پایگاه خبری صدای زنجان- برخی شهروندان زنجانی این اعتقاد را دارند که تعداد مرگ‌های ناشی از کرونا و مبتلایان به این ویروس در استان بیش از آمارهای اعلامی از سوی مسئولان علوم‌پزشکی استان است چرا که مشاهدات‌شان در آرامستان زنجان و تعداد کفن و دفن‌های انجام شده و نیز تعداد مبتلایان و فوتی‌های ثبت شده نشان از این دارد که به اعتقاد آن‌ها آمارهای واقعی بیش از میزان اعلامی است و بر آمارهای مسئولان اعتمادی ندارند.

در بررسی عدم اعتماد بخشی از جامعه به آمارهای اعلامی از سوی مسئولان، امیر امیری، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس بر این باور است که اعتماد از عناصر بنیادین روابط اجتماعی و از پیش شرط‏های اساسی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر جامعه‏ای محسوب می‏شود از همین رو  اعتماد، مهم‏ترین انگیزه‏ای است که افراد را به داشتن ارتباط دوسویه یا چندسویه تشویق می‏کند.

وی با بیان این‌که بسیاری از اندیشمندان اجتماعی، اعتماد را حسی می‏دانند که به تعاون و همکاری منجر می‏شود و فقط در این حالت است که انسان در عین تفاوت‏ها، قادر به حل مشکلات است، افزود: اعتماد اجتماعی از جمله پدیده‏های اجتماعی است که در روابط و تعامل انسانی نقشی حیاتی ایفا می‏کند. از سطح خرد (خانواده) گرفته تا سطح کلان (جامعه) و حتی در بخش‏هایی فراتر از آن (جهانی)، اعتماد اجتماعی پدیده‏ای است که تسهیل‏گر روابط انسانی است. اعتماد، پیش‏شرط و محور اصلی همکاری اجتماعی است و یا به عبارتی دیگر، اعتماد، اساس عاطفی برای همکاری است.

بی‌اعتمادی از بین برنده همکاری است

این جامعه‌شناس با تأکید بر این‌که همان طور که اعتماد اساس همکاری است، بی‌اعتمادی، از بین‌ برنده همکاری است، بیان کرد: اگر بی‏اعتمادی کامل وجود دارد، همکاری بین عاملان آزاد، شکست می‌خورد. اعتماد، یکی از مهم‏ترین نیروهای ترکیبی در جامعه است. جامعه‏ای که از نعمت اعتماد اجتماعی برخوردار است و مردم آن دید مثبتی نسبت به یکدیگر دارند، نظم، هماهنگی و همبستگی بیشتری در آن حاکم است، از نظر اقتصادی کارآمدتر است، دموکراسی در آن بهتر جریان دارد و افراد آن جامعه از سلامت روانی بهتری برخوردار می‌شوند.

وی با اشاره به این‌که یکی از آیتم‌هایی که می‌تواند اعتماد اجتماعی را بوجود آورد، وجود آمار درست و صحیح در جامعه است، گفت: اگر آمار را اطلاعات عددی از پدیده‌های مشاهده شده پيرامونی بدانيم که با جمع‌آوری، طبقه‌بندی و سازمان‌دهی به دست می‌آید و سپس نتيجه‌گيری، تجزیه و تحليل، استنباط، تفسير و تعميم داده می‌شود، بنابراین جنس آمار نوعی آگاهی و اطلاعاتی است که در قالب کمی اندازه‌گيری و عرضه می‌شود.

به گفته این استاد دانشگاه می‌توان خاستگاه اوليه موضوع آمار را به عنوان یک فعاليت دولتی و حکومتی و حتی به عنوان شناختی دولتی از مسائل جامعه تلقی کرد. بنابراین اگر بپذیریم که آمار رسمی ناظر به آمارهایی است که توسط دستگاه‌های حاکميتی برای استفاده در تصميم‌سازی، برنامه‌ریزی، سياست‌گذاری، موضوع‌های پژوهشی و آگاهی‌دهی در مورد وضعيت اجتماعی، اقتصادی، سياسی و فرهنگی کشور، توليد و منتشر می‌شود، می‌توان بعنوان یک کالای عمومی در نظر گرفت که مورد استفاده عموم مردم قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به این‌که با توجه به ویژگی‌هایی که برای یک دولت خوب در اداره کشور مطرح می‌کنند آمار رسمی از موضوعات اساسی و پایه اداره کشور به نحو خوب تلقی می‌شود، بیان کرد: از ویژگی‌های خوب آن پاسخ‌گویی، اجماع‌سازی، شفافيت، کارایی و اثربخشی و مشارکت عمومی، مطرح است که جزو نقش و کارکردهای آمار رسمی در صحنه اجتماعی است.

درک مصالح و حل نارسایی‌ها و چالش‌های اجتماعی، به حساسيت و فهم مشترک و عمومی نياز دارد. آمار رسمی نقش مهمی را در درک و فهم و اجماع عمومی دارد و این فهم مشترک سبب وفاق و اراده جمعی برای مرتفع کردن مشکلات موجود و آینده جامعه، محسوب می‌شود.

امیری با تأکید بر این‌که آمار خود مجرایی برای شفافيت، پاسخ‌گویی مستدل، سنجش کارایی و مشارکت همگانی و آشکارکننده اعتماد عمومی است، تصریح کرد: اعتماد به نظام آمار رسمی از پایه‌های و ارکان اعتماد در دولت‌های مطلوب تلقی می‌شود. امّا هر آمار رسمی در فضای فرهنگی خاص خود فعاليت داشته و از آن متاثر می‌شود.

این استاد دانشگاه با بیان این‌که در مورد وضعیت بوجود آمده از اسفند سال 98 با شیوع گسترده ویروس کرونا و مرگ و میرهایی که ناشی از این بیماری اتفاق افتاده و گزارش‌هایی که در رسانه‌های عمومی اعلام می‌شود، با نوعی بدبینی و نااعتمادی از سوی جامعه مواجه می‌شود، خاطرنشان کرد: این بی‌اعتمادی به آمارها و یا گزارش‌ها یک شبه به وجود نیامده؛ بلکه محصول سال‌ها زندگی اجتماعی است. به این دلیل که هر دولتی که روی کار آمده، دولت قبلی را به بی‌مبالاتی و دزدی و فساد متهم کرده است.

چنانکه در هر دوره انتخابات، شاهدیم هر دو جناح یکدیگر را به فساد و عدم کفایت متهم می‌کنند؛ تا حدی که دیگر جایی مصون از تعرض باقی نمی‌ماند. این عمل در نهایت منجر به آن شده که هیچ مجموعه‌ای از نگاه مردم عاری از خطا و ضعف نباشد. اتفاقات دیگری هم یکی پس از دیگری می‌افتد که به کاهش اعتماد عمومی دامن می‌زند و طبیعتاً کار را دشوارتر می‌کند.

وی بر این باور است که دولت و یا ارگان‌های مربوطه و دخیل در موضوع اتفاق افتاده در جامعه، برای اجرای برنامه‌هایش با مشکلات جدی مواجه می‌شود؛ به عنوان مثال اگر از مردم درخواست می‌کنند که در خانه بمانند تا چرخه انتقال ویروس کنترل شود، بسیاری از مردم توجهی به این امر نمی‌کنند. عدم اعتماد شهروندان به دستگاه‌های دولتی فاصله بین مردم و دولت را بیشتر می‌کند و کنترل شرایط‌های خاص همچون بیماری کرونا را دچار سختی و مشقت می‌کند و باعث می‌شود هزینه‌های کنترل و درمان افزایش پیدا کرده و حتی نیروهای انسانی دخیل در این بیماری را دچار خستگی مفرط و یا حتی ناامیدی کند.

انتهای پیام