با این‌که این فرد به نظر خودش کار درستی برای حفظ سرمایه‌اش انجام داده ولی مسئولان محیط زیست به ماده قانونی اشاره دارند که این افراد مجرم دانسته و مستوجب مجازات می‌داند.

چندی پیش در صفحه اینستاگرامی دیده‌بان محیط زیست ایران تصاویری از پرنده‌های زنبورخوار منتشر شد که یک واحد زنبورداری در روستای بهرام‌آباد طارم سفلی برای جلوگیری از بروز خسارت به کندوها با آغشته‌کردن تعدادی از زنبورها به سم سبب مرگ تعداد زیادی از زنبورخوارها شده بود.

نیروهای محیط زیست طارم پس از اطلاع از این موضوع در محل حاضر شده و تعداد 311 عدد لاشه زنبورخوار را جمع‌آوری کرده و متهم طبق صورتجلسه تنظیم شده برای رسیدگی به جرم به مراجع قضایی معرفی شد.

براساس آخرین نرخ بهای جانوران وحشی به لحاظ مطالبه ضرروزیان وارده به محیط زیست، جریمه قابل پرداخت از بابت صید و شکار غیرمجاز هر یک پرنده زنبورخوار معادل 3 میلیون ریال تعیین شده است بنابراین متهم باید مبلغ 93 میلیون تومان به حساب دولت واریز کند.

همچنین متهم در دادگاه به جرم شکار غیرمجاز جانوران وحشی محاکمه و براساس ماده 12 قانون شکار و صید به حبس از سه ماه تا سه سال و یا براساس مصوبه هیئت دولت به جزای نقدی از 30 میلیون تا 50 میلیون ریال محکوم می‌شود.

زنبورخوار کشی هست ولی گزارش نشده

پرویز رستمی، رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان در واکنش به کشتار پرندگان زنبورخوار آن را متعلق به طارم زنجان ندانسته و در عین حال معتقد است که زنجان نیز مبتلا به این موضوع بوده ولی کشتار‌ این پرندگان به حدی نبوده که گزارشی در این زمینه به محیط زیست استان ارائه شود.

این مسئول عنوان کرد که امسال فقط یک مورد گزارش از کشتار زنبورخوارها در زنجان بود که آن هم با اعزام نیروها به محل اثبات نشد ولی انجام این اقدام از سوی زنبورداران زنجان نیز قابل کتمان نیست و 100 درصد رخ می‌دهد و گاهاً برای حفظ زنبورهای خود اقدام به این کار می‌کنند در حالی که این زنبورداران می‌توانند از روش‌های دیگری برای دور کردن این پرندگان از مزارع خود استفاده کنند.

سر و صدا کنید زنبورخوار می‌رود

به گفته رستمی پرندگان زنبورخوار در هوای مه آلود می‌آیند به همین دلیل به آن‌ها پرنده مه می‌گویند، از سروصدا می‌ترسند و فرار می‌کنند کشاورزان هم می‌توانند از همین روش برای دور کردن آن‌ها استفاده کنند نه این‌که با آغشته کردن زنبورهای خود به چند نوع سم بخواهند پرندگان را نابود کنند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان بر این باور است که زنبورداران باید به این موضوع توجه کنند که آن‌ها جایگاه این پرندگان را اشکال کردند و با کشتار این پرندگان چرخه اکوسیستم طبیعی را از بین می‌برند و نمی‌توانند آنان را از چرخه حذف کنند.

با وجود این‌که دوستداران طبیعت بر برخورد با متخلفان تأکید دارند ولی اعمال جریمه را راهکار تأثیرگذاری برای جلوگیری از تخلف و منع کردن شکارچیان طبیعت نمی‌دانند و امر پیشگیری و ارائه آموزش‌های لازم به کشاورزان و زنبورداران برای استفاده از روش‌های جایگزین و اصولی را بهترین و موثرترین راهکار عنوان می‌کنند.

اعمال جریمه فاقد بازدارندگی است

رضا رمضانی، فعال محیط زیست نیز موضوع اعمال جریمه‌ها در حوزه زیست محیطی و یا بخش‌های دیگر فاقد بازدارندگی لازم دانسته و معتقد است که جریمه‌ها از فلسفه وجودی خالی شده و بسیاری از ارگان‌ها جریمه‌ها را به عنوان درآمدی برای سازمانشان برنامه‌ریزی می‌کنند .

وی براین باور است که عملاً سیستم اجرایی به دنبال این نیست که تخلف رخ ندهد بلکه به نوعی دنبال این است که تخلف به صورت مستقیم یا غیرمستقیم رخ دهد تا جریمه دریافت کرده و بودجه‌اش تأمین شود. وقتی این اتفاق رخ می‌دهد مسیر برای انجام الگوهای غیرمجاز همانند فساد اداری مهیا می‌شود.

