پایگاه خبری صدای زنجان- دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان مدعی است که آمار دقیقی از کارگران حادثه‌دیده در دسترس نیست چرا که مسئولان استانی علاقه‌ای به اعلام آن به تشکل‌های کارگری و نشر آن در جراید و رسانه‌های رسمی ندارند. آنها حتی آمار درست را به وزارتخانه متبوع هم ارائه نمی‌کنند و دلیل آن رقابت بین استان‌ها جهت کسب نمره عالی در ارزیابی‌ها است!

نبود آمار دقیق کارگران شاغل در بخش ساختمان، صنعت، خدمات و غیره، تعداد کارگران حادثه دیده در محل کار در طول سال، نحوه بهره‌مندی کارگران حادثه دیده و بازماندگان کارگران فوتی از خدمات طبق قانون، دلیل تناقض در آمارهای اشتغال که از سوی مسئولان ارشد استان نیز بارها ارائه آمار یکدست و درست مورد تاکید قرار گرفته است، فعالیت تعدادی از کارگران فاقد بیمه تامین اجتماعی که با وجود بیش از 8 ساعت کار، هیچ اضافه‌کاری دریافت نمی‌کنند، علت عدم برگزاری انتخابات شوراهای کار از جمله سؤالاتی است که در حوزه کارگری مطرح می‌شود.

19 مهرماه سال جاری، محمدرضا انصاری، سرپرست تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان در گفت‌وکو با ایرنا اعلام کرد که در نیمه نخست امسال ۱۲۲ حادثه ناشی از کار در استان به وقوع پیوست که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد کاهش دارد.

اما اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان که ظاهرا این آمار را قبول ندارد در واکنش به این اظهارات به صدای زنجان می‌گوید: آمار دقیقی از کارگران حادثه‌دیده در دسترس نیست چرا که مسئولان استانی علاقه‌ای به اعلام آن به تشکل‌های کارگری و نشر آن در جراید و رسانه‌های رسمی ندارند.

به گفته نجاری، حتی ارگان‌های مربوطه آمار درست را به وزارتخانه متبوع هم ارائه نمی‌کنند و دلیل آن رقابت بین استان‌ها جهت کسب نمره عالی در عملکرد طبق شاخصه‌های ارزیابی است! یکی از این شاخصه‌ها به فرض اشتغال بالا، کم بودن نیروهای تعدیلی و بیکار، کم بودن میزان حوادث کارگری و غیره است.

او با استناد به ماده 60 قانون تامین اجتماعی حوادث ناشی از کار می‌گوید: حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد. مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا موسسات وابسته یا ساختمان ها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده دار انجام ماموریتی باشد.

نجاری مدعی است که برخی از ارگان‌ها آمار کاذب و غیرواقعی اعلام می‌کنند تا نمره بالا را بگیرند و به اصطلاح پُز بدهند! حالا زندگی کارگری به علت حوادث ناشی از کار از هم بپاشد یا دستمزدش پائین باشد مشکلی ندارد! جالب است وقتی از افزایش حقوق می‌گوئیم، مسئولان می‌گویند هرگونه افزایش حقوق مساوی با تورم است! در حالی که به اندازه دریافت حقوق به ارزش دلار کار می‌کنیم اما دستمزد کارگر به ریال محاسبه می‌شود.

آمارهای متناقض از جامعه کارگری!

مسئولان اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان با استناد به آخرین آمارها (ارائه شده در مهرماه سال جاری) می‌گویند که بیش از 3 هزارو 500 واحد تولیدی در استان زنجان به صورت مستمر تولید دارند که بازرسی می‌شوند و سایر بازرسی‌ها نیز بر اساس شروع فعالیت واحدهای تولیدی و خدماتی، با توجه به فرآیند کارگر و کارفرمایی است.

اما اصغر نجاری، سرپرست تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان معتقد است که اصلا آمار صحیح و دقیقی در رابطه با کارگران شاغل در استان وجود ندارد، ارگان‌ها و ادارات مربوطه از تامین اجتماعی و شرکت شهرک‌های صنعتی گرفته تا سازمان صنعت و معدن و اداره کار و بهداشت هر یک آمارهای مخصوص خود را دارند که با یکدیگر متفاوت و در عین حال متناقض است! به نظرم می‌توانیم با تجمیع آن‌ها در یک بانک اطلاعاتی آمار درستی داشته باشیم.

به طور مثال آمار ارائه شده به خانه کارگر استان زنجان در رابطه با تعداد کارگران دارای بیمه تامین اجتماعی حدود 116 هزار نفر است در حالی که بر اساس اخبار غیررسمی که البته واقعی‌ هم هست، تعداد کارگران تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی بیش از 200 هزار نفر را نشان می‌دهد.

نجاری در رابطه با وضعیت رونق تولید استان و تعداد واحدهای مشکل‌دار یا تعطیل با توجه به تعداد مستمری‌بگیران بیمه بیکاری به صدای زنجان می‌گوید: بر اساس آمار رسمی که به دستم رسیده، تعداد افراد دریافت‌کننده بیمه بیکاری در سال 99، 34 هزار و 24 نفر بوده است.

برای رونق تولید نیازمند آمار درست هستیم!

به نظرم مسئولان با احصای آمارهای درست می‌توانند، برنامه بهتری برای رونق اقتصادی و آبادانی استان تدوین کنند. با نداشتن آمار درست نمی‌توان ادعا کنیم که وضعیت‌مان در حوزه‌های اقتصادی مطلوب است، و با توجه به وضعیت آمارها از جامعه کارگری (نبود آمار) باید بگویم عملکرد مسئولان قابل دفاع نیست!

همانطور که گفتم، برخی از مسئولان به علت ارزیابی اداره محل خدمت خود در وزارتخانه متبوع ترجیح می‌دهند آمار درستی ارائه نکنند، برخی نیز از منظر سیاسی به مسائل نگاه می‌کنند که این آسیب‌زا است، ما برای بهبود وضعیت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی نیازمند به همراهی مردم هستیم و تحقق این امر فقط با استخراج آمار واقعی امکان‌پذیر است تا مردم اعتماد بیشتری داشته باشند.

لزوم توجه به وضعیت بهداشت و ایمنی کارگران

چندی پیش محمدرضا انصاری، سرپرست تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان با بیان اینکه قانون بازرسی ناظر در همه واحدهایی که به صورت کارگر و کارفرما فعالیت می‌کنند، اجرا می‌شود، گفته بود: برای ارتقای شاخص‌های ایمنی و بهداشتی واحدهای تولیدی استان بازرسی ها به صورت مستمر در طی سال انجام می‌شود.

سرپرست اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی زنجان خاطرنشان کرد: در ۶ ماهه اول سال جاری 3 هزارو ۸۵۸ مورد بازرسی از واحدهای کارگری و تولیدی توسط بازرسان کار استان انجام شده است.

اما اصغر نجاری، دبیر اجرایی خانه کارگر استان زنجان که ظاهرا از اقدامات انجام شده در زمینه فعالیت خانه‌های بهداشت در واحدهای صنعتی رضایت چندانی ندارد به صدای زنجان می‌گوید: در حوزه ایمنی و بهداشت، باید بگویم خانه بهداشت در بسیاری از واحدهای صنعتی نیست و یا اگر هم هست کاملا فرمایشی است و مشخصا کارفرما نفر مورد اعتماد خود را در این بخش به‌کار می‌گیرد تا هر کاری را با هماهنگی کارفرما انجام دهد! به طور مثال وظیفه این فرد این است که قبل از حضور بازرسان و کارشناسان محیط زیست یا علوم پزشکی و با هماهنگی کارفرما، کار روتینی که هر روزه انجام می‌شد را انجام نمی‌دهند تا برخی آیتم‌های مورد بررسی ارگان‌های مربوطه خارج از استاندارد نبوده و واحد مشمول اخطار، جریمه و غیره نشود!

او مدعی است که برخی از واحدهای صنعتی با بی‌اعتنایی به مسائل بهداشتی کارگران، علاوه بر تهدید جان شاغلان و سایر مردم، سبب خسارت به محیط زیست می‌شوند که نتیجه آن از بین رفتن تدریجی منابع طبیعی است!

نجاری وضعیت ایمنی کارگران شاغل در برخی واحدهای صنعتی و تولیدی استان را مطلوب ندانسته و عنوان می‌کند: لوازم ایمنی، تجهیزات و لباس برخی از کارگران بر اساس سختی و شرایط کار هر 3 الی 6 ماه یکبار تعویض می‌شود، استفاده از ماسک در محیط‌های تولیدکننده محصولات شیمیایی الزامی است. در تعدادی از مجموعه‌ها شاهد این هستیم که کارفرماها در تهیه این تجهیزات که باید اولویت مدیران باشد بی‌اعتنایی می‌کنند.

برخی در واحدهایی مشغول به کارند که کارفرمای آن به علت داشتن مجوز واحد برای انجام تولید محصولی که نیازمند مجوز است، مورد بازخواست هم قرار نمی‌گیرد! چرا نباید بازرسان به واحدهای خارج از شهر نگاه ویژه‌ای داشته باشند؟ چند وقت پیش یکی از واحدهای تولیدی خارج از شهر در آتش سوخت و کارگران در آن دچار سوختگی شدند، عده‌ای هم جان‌شان را از دست دادند! حرف و حدیث در رابطه با بیمه کارگران، مجوز محصول تولیدی و غیره زیاد است! خب اگر بازرسی از این واحد بازرسی می‌کرد، شاید کارگران‌ فوت کرده هنوز زنده بودند و چنین اتفاق ناگواری رخ نمی‌داد!

دستگاه‌های مجری قانون نباید تبدیل به حیاط خلوت برخی کارفرماهای متخلف شوند!

بازرس تامین اجتماعی فقط واحدهای تولیدی داخل شهر را بازرسی می‌کند که البته ما قدردان هستیم اما می‌گوییم چرا واحدهای تولیدی خارج از شهر به طور کامل رصد نمی‌شود؟ واقعا زحمت دارد؟

به نظرم وقتی بازرسی از واحدها به موقع و طبق قوانین انجام شود، تولیدکننده هم نگران شده و سعی بر اجرای تمامی ضوابط دارد اما متاسفانه در برخی مواقع شاهدیم، دستگاه‌هایی که باید حقوق کارگر را پیگیر باشند تبدیل به حیاط خلوت عده‌ای که دوست ندارند کارگر به حقش برسد شده‌اند!

او با اشاره به ضعیف بودن بازرسی در سطح شهر و فعالیت برخی از واحدهای صنفی بدون رعایت قانون کار می‌گوید: بارها به مسئولان مربوطه گفته‌ام که آیا بازرسان اداره کار و حتی تامین اجتماعی به لباس‌فروشی‌ها و سایر واحدهای صنفی سر زده‌اند؟ بخش قابل توجهی از این فروشگاه‌ها دارای کارگر خانم هستند که ساعت 8 الی 9 صبح تا 10 شب برای حقوق ناچیز و البته بدون بیمه کار می‌کنند تا مستقل باشند. ضروری است تا ارگان‌هایی که باید مجری قانون کار باشند به موضوع ورود کنند.

از سوی دیگر کاریابی‌ها هم از افرادی که از طریق آنها صاحب این شغل شده است باید حقوق یک ماه اول خود را به این مؤسسه‌ها بدهند، واقعا کاریابی‌ها به خاطر تسهیل‌گری ایجاد شده‌اند؟

مقاومت برخی کارفرماها برای برگزار نشدن انتخابات شوراهای کارگری

نجاری با اشاره به اهمیت تشکیل شوراهای کارگری تصریح می‌کند: نماینده‌های کارگری طبق مواد قانونی کار در هر تصمیم کارفرما و هیئت مدیره می‌توانند ورود کنند چرا که خروجی آن بیش از اینکه به نفع کارگر باشد به نفع کارفرماست! از طرفی شورای کارگری برای توسعه رونق و کسب رضایت کارگران، پیگیری ایاب و ذهاب و سایر مسائل بهداشتی و درمانی، مسکن و غیره تلاش‌های مؤثری می‌کند.

اما در واحدهای تولیدی استان، انتخابات نمایندگان شوراهای اسلامی کار که مورد تاکید مجلس است، تاکنون برگزار نشده چرا که بسیاری از کارفرماها نسبت به آن تمکین نمی‌کنند!

شگرد برخی کارفرماها برای دور زدن قانون

نجاری در رابطه با اقدام برخی از کارفرمایان که به جز کار محوله به کارگر طبق قرارداد منعقد شده دوطرفه، مسئولیت دیگری را نیز به او محول می‌کنند، ابراز می‌کند: این اقدام تخلف است! طبق مواد 58، 59 و 60 قانون کار هر گونه محول کردن کار اضافی به کارگر مشمول پرداخت اضافه‌کار از سوی کارفرما به کارگر می‌شود. از سویی دیگر عنوان شغل در قرارداد ثبت شده است مثلا حسابداری که در قسمت حسابداری مشغول به کار است و برخی امورات خط تولید را هم انجام می‌دهد اگر اتفاقی در این بخش هم بیفتد 100 درصد کارفرما محکوم است، اگر بازرسی از واحد به صورت مرتب انجام شود اصلا کارفرما مرتکب چنین خطایی نمی‌شود و کارگر اگر از طریق مجاری قانونی پیگیری کند حتما رای به نفعش صادر می‌شود!

او ضمن ارائه راهکاری برای کاهش اصطکاک احتمالی بین کارگران و کارفرماها می‌گوید: اداره کار و معاونت سیاسی استانداری زنجان می‌توانند در حوزه برگزاری دوره‌های آموزشی نوع ارتباط افراد در محیط کار جهت افزایش ظرفیت متقابل کارفرما و کارگر که نتیجه آن بهبود وضعیت کارگری و حتی تولید است، اقدام مؤثری انجام دهند.

او با تاکید بر اینکه هیچ تقابلی بین کارگر و کارفرما نیست، عنوان می‌کند: خانه کارگر استان زنجان در تلاش است تا برای پایداری این ارتباط مستحکم مثمرثمر باشد. معتقدم عنصر اصلی در رفع موانع تولید کارفرما و کارگر هستند که با همکاری دوسویه آن‌ها می‌توان تا حد زیادی به حل شدن مشکلات واحد و بهبود اقتصادی کارخانه و رونق استان امیدوار بود!

انتهای پیام/

خبرنگار: لیلا محمدی