پایگاه خبری صدای زنجان
- اعتیاد یک بیماری چند عاملی است، بنابراین درمان‌هایش هم واحد نیست و از شیوه‌های
مختلفی برای درمان استفاده می‌شود. درمان اعتیاد به ۲ شکل
دارویی و رفتاری- روانی است. مراکز درمانی به ۲ دسته
دارویی و روانی تقسیم می‌شوند. مراکزی که درمان با تکیه به دارو اعتقاد دارند نیز به
۲ شکل
مراکز سرپایی و بستری فعال هستند. مراکز درمانی دارویی از طریق پزشک معالج و با استفاده
از متادون‌درمانی و شربت تریاک به افراد معتاد برای ترک کمک می‌کنند. معمولاً برای
تمام موادمخدر از جمله شیشه، تریاک، گل و غیره از شیوه واحد متادون درمانی بهره می‌برند.
متادون‌درمانی
رایج‌ترین متد درمان اعتیاد است. در این شیوه متادون جای مواد را گرفته و به
تدریج وابستگی به مواد کم می‌شود. اگر فرد معتاد براساس برنامه پیش برود حداکثر تا
۲سال این ماده را کامل ترک می‌کند.
به
گفته کارشناسان برخی از مراکز و معتادها ممکن است در مسیر درمان به اشتباهاتی دست بزنند.
به‌عنوان مثال اگر فرد معتاد به شیوه خودسر تصمیم به درمان بگیرد و به جای موادمخدر
صنعتی و سنتی به متادون وابسته شود، این احتمال بسیار پر رنگ است که سال‌ها متادون
را به‌عنوان موادمخدر استفاده کنند.
از
همین رو اگر مراکز درمانی با مجوز، اصولی که در مورد سیر نزولی مصرف مواد است را رعایت
کنند و پزشک اطمینان پیدا کند که بیمار جز متادون از ماده مخدر دیگری استفاده نمی‌کند،
مطمئناً حداکثر تا ۲ سال
این مصرف از بین می‌رود اما اگر رعایت نشود به طور یقین ترک مصرف متادون تا سال‌ها
به طول می‌انجامد. افرادی بوده‌اند که به‌دلیل خوددرمانی وابسته و معتاد به متادون
شده‌اند.
نحوه
فعالیت مراکز mmt و یا متادون درمانی که با استفاده از داروی متادون اقدام به درمان
اعتیاد معتادان می‌کنند مورد انتقاد برخی پژوهشگران این حوزه قرار گرفته و از عدم
کارایی این مراکز سخن گفته و از طرفی برخی افراد که این مراکز را برای درمان
اعتیاد خود انتخاب کرده‌اند نیز از نحوه دریافت خدمات و بی‌تأثیر بودن این درمان
در ترک اعتیادشان گله‌مند هستند.
علی
كه در حال حاضر قرص b2 مصرف
می‌کند با ترس و دلهره حاضر به مصاحبه شده و دليل ترسش را عدم اطلاع خانواده‌اش
از اعتیاد او دانسته و می‌گوید: «خانواده‌ام
نمی‌دانند كه من قرص مصرف می‌كنم و برای ترک اعتيادم به مركز متادون درمانی می‌آيم.»
هیچ روند بهبودی حاصل نشده است
اين
جوان 30 ساله با تحصيلات فوق ديپلم در مورد اثرگذاری خدمات ارائه شده از مركز متادون
درمانی و انتظارش از اين مركز اين‌گونه بيان می‌كند: «حدود يک سال است كه برای تهيه
قرص b2 به اين
مركز می‌آيم ولی هيچ روند بهبودی حاصل نشده است، انتظار داشتم پس از اين مدت ميزان
مصرفم را كاهش دهم ولی اين امر رخ نداده است، متأسفانه يكی از ايرادات مركز متادون
درمانی اين است كه در طول درمان، روان درمانی انجام نمی‌شود و ارتباطی با پزشک ندارم،
فكر می‌كنم همين باعث شده تا درمانم زمان‌بر شود.»
جواد
نیز تجربیات دوران اعتیاد خود و خدماتی که از مراکز متادون درمانی دریافت کرده است
را این‌گونه عنوان می‌کند: «49 سال از خدا عمر گرفتم، 29 ساله بودم كه به مصرف انواع
مواد مخدر صنعتی و سنتی مثل گراس، ترياک، هروئين، شيشه اعتياد پيدا كردم و در اين بين
6 سال به صورت مستمر در زندان نيز متادون مصرف می‌كردم.»