از راه‌حل‌های نوین استقبال نمی‌شود

رمضانی معتقد است محیط زیست به جای حل مشکل نابودی زنبورخوارها به دنبال اعمال جریمه است در حالی که در بسیاری از حوزه‌های آلایندگی حیات وحش یا راه‌حل عملی وجود دارد یا تئوریک ولی متأسفانه سیستم دولتی به هیچ وجه از راه‌حل‌های نوین استقبال نمی‌کند و همچنان روند جریمه گرفتن را در پیش گرفته است.

به گفته این فعال محیط زیست، کشتار پرندگان زنبورخوار در همه مناطق استان زنجان وجود دارد و می‌تواند این اقدام تبعات زیست‌محیطی زیادی به همراه داشته باشد.

وی زنبورخواران را پرندگان حشره‌خوار دانسته و این‌گونه توضیح داد که زنبور یکی از ترجیحات غذایی این پرندگان است و حشرات و زنبورهای دیگر از جمله زنبور زرد نیز هدف غذایی این پرنده محسوب می‌شود که در صورت نابودی آن‌ها مشکلاتی از جمله عدم کنترل گونه‌های مورد هدف این پرنده مانند زنبور زرد رخ داده و همین زنبورهای وحشی نیز می‌توانند آسیب‌هایی را به کندوهای عسل وارد کنند.

گسترش آفت‌ها با کشتار زنبورخوارها

رمضانی بر این باور است که حشراتی که به سبب نابودی زنبورخوارها کنترل نمی‌شوند می‌توانند به آفتی برای مزارع تبدیل شده و حشرات منتقل‌کننده بیماری گسترش یابند.

وی با بیان این‌که زنبورخوارها خود هدف غذایی پرندگان شکاری دیگری هستند که در صورت تغذیه این زنبورخوارهای آغشته به سم می‌میرند، افزود: با نابودی پرندگان شکاری با طیف وسیعی از گونه‌های مختلف حشرات و موجودات هدف غذایی آن‌ها مواجه می‌شویم که به کشاورزی آسیب زده و  بیماری منتقل می‌کنند.

به گفته رمضانی تاکنون اقدامی از سوی محیط زیست در مقابله با معضل انجام نشده و در صورت کشتار زنبورخوارها نیز دید تخلفی داشته و به اخذ جریمه بسنده کرده است.

این فعال محیط زیست که دانشجوی دوره دکتری بیوسیستماتیک جانوری است به پژوهشی درباره پرندگان اشاره کرد که بر مبنای مطالعات در زمینه فنون، مطالعات میدانی پرندگان، تکنیکی را برای ایجاد «زون امن استقرار کندوها» طراحی کرده است که انتظار می‌رود حفاظت حداکثری زنبورها را در محدوده‌ای از محل استقرار کندوها در برابر هجوم زنبورخوارها ممکن می‌کند بدون آن‌که آسیب چندانی به جمعیت زنبورخوارها برساند.

خسارت زنبورخواران به مزارع و کشتار آن‌ها حاصل نبود تکنیک‌های نوین است

وی با اشاره به این‌که زنبورداری یکی از حوزه‌های دارای ارزش افزوده بالا در فعالیت‌های کشاورزی محسوب شده و بخش عمده تکنیک‌های آن انطباق حداکثری با مفاهیم نوین توسعه و معیارهای محیط زیستی دارد، عنوان کرد: در برخی موارد تکنیک‌های مناسبی برای رفع تعارض‌های موجود بین صرفه‌های اقتصادی و معیارهای بلندمدت توسعه طراحی نشده است که سبب وارد آمدن خسارت‌هایی به زنبورداران به سبب هجوم زنبورخوارها می‌شود.

در حالی که مسئول مربوطه در محیط زیست راهکار سر و صدا کردن را روشی برای دور نگهداشتن پرندگان زنبورخوار دانسته و استفاده از آن را به کشاورزان توصیه می‌کند ولی رمضانی بر این باور است که روش‌هایی از جمله سر و صدا کردن و حضور مستمر در محل کارایی مطلوبی نداشته و اجرای آن نیز مشکلات و سختی‌های زیادی به همراه دارد از همین رو برخی زنبورداران اقدام به کشتار زنبورخوارها می‌کنند که نه تنها از نظر اخلاقی و زیباشناختی مورد اعتراض منتقدان است بلکه سبب تضعیف جمعیت و اثرات نامطلوب محیط زیستی آن خسارت‌های اقتصادی جدی را در حوزه‌های دیگری از کشاورزی زمینه‌سازی می‌کند.

حالا زنبوردار کیسه به دست که مقابلش صدها زنبورخوار بی‌جان بر زمین افتادند، مانده نگاه‌های سنگین مردمی که او را مجرم و بی‌رحم می‌دانند را تحمل کند یا این‌که به خود دلداری دهد کارش درست بوده چون راه‌حل دیگری بلد نیست تا سرمایه‌اش را از دست پرندگان زنبورخوار حفظ کند و در عین حال آسیبی هم به آن‌ها وارد نکند که در صورت وجود به طور یقین از آن استقبال می‌کرد چون خودش هم نه راضی به کشتن این پرندگان است نه پرداخت جریمه‌های بالا.

انتهای پیام