پایگاه خبری صدای زنجان- روز جمعه 13 خردادماه سال جاری بود که بعد از حدود 3 سال ایستگاه‌های اتوبوس وسط برخی از خیابان‌های اصلی شهر زنجان برداشته شد و با این اتفاق شاهکار مهندسی ترافیک دوره پنجم شورای شهر زنجان که در زمان اجرا، نارضایتی مردم را در پی داشت، برچیده شد.

طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل درون‌شهری صبح روز چهارشنبه، ۵ تیرماه سال98 بدون اطلاع‌رسانی در زنجان کلید خورد، این پروژه از همان ابتدا مورد اقبال عموم قرار نگرفت و مردم در اعتراض به تغییر مسیر اتوبوس‌های شهری زنجان و عدم اطلاع از مسیرها و نرخ اتوبوس‌ها یا از پرداخت کرایه‌ امتناع کردند و یا با نارضایتی و از روی ناچاری ترجیح دادند حداقل همان روز را با اتوبوس به مقصد برسند.

حدود ۱۷ ماه پیش از اجرای این پروژه نیز، حمیدرضا حمیدی، عضو سابق شورای شهر زنجان در قالب مقاله‌ای، ایده اجرای طرح اصلاح خطوط حمل‌ونقل شهری را با پرداختن به کلیات اعم از حذف پایانه مرکزی و تعریف ۳ پایانه و ۲ مسیر مطرح کرد که پس‌ازآن مشاور با ورود به جزئیات، اجرای پروژه را در دست گرفت.

مسئولان مدیریت شهری که بدون اطلاع قبلی پروژه مهم اصلاح الگوی تردد در هسته مرکزی شهر را در دستور کار قرار داده‌ بودند پس از اجرا، تازه یادشان افتاده که باید قبل از اجرا نظر مردم و گروه‌های مردم‌نهاد را جلب می‌کردند.

عدم وجود ظرفیت کافی در خیابان سعدی برای عبور خودروهایی حمل‌ونقل عمومی (به‌صورت حرکت هم‌زمان رفت‌وبرگشت) و خودروهای شخصی، یکسان نبودن عرض خیابان و امکان ایجاد گره‌های ترافیکی و عدم توجه به وجود بیش از ۸۰۰ فروشگاه و ساختمان پزشکان متعدد در این نقطه از شهر و تأثیر آن‌ها در افزایش ترافیک به دلیل حجم بالای مراجعه‌کنندگان ازجمله دلایلی است که موضعی بودن پروژه را بر همگان ثابت می‌کرد.

سرپرست وقت حوزه ترافیک و حمل‌ونقل شهرداری زنجان در این دوره بابیان اینکه مشاوران ما طبق روال قانونی انتخاب می‌شوند، اعتقاد داشت که در مطالعات جامع ترافیک انجام‌شده، مطالعات ترافیک کل شهر دیده‌شده است.

مسئولان جهت اجرای پروژه‌های ترافیک و حمل‌ونقل شهری در سال ۹۰ قراردادی را با شرکت «مهندسان مشاور طرح هفتم» منعقد کردند که خروجی آن‌یکی از راهکارهای مدیریت ترافیک در هسته مرکزی و کل شهر و تقویت ناوگان عمومی در قالب خطوط انبوه و ویژه بود. در ذیل مطالعات جامع ترافیک باید مطالعات تفضیلی بابت اتوبوس‌رانی و حمل‌ونقل عمومی و ترافیک هسته مرکزی انجام می‌شد که این کار با شرکت مهندسان مشاور دارای گرید ترافیکی داشت انجام گرفت.

به گفته سمانه شاددل نتایج مطالعات گروه مهندسان مشاور جهت اجرایی شده طرح خطوط ویژه اتوبوس‌های درون‌شهری برای بررسی بیش‌تر به شورای شهر ارسال شد و پس از ارائه مصوبه مربوطه در شورای ترافیک استان مطرح و مورد موافقت نهایی قرار گرفت.

موقتی بودن و قابلیت اجرا نبودن پروژه پس از دو سال تائید شد

شاددل برخلاف همه که بر موقتی بودن و قابلیت اجرایی نداشتن پروژه تأکیددارند، گفته بود: منظور از موقتی بودن طرح هرگز این نیست که این پروژه یا می‌شود یا نمی‌شود. معتقدیم این پروژه نیازمند بلوغ است. شاید در جریان اجرای پروژه‌ها بر ما عیان شود که روال را تغییر دهیم که این مستلزم رصد دائمی پروژه‌هاست.

سرپرست وقت حوزه ترافیک و حمل‌ونقل شهرداری زنجان بابیان اینکه نمی‌توانیم بگوییم ۱۰۰ درصد پروژه همین است که در شهر شاهد آن هستیم این اطمینان را به شهروندان می‌دهد که مسئولان مدیریت شهری سعی‌ کرده‌اند تمامی مؤلفه‌ها را در راستای خدمت به مردم، کاهش ترافیک و ایجاد رضایتمندی در بین عموم مردم را در دل پروژه جای دهند.

این مسئول بابیان اینکه مطالعات گروه مدیریت شهری در اجراشدن پروژه اصلاح خطوط حمل‌ونقل مدیریت شهری زنجان جامع و کامل بود به پیشنهاد‌های مشاور و ارائه ۹ سناریو برای اجرای پروژه اشاره‌کرده و گفته بود: طرح فعلی که در شهر اجرا می‌شود از میان ۹ پیشنهاد ارائه‌شده مشاور انتخاب شد.

جالب اینجاست ایرادهای طرح ازجمله تعبیه ایستگاه‌های اتوبوس درست در وسط خیابان که امنیت مسافران به هنگام پیاده شدن را تأمین نمی‌کند، قبل از اجرای طرح حتی به چشم مهندسان فنی پروژه نیامده است.

شاددل در این رابطه عنوان کرده بود: اتفاقاً این مورد از نگاه گروه مدیریتی شهری پنهان نمانده و جزیره امن با استقرار استوانه‌ها و خط‌کشی‌های انجام‌شده از محل عبور خودروهای عبوری خیابان جداشده است و مسافران در سکوهای تعبیه‌شده بتنی پیاده می‌شوند. البته این سازه‌ها با نرده گذاری، جانمایی رمپ‌های ویژه معلولان به‌مرور تکمیل‌تر می‌شوند.

پیش‌بینی شهردار به نتیجه نرسید

موضوعی که شهر وقت زنجان، مسیح الله معصومی نیز به آن پرداخته بود و اذعان کرده بود که ما باید بپذیریم که خیابان سعدی ما محدودیت عرض داشته و امکان عقب