وی
مدعی است «عوارض متادون بسيار بيشتر
از مواد مخدر ديگر همانند ترياک و هروئين است به طوری که يک فرد معتاد روزی 6 گرم ماده
مخدر ترياک و هروئين تزريق كند بهتر از مصرف متادون بوده چون آثار تخريبی آن بيشتر
از ديگر مواد است.»
به
ادعای جواد « مراكز متادون درمانی به صورت مستمر اقدام به ارائه اين مواد مخدر به معتادان
می‌كنند كه خود آسيب‌زاست و سيستم داخلی بدن را از بين می‌برد در حالی كه مدل تأثيرگذار
آن زمانی است كه فرد معتاد برای كنار گذاشتن ماده مخدر از قبيل ترياک و غيره برای مدت
دو الی سه روز از اين ماده نگه‌دارنده استفاده كند.»
وی
در بیان مشاهدات خود این‌گونه عنوان کرد: « مراكز متادون درمانی در ابتدا برای مراجعه‌كنندگان
خود 10 تا 20 سی سی متادون ارائه می‌كنند و می‌گويند به مرور ميزان آن را كاهش می‌دهیم
در حالی كه هيچگاه كاهش اتفاق نيافتاده و به مرور ميزان آن افزايش نیز می‌يابد و به
هيچ عنوان قطع مصرف انجام نمی‌شود، همين امر باعث مي‌شود بدن پف كرده و كليه و كبد
از كار بیافتد چون يبوست شديد ايجاد می‌كند.»
مراکز متادون درمانی به جای ترک اعتیاد بیماران، به فکر فروش داروهای
خودشان هستند
جواد
به عنوان فردی كه 6 سال به صورت مستمر مصرف متادون داشته مدعی است که « هدف مراكز متادون
درمانی فقط ترک اعتياد بيماران نيست و بيشتر به فكر فروش داروهای خودشان هستند چون
این داروها عوارض به مراتب بدتری نسبت به مواد مخدر ديگر دارد. مصرف‌كنندگان متادونی
كه برای ترک به كمپ مراجعه می‌كنند به دليل عوارض شديد آن تا 8 روز سم‌زدايی آن‌ها
طول می‌كشد و تا 20 روز ديگر هم آثار و تبعاتش نمايان است، ولی فردی كه 6 گرم مواد
مخدر را ترزيق كرده بود سه روزه سم‌زدايی انجام و سم آن از بدنش خارج شد.»
مطالبي
كه خوانديد نظرات افرادی است كه سابقه طولاني مدت در مصرف مواد مخدر داشته و از مراكز
متادون درماني نيز در دوره‌‌هاي زماني مختلف براي ترک اعتياد خود بهره برده‌اند از
همين رو در بررسي عملكرد و كارآرايي مراكز متادون درماني و يا همان ام.ام.تی‌ها كه
به ادعای برخي از منتقدان كه بخشي از آن‌ها همان مصرف‌كنندگان مواد مخدر هستند، در
حال حاضر به مركز متادون‌فروشي و بنگاه اقتصادي تبديل شده‌اند!
مراکز متادون درمانی یا ام.ام.تی‌ها هیچ خروجی ندارند
به
گفته قمر کیانی، پژوهشگر حوزه اعتیاد و روانشناس و استاد دانشگاه طبق پژوهش‌های انجام
شده مراکز متادون درمانی یا ام.ام.تی‌ها هیچ خروجی
ندارند و حتی یک معتاد مراجعه‌کننده به این مراکز نیز اعتیاد خود را ترک نکرده است،
این مراکز باید اعتیاد معتادان را با متادون درمان کنند در حالی که هیچ موفقیتی در
این زمینه حاصل نشده است.
وی
در بیان شیوه فعالیت این مراکز طبق دستورالعمل‌های ابلاغی این‌گونه بیان کرد: در این
مراکز پزشک متخصص اعتیاد و چند روانشناس بالینی باید حضور داشته باشد تا هم زمان بر
روی معتادان کار کرده و از طریق متادون درمانی و روند تدریجی کاهش این قرص‌ها نیز در
نهایت فرد از هرگونه مواد اعتیادآوری دور بماند در حین درمان نیز روان‌درمانی باید
انجام شود که در صورت عمل به این شیوه روان‌درمانی و کاهش متادون چه بسا ام.ام.تی‌ها شاید درصدی بازدهی داشته باشند.
این
پژوهشگر حوزه اعتیاد به نتایج بررسی‌ها و تحقیقاتی که از مراکز ام.ام.تی داشته
اشاره کرد و با بیان این‌که تمامی موارد عنوان شده را به طور یقین و طبق نتایج
پژوهش‌هایشان عنوان می‌کند، گفت: « مجوز مراکز متادون درمانی به یک پزشک داده می‌شود،
طبق دستورالعمل باید یک روانشناس در مرکز حضور داشته باشد از همین رو این پزشکان یک
روانشناس با مدرک لیسانس و یا فوق‌لیسانس را با حقوق بسیار پایین 400 تا 500 هزار تومانی
استخدام می‌کنند که باید در یک شیفت 50 معتاد را مورد روان‌درمانی قرار دهد. از طرفی
از آنجایی که روانشناسان تخصص لازم در این زمینه را نداشته
و توان ویزیت 50 معتاد در یک شیفت را ندارند و از همه مهم‌تر با حقوق ناچیزی که دریافت
می‌کنند یقیناً به همان میزان نیز برای مشاوره معتاد وقت می‌گذارند. جالب‌تر این‌که
پزشک این مراکز به روانشناس می‌گوید اصلاً نیازی نیست مشاوره کنید شما فقط در پرونده
آن‌ها قید کنید که مشاوره شد.
کیانی
معتقد است مراکز متادون درمانی نه تنها یک روانشناس بلکه حداقل نیاز به چهار روانشناس
دارد تا بتواند تمامی معتادان را مورد مشاوره و روان درمانی قرار دهد تا منجر به نتیجه
شود. پولی که باید به روانشناس بدهند تا وقت کافی برای
مشاوره فرد معتاد بگذارد تا در نهایت منجر به ترک اعتیاد او شود به جیب صاحب مرکز که
همان پزشک است می‌رود. این پزشک در ماه حداقل 30 تا 40 میلیون پول دریافت می‌کند
که میزان ناچیزی از آن را به روانشناس و بهیار و غیره می‌دهد.
واقعیت‌های مراکز متادون درمانی
از آنجایی که جواد در بیان تجربیات خود از مراجعه به مراکز
متادون درمانی به افزایش میزان مصرف متادون به جای کاهش آن اشاره داشت، کیانی،
پروهشگر حوزه اعتیاد نیز در بیان نتایج پژوهش‌های انجام شده به این موضوع اشاره
کرد و افزود: مراکز
mmt
صرفاً برای پر کردن جیب پزشکان تأسیس شده است و در این مراکز نه تنها
میزان مصرف متادون را به مرور کاهش نمی‌دهند بلکه افزایش نیز می‌یابد. متأسفانه از مراکز متادون درمانی هیچ‌گونه بازدید فنی انجام نمی‌شود
و بررسی در این زمینه که چرا این مراکز برونداد ندارند و هیچ فردی بهبود پیدا نکرده
است سوالی نمی‌شود. چون مسئول بالادستی نیز همانند این پزشکان دارای مرکز متادون درمانی
است. در واقع مراکزی تأسیس کردیم که به جای مواد مخدر، متادون به خورد معتاد می‌دهیم
و جیب پزشکان را از یارانه این مراکز که بیت‌المال است پر می‌کنیم. این‌ها واقعیت‌هایی
است که در مراکز متادون درمانی‌ها در حال وقوع است.
وی
بر این باور است که باید در ابتدا دو شیوه را در موضوع ترک اعتیاد معتادان و فعالیت‌های
مراکز متادون درمانی پیاده‌سازی کنیم که از جمله آن اتخاذ شیوه‌های نوین درمانی برای
کاهش عود اعتیاد و دیگری اصلاح شیوه‌های نظارتی فعلی است چرا که وی معتقد است اگر همین
پروتکل‌های فعلی نیز به درستی اجرایی شوند شاهد بازدهی 30 درصدی در این مراکز
خواهیم بود.
این
استاد دانشگاه با تأکید بر این‌که در کلینیک‌های ترک اعتیاد علاوه بر دارو درمانی باید
اقدامات روانشناختی و آموزشی نیز انجام شود، بیان کرد: هر چند نگاه نخست به تشکیل و
ایجاد چنین کلینیک‌های مثبت تلقی می‌شد، اما متأسفانه با توجه به عدم ارزیابی و
نظارت بر این مراکز، عملکرد موثری در این حوزه را شاهد نبودیم.
