مریم محمودی- در کشورمان همواره با معضل کم آبی و بی‌آبی سرو کار داشته‌ایم و با تشنگی و قطع آب تهدید شده‌ایم و خبرها حاکی از آن است که بی‌آبی در کمین ما است.

اما در این میان کارواش‌هایی هستند که با آب شرب سیراب می‌شوند و تعدادشان روز به روز بیشتر می‌شود؛ خودروهای کثیفی که بر روی چاله کارواش‌ها زیر فشار آب از گل و لای پاک می‌شوند.

متأسفانه آب کالای باارزشی محسوب نمی‌شود چرا که نه مردم قدرآب را می‌دانند ونه مسئولان که متولی توزیع آب هستند.

آب این مایه حیات را به راحتی هدرمی‌دهیم ومسئولانی که به سادگی از کنار این کارواش‌ها می‌گذرند؛ کارواش‌هایی که آب تصفیه شده را قبول ندارند و از آب شرب برای شستشوی خودروها استفاده می‌کنند.

در این رابطه صاحب یک کارواش در گفت‌وگو با صدای زنجان می‌گوید: آبی که در کارواش از طریق شستشوی خودرو‌ها تبدیل به فاضلاب می‌شود مملو از مواد شوینده و روغن است و کارواش‌ها حتی اگر سیستم تصفیه فاضلاب نیز داشته باشند این دستگاه نمی‌تواند آب پر از ناخالصی را به حدی تصفیه کند که خودروها در اثر شستشو با آن شوره نزنند.

این در حالی است که به گفته مدیر امور منابع آب زنجان، در زنجان هیچ کارواشی از دستگاه تصفیه استفاده نمی‌کند، باید دلایل عدم استفاده از دستگاه تصفیه و صحت ادعای صاحبان کارواش‌ها توسط بهداشت و مسئولان مربوطه بررسی شود.

محمود سرمستی با بیان این‌که تعداد 34 کارواش در زنجان وجود دارد، ابراز کرد: علاوه بر این، تعدادی نیز هستند که در آمار وجود ندارند، زیرا بعضی از کارواش‌ها چند منظوره فعالیت می‌کنند و یا کلاً مجوز فعالیت ندارند.

سرمستی با اشاره به این‌که در طی دو، سه سال گذشته تعداد کارواش‌ها افزایش پیدا کرده است، افزود: از بین 34 کارواش موجود در زنجان، شش و هفت مورد هستند که از آب شرب استفاده می‌کنند.

وی افزود: با توجه به اخطار داده شده، با آب و فاضلاب شهری در شورای حفاظت مصوب کردیم که آب مصرفی کارواش‌هایی که از آب شرب استفاده می‌کنند را قطع کنند و آن‌ها را به سمت آب‌های زیرزمینی سوق بدهند ولی متأسفانه فعلاً این مصوبه اجرایی نشده است.

روزانه حداقل ۱۰ هزار لیتر آب شرب توسط کارواش‌ها مصرف می‌شود      

طبق گفته مدیر امور منابع آب زنجان تعداد کمی از کارواش‌ها از آب شرب استفاده می‌کنند، و آن تعداد کم حداقل روزانه ۱۰ مترمکعب که معادل ۱۰ هزار لیتر در روز آب استفاده می‌کنند این یعنی حداقل ۳۰۰ مترمکعب در ماه، و برای کشوری چون ایران که در کم آبی و حتی در بعضی مناطق آب جیره‌بندی شده است کم نیست و نباید ساده از کنار آن گذشت.

محمود سرمستی در پاسخ به این‌که چرا مسئولان این تعداد کارواش‌ها را در این روز‌های بحران آب بی‌اهمیت می‌دانند، گفت: آب و فاضلاب نباید به کارواش‌هایی که از آب شرب استفاده می‌کنند انشعاب بدهد؛ اما اتفاقی است که رخ داده و شاید دلیلش سرپا نگه داشتن صنف خود باشد؛ که دلیل قانع‌کننده‌ای برای ما نیست.

وی ادامه داد: در زنجان مشکل بالا آمدن آب زیرزمینی داریم و این یک معضل برای شهر ما است که برای رفع این معضلات جهاد کشاورزی، آب منطقه‌ای، آب و فاضلاب شهری و...که هرکدام منتظر هستند تا اقدامی از طرف یک ارگانی انجام شود، و تازه درک کرده‌اند که آب کم است و با بحران کم آبی مواجه هستیم.

مسئولان قدر آب‌های زیرزمینی را نمی‌دانند

مدیرامورمنابع آب زنجان با اشاره به این‌که در مناطق بالایی زنجان آب‌های زیرزمینی در عمق خیلی پایینی هستند، افزود: کارواش‌ها در این مناطق مشکل حفر چاه دارند ولی افرادی که در جنوب زنجان کارواش دارند مشکلی برای حفر چاه ندارند چرا که در این مناطق مشکل بالا آمدن آب زیرزمینی نیز وجود دارد و می‌توانند چاه حفر کنند یا از پساب خروجی خود استفاده کنند.

این مسئول در خصوص معضل بالا آمدن آب زیرزمینی در زنجان گفت: آب زیرزمینی در شهرهای دیگر اهمیت دارد و یک امتیاز است ولی در زنجان به معضل بزرگی تبدیل شده است چون مسئولان بیخیال هستند؛ اگر این معضل حل شود بیشتر مشکلات زنجان حل می‌شود. چرا که یک منبع درآمد قوی برای زنجان محسوب می‌شود.

سرمستی ادامه داد: از آب‌های زیرزمینی زنجان به هر اندازه که استفاده کنیم به نفع ماست ولی از آب شرب نباید استفاده کرد چرا که در حق مردم جفا است.

وی اظهار کرد: مسئولان عوض می‌شوند ولی مشکلات زنجان همچنان باقی می‌ماند؛ اگر این مشکلات حل نشود ما از رشد و پیشرفت عقب می‌مانیم چون بقیه کشورها و شهرها در حال رشد هستند وصل شدن کارواش‌ها به آب چاه مزیتی نسبت به استفاده آن‌ها از آب شرب ندارد چرا که هر دو به نوع خود به منابع آب کشور لطمه می‌زند.

مدیر امور منابع آب زنجان با بیان این‌که دولت به فکربحران آب نیست و فقط نباید از مردم انتظار صرفه‌جویی داشت، ادامه داد: دستگاه‌های اجرایی و مکان‌هایی مثل بیمارستان‌ها که فضای سبز بزرگ و وسیعی هم دارند همه از آب شرب استفاده می‌کنند به طوری که ۷۰ درصد فضای سبز شهرداری‌ها از آب شرب سیراب می‌شوند.

محمود سرمستی با اشاره به این‌که کارواش‌هایی که از آب شرب استفاده می‌کنند اشتغال‌زایی چشم‌گیری ندارند، گفت: وجود این کارواش‌ها به اشتغال و اقتصاد کمک نمی‌کند و درآمد زیادی نیز ندارند که بتوانند از دستگاه تصفیه استفاده کنند.

وی با بیان این‌که اکثر مردم در منازل و حیاط با آب شرب ماشین خود را شستشو می‌دهند، افزود: برای این‌که مردم به کارواش‌ها مراجعه کنند کار فرهنگی انجام نشده است و نباید فقط از مردم انتظار کار فرهنگی داشت بلکه مسئولان باید پیش قدم شوند.

هیچ جریمه‌ای برای کارواش‌هایی که از آب شرب استفاده می‌کنند پیش‌بینی نشده است

سرمستی در پاسخ به این‌که چه جریمه‌ای برای کارواش‌هایی که از آب شرب برای شستشوی ماشین استفاده می‌کنند وجود دارد، اظهار کرد: هیچ جریمه‌ای برای این کارواش‌ها درنظرگرفته نشده است وآب این کارواش‌ها باید قطع شود تا برای حفرچاه اقدام کنند.

کمبود اعتبارات ریشه اصلی مشکلات است

مدیرامورمنابع آب زنجان ابراز کرد: مجلس قانونی تصویب کرده است که به کارواش‌هایی که چاه غیرمجاز حفر می‌کنند مجوز دهیم که با این کار کمر آب‌های زیرزمینی را می‌شکند و ضربه سختی را وارد می‌کند زیرا این قانون حق را به آن‌هایی می‌دهد که غیرمجاز از منابع آب‌های زیرزمینی استفاده می‌کنند؛.برای مثال به کارواش‌هایی که غیرمجاز چاه حفرمی‌کنند نیز باید طبق این قانون مجوز بدهیم؛ ما هم موظفیم طبق این دستور عمل کنیم هر چند که مشکلات به وجود آمده از قبال همین قانون است.

سرمستی ریشه اصلی مشکلات را اعتبارات دانست و تصریح کرد: مسئولان در انتظار بودجه هستند؛ و اعتبارات بسیار کم است و بستگی به فروش نفت دارد و فقط ۲۷ درصد ازاعتبارات را به ما اختصاص داده‌اند.

با این شرایط استفاده از فاضلاب تصفیه شده در کارواش‌ها منتفی است و کارواش‌هایی که روزانه با چندین متر مکعب مصرف آب و برق زدن خودروها لذت می‌برند آبی به جز آب تصفیه شده استفاده می‌کنند.

بیش از ۴ دهه است که در کشورهای توسعه‌یافته لزوم استفاده از  پکیج تصفیه فاضلاب کارواش  و تصفیه و استفاده مجدد از این فاضلاب را درک کرده‌اند.

با توجه به ماهیت فاضلاب کارواش که حاوی مقادیر بسیار زیادی از چربی و روغن و گریس و مواد آلی است، استفاده از یک واحد چربی‌گیر در پکیج تصفیه فاضلاب کارواش امری ضروری است.

روش‌های مختلف چربی‌گیری شامل: استفاده از حوضچه‌های ثقلی برای جمع‌آوری چربی و روش‌های API، دستگاه‌های DAF و همچنین استفاده از مواد شیمیایی با استقبال روبه رو شده است.

انعقاد و لخته‌سازی شیمیایی از مراحل مهم پکیج تصفیه فاضلاب کارواش  است که در این مرحله با بهره‌گیری از مواد شیمیایی( منعقد‌کننده و کمک منعقد‌کننده‌های مختلف) عملیات رسوب‌دهی بار آلی شیمیایی را انجام می‌دهد.

خروجی فاضلاب این مرحله از  پکیج تصفیه فاضلاب کارواش  می‌تواند جهت استفاده در شستشوی اولیه ماشین‌ها در همان واحد کارواش استفاده شود. ولی جهت تصفیه بیشتر و تکمیلی از واحد فیلتراسیون ( فیلتر شنی و فیلتر کربن) پس از این واحد در  پکیج تصفیه فاضلاب کارواش  استفاده می‌کنند.

گفتنی است که روش‌های متنوع دیگری در طول سالیان سال مورد آزمایش و حتی در بعضی موارد مورد استفاده و بهره‌برداری نیز قرار گرفته است.

در یک دهه اخیر با توسعه روش انعقاد الکتریکی بسیاری از متخصصان و کارشناسان تحقیقات گسترده‌ایی را بر روی این روش انجام دادند و در بسیاری از واحدهای کارواش نیز اجرایی کرده‌اند.

در کشور ایران نیز چندین واحد کارواش از این پکیج تصفیه فاضلاب کارواش استفاده کرده‌اند.

روش کار به این صورت است که در حوض انعقاد چندین صفحه از جنس‌های آهن و آلومینیوم قرار می‌گیرند و به برق مستقیم متصل می‌شوند و به این ترتیب با عبور جریان برق شاهد تولید مواد منعقدکننده با پایه آهن و آلومینیوم هستیم و دترجنت موجود در فاضلاب کارواش را رسوب می‌دهند و در حوض ته‌نشینی می‌تواند لجن تولید شده را جدا کرد.

یکی از عیب‌های بزرگ این روش که از مهم‌ترین دلایل عدم استقبال بیشتر از این قبیل پکیج تصفیه فاضلاب کارواش  شد، تولید لجن بیش از حد است؛ به طوری که اگر تدابیر لازم جهت جمع‌آوری و دفع این لجن اتخاذ شود با مشکلات زیادی در حین بهره‌برداری مواجه می‌شویم.

به هر نحوی که باشد باید تدابیری اندیشید تا هم کارواش‌ها پا برجا بمانند و هم به آب شرب و منابع آب‌های زیرزمینی لطمه وارد نشود ولی هیچ کس خود را مسئول وموظف به این انجام این کارها نمی‌داند؛ و باید شاهد هدررفت آب باشیم آن هم در شرایطی که در تبلیغات تلویزیون یک ماهی در حال خفگی در تنگ خالی آب قرار است ما را متوجه بحران آب کند.

برای دوست‌داران محیط زیست دیدن صحنه شستشوی خودروها یا خیس کردن ملات ساختمان با آب لوله‌کشی یا سیراب کردن چمن‌ها از آب شرب صحنه‌ای تأسف‌بار و نگران‌کننده است در این میان همه مسئولان نیز باید در عمل نشان دهند؛ و قانون و جریمه‌ای بازدارنده اعمال و اجرا کنند.

#کارواش‌های زنجان، استفاده از اب شرب در کارواش