رییس انجمن داروسازان استان زنجان: احتمال ادامه کمبود سرم وجود دارد/ معاون غذا و داروی استان زنجان: ادامه این کمبود تابع پارامتر وضعیت شیوع کرونا و وضعیت تامین کشوری سرم است
پایگاه
خبری صدای زنجان- همه شهرهای بزرگ و کوچک کشور گرفتار
کمبود سرم‌های تزریقی‌اند. درباره این که چرا حال و روز سرم در کشور تا این حد وخیم
شده، زیاد حرف زده و چند علت عمده برای آن شمرده شده است. از جمله محمود نجفی‌عرب،
رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران به پنج دلیل اشاره کرده که خروج یکی
از شرکت‌های اصلی سرم‌سازی از چرخه تولید، افزایش مصرف سرم در بیمارستان‌ها در پی
افزایش شیوع کرونا، محدودیت در واردات یکی از محصولات پتروشیمی که در بسته‌بندی
سرم کاربرد دارد، قطعی برق و قاچاق معکوس یعنی خروج غیرقانونی سرم از کشورمان را
علت کاهش موجودی سرم تزریقی در بازار اعلام کرده است.
حیدر
محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو اما از میان این پنج علت یکی
را عامل مهم‌تری در کمبود سرم‌های تزریقی در کشور دانسته است. شرح ماوقع از زبان
او این‌گونه است: تابستان سال گذشته یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سرم‌سازی کشور از
ما درخواست کرد توزیع سرم را برای آن شرکت متوقف کنیم تا خط GMP کارخانه را اصلاح کند و کیفیت خطوط را ارتقا دهد که مخالفت کردیم
و این برنامه به اواخر سال در پاییز و زمستان که نیاز به سرم کمتر است، موکول شد.
در نهایت فصل پاییز این مجوز به شرکت داده شد که البته به علت تحریم نتوانست
دستگاه‌ها را وارد کند، در نتیجه کار بازسازی خطوط از بهمن شروع شد، درحالی که این
شرکت نتوانست به تعهد برگشت به کار در اوایل سال ۱۴۰۰ عمل کند و قول راه‌اندازی را
برای ماه شهریور داده‌اند.
نایب
رئیس انجمن داروسازان کشورمان نظر دیگری دارد. علی فاطمی در تحلیل وضع موجود به
رسانه‌ها گفته است کمبود سرم در کشور یک علت بیشتر ندارد و آن هم توقف تولید سرم
در شرکت شهید قاضی تبریز است که ماهانه ۱۱میلیون سرم معادل ۴۰درصد سرم تولیدی کشور
را تامین می‌کرد. این شرکت طبق تعهدش باید از ۵ تیر وارد مدار تولید می‌شد اما به
علت مشکلات تحریمی موفق به این کار نشد.
فاطمی
می‌گوید: وقتی توقف تولید ماهانه 4میلیون سرم در شرکت شهیدقاضی اعلام شد، برخی
شرکت‌ها به سازمان غذا و دارو اعلام کردند آماده واردات سرم هستند اما این موضوع
در بروکراسی‌های این سازمان از قلم افتاد. حتی با این که چهار تولیدکننده سرم در
کشورمان در این مدت شیفت‌های کاری را افزایش دادند و تا ماه‌های ابتدایی سال اجازه
ندادند کمبود سرم در کشور شدت بگیرد، ولی با شروع موج پنجم کرونا و افزایش مصرف،
کمبود به‌تدریج شدت گرفت تا امروز که در هیچ داروخانه شهری سرم یافت نمی‌شود.
سرم
در استان زنجان نیز مثل سراسر کشور دچار کمبود است. به طوری که «مهدی بیگدلی»، رییس
انجمن داروسازان استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان
با اشاره به اینکه کمبود سرم در استان به ویژه در بخش خصوصی احساس می‌شود، اظهار می‌کند:
عملا در بخش خصوصی سرم توزیع نمی‌شود و فقط بخش دولتی و چند داروخانه‌ای که در
شهرستانها برای بحث کرونا تعیین شده است، سهمیه دریافت می‌کنند و بقیه داروخانه‌های
خصوصی در این زمینه عملا به نقطه صفر رسیده‌اند.
مصرف
سرم همواره در فصل گرما افزایش مییابد
وی
ادامه می‌دهد: مصرف سرم همواره در فصل گرما افزایش مییابد. اما این کمبود در
استان از یک سو به دلیل از دور خارج‌شدن تولید یکی از کارخانه‌های تولیدکننده سرم
و از سوی دیگر به دلیل مصرف زیاد رمدسیویر و داروهای تزریقی داخل سرم که برای بیماران
کرونایی تزریق می‌شود، است و همه این موضوعات مزید علت شده است تا این کمبود تشدید
یابد. رمدسیویر اولین دارویی است که در تاریخ کشور ما در سال اول تولیدش بیشترین
مصرف دارو را داشته است و دارویی هم هست که باید در داخل سرم تزریق شود و برای این
کار حداقل 100 تا 500 سی.سی باید سرم داشته باشیم و این موضوع همه معادلات را به
هم ریخت و باعث شد که سرم در سطح کشور کمیاب شود.
وی
مدعی است که همیشه در فصل گرما زمزمه کمبود سرم را در کشور وجود داشته است به طوری
که در سال‌های پیش میزان سرم در سطح بازار کم می‌شد اما این موضوع مقطعی بود و پیش
از رسیدن سرم به نقطه صفر در داروخانه‌ها دوباره سرم توزیع می‌شد و از همین رو
مشکلی در این زمینه وجود نداشت. اما امروز متاسفانه سرم در سطح داروخانه‌ها وجود
ندارد. برخی از داروخانه‌هایی هم که سهمیه محدود دریافت می‌کنند، اگر بیشتر از
محدوده‌شان مراجعه‌کننده داشته‌باشند قادر به تامین سرم مورد نیاز مراجعه‌کنندگان
نیستند.
میزان
مصرف سرم در کشور تا میزانی واقعی نیست
بیگدلی
می‌گوید: دولت در این زمینه ترجیح داده است که تصمیم موقتی بگیرد و فعلا نیاز بخش
دولتی را برطرف کند. ضمن اینکه باید قبول کنیم که یک
مقدار مصرف سرم در کشور، مصرف واقعی نیست و در برخی اوقات بیمار چندان نیازی به
سرمی که پزشک تجویز می‌کند، ندارد! اما پزشکان طبق عادت آن را تجویز می‌کنند تا
زودتر دارو جواب بدهد و بیمار راضی باشد وگرنه در بسیاری از موارد بیمار نیاز چندانی
به سرم ندارد!
به
گفته وی، در بخش خصوصی واقعا کمبود سرم وجود دارد. هرچند که قبول داریم بیمارستان‌ها
به دلیل شیوع کرونا و سایر مباحث باید در الویت باشند اما بالاخره بیمارانی که به
درمانگاه‌ها و داروخانه‌های شبانه‌روزی مراجعه می‌کنند و نیازمند سرم برای تزریق
داروهای خود هستند. این افراد هم دارویی
دارد که باید در داخل سرم تزریق شود و وضعیت حادی دارد و دارویی که نیاز دارد که در سرم تزریق شود کجا
باید برای دریافت سرم مراجعه کند؟ بیمارستان که خارج از بیمارستان سرم نمی‌دهد،
داوخانه شبانه‌روزی هم سرم ندارد، این بیمار چه کار باید بکند؟
احتمال
ادامه کمبود سرم تا شهریورماه
وی
در پاسخ به این سوال که «پیش‌بینی شما از روند این کمبودها چیست؟» اظهار کرد: اگر
نتوانیم بر روی بیماری کرونا کنترل داشته باشیم وضعیت کمبود سرم در شهریورماه نیز
ادامه دارد. در واقع همه چیز بستگی به کنترل کرونا و میزان تامین سرم در کشور
دارد. به طور کلی همه این موضوعات منوط به این است که حجم تولید سرم در کشور کفاف
مصرف را بدهد اگر میزان شیوع کرونا کم شود مصرف سرم در بیمارستان‌ها کم خواهد شد.
ضمن اینکه بحث‌هایی نیز در زمینه واردات سرم بود اگر این اتفاق بیفتد و در حجم
بالایی هم باشد می‌توان گفت که این مشکلات به صورت مقطعی برطرف خواهد شد یا شرکت‌های
تولید کننده حجم بیشتری سرم تولید کنند.
به
گفته بیگدلی وضعیت دپوی سرم در بیمارستان‌های استان شرایط متوسطی دارد، یعنی در این
زمینه وضعیت نه چندان ضعیف و نه خیلی خوبی داشتیم چرا که اگر دپوی خوبی داشتیم،
مسلما سرم سهمینه‌بندی شده را به بخش خصوصی اختصاص می‌دادند. البته ممکن است یک میزان
هم ترس از آینده در بخش دولتی وجود داشته باشد که مانع از این کار شود. در این شرایط
هیچ مدیر دولتی ریسک نمی‌کند چرا که معلوم نیست در آینده چه اتفاقی بیفتد و تا میزانی
تصمیم‌گیری در این شرایط سخت است و هر کسی نمی‌تواند این وضعیت را مدیریت کند.
استان‌هایی
که سرم بیشتری دپو کرده بودند با مشکل کمتر کمبود سرم مواجه بودند
وی
با اشاره به اینکه برخی از استان‌ها کمبود سرم در مقایسه با استان‌های دیگر خفیف‌تر
است، می‌افزاید: متاسفانه پیش از این کمبود دانشگاه‌های علوم پزشکی به خاطر بدهی زیادی
که به شرکت‌های تولیدکننده داشتند این امکان را نداشتند که دپوی زیادی از سرم
داشته داشتند اما اگر بررسی کنید کمبود سرم در استان‌هایی که بیمارستان‌های آنها بیشتر
از سایر استان‌ها بوده است، خفیف‌تر است. ضمن اینکه هر بیمارستان باید برای خود میزان
مشخصی سرم دپو کند.
بیگدلی
ادامه می‌دهد: در قزوین اتفاقی که افتاد این بود که داروخانه‌های شبانه‌روزی دو سه
روز اعتصاب کردند و گفتند که اگر به ما سرم ندهید ما خدمات ارائه نمی‌دهیم و
معاونت غذا و داوری استان قزوین مجبور شد سرم بیمارستان‌ها را به این داروخانه‌ها
اختصاص دهد که به هر داورخانه بین 400 تا 600 سرم دریافت کرد و این موضوع نیاز 10
روز این داروخانه را تامین کرد، اما در زنجان داروخانه معمولا تعامل خوبی دارند و
همیشه سرمان به کار خودمان گرم بوده است اما جا دارد مسئولین به این موضوع هم توجه
کنند.
کمبود
سرم در استان تابع مشکل کشوری تامین سرم است
مریم
نوبرانی، معاون غذا و داروی استان زنجان اما با اشاره به اینکه مشکل کمبود سرم یک
مشکل کشوری است، می‌گوید: قاعدتا استان زنجان نیز در زمینه کمبود سرم و سایر
مشکلات جدای از کشور نیست. با این وجود در استان تلاش کرده‌ایم که بیماران کرونایی
و حاد در این زمینه مشکلی نداشته باشند.
وی
با اشاره به اینکه با مدیریت‌هایی که تا این لحظه در استان صورت گرفته مشکل خاصی
در زمینه تامین سرم برای بیماران کرونایی و حاد وجود نداشته است، اظهار می‌کند:
تامین سرم برای بیمارستان‌های دولتی زیرنظر دانشگاه علوم پزشکی از طریق سهمیه‌هایی
که به هر استان اختصاص مییابد، تامین می‌شود اما تلاش‌مان بر این است که تامین
سرم در بخش‌های خصوصی و داروخانه‌ها را مدیریت کنیم تا بتوانیم نیاز بیماران سرپایی
که به صورت موقت نیاز به سرم برای درمان دارند را تامین کنیم.
ادامه‌دار
بودن روند کمبود سرم در استان تابع پارامترهای مختلفی است
به
گفته نوبرانی؛ این موضوع که این کمبود ادامه‌دارخواهد بود یا خیر؟ تابع پارامترهای
مختلفی نظیر وضعیت شیوع کرونا و تعداد بیماران کرونایی در استان و نحوه تامین سرم
در سطخ کشوری دارد. به طوری که اگر وضعیت کرونا در استان نظیر استان‌های مشهد و یا کرمان رو به وخامت،
متعاقبا نیاز به سرم در استان نیاز بیشتری خواهد بود و از طرف دیگر اگر واردات سرم
در سطح کشوری صورت گیرد و یا شرکت‌های تولیدکننده میزان بیشتری سرم تولید کنند، این
وضعیت تغییر خواهد کرد.
معاون
غذا و داروی استان زنجان با بیان اینکه خوشبختانه در این زمینه معاونت غذا و دارو
تعامل خوبی با داروخانه‌ها و بخش‌های خصوصی دارد و این داروخانه‌ها خود واقف هستند
که با محدودیت سرم در کشور مواجه هستیم، اظهار می‌کند: در این زمینه با آنها مشکلی
نداریم. هر چند تلاش ما بر این است که در شرایط کمبود سرم ابتدا نیاز بیمارستان‌های
دولتی را برآورده کنیم و سپس درمانگاه‌ها و داروخانه‌ها و بخش‌های خصوصی را مد نظر
داشته باشیم. ضمن اینکه قطعا مراجعه‌کنندگان به داروخانه‌های خصوصی و بخش‌های سرپایی
داخل درمانگاه‌ها نوع نیازشان به سرم متفاوت است.
در
زمینه داروی رمدسیویر مشکلی نداریم
بیگدلی،
دبیر انجمن داروسازان استان زنجان در خصوص کمبود داروهای کرونا در استان نیز با
اشاره به اینکه این داروها به صورت سهمیه‌ای به تمام استان‌ها اختصاص مییابد، به صدای زنجان می‌گوید: در مورد داروی رمدسیویر علیرغم اینکه
خیلی تجویز می‌شود، فکر می‌کنم به آن صورت کمبود نداشته باشیم ولی بقیه داروهایی
که برای کرونا تجویز می‌شود قطعا در تامین مشکلی نداریم و در استان به میزان کافی
وجود دارد.
نوبرانی،
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان، اما در مورد تامین داروهای
کرونایی اظهار می‌کند: به طور قاطع می‌توان گفت که در زمینه تامین داروی رمسیدیور
هیچ مشکلی نداریم و تمهیدات خوبی در زمینه
تامین داروهای کرونایی در استان صورت گرفته است.
انتهای
پیام/
خبرنگار:
زهره میرعیسی‌خانی