پیرمردی با تنی خسته -به قول خودش- دلی رنجور از ساز روزگاری که هر روز بیش از گذشته روی ناسازگاری کوک می‌کند، می گوید: هر روزی که به شهر می آیم و برمی گردم، کلی هزینه کرایه می‌دهم. امروز سومین روزی است که در رفت وآمد به شهر هستم  اما هنوز کارم انجام نشده است. می  گوید  خستگی راه، ازدحام جمعیت در دفتر پیشخوان و ساعت‌ها انتظار در صف ثبت‌نام فقط به خاطر گرفتن چند لیتر سوخت است.

به گزارش روزنامه صدای زنجان دیگری، انگار داغ دلش تازه شده باشد می‌گوید: با اینکه در روستا دفتر پیشخوان داریم ولی امکان ثبت‌نام از روستا وجود ندارد. چون همه مردم باسواد نیستند و کامپیوتر و اینترنت نمی‌دانند.

باید زمین کشاورزی و دام و طیور خود را در این فصل کاری، به امان خدا رها کنیم و اینجا سرگردان شویم. به خاطر شلوغی دفتر پیشخوان هم معطل می‌شویم چون ظاهرا فقط یک دفتر را برای ثبت‌نام سوخت اختصاص داده‌اند و هرپ یشخوانی که می‌رویم، می‌گویند برای ثبت‌نام به پیشخوان آزادی بروید. چندین سال است که هر سه ماه یک بار این مشکلات را داریم .

می گوید انگار شرکت نفت دنبال بهانه است که اگر بتواند، سهمیه ما را ندهد حتی اگر بتواند سهمیه یک ماه را به نفع خود سوخت کند.

اینجا زنجان است. میدان آزادی، خیابان اعتمادیه، یک دفتر پیشخوان و این صحبت های تنها دو نفر از ده‌ها نفری است که ازروستا آمده اند وبه قول خودشان آواره  شهرشده‌اند.

آمده‌اند تا برای سهمیه سوخت گرمایشی و ماشین‌آلات کشاورزی ثبت‌نام کنند. سوال این است "چرا حالا؟" آن هم درست در ایام شیوع کرونا که باید طرح فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت شود و قرنطینه ی خانگی اولویت اول ستاد مقابله با کرونا و خواسته دولتمردان است، چرا باید روستائیان به شهر بیایند. آنها باید ساعت ها در صف انتظار پر ازدحام دفتر پیشخوان، منتظر باشند و این در حالی است که در روستاها دفاتر آی سی تی راه‌اندازی شده است.

مصطفی برجی مدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه زنجان به عنوان متولی اصلی تامین سوخت روستایی، در خصوص چرایی آشفتگی بازار ثبت‌نام سهمیه سوخت روستایی به این شیوه که نارضایتی روستاییان را هم در پی دارد، به صدای زنجان می‌‌گوید: ثبت‌نام درخواست سوخت نفت سفید و نفت گاز خانوا رهای روستایی، برای تامین گرمایش و ماشین آلات‌کشاورزی، فقط به صورت اینترنتی انجام می شود.

او با بیان اینکه برای ثبت‌نام، دیگر نیازی به مراجعه حضوری به جهاد کشاورزی و سازمان صمت نیست، می افزاید: پس از ثبت‌نام و بار‌گذاری مدارک در سامانه، به آنها اعلام می‌شود که پس از چند روز برای گرفتن تاییدیه ثبت‌نام، به اداره تعیین شده مراجعه کنند.

برجی یادآور می شود: پس از وصول تاییدیه، باید برای تایید نهایی، به شرکت نفت مراجعه کنند و آنهایی که توسط سازمان بررسی‌کننده، رد درخواست  شده‌اند، با رفع موانع تایید، پروسه ثبت‌نام را تکمیل می‌کنند.

مدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه زنجان، دسترسی به اینترنت و داشتن سواد اینترنتی در روزگار کنونی را برای همه،  واجب می‌داند و می گوید: برای رفع مشکل کسانی هم که به هردلیل امکان ثبت‌نام اینترنتی ندارند، هماهنگی‌های لازم با یک دفتر پیشخوان واقع در میدان آزادی، خیابان اعتمادیه زنجان، برای ثبت‌نام الکترونیکی متقاضیان سوخت روستایی انجام شده است.

وی دلیل اصلی انتخاب دفتر پیشخوان اعتمادیه برای این طرح را، مهارت و تسلط کاربران آن دفتر در خصوص ثبت‌نام اینترنتی سهمیه سوخت و نزدیکی آن به شرکت نفت و سهولت کار متقاضیان و مراجعه‌کنندگان احتمالی، به شرکت اعلام می‌کند.

برجی البته با اشاره به اینکه اختصاص دفتر پیشخوان آزادی برای ثبت سوخت، هیچ انتفاعی برای این دفتر و یا شرکت نفت ندارد، تاکید می‌کند: دفتر پیشخوان فقط هزینه ثبت‌نام را می‌گیرد و اصلاً به امکانات و اختیارات سامانه دسترسی ندارد تا به فرض محال بخواهد از آن به نفع خویش بهره‌برداری کند.

به گفته او بر اساس نرخ مصوب کل کشور، نفت سفید و نفت گاز به ترتیب لیتری 150 و 300 تومان است، که برای خانوارهای یک تا چهار نفره ۲۰۰ لیتر و نفت گاز به خاطر شرایط خاصی که دارد، برای ماشین‌های ۴ سیلندری با مصرف خاص، ۶۰۰ لیتر است در یک ماه در نظر گرفته شده است.

بسیاری ازکاربران دفاتر پیشخوان، اصلا سواد کار را ندارند

فرشته عباسی، مسئول دفتر پیشخوان بلوار آزادی اما گفته مسئول روابط عمومی شرکت نفت را مبنی بر اختصاص فقط این پیشخوان برای ثبت‌نام سوخت را رد می‌کند و می‌گوید: همه دفاتر پیشخوان در سطح استان موظف هستند کار ثبت سوخت سهمیه روستاییان را انجام دهند.

او که این روزها دفترش مملو از جمعیت روستایی متقاضی ثبت‌نام سهمیه سوخت است، با تاکید بر اینکه کاربران اغلب دفاتر پیشخوان، زحمت کسب دانش و مهارت لازم برای آشنایی و تسلط به ثبت خدمات مختلف ارائه شده در پیشخوان را به خود نمی‌دهند، می‌افزاید: آنها با بهانه‌تراشی-های مختلف، مانند قطعی سیستم، پایین بودن سرعت اینترنت و عنوان کردن اختصاص پیشخوان آزادی برای  ثبت سوخت، مراجعه‌کنندگان را از سر باز می‌کنند.

به گفته عباسی، موقعیت مکانی هر دفتر پیشخوان، حکم می‌کند بیشترین خدماتش مربوط به سرویسی باشد که اقتضای خدمات ادارات مستقر در آن ناحیه است.

او تاکید می کند: متقاضی هر دفتر پیشخوان، در زمان کسب جواز فعالیت، باید موقعیت محلی دفتر را تعیین کنند و به همین دلیل، بعد‌ها حتی اگر خواستند ساختمان دفتر را عوض کنند، نمی‌تواند به منطقه ای غیر از آنچه که در پروانه فعالیت قید شده است، نقل مکان کنند.

عباسی با اشاره به اینکه شرایط مکانی دفتر خود و نزدیکی به شرکت نفت، حکم می‌کند که خدمات و سرویس های مرتبط به آن شرکت، از جمله ثبت سوخت روستایی را ارائه دهد، می-افزاید: اما این موضوع نباید باعث شود که پیشخوان های دیگر از مسئولیت خود شانه خالی کرده و با عدم پذیرش مراجعه‌‌کنندگان روستایی و فرستادن اجباری به پیشخوان های دیگر، هم  آنها را به درد‌سر انداخته و هم باعث ازدحام جمعیت، در یک دفتر شوند.

او با تاکید بر اینکه بسیاری از کاربران دفاتر پیشخوان علم کار مربوط به خدمات پیشخوان‌ها را ندارند، می‌افزاید: مسئولان پیشخوان‌ها باید خود و کاربران شاغل در دفترشان را ملزم کنند تا فنون مربوط به خدمات دفاتر پیشخوان را به صورت کامل آموزش ببینند و البته به صورت دوره‌ای  هم آن را به روز‌رسانی کنند، تا با تسلط به سواد کامپیوتری و اینترنتی، بتوانند به مراجعه کنندگان خدمات بدهند.

مسئول دفتر پیشخوان بلوار آزادی با گله مندی از عدم ارائه آموزش وکسب مهارت های لازم در خصوص سامانه ثبت سهمیه سوخت برای کاربران پیشخوان ها، که از وظایف ذاتی شرکت نفت است، می‌گوید:

مسلط نبودن کاربران دفاتر پیشخوان در این سرویس، ناشی از کم‌کاری شرکت نفت، به عنوان متولی اصلی تامین و توزیع سوخت روستایی است.

عباسی با انتقاد از روشی که شرکت نفت برای ثبت‌نام سوخت روستایی در پیش گرفته است، می-گوید: چگونه می توان انتظار داشت روستاییانی که سواد خواندن و نوشتن هم ندارند، بتوانند درخواست سهمیه سوخت خود را به صورت الکترونیکی ثبت کنند!؟ در حالیکه هنوز حتی بسیاری از افراد با سواد جامعه ما، سواد کامپیوتری و اینترنتی ندارند.

وی با اشاره به اینکه قبلاً یک نفر از روستا دفترچه همه اهالی را برای ثبت درخواست، به شهر می آورد، می افزاید: اما هم اکنون بر اساس تصمیم مسئولان، چون تایید نهایی، باید به سیم کارت خود متقاضی پیامک شود، کار آنها مشکل شده است و باید برای خرید سیم‌کارت به نام خودشان، به شهر بیایند.

مسئول دفتر پیشخوان بلوار آزادی می گوید: اپراتور را هم به گونه‌ای تنظیم کرده‌اند که اجازه نمی‌دهد فرزندان متقاضی حتی با داشتن و‌کالت امضا، به جای پدر یا مادر برای خرید سیم کارت اقدام کنند، چون برای احراز هویت، باید پدر و مادر پیرشان را از روستا به شهر بکشانند.

عباسی به نبود پهنای باند و سرعت سامانه هم اشاره می‌کند و می گوید: مراجعه‌کنندگان از روستا، به خاطر خستگی زیاد و انتظار طولانی برای رفع مشکل سرعت اینترنت، (که گاهی حتی از 9 صبح تا 12ظهر هم طول می‌کشد)، ازکوره در رفته و با برخورد تند، فضای کاری دفتر را بهم می ریزند که البته حق دارند.

به گفته مسئول دفتر پیشخوان آزادی، سامانه ثبت سوخت هم به قدری مشکل دارد که حتی داد خود شرکت نفت و جهاد کشاورزی را هم در آورده است.

فرشته عباسی با اظهار تاسف از اجرای چنین طرح هایی و کشاندن وقت‌و‌بی‌وقت روستاییان به شهر می افزاید: این طرح ها علاوه بر خستگی، هزینه‌های زیادی هم به آنها تحمیل می کند.

ساماندهی چه شد؟

عباسی با عنوان اینکه تنها شرکت نفت مقصر نیست و بیشتر این مشکلات از ناحیه تنظیم مقررات است می افزاید: مشکل این است که متولی و ناظری بالای سر دفاتر نیست، معمولاً اعضا از انجمن دفاتر پیشخوان، حرف‌شنوی دارند و این تنها زمانی است که بالادستی‌ها، به انجمن اعتبار داده باشند و اصلا چرا متولیان، برای حل مشکل پیشخوان ها وارد عمل نمی شوند؟

وی به صراحت می گوید: چرا زمانی که استانداری، متولی پیشخوان ها بود، اقدامی برای ساماندهی آنها نکرد؟ یا ساماندهی که ارتباطات و فناوری اطلاعات (تنظیم مقررات) در حال حاضر از آن دم می زنند، کجاست و چه موقع عملیاتی می شود؟

این دارنده دفتر پیشخوان که از نبود نظارت ها و البته رشد قارچ‌گونه دفاتر پیشخوان، بدون آموزش و کسب مهارت های لازم، به ستوه آمده، می افزاید: مسئولان فناوری پاسخ دهد که آیا از نحوه کار پیشخوان‌ها در ثبت درخواست‌های سوخت روستایی و زمان مراجعه ناظران به دفاتر پیشخوان، خبر دارد؟

او تاکید می کند جهت اطلاع آقایان مسئول، باید بگویم که از تعداد 50 تا 60 دفتر پیشخوان در زنجان، فقط 5 تا 6 دفتر، به امور و خدمات محول شده به آنها اشرافیت کامل دارند.

مسئول دفتر پیشخوان بلوار آزادی که منتقد نامناسب بودن زمان طرح ثبت سوخت روستایی است، با عنوان اینکه از دولت بعید بود، با اجرای این طرح در شرایط فعلی و کشاندن روستاییان به شهر، آنها را در معرض ابتلا به کرونا قرار دهد، می افزاید: در طول 2 هفته اجرای این طرح، که درخواست سوخت متقاضیان حدود 150 تا 160 روستا را ثبت کردم، در خصوص شیوع کرونا در روستا هم از آنها پرسیدم اما به گفته آنها هیچ کس در روستایشان کرونا نداشت و چون سالم هستند، لزومی برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی نمی‌بینند و شکی نیست با این اوضاع، خودشان کرونا را از شهر به روستاهایشان می برند!