همه مردم شهر زنجان گورستان دهخدا،واقع در محله بی سیم را با نام ترکی «کؤهنه قبریستان» می‌شناسند، محلی که این روزها به محیطی برای تجمع معتادان و انجام فعالیت‌های مربوط به تعمیر و صافکاری خودروها تبدیل شده است. شهروندان می‌گویند با توجه به قرار گرفتن این گورستان در قلب شهر و بی توجهی به وضعیت آن؛ شاهد چهره نامناسب شهر هستند.

گفتنی است؛ این زمین در اواخر دوره قاجار در بیرون از شهر قرار داشت و توسط فردی به نام کربلایی «علی نقطه بندی» برای دفن اموات مسلمان وقف شد و تدفین اموات تا اواسط دهه ۵۰ شمسی در این منطقه ادامه داشت، اما توسعه شهر موجب شد این قبرستان در محدوده شهری قرار گیرد و توسعه آن میسر نشود و فرآیند دفن در آن متوقف شود و از آن زمان تاکنون در همان شرایط باقی مانده است.

هیچ مسئولی در خصوص تعیین تکلیف گورستان دهخدا پاسخ درستی نمی‌دهد

همین موضوع موجب شد تا این قبرستان به مرور تبدیل به محلی متروک شود و طی سال‌های اخیر مردم منطقه خواستار تعیین تکلیف آن شده و این موضوع را از دو دستگاه شهرداری و اداره اوقاف و امور خیریه استان و حتی نمایندگان مجلس پیگیر شوند.

یکی از اهالی این منطقه در گفت‌و‌گو با صدای زنجان با اشاره به اینکه بارها اهالی منطقه با نوشتن نامه خواستار تعیین تکلیف این قبرستان شده‌اند، می‌گوید: تا این لحظه این نامه‌ها به نتیجه نرسیده است.

وی با اشاره به اینکه به شهرداری مراجعه می‌کنیم می‌گویند موضوع مربوط به اوقاف است و وقتی به اوقاف می‌رویم می‌گویند کار در گرو شهرداری است، اضافه می‌کند: در این میان فقط مردم هستند که در حال آسیب دیدن از این شرایط هستند.

فاطمه با اشاره به اینکه وجود این فضای بزرگ و بلاتکلیف موجب شده معتادان در محل تجمع کرده و این شرایط باعث شده است حس امنیت در منطقه به ویژه در ایام شب از بین برود، تصریح می‌کند: آخر در این منطقه زن و بچه در تردد هستند و باید احساس امنیت برای زندگی روزمره داشته باشند یا خیر؟

احمد نیز دیگر شهروند ساکن منطقه در اطراف قبرستان دهخدا است که می‌گوید: با توجه به اینکه این گورستان دیگر متروکه شده است و گرد و خاک زیادی ایجاد می‌کند و همین موضوع زندگی و سلامت مردم این منطقه را با چالش مواجه کرده است.

وی با اشاره به اینکه از سوی دیگر وجود فضای باز و فراخ باعث شده مشاغلی مثل صافکاری و تعمیرگاه‌های خودرو در این محله افزایش پیدا کنند، اضافه می‌کند: همین موضوع نیز موجب سلب آسایش اهالی شده و ساکنان اهالی را با مشکل مواجه کرده است.

بارقه‌های امیدی که نماینده روشن کرد

مصطفی طاهری نماینده زنجان و طارم در مجلس در سوم بهمن‌ماه 1402 در آستانه انتخابات مجلس در قالب کلیپی در زمینه ارائه عملکرد خود از رفع مشکلات قبرستان دهخدا خبر داده و گفته بود: در خیابان دهخدا قبرستانی وجود دارد که اموات در آن دفن نمی‌شوند که با توافق شورا، شهرداری و اوقاف زنجان در این محل پارکی به مساحت 1.3 هکتار احداث می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در قالب این توافق قرار شده طرح‌های مختلفی برای منطقه بیسیم و ایجاد دسترسی به فضای سبز و شهری برای شهروندان ایجاد شود که مصوب شده است، اضافه کرد: این اقدام با همکاری شهرداری و اوقاف انجام می‌شود و در آن مباحث انتظامی، درمانی، آتش‌نشانی و فضای سبز برای منطقه در نظر گرفته شده است.

وی در جمله نهایی خود در مورد این فضای متروکه اعلام کرد «این طرح مبارک منطقه باشد» جمله‌ای که موجب روشن شدن بارقه امید در دل اهالی این منطقه شد، به نحوی که تعدادی از اهالی این منطقه در بهار سال‌جاری نسبت به قدردانی از اداره کل اوقاف و امور خیریه استان زنجان کنند. همچنین طبق اخبار انتشار شده در رسانه‌ها «پس از آخرین جلسه مسئولان امر با این موضوع ، نماینده زنجان در مجلس شورای اعلام کرد وضعیت این زمین موقوفه تا تابستان امسال تعیین تکلیف شده و تغییر کاربری آن به تصویب خواهد رسید» اما گذشت زمان نشان داد این موضوع نیز مانند بسیاری از وعده‌ها بی‌نتیجه خواهد ماند.

موانع قانونی و شرعی پیش روی قبرستان دهخدا باید رفع شود

پس از آن نیز بارها در سکوهای اطلاع‌رسانی اداره اوقاف و امور خیریه استان زنجان موضوع برگزاری جلسات متعدد در زمینه تعیین تکلیف این قبرستان دهخدا اخبار متعددی منتشر شده ولی تاکنون نتیجه و خروجی از این جلسات اعلام نشده است.

حجت‌الاسلام مختار کرمی مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان زنجان در این زمینه با اشاره به اینکه این موضوع پیشینه چندین ساله دارد، اظهار می‌کند: این به معنای عدم تمایل مسئولان یا بی‌توجهی و یا ترک فعل نبوده و صدها جلسه برای تعیین تکلیف این قبرستان برگزار شده است.

مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان زنجان با اشاره به اینکه تنها در دوران مدیریت بنده 50 جلسه در این زمینه برگزار شده است، اضافه می‌کند: شهرداری و اوقاف پیگیر این موضوع بوده و حتی جلساتی با حضور نماینده مجلس برگزار شده است.

وی با اشاره به اینکه از یک سو شهرداری به لحاظ حقوقی و قانونی نمی‌تواند برخی از اقدامات را انجام دهد و نیاز به مصوبه شورا دارد و باید کارهای را به صورت قانونی انجام دهد، خاطر نشان می‌کند: از سوی دیگر نیز اداره اوقاف و امور خیریه استان نیز شرایط مشابه دارد و نمی‌توان تصمیمی گرفت که خلاف قوانین و مقررات باشد.

کرمی با اشاره به اینکه بعضی مطالبات مردمی به حق است ولی قانون در مقابل این مطالبات قرار گرفته است، بیان می‌کند: من موظف به رعایت قانون هستم و قانون می‌گوید جایی که موقوفه است و مقرر شده در اختیار نهادی قرار گیرد، اوقاف اجازه رایگان دادن آن را ندارد.

وی با بیان اینکه رایگان دادن موقوفات به سایرین خلاف شرع و قانون است، عنوان می‌کند: از نظر قانون شهرداری زنجان باید معوض این زمین را ارائه کنند تا در جایی دیگر موقوفه جدید ایجاد شود.

کرمی با اشاره به اینکه قبرستان دهخدا به کارشناسان دادگستری معرفی و قیمت‌گذاری شده است، ادامه می‌دهد: کارشناسان رقم قابل توجهی برای این منطقه اعلام کردند.

مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان زنجان با اشاره به اینکه زمین معوض پیشنهادی شهرداری نصف این رقم نیز نمی‌شد و بدون شک این موضوع در کمیسیون رد می‌شود، اضافه می‌کند: خود همین رفت و آمدها و دریافت نظرات دستگاه‌ها چندین ماه طول می‌کشد.

وی با اشاره به اینکه با شهرداری تعاملاتی داشتیم تا  زمین ارائه شده به نظریه کارشناسی نزدیک شود، ادامه می‌دهد: در صورت نزدیک شدن این رقم برای دریافت مجوز از سازمان اقدام می‌کنیم چرا که ما نیز دوست داریم این اتفاق به سرعت اتفاق بیفتد.

حل مشکل قبرستان دهخدا در ایستگاه پایانی!

مهدی طالب، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای شهر زنجان نیز در این زمینه به صدای زنجان می‌گوید: جلسات متعددی در زمینه تعیین تکلیف این قبرستان برگزار شده است و بحث ساماندهی این گورستان توسط شهرداری و اداره کل اوقاف مورد تاکید است.

رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای شهر زنجان با اشاره به اینکه توافق‌ها در شورا و شهرداری به صورت کامل انجام شده است، عنوان می‌کند: قیمت‌ها همه احصا شده و قرار است قیمت قبرستان به شهرداری اعلام شود تا نسبت به اخذ مجوز از سازمان مرکزی اقدام شود.

وی با اشاره به اینکه قیمت‌های مورد نظر اداره اوقاف احصا و این قبرستان 60 میلیارد برآورد قیمت شده است، بیان می‌کند: قرار است پس از دریافت نظر کارشناسان دادگستری و دریافت مجوزهای لازم زمین‌هایی به همین قیمت از شهرداری به اوقاف واگذار شود.

رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای شهر زنجان با اشاره به اینکه اگر پروسه اداری مشکلی ایجاد نکند، کمتر از یک ماه دیگر این زمین تحویل گرفته شود، بیان می‌کند: این زمین دو موقوفه بوده و شامل موقوفه خدیوی و نقطه‌بندی است که این زمین به صورت کامل تحویل می‌شود تا یک طرح یک پارچه در این منطقه اجرایی شود.

طالب خاطر نشان می‌کند: با توجه به طراحی‌های صورت گرفته و ارائه شده به شهرداری، پیش‌بینی می‌شود قبرستان دهخدا به یکی از بهترین پارک‌های شهر تبدیل شود.

به گزارش صدای زنجان؛ با توجه به اظهارات مسئولان مربوطه در این گزارش؛ باید بار دیگر منتظر ماند و دید وعده جدید مسئولان در مورد این پارک منتج به نتیجه خواهد شد و یا شهروندان و ساکنان این منطقه باید منتظر زمان دیگری برای تعیین تکلیف آن باشند؟