کیانی
به ضعیف بودن نظارت‌ها در این بخش اشاره داشته و یادآور شد: متأسفانه دستورالعمل‌های
موجود نیز به درستی اجرایی نشده و نیروهای انسانی متخصص و آموزش دیده در این مراکز
مشغول به کار نمی‌شوند.
توجهی به پژوهش‌های حوزه اعتیاد نمی‌شود
وی
به ضرورت استفاده از پژوهش‌های انجام شده در حوزه اعتیاد و تأثیر و کارایی روش‌های
موجود اشاره داشته و بر این باور است که
باید از تجارب موفق دیگر کشورها در زمینه ترک اعتیاد الگوبرداری کرده و اجرایی کنیم
از طرفی تحقیقات و پژوهش‌های گسترده و مفیدی در حوزه اعتیاد انجام شده است ولی هیچ
کدام از آن‌ها کاربردی نشده و مورد استفاده قرار نمی‌گیرند در حالی که استفاده از همین
داده‌ها و یافته‌ها منجر به دستیابی به الگوهای موثر می‌شود.
این
پژوهشگر به غفلت واقع شدن روان‌درمانی در ترک اعتیاد اشاره داشته و متذکر شد: اعتیاد
چند وجهی بوده و برای بهبود و نجات معتادان باید همه این بخش‌ها نظیر پیشگیری و درمان
و غیره مد نظر قرار گیرد، ولی این‌گونه نبوده و صرفاٌ به سم‌زدایی این افراد توجه داریم
تا روان‌درمانی.
کیانی
به عدم کارایی مراکز متادون درمانی در ترک اعتیاد اشاره کرده و افزود: متأسفانه فعالیت‌ها در مراکزی نظیر متادون درمانی صرفاً از سر بازکنی
بوده و مسئولان نیز در حد این‌که بگویند ما فلان تعداد مرکز ترک اعتیاد یا متادون درمانی
تأسیس کرده‌ایم بسنده کرده‌اند ولی در عمل هیچ بازدهی ندارد.
برخی
منتقدان نیز ضمن انتقاد از وضعیت کلینیک‌های ترک اعتیاد به این موضوع اشاره دارند که
هر فردی با هر نوع سابقه مصرف، شرایط و اعتیادی که به مراکز ترک اعتیاد مراجعه می‌کند،
متادون و سایر داروهای ترک اعتیاد برای او تجویز می‌شود که متأسفانه جوابگوی پروتکل‌ها
نیست زیرا موردی که مراجعه می‌کند، لزوماً با مصرف متادون درمان نمی‌شود.
استفاده از متادون برای طولانی مدت به مراتب بهتر از مصرف هروئین برای
کوتاه مدت است
با
وجود همه انتقادها بر مصرف متادون و عدم کارایی مراکز متادون درمانی یک پی ام اچ
اعتیاد معتقد به این جمله طلایی‌اش است: « استفاده از متادون ولو طولانی مدت به
مراتب بهتر از استفاده هروئین ولو برای کوتاه مدت است.»
سیدرضا
موسوی‌زاده، ام پی اچ اعتیاد که خود دارای مرکز متادون درمانی است در واکنش به بی‌تأثیر
بودن فعالیت‌های مراکز متادون درمانی و نداشتن خروجی مثبت بر این باور است که «
خروجی یک مرکز درمانی که یک مریض را به سمت داروهای مخدری همانند متادون که
اصطلاحاً داروی آگونیست گفته می‌شودف می‌برد، این است که مریض متادون را مصرف کند
ولی مواد مخدر را مصرف نکند، مدت زمان مصرف در این مراکز جایگاهی ندارد چون اگر
قرار بود مدت‌دار باشد آن وقت فرد را می‌بردند سم‌زدایی و بعد از آن می‌گفتند باید
مصرف متادون قطع شود. طبق تجربه و تحقیقات انجام شده، چون این افراد بدون استفاده
از داروی مخدر متادون نمی‌توانند بمانند و به مصرف هروئین روی می‌آورند و چون
عارضه هروئین 10 برابر متادون است بنابراین به مراکز
درمان اعتیاد، عامدانه و عالمانه می‌گوییم متادون به معتاد مراجعه‌کننده بدهید و
نپرسید چه زمانی می‌خواهی مصرف آن را قطع کنی چون در این صورت مجدداً به مصرف مواد
مخدر همانند هروئین و تریاک و غیره روی می‌آورد.»
** مصرف هروئین بعد از قطع متادون بیشتر از قبل مصرف متادون است
به
گفته ام پی اچ اعتیاد « طبق نتایج تحقیقات انجام شده افرادی که متادون مصرف می‌کردند
پس از قطع آن و برگشت به مصرف هروئین میزان مصرف‌شان نسبت به قبل از مصرف متادون
بیشتر می‌شود.»
وی بر این باور است که « خروجی مراکز متادون درمانی این است که مریض را در مصرف متادون
نگه دارند، این‌که با استناد به گفته عمه، خاله، بقال محل مصرف متادون کلیه و کبد
را خراب می‌کند و مریض را تشویق به ترک مصرف کنند درست نبوده و مصرف‌کنندگان
متادون توجهی به این حرف‌ها نداشته باشند چون این‌گونه تبلیغات فرد را از متادون
جدا می‌کند و چون نمی‌تواند پاک بماند، مجدداً به مصرف هروئین روی می‌آورد!»
موسوی‌زاده
متذکر شد: « طبق نتایج تحقیقات انجام شده افرادی که به مصرف متادون روی می‌آورند
الزاماً نیازی نیست که تا آخر عمر متادون مصرف کنند، هر چند می‌توانند این کار را
انجام دهند ولی با شرکت در مداخلات غیردارویی همانند گروه درمانی، استفاده از
روانشناسان خبره، این افراد نیز پس از مدتی با به ثبات رسیدن زندگی خود، می‌توانند
مصرف متادون خود را به تدریج قطع کرده و به رهایی کامل برسند چرا که موارد متعددی
بود که فرد با مصرف 40 سی سی متادون، با انجام مداخلات غیردارویی، ترک کرده و در
حال حاضر پاک هستند.»
درمان اعتیاد بدون مداخلات روانشناختی ممکن نیست
وی
در واکنش به این سوال که گفته می‌شود مراکز متادون درمانی به مشاوره اهمیتی نداده
و در قبال پرداخت حقوق اندک از روانشناسان می‌خواهند تا بدون انجام مشاوره صرفاً
در پرونده مراجعه‌کنندگان کلمه « مشاوره شد» را قید کرده و این مراکز صرفاً برای
پر کردن جیب پزشکان این مراکز تأسیس شده است، گفت: « برای این‌که یک مرکز بتواند
درمان اعتیاد انجام دهد باید به مثلث درمان اعتیاد توجه داشته باشد، سه ضلع این
مثلث نامساوی بوده و ضلع کوچک آن مداخلات دارویی، ضلع متوسط درمان بیماری‌های همراه
اعتیاد و ضلع بزرگ‌تر استفاده از مداخلات روانشناختی تحت عنوان ارتقا سرمایه
اجتماعی است از همین رو به لحاظ علمی هر مرکز درمان اعتیادی موظف است کارشناس
روانشناسی، مداخلات غیردارویی و گروه درمانی داشته باشد و در غیر این صورت موفق به
درمان اعتیاد نمی‌شود.»
به
گفته این پزشک اساساً در مورد فردی که
برای درمان اعتیاد به مراکز متادون درمانی مراجعه می‌کند باید فرض را بر این
بگذاریم که توان جدا شدن از مواد مخدر را داشته و او را به سمت داروهای مخدر
طولانی مدت سوق ندهیم و شانس رهایی از اعتیاد را به او بدهیم که اصطلاحاً به این
امر سم‌زدایی می‌گویند به طوری که فرد را از مواد مخدر جدا کرده و در محیطی بدون
استفاده از مواد قرار دهیم تا پاک بماند.
85 درصد مصرف‌کنندگان مواد مخدر برای پاک ماندن
از اعتیاد نیاز به داروهای با اثر طولانی‌مدت دارند
وی با طرح این سوال که چند درصد معتادان می‌توانند سم‌زدایی
موفقی داشته باشند و در یک محیط عاری از مواد مخدر و داروهای مخدری مانند متادون
پاک بمانند؟ عنوان کرد: طبق تحقیقات انجام شده متأسفانه فقط 15 درصد این افراد می‌توانند
از مواد مخدر جدا شده و هیچ داروی مخدری را مصرف نکرده و پاک بمانند و 85 درصد
مصرف‌کنندگانی که دوست دارند از مواد مخدر جدا شوند برای پاک ماندن از مواد مخدر
نیاز به داروهایی با اثر طولانی مدت دارند در غیر این صورت احتمال بازگشت به مصرف
مواد در آن‌ها بالاست. از همین رو باید گفت همه معتادان تمایل به جدا شدن از
اعتیاد دارند و باید سیستم درمانی این فرصت را به آن‌ها بدهد تا بتوانند تجربه
بدون استفاده از داروهای مخدر را برای خودشان داشته باشند.
به گفته موسوی‌زاده، دانشمندان سه نوع دارو برای ترک اعتیاد
مصرف‌کنندگان انواع مواد و کاهش احتمال بازگشت آن‌ها به مصرف مواد در نظر گرفتند
به طوری که برای فرد معتاد به هروئین که اعتیاد خود را ترک کرده ولی نمی‌تواند پاک
بماند مصرف متادون توصیه شده است.
وی با اشاره به این‌که برای جلوگیری از بازگشت مجدد افراد
معتاد به شیره و تریاک به مصرف مواد مخدر، استفاده از داروی اوپیوم تجویز
می‌شود، بیان کرد: قرص زیرزبانی هم که یک ضدمخدر محسوب می‌شود برای هر معتادی که
وسوسه مصرف مواد مخدر دارد نیز تجویز می‌شود و به لحاظ علمی نیز قرص زیرزبانی یکی
از سالم‌ترین و کم عارضه‌ترین داروی ترک اعتیاد شناخته شده است.
عوارض متادون 10 برابر کمتر از هروئین است
این
پزشک براین باور است که فرد به جای مصرف مواد مخدری مانند هروئین بهتر است متادون
مصرف کند چرا که عوارض متادون 10 برابر کمتر از هروئین است.
وی
در توصیه علمی خود به مصرف‌کنندگان مواد مخدر این‌گونه عنوان کرد که در ابتدا بدون
مصرف دارو و از روش‌های غیردارویی و شرکت در جلساتی مانندna تلاش
برای پاک ماندن از اعتیاد داشته باشند در غیر این صورت به جای استفاده از مواد
مخدر به مراکز درمان اعتیاد مراجعه کرده و از داروهای درمان اعتیاد در کوتاه مدت و
بلند مدت استفاده کنند.
موسوی‌زاده
خاطرنشان کرد: به همه معتادان این توصیه را دارم که حتماً برای ترک اعتیاد خود با
یک پزشک درمان‌گر اعتیاد صحبت کنند به دلیل این‌که اولاً بدانند آیا می‌توانند
بدون مصرف داروهای آگونیست مثل متادون پاک بمانند یا نه؟ در ثانی برای انجام سم‌زدایی
و دوری از اعتیاد بهتر است تحت نظر پزشک باشند تا عوارض کمتری داشته باشد، ثالثاً
اگر مصرف‌کننده مواد به هر دلیلی نتوانست در مصرف مواد مخدر پاک بماند و مجبور به
مصرف شد نباید بترسد و احساس شرمندگی کند بلکه باید سریعاً به مراکز درمانی مراجعه
کرده و به سمت درمان با استفاده از داورهای آگونیست برود.
صاحب‌نظران
بر این عقیده‌اند که در حال حاضر آفت جامعه ما در درمان اعتياد اين است كه هر كسی ساز
خودش را می‌زند در حالی که نبايد
درمان اعتياد را صرفاً دارودرمانی و يا بردن به كمپ بدانيم بلكه درمان اعتياد به مثابه
يک اركستر و گروه موسيقی است كه همه بايد هماهنگ اجرا كنند، اگر هر کسی ساز خودش
را بزند با فرض اين‌كه همه آن‌ها كارشان را به درستی انجام می‌دهند ولی يادشان می‌رود
كه اجرای تكی صدای موزون و هماهنگی ندارد و بايد به هم وصل شده و تحت يک نظارت و مديريت
استاد گروه، به اجرا بپردازند ولی در واقعيت مراكز درمانی، كمپ‌ها، سازمان‌های مرتبط،
نيروی انتظامی و غيره به صورت جزيره‌ای در حوزه درمان اعتياد وارد كار شده‌اند به
همین دلیل نتيجه لازم حاصل نمی‌شود.
انتهای
پیام