الهام احمدی- عبدالرضا شهبازی، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان صبح دیروز در نشست خبری خود به مناسبت هفته مبارزه با مواد مخدر در پاسخ به سوال صدای زنجان در زمینه افزایش گرایش مصرف‌کنندگان به مواد مخدر گل به تبع افزایش قیمت ماده مخدر شیشه در ماه‌های اخیر گفت: پیش‌بینی ما نیز این است که گرایش از مصرف ماده مخدر شیشه به گل افزایش یابد که در حال حاضر نیز آمارها مبین این موضوع است، از سوی دیگر با افزایش قیمت مواد مخدر، افراد سودجو و سازمان‌یافته که در توزیع مواد مخدر نقش دارند از این فرصت سوءاستفاده کرده و با ارائه مواد با ناخالصی قابل توجه به جامعه هدف خود که بیشتر جوانان هستند، آسیب‌های مخرب‌تری وارد کنند. از همین رو تدابیر اتخاذ شده کوتاه مدت در زمان افزایش قیمت شیشه بخش رویکردهای فرهنگی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و طرح توانمندسازی مدرسان و مبلغان و روحانیون است.

راه‌اندازی کمپ ترک اعتیاد زنان در زنجان

وی در ادامه در پاسخ به سوال دیگر صدای زنجان در زمینه نبود کمپ ویژه زنان در زنجان با توجه به رشد قابل توجه گرایش این قشر به سمت مواد مخدر و نیز نظرات بهزیستی در این بخش که باید حتماً برای ایجاد کمپ ویژه ترک اعتیاد زنان، متقاضی بخش خصوصی وارد کار شود، تصریح کرد: «از آنجایی که تاکنون آمار معتادان زن در زنجان قابل توجه نبود کمپ ترک اعتیاد ویژه بانوان راه‌اندازی نشده بود ولی اخیراً به دلیل برخی ملاحظات اجتماعی و اخلاقی تحت نظارت سازمان‌های ذی‌ربط، زمینه تأسیس در حال فراهم بوده و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، در حال حاضر نیز یک مرکز mmt ویژه زنان معتادی که نیاز به درمان و بستری و مراقبت دارند در چند سال گذشته در بیمارستان شهید بهشتی راه‌اندازی شده و خدمات رایگان به زنان بیمار که قصد ترک اعتیاد خود را دارند ارائه می‌کند که باتوجه به آمارهای حاصله در حدود 350 زن معتاد در طول یک سال گذشته در این مرکز مورد پذیرش و درمان قرار گرفتند.»

افتتاح «مرکز کاهش آسیب‌های اجتماعی» برای معتادان کارتن خواب در یک ماه آینده

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان در پاسخ به سوال دیگری در زمینه وجود معتادان کارتن خواب در زنجان با اشاره به این‌که اگر مدعی باشیم که معتاد کارتن خواب نداریم قابل توجیح نیست، گفت: در هر منطقه‌ای برخی از افراد به دلیل سوء‌مصرف مواد مخدر از خانواده طرد می‌شوند در همین زنجان معتاد کارتن خواب داریم ولی قابل توجه نیست، از همین رو در راستای صیانت از شأن و منزلت این افراد با حمایت استاندار و پیگیری جدی بهزیستی استان (مرکز کاهش آسیب‌های اجتماعی) که پناهگاهی امن برای معتادان کارتن خواب است، در مدت یک ماه آینده در زنجان مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

وی تعداد معتادان متجاهر جمع‌آوری شده در طول یک سال گذشته را 258 نفر عنوان کرد که به مرکز ماده 16 برای ترک اعتیادشان معرفی شده‌اند، ابراز کرد: در طول یک سال گذشته، 11 هزار نفر در مراکز اقامتی تحت درمان و مراقبت قرار گرفتند که در این بین 7 هزار معتاد نیز تحت درمان مستمر در مراکز درمانی قرار گرفتند.

شهبازی با بیان این‌که در حال حاضر 10 کمپ ترک اعتیاد در استان فعال است که طبق استانداردهای بین‌المللی فعالیت می‌کنند، خاطرنشان کرد: در استان کمپ غیرمجاز نداریم و بخش قابل توجهی از کمپ‌ها به وسیله بخش خصوصی مدیریت می‌شود.

وی با اشاره به این‌که براساس برنامه‌های حوزه درمان سال گذشته آمار مرگ و میر استان ناشی از سوء‌مصرف مواد مخدر 20 درصد کاهش یافته است که در مقایسه با استان‌های دیگر وضعیت مناسبی داریم، بیان کرد: با توجه به تحقیقات انجام شده 90 درصد جمعیت کشور به صراحت از پیامدهای اجتماعی مواد مخدر اعلام نگرانی کردند که نشان از انتظار آنان از نهادهای مرتبط با پیشگیری است.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با تأکید بر این‌که در حوزه مقابله سال گذشته 2.5 تن کشفیات انواع مواد مخدر گزارش شده است که 2 هزار و 400 کیلوگرم نسبت به سال 95 یعنی 73 درصد افزایش داشته است و در میانگین کشوری رشد 14 درصدی برآورد شده است، بیان کرد: در حوزه فرهنگی و آگاه‌سازی طی تفاهم‌نامه‌ای که با صدا و سیما منعقد کرده بودیم موفق به دریافت رتبه برتر کشوری در حوزه فعالیت رسانه‌ای شدیم.

2 درصد جمعیت دانش‌آموزی و دانشجویی زنجان مواد مصرف کردند

وی در ادامه به آمار شیوع اعتیاد در بین دانش‌آموزان و دانشجویان در زنجان اشاره کرد و گفت: در حدود 2 درصد جمعیت دانش‌آموزی مقطع متوسطه در زنجان تجربه مصرف مواد مخدر داشتند که این آمار در بین دانشجویان نیز بیش از 2 درصد جمعیت دانشجویی زنجان است.

شهبازی با اشاره به این‌که متأسفانه مصرف مواد مخدرهای روانگردان با 8 درصد رشد همراه بوده است که با توجه به اثرات مخرب آن نگرانی بیش از پیش را برای متولیان و مسئولان ایجاد کرده است، بیان کرد: در کمال تأسف باید گفت 55 درصد خانواده معتادان پس از سه سال متوجه اعتیاد اعضای خانواده خود می‌شوند که این امر نشان از عدم نظارت لازم از سوی خانواده‌ها بر فرزندانشان است.

وی با تأکید بر این‌که به طور متوسط هر فرد معتاد با 4 نفر به صورت مستقیم درگیر استريال خاطرنشان کرد: در صورتی که نتوانیم تدابیر شایسته اتخاذ کنیم به ازای هر فرد معتاد 4 نفر دیگر نیز درگیر معضل اعتیاد می‌شوند.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با بیان این‌که در حدود 8 درصد جمعیت معتادان را زنان تشکیل می‌دهند، بیان کرد: میانگین سنی شیوع اعتیاد در بین مردان 24 سال و در بین زنان نیز 26 است متأسفانه قبح مصرف مواد مخدر در زنان نسبت به گذشته کمتر شده و گرایش آنان به مصرف مواد مخدر صنعتی رو به رشد بوده است.

وی به رشد 22 درصدی نرخ شیوع مواد مخدر در بین کارگران واحدهای صنعتی اشاره کرد و این موضوع را به دلیل سختی کار این قشر عنوان کرد و یادآور شد: بیش از 20 درصد معتادان موجود در کشور دارای مدرک کارشناسی به بالا هستند.

75 درصد معتادان در سن 15 تا 39 قرار دارند

شهبازی با اشاره به ارائه آمار تکان‌دهنده در حوزه محدوده سن مصرف‌کنندگان مواد مخدر تصریح کرد: 75 درصد مصرف‌کنندگان مواد مخدر بین 15 تا 39 سال قرار دارند یعنی بخش اعظم معتادان را نیروی کار فعال تشکیل می‌دهند.

وی کانون خانواده را در اولویت نخست پیشگیری از ابتلا به مواد مخدر عنوان کرد و یادآور شد: با استناد به تحقیق انجام شده 28.46 درصد افراد اقرار کردند که نخستین تجربه مصرف مواد را در منزل دوستانشان تجربه کرده‌اند که این موضوع در رتبه نخست دیگر عوامل قرار دارد.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان با اشاره به این‌که 22.28 درصد معتادان در تحقیقات مذکور عنوان کردند که نخستین تجربه خود را در منزل خودشان داشتند، افزود: در مجموع باید گفت دوستان و خانواده نقش اساسی در ابتلای افراد به مصرف مواد مخدر دارند چرا که افراد شرکت‌کننده در تحقیق مذکور اذعان کردند که نخستین پیشنهاد‌دهنده مصرف مواد مخدر به آنان در وهله نخست دوستان و پس از آن خانواده هستند از همین رو باید بدانیم که اعتیاد پشت درب‌های منزل همه خانواده‌ها قرار دارد.

وی در پاسخ به سوالی در زمینه عدم توجه به حوزه پیشگیری از اعتیاد توسط دستگاه‌های متولی، به شعار ستاد شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر اشاره کرد و اظهار داشت: « مصرف نکردن آسان‌تر از ترک مواد است» و هزینه‌های سرسام‌آور درمان در این بخش یکی از مشکلات عمده در اجرای مأموریت‌های سازمان است.

اختصاص بیش از 50 درصد اعتبارات به حوزه فرهنگی و پیشگیری

شهبازی با اشاره به این‌که رویکرد ستاد شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر اختصاص بیش از 50 درصد اعتبارات به حوزه فرهنگی و پیشگیری است، خاطرنشان کرد: در صورتی که در دهه‌های گذشته رویکردهای فرهنگی و اجتماعی در اولویت نخست قرار می‌گرفت، امروزه آمار مصرف‌کنندگان مواد مخدر و نیز سطح آگاهی خانواده‌ها به مراتب بهتر بود.

وی با بیان این‌که اولویت کاری ستاد مبارزه با مواد مخدر در چند سال گذشته پیشگیری و مقابله قاطع با قاچاقچیان مواد است، خاطرنشان کرد: در صورتی که مشارکت‌ سازمان‌های مردم نهاد و خانواده‌ها و نیز رسانه‌ها در اجتماعی کردن مبارزه با مواد مخدر نباشد به طور یقین دولت به تنهایی قادر به تحقق این موضوع نخواهد بود.

سیر صعودی گرایش جوانان و زنان به ماده مخدر «گل»

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان در توضیح ماده مخدر گل با تأکید بر این‌که در بین جوانان و زنان تصورات در مورد این ماده مخدر به این سمت است که یک ماده مخدر گیاهی بی‌خطر است و مصرف آن خطراتی را به همراه ندارد، یادآور شد: این ماده مخدر به دلیل سهم قابل توجه در کشت و تولید آن و نیز جذاب بودن عنوان آن شاهد سیر صعودی گرایش مصرف‌کنندگان به این ماده مخدر هستیم در حالی که خطرات توهم‌زایی گل چندین برابر شیشه است.

وی با بیان این‌که هروئین و کراک با سهم 10.6 درصد در رتبه سوم و مصرف شیشه با افت 8.1 درصد به رتبه چهارم رسیده است، خاطرنشان کرد: رسانه‌ها نقش بسیار تأثیرگذاری در کاهش آمار مصرف‌کنندگان مواد مخدر کراک داشتند و امروزه نتیجه آن آگاه‌سازی را در سطح جامعه شاهد هستیم.

شهبازی در ادامه با اشاره به فرارسیدن سالروز جهانی مبارزه با مواد مخدر، معضل اعتیاد را یکی از چهار بحران بین‌المللی عنوان کرد و یادآور شد: ستاد برنامه‌های مختلفی به مناسبت این روز در زنجان و شهرستان‌ها برگزار می‌کند.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان در ادامه با تأکید بر اینکه براساس فعالیت‌های انجام شده در سال‌های گذشته در راستای سیاست‌های دولت، رتبه ایران در مصرف شیشه در سطح جهان از رتبه دوم به سوم کاهش یافته است، بیان کرد: آمار مصرف‌کنندگان مواد مخدر در جهان با رشد ۲۳ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۲۵۵ میلیون نفر رسیده است.
وی با اشاره به این‌که در حال حاضر در حدود ۷۰۰ نوع ماده مخدر شناسایی شده است که نسبت به سال‌های گذشته با رشد محسوسی همراه است، خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۰۱ میلادی، کشور افغانستان که ۷۰ درصد تولید مواد را به خود اختصاص داده اراضی کشت خود را به ۳۲۸ هزار هکتار رسانده تا جایی که تولید تریاک به بیش از ۹ هزار تن رسیده است.

شهبازی با بیان این‌که رشد قابل توجه کشت تریاک سبب افزایش مصرف این مواد مخدر شده است، اظهار کرد: ایران به لحاظ همسایگی با افغانستان در خط مقدم این آسیب‌ قرار دارد از همین رو سیاست‌گذاران باید برنامه بنیادی در این زمینه داشته باشند.

#مبارزه با مواد مخدر زنجان، عبدالرضا شهبازی