پایگاه خبری صدای زنجان- هر چند مسئولان دانشگاه علوم پزشکی بر تحت کنترل بودن بیماری بوتولیسم در زنجان که چند روزی از شیوع آن می‌گذرد تأکید می‌کنند ولی در طول 25 روز گذشته 43 نفر به این بیماری مبتلا شدند.

این‌گونه عنوان می‌شود که منشأ این بیماری محصولات لبنی فاسد شده دو فروشگاه در زنجان است که در حال حاضر پلمب شده‌اند ولی برخی با توجه به مبتلا شدن تعدادی از ساکنان روستاها که از محصولات تولیدی خود استفاده کردند این فرضیه را رد کردند.

«یکی تکلمش را از دست داده بود و دیگری از ضعف و بی‌حالی و فلج‌شدن عضلاتش و باز نشدن چشمانش بعد از دورهمی که با آشنایانش داشته سخن می‌گفت.» این‌‌ها مشاهدات رقیه طارمی، دهیار روستای کاکاآباد از توابع شهرستان سلطانیه است که در گفت‌وگو با صدای زنجان از ابتلا برخی از اهالی این روستا به بیماری بوتولیسم و توصیف علائم این بیماری سخن گفته و  از مرگ یک نفر از اهالی روستایشان بر اثر ابتلا به این بیماری خبر می‌دهد.

برخی شنیده‌ها حاکی از این بود که منشأ این بیماری در زنجان روستای کاکاآباد شهرستان سلطانیه است چرا که تعداد قابل توجهی از اهالی این روستا نیز به بیماری بوتولیسم مبتلا شدند.

همه کشک آلوده مصرف کردند

در پیگیری این موضوع دهیار روستای کاکاآباد معتقد است، این‌که منشأ شیوع این بیماری در زنجان روستای کاکاآباد باشد مشخص نیست ولی حدود 15 نفر از اهالی این روستا با شرکت در مراسم دورهمی و آشی که در همان مراسم خوردند دچار این بیماری شده و به بیمارستان منتقل شدند.

به گفته این دهیار ظاهراً کشکی در آش پخته شده در مراسم دورهمی مذکور مورد استفاده قرار گرفته که از مدت‌ها قبل تهیه شده و مانده بود و فقط افرادی درگیر این بیماری شدند که از آن کشک خورده‌اند.

طارمی با اشاره به این‌که همه مبتلایان به بیماری بوتولیسم ساکن روستای کاکاآباد هستند، گفت: کارشناسان بهداشت کشک استفاده شده را آزمایش کرده و مشخص شد که کشک آلوده بوده است چون به احتمال زیاد کشک مدت زمان زیادی مانده و آلوده شده است.

یک نفر جان خود را از دست داد

دهیار روستای کاکاآباد با بیان این مطلب که در حدود 15 نفر از ساکنان این روستا که از آن کشک استفاده کرده بودند به دلیل شرایط وخیمی که داشتند به بیمارستان منتقل شدند، بیان کرد: اکثر این بیماران از بیمارستان ترخیص شدند به جز سه نفر که دو نفر از آن‌ها حالشان وخیم بود ولی در حال حاضر خوشبختانه وضعیت مساعدی دارند ولی یک نفر جان خود را از دست داد.

به گفته این مسئول افرادی که از بیمارستان مرخص شدند نیز وضعیت جسمی‌شان کاملاً مساعد نیست چون از جمله علائمی که این افراد بعد از خوردن کشک آلوده داشتند ضعف، بی‌حالی، فلج عضلات، از بین رفتن قدرت تکلم و غیره بود حتی برخی از آن‌ها افتادگی پلک پیدا کرده و توان باز کردن چشمانشان را نداشتند ولی به مرور زمان وضعیت جسمی‌شان بهتر شده است.

در کشک مصرفی سم ایجاد شده بود

وی در پاسخ به این سوال که آیا خانواده‌ای که کشک آلوده داشته از لبنیات و کشک خود به افراد دیگر نیز داده و یا فروخته است؟ بیان کرد: «اینجا روستاست و منبع درآمد بسیاری از خانواده‌ها فروش لبنیات تولیدی خودشان است. اطلاع از این ندارم به کسی فروخته یا خیر؟ ولی بجز کشک پنیر را هم مورد آزمایش قرار دادند که سالم گزارش شده است ولی کشک مدت زمان زیادی مانده بوده و این‌که در چه شرایطی نگه‌داری شده و سم ایجاد کرده، مشخص نیست.»

دهیار روستای کاکاآباد این‌گونه عنوان کرد که «گمان نمی‌کنم اهالی به صورت عمده به خارج از روستا محصولات لبنی خود را فروخته باشند چون نهایت فروش‌شان بین آشنایان خودشان و اهالی روستاست. هر چند در صورت فروش محصولات به آن‌ها هم باید شاهد بیماری در آن‌ها نیز بودیم ولی در حال حاضر فقط همان افرادی به بیماری مبتلا شدند که از آن آش و کشک استفاده کردند.»

ابتلای 43 نفر به بیماری بوتولیسم در زنجان

نخستین اعلام رسمی از آمار مبتلایان به بیماری بوتولیسم در تاریخ 4 شهریور ماه 25 نفر در زنجان بود ولی با گذشت 4 روز این آمار به 43 نفر رسید و حالا مسئولان دانشگاه علوم پزشکی زنجان از تحت کنترل بودن وضعیت در این بخش سخن می‌گویند.

علیرضا آرمانی‌کیان، معاون درمان دانشگاه علوم‌پزشکی استان زنجان در مصاحبه‌ با روزنامه صدای زنجان به ابتلای 43 نفر از شهروندان به بیماری بوتولیسم بر اثر مصرف لبنیات آلوده به سم بوتولینوم در این استان خبر داده و اینگونه عنوان کرد که در حال حاضر وضعیت غیرطبیعی را در این زمینه شاهد نیستیم و این بیماری کنترل شده است.

به گفته این مسئول در دانشگاه علوم پزشکی زنجان از مجموع 43 مبتلا به بیماری بوتولیسم 25 نفر ساکن شهر زنجان و مابقی برای شهرستان‌ها و روستاها هستند.

بیماری بوتولیسم واگیردار نیست

وی با بیان این‌که بیماری بوتولیسم واگیردار و قابل انتقال به افراد دیگر نیست، خاطرنشان کرد: این یک نوع بیماری عفونی است نگرانی از بابت سرایت و انتقال آن به دیگر افراد وجود ندارد از طرفی هر چند این بیماری مخصوص فصل خاصی نیست ولی معمولاً در فصل تابستان بیشتر مشاهده می‌شود.

به گفته آرمانی‌کیان بوتولیسم یک اختلال کاملاً نادر و خطرناک است که توسط باکتری ویژه به نام «کلوستریدیوم بوتولینوم» تولید می‌شود و وجود اسپورهای باکتریایی عامل این بیماری در خاک و آب رایج بوده و زمانی که این اسپورها طی شرایطی «سم بوتولینوم» را تولید شده و مشکلاتی را پس از خوردن موادغذایی در افراد ایجاد می‌کند.

وی با بیان این‌که بیماری بوتولیسم در استان زنجان از ۱۵ مرداد سال‌جاری مشاهده شده است، افزود: از تاریخ ۱۵ مرداد تا 8 شهریور حدود 43 نفر در این استان علائم بیماری بوتولیسم را داشته‌اند که اکنون از این تعداد، ۶ بیمار در بیمارستان بستری هستند و یک نفر نیز در بخش آی.‌سی.‌یو بیمارستان ولی‌عصر (عج) زنجان تحت مراقبت قرار دارد.

هر چند دهیار روستای کاکاآباد به مرگ یکی از مبتلایان به بیماری بوتولیسم در زنجان اشاره داشت ولی معاون دانشگاه علوم پزشکی استان پیش‌تر در گفت‌وگو با رسانه‌ها عنوان کرده که موردی از فوت ناشی از بیماری بوتولیسم در استان گزارش نشده است ولی در 8 شهریور ماه گفته که این بیماری مرگ و میر هم دارد.

 معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان با اشاره به این‌که فرد مبتلا به بیماری بوتولیسم که اهدای عضو کرده باشد نیز نداریم، بیان کرد: حتی اعضای بیمارانی که سرماخوردگی داشته باشند نیز اهدا نمی‌شود.

تعطیلی دو فروشگاه‌ لبنیات فروشی

با گسترش اخبار شیوع بیماری بوتولیسم پیامی در فضای مجازی با این عنوان که «افراد با خرید و مصرف دوغ‌های محلی یکی از فروشگاه‌های شهر زنجان دچار مسمومیت شده و راهی بیمارستان شدند» رد و بدل می‌شد از همین رو معاون درمان دانشگاه علوم‌پزشکی استان در رابطه با تعطیل کردن دو  فروشگاه لبنیات فروشی در زنجان خاطرنشان کرد: با دو فروشگاهی که شهروندان با خرید دوغ، ماست، کشک محلی دچار بیماری بوتولیسم شده بودند، برخورد شده و در حال حاضر هر دو پلمب شدند.

آرمانی‌کیان در رابطه با علائم بیماری بوتولیسم، اظهار کرد: اختلال دید (دو بینی)، ضعف جسمی، احساس خستگی، درگیری عضلات قفسه سینه، مشکلات تنفسی، بی‌حالی و سستی، صحبت‌های نامشخص که به تدریج مشهودتر می‌شود و از طرفی خشکی دهان و فلج شدن فرد منجر می‌شود.

شهروندان لبنیات پاستوریزه مصرف کنند

وی با بیان این‌که در زمان ۱۸ الی ۳۶ ساعت بعد از خوردن مواد غذایی دارای سم بوتولینوم علائم بیماری بوتولیسم بروز می‌کند، افزود: به شهروندان توصیه می‌کنم از لبنیات پاستوریزه استفاده کنند و در صورت استفاده از لبنیات محلی از مراکزی که اصول بهداشتی را رعایت می‌کنند خریداری کرده و در دمای بالای ۸۵ درجه به مدت ۵ دقیقه همانند کنسرو بجوشانند.

به گفته معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان خوشبختانه بیماری بوتولیسم در استان زنجان زیاد مشاهده نمی‌شود، این بیماری بیش‌تر در استان‌های شمالی با مصرف یکسری از موادغذایی قابل مشاهده است.

دهیار روستای خیرآباد ابتلای اهالی این روستا به بوتولیسم را رد کرد

برخی شنیده‌های دیگر نیز حاکی از این بود که دو نفر از اهالی روستای خیرآباد شهرستان سلطانیه نیز به این بیماری مبتلا شده بودند ولی بهبود پیدا کردند که در پیگیری صحت این موضوع حیدری، دهیار روستای خیرآباد این موضوع را رد کرده و عنوان کرد که موردی در روستا مشاهده نشده است.

کارشناسان بر این باورند که بوتولیسم جزو دسته‌ای از بیماری‌های نادر است که از قوی‌ترین و مرگ‌بارترین سموم جهان ایجاد شده و سیستم عصبی را فلج می‌کند؛ باکتری کلوستریدیوم بوتولینیوم این سم را تولید می‌کند و اغلب افراد بدون این‌که از وجود این باکتری آگاه باشند درگیر آن می‌شوند، زمانی که کنار برکه، رودخانه و دریا هستیم و به سادگی با خاک بازی می‌کنیم ممکن است دچار این باکتری خطرزا شویم، حتی با مصرف برخی مواد مانند غذا‌های کنسروی این باکتری در بدن ایجاد می‌شود و رشد می‌کند.

تاریخچه بوتولیسم

باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم در سال ۱۸۹۵ کشف شد، اما قبل از آن در سال ۱۷۳۵ فردی آلمانی بر اثر مصرف سوسیس و مواد کنسروی دچار بیماری بوتولیسم شد؛ با گذشت زمان و آزمایش‌های متعدد روی این باکتری محققان دریافتند که می‌توان از سم بوتولیسم در درمان برخی بیماری‌ها استفاده کرد.

سال ۱۹۸۹ سم بوتولیسم (بوتاکس) توسط موسسه غذا و داروی امریکا (FDA) تایید و از آن برای درمان دوبینی، بی‌اختیار چشمک زدن و اسپاسم صورت در بیماران جوان استفاده شد، یکی از موارد استفاده از این سم در زیبایی است.

به گفته متخصصان زمانی که باکتری کلوستریدیوم بوتولینیوم وارد بدن می‌شود در محیط‌های کم اکسیژن مانند دستگاه گوارش و مکان‌هایی که زخم‌های عمیق دارند، رشد می‌کند و حتی تا سال‌ها زنده می‌ماند؛ خوب است بدانید بوتولیسم یک بیماری کشنده است که فرد را در ابتدا فلج می‌کند و اگر درمان نشود کشنده است؛ متأسفانه کودکان بیشترین درگیری را با این بیماری دارند چرا که بیشتر در معرض آلودگی هستند.

متخصصان بر این باورند که علائم این بیماری در کودکان به این شکل است که بدنشان ضعیف می‌شود و به سختی غذا می‌خورند، ماهیچه‌هایشان ضعیف و دچار یبوست می‌شوند؛ از علائم دیگر این بیماری که افراد دچار آن می‌شوند سختی در دید، احساس خستگی و سختی در حرف زدن،  ضعف دست‌ها، گرفتگی عضلات قفسهٔ سینه و پا، پلک‌های افتاده، دوبینی، خشکی دهان و بریده ‌بریده حرف زدن است.

بوتولیسم چگونه درمان می‌شود؟

آنان معتقدند به دلیل این‌که علائم بوتولیسم شبیه بیماری‌های قلبی و بیماری لایم است اغلب پزشکان آن را به درستی تشخیص نمی‌دهند و درمان‌های اشتباه را پیش می‌گیرند؛ بوتولیسم باید به‌ وسیله پادزهر و آنتی‌بیوتیک درمان شود، اگر پادزهر پیش از فلج کامل تجویز شود، فرآیند درمان کوتاه‌تر می‌شود، زیرا انتهای عصب باید دوباره فعال شود.

به گفته متخصصان بیماران ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها بستری شوند و از دستگاه بادگیر استفاده کنند تا فلج ماهیچه‌ها از بین برود؛ در برخی موارد ممکن است ضعف ماهیچه‌ها و تنفس کوتاه سال‌ها طول بکشد؛ علائم مسمومیت ناشی از مصرف غذای آلوده به این سم حدود ۱۸ تا ۳۶ ساعت پس از مصرف دیده شود، اما در مواردی دیده شده که تا ۶ ساعت بعد یا ۱۰ روز بعد هم فرد را درگیر می‌کند.

متخصصان یکی از ساده‌ترین راه‌های درمان این بیماری را استفراغ دانسته و عنوان کردند که فرد پس از بالا آوردن مواد آن سم را از دستگاه گوارش خود خارج می‌کند.

برای پیشگیری از ابتلا به بوتولیسم چه کار‌هایی باید انجام داد؟

طبق توصیه متخصصان برای پیشگیری از این بیماری باید خود را در محیط آلوده قرار ندهید، همچنین اگر دچار زخم شده‌اید به سرعت آن را ضدعفونی کنید تا از ورود این باکتری به بدن پیشگیری شود؛ افرادی که مواد مخدر مانند هروئین  تزریق‌ می‌کنند، مستعد ابتلا به این بیماری هستند چرا که تزریق در محیط آلوده سبب ایجاد این بیماری کشنده می‌شود. یکی دیگر از عوامل ابتلا به این بیماری زخم است و اگر یک زخم  قرمز، متورم، دردناک، گرم، پر از چرک و همراه با تب باشد، آلوده است و نیاز به درمان سریع دارد.

گفتنی است مطالبی که در فضای مجازی منتشر شده حاکی از آن است که ممنوعیت فروش دوغ محلی، کشک سنتی، پنیر کیسه‌ای محلی، ماست چکیده محلی و غیره از سوی دانشگاه علوم پزشکی اعلام شده است./ روزنامه صدای زنجان

انتهای پیام