسئولان ذی‌ربط در اجرای طرح اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی شهر زنجان از مردم فرصت یک تا 2 هفته‌ای برای حصول نتایج این طرح می‌خواهند، یکی از رانندگان اتوبوس درون‌شهری با اشاره به میزان درآمد خود در نخستین روز از اجرای طرح عنوان می‌کند: قبل از اجرای طرح اصلاح خطوط حمل و نقل عمومی مبلغ روزانه کرایه‌های مردمی به طور متوسط 400 هزار تومان بود اما با اجرای این طرح از صبح تا عصر فقط توانسته‌ام حدود 39 هزار تومان دشت کنم! اگر این شرایط ادامه‌دار باشد دست از کار می‌کشیم.

وی با اشاره به درگیری شهروندان با رانندگان در 2 ایستگاه اتوبوس به دلیل اجرای طرح خطوط ویژه مسبب اصلی این اتفاقات را مسئولان مدیریت شهری می‌داند که بدون در نظر گرفتن مردم و رانندگان فقط به دنبال اجرای طرح‌های خود هستند تا چیزی در کارنامه‌کاری‌شان ثبت کنند.