پایگاه خبری صدای زنجان- در سال‌های گذشته مسئولان اداره‌کل محیط‌‌زیست و دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات درمانی استان زنجان، بارها نسبت به وضعیت ورود فاضلاب به رودخانه زنجانرود و انباشت زباله در مسیر این رودخانه هشدار داده‌اند، ولی به رغم همه تلاش‌ها روند آلودگی زنجانرود تداوم دارد.

طی سال‌‌های اخیر لزوم پاکسازی مسیر رودخانه زنجانرود به‌ عنوان چالشی سوال‌برانگیز همواره مطرح بوده و این روند هنوز با گذشت بیش از دو دهه رفع نشده و بر گستره آلوده‌‌سازی آن هر روز افزوده می ‌شود.

زنجانرود رها نشده است

در این میان فرماندار زنجان ولی مدعی است زنجانرود رها نشده و دستگاه‌هایی که در زمینه ساماندهی و احیای زنجانرود مسئولیت دارند به صورت جداگانه اقداماتی را انجام دادند و این فعالیت‌ها ادامه دارد.

به گفته این مسئول این‌محور از چند وجه در حال پیگیری بوده که بخشی از آن مربوط به رفع تصرفات در بستر رودخانه و دیگری مباحث زیست محیطی و در آخر ساماندهی کلیت این رودخانه بود که در هر سه بخش حداقل در طول دو سه سال گذشته اقداماتی انجام شده است.

 وی با اشاره به موضوع رفع تصرفات در اطراف زنجانرود معتقد است در نیمه دوم سال گذشته با هماهنگی دستگاه‌های مختلف به ویژه آب منطقه‌ای رفع تصرفاتی در قسمت‌های غربی و شرقی رودخانه انجام شده و بعضا منجر به قلع ابنیه‌های واقع در اطراف این رودخانه شده است و طبیعتا این اقدامات امسال نیز با قوت ادامه دارد. در این زمینه یک تکلیف قانونی بر عهده آب منطقه‌ای به عنوان متولی رودخانه‌ها است.

از آنجایی که مشکلات زیست محیطی این رودخانه ناشی از فعالیت برخی صنایع آلاینده در چند سال گذشته صدای مردم و فعالان محیط زیست را درآورده و گاها تنش‌هایی را نیز به دنبال داشته و منجر به ورود دستگاه‌های نظارتی و قضایی شده و این نارضایتی‌ها و اعتراض‌ها همچنان به قوت خود باقی ‌است.

فرماندار زنجان در برخورد با راشاکاسپین به عنوان یکی از صنایع آلاینده این رودخانه به راه‌اندازی تصفیه‌خانه این واحد صنعتی و به حداقل رسیدن مخاطرات در این حوزه اشاره کرد.

وی به لوله‌گذاری در مسیر رهاسازی فاضلاب این واحد صنعتی برای جلوگیری از ورود آن به مزارع کشاورزان منطقه قبل از ورود به زنجانرود اشاره داشته و متذکر شد: بخش عمده‌ای از لوله‌گذاری‌ها انجام شده ولی قسمتی از مسیر به دلیل وجود معارض فعلا انجام نشده است.

عسگری با اشاره به پیش‌بینی طرح‌های جایگزین برای استفاده از پساب این واحدهای صنعتی به ویژه واحدهای پرمصرف همانند راشاکاسپین که پساب بالایی دارند در دست اجراست که از جمله آن برگشت این پساب‌ها برای استفاده مجدد در این واحدهای صنعتی و دیگری در کشت درختان غیر مثمر است. طرح‌ها در این حوزه ارائه و قطعی شده و زمین مورد نیاز نیز تعیین شده است.

این مسئول معتقد است اقدامات مذکور در کاهش نگرانی‌ها مکمل بوده، ضمن اینکه همچنان نارسایی‌هایی در این زمینه وجود دارد که در این بخش هم سازمان حفاظت محیط‌زیست تلاش کرده است که با ایجاد هماهنگی که با صنایع انجام می‌دهد، مشکلات این بخش را مدیریت کند.

وی با اشاره به بودجه اختصاص یافته در زمینه نصب آشغال‌گیر در کانال‌های ورودی منتهی به زنجانرود، خاطرنشان می‌کند که نصب آشغال‌گیر برای تفکیک‌زباله توسط شهرداری با توجه به اینکه تمامی آب‌های سطحی استان به این رود منتهی‌ می‌شوند با تاخیر روبه‌رو بوده است و اگر چه سال گذشته این موضوع را با جدیت دنبال کردیم، اما متاسفانه موفق به نصب این آشغالگیرها نشدیم و‌لی طی امسال بودجه خوبی برای این امر اختصاص یافته است.

به اعتقاد عسگری علاوه بر پاکسازی این رودخانه، باید ورودی‌های این رود کنترل شود تا اقدامات هر چه سریع‌تر در زمینه احیای این رود صورت بگیرد، که با توجه به مجموعه کاهش درآمد‌های موجود در حوزه مدیریت شهری، بخشی از این پروژه‌ها همچنان با تاخیر مواجه شده است که تاکید بر این است که تا میزانی به این اقدامات سرعت بخشیده شود. ضمن اینکه بودجه‌ای از محل فروش پسماند سرب‌وروی برای این پروژه در نظر گرفته شده است که سال گذشته این موضوع محقق نشد ولی به محض اینکه محقق شود، رقم قابل قبولی از این بودجه به پروژه زنجانرود اختصاص خواهد یافت.

طرح جامعی در زمینه سرمایه‌گذاری بر روی حومه زنجانرود ارائه شود

فرماندار با اشاره‌ به اینکه طبیعتا باید از ظرفیت مالکین حاشیه ‌زنجانرود در جهت سرمایه‌گذاری در این بخش استفاده کرد و از آن فضا به نفع جذب گردشگر و ارائه برخی از خدمات گردشگری بهره برد، خاطرنشان‌ کرد: مالکین و باغداران این حوزه می‌توانند در جهت سرمایه‌گذاری در این بخش نقش پر رنگ‌تری داشته باشند، هرچند این موضوع باید در قالب طرح‌های قانونی عملی شود؛ یعنی تا زمانی که طرح‌های قانونی در کارگروه مرتبط به تصویب نرسیده است هر گونه اقدامی می‌تواند با تاخیر صورت گیرد و موجب سردرگمی سرمایه‌گذاران شود‌.

به گفته این مسئول ما نیاز به ریل‌گذاری درستی در زمینه سرمایه‌گذاری بر روی حومه زنجانرود داریم و در این زمینه بایستی طرح جامعی با تائید مراکز ذیصلاح در این زمینه ارائه شود.

وی در پاسخ به سوال اینکه «آیا اقداماتی که تاکنون صورت گرفته است را به صورت جزیره‌ای می‌بینید که ساماندهی درستی نداشته‌اند؟»، می‌گوید: دستگاه‌ها به فراخور وظایفی که نسبت به زنجانرود دارند به این موضوع ورود پیدا کرده‌اند‌. در ظاهر به نظر می‌رسد که هر دستگاهی بخشی از کار را در دست گرفته است و به صورت جزیره‌ای عمل می‌کند، اما عملا  دستگاه‌ها دارند وظایف خود را در حوزه اختیارات خود به پیش می‌برند.

قصه طولانی ساماندهی زنجانرود

در ادامه مهرداد سلطانی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری زنجان از ساماندهی زنجانرود به عنوان یک قصه طولانی یاد کرده و معتقد است که در دوره‌های مختلفی صحبت‌های زیادی انجام شده ولی طبق بررسی انجام شده این محور چند مشکل اساسی دارد که یکی از آن‌ها ورود زباله و فاضلابی است که از طریق آب‌های سطحی به این مکان ختم می‌شوند و تا زمانی که آب‌های سطحی مهار نشود هر چه قدر هم  این مکان را ساماندهی کنیم، دوباره زباله‌های شهر همراه با آب‌های جاری وارد بستر زنجانرود می‌شود‌.

وی در این زمینه ادامه می‌دهد: طی سال‌های گذشته وظایف ارگان‌های مختلف در زمینه مهار زباله‌های این منطقه در جلسات متعدد مشخص شد منتهی اراده‌ای برای انجام این کار نبود و یکی از این وظایف احداث ‌آشغالگیر در مبادی ورودی کانال‌های آب منتهی به زنجانرود بود که بایستی ‌توسط شهرداری صورت می‌گرفت تا زباله‌ها تفکیک شوند و اجازه ورود این زباله‌ها به کانال‌های آب  ورودی به زنجانرود داده نمی‌شد. نصب این اشغال‌گیرها هزینه داشت ‌و متاسفانه طی دو سال گذشته در شورای شهر بودجه‌ای در این زمینه به این امر اختصاص نیافت، ولی امسال به هر سختی در بودجه قرار گرفت.

بخشی از فاضلاب شهری وارد بستر زنجان‌رود می‌شود که باید ساماندهی شود

سطانی با بیان اینکه وظیفه بسترسازی را خود دولت با امکانات دولتی انجام داده است و شاهد هستیم که با سنگ چینی حد فاصل دو پل بسترسازی شده است، می‌گوید: منتهی مراتب این بسترسازی محدود است و تنها حد فاصل دو پل را شامل می‌شود. اما بحث  مهمی که باید از همان ابتدا تعیین و تکلیف می‌شد، این است که باید از همان ابتدا جلوی ورود آبهای آلوده و فاضلاب به زنجانرود گرفته می‌شد که این مشکل ناشی از این است که در بخش‌هایی از شهر سیستم فاضلاب شهری و حتی چاه جذبی وجود ندارد و ما محلاتی را در سطح شهر داریم که بخشی ‌از فاضلاب‌شان وارد جوی‌های شهر می‌شود و این موضوع در حجم کمی نیستند که ساماندهی هم نشده‌اند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری در زنجان با بیان اینکه ساماندهی این موضوع مستلزم ایجاد شبکه فاضلاب شهری و یا حداقل ایجاد چاه جذبی است تا این بخش از فاضلاب هم که وارد زنجانرود می‌شود، مدیریت شود.

وی با اشاره به اینکه استانداری در حد توان به‌عنوان اهرم فشار به ارگان‌هایی که در این زمینه وظایفی داشتند، فشار وارد کرد و نتیجه‌اش این بود که بخشی از زنجانرود ساماندهی شد و  بودجه نصب آشغال‌گیر در شورای شهر تصویب شود‌، اظهار می‌کند: ما سازمان آب را موظف به لایروبی کردیم و شاهد هستیم که بخشی از این رود از سمت بیجار در حال لایروبی است.

سلطانی معتقد است که به هر حال اقدامات انجام شده در این زمینه کافی نیستند و نیازمند این هستیم که اقدامات جدی‌تری در این حوزه صورت گیرد که این امر هم مستلزم  تخصیص بودجه بیشتری به این مساله است.

بخشی از هزینه درآمد فروش پسماند روی به ساماندهی زنجانرود اختصاص می‌یابد

این مسئول با بیان اینکه سال گذشته بالغ بر 7 تا 8 میلیارد تومان از هزینه درآمد فروش پسماند روی به این موضوع اختصاص یافته بود، اظهار می‌کند‌: طی سال گذشته برای اولین بار این بودجه به این موضوع اختصاص یافت منتهی فروش پسماند روی به موقع محقق نشد و این  بودجه به دست ما نرسید اما برای سال 1400، دوباره مبلغی از این بودجه برای این منظور در نظر گرفته شده است که اگر به امید خدا پسماند روی به موقع فروخته شود، می‌تواند بخشی از  هزینه  کار ساماندهی این پروژه  را تامین کند.

لایروبی زنجانرود بالای 100 میلیارد تومان اعتبار لازم دارد

در ادامه عباس راشاد، رییس شورای شهر زنجان با اشاره به اینکه هنوز اختلافاتی در زمینه درصد نقدی و غیر نقدی قرارداد قرارگاه خاتم وجود دارد و بایستی در این زمینه به تفاهم برسیم، اظهار می‌کند: این موضوع که سقف قرارداد چه میزان باشد، هنوز در مرحله  بررسی است. پیشنهاد قرارگاه خاتم به عنوان مجری این طرح اعطای 50 درصد تسهیلات نقدی، و 50 درصد غیر نقدی بود اما پیشنهاد شهردار در این زمینه 80 درصد تسهیلات غیر نقدی و 20 درصد نقدی است که دو سه جلسه در این زمینه صحبت شده است ولی هنوز تواقفی صورت نگرفته است و به زودی با رسیدن  به توافق طرفین در این زمینه اقدام خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه سعی بنده بر این است که هر دو طرف قرارداد به توافق برسند و کارها را در این زمینه شروع شود، می‌افزاید: کل اسناد و مدارک و طرح‌های پیشنهادی این پروژه اعم از لایروبی و پاکسازی و غیره در اختیار این مجری قرار گرفته است و پیمانکار پس از رسیدن به تفاهم می‌تواند کارها را به  سرعت به انجام برساند.

به گفته راشاد برآوردهای اولیه طرح لایروبی زنجانرود بالای 100 میلیارد تومان را نشان می‌دهد.

راشاد مدعی است که  اصلی‌ترین قضیه‌ای که در مساله زنجانرود، لایروبی این بخش به عمق دو متر از ابتدا تا انتهای زنجانرود است که با لایروبی  این بخش زنجانرود مجددا احیا خواهد شد.

وی در این رابطه اظهار می‌کند: اولین ثمره این اتفاق می‌تواند این باشد که تمام خانه‌هایی که در جنوب شهر زنجان قرار دارند و عمدتا آبهای سطحی این منطقه تهدیدی برای  این خانه‌ها  محسوب می‌شدند، از زیر تهدید این آبها نجات پیدا کنند. بنابراین اصلی‌ترین بخش این پروژه مربوط به همین مساله است که بالغ بر 30 تا 40 میلیارد از هزینه براورد شده این پروژه را به خود اختصاص می‌دهد.

وی با بیان اینکه دومین موردی که در این زمینه بایستی مورد توجه قرار گیرد ساحل‌سازی در دو طرف رودخانه هست که  بخش عمده این امر صورت گرفته است ولی هنوز بخشهایی از آن باقی مانده است.

راشاد معتقد است که این پروژه دسترسی‌های خیابان شهید بهشتی به اتوبان را محدود می‌کند و از سمت جنوب فقط دسترسی از سمت بیجار محقق می‌شود و این تهدیدی برای شهر زنجان است که در این زمینه در‌خواست دادیم که حداقل دو پل در روی زنجانرود احداث شود تا دسترسی بیشتری محقق شود و از اتوبان ‌به عنوان کمربند جنوبی زنجان استفاده شود.

با ساماندهی زنجانرود 1300 هکتار فضای سبز به سرانه فضای سبز زنجان افزوده می‌شود

وی ادامه می‌دهد: موضوع دیگری که در این ز‌مینه وجود دارد، این است که با انجام این کار چون دسترسی به 1300 هکتار داده می‌شود، این 1300 هکتار جزو فضای سبز استان زنجان محسوب خواهد شد و این مساله باعث افزایش  سرانه فضای سبز استان زنجان خواهد شد‌.

راشاد مدعی است که ‌در این زمینه 4 هدف ذیل این پل‌های تاریخی و زنجانرود دنبال می‌شود که با انجام این پروژه می‌توانیم به بخشی از این اهداف دست یابیم و زمینه را برای بهره‌برداری از زنجانرود فراهم آوریم.

انتهای پیام

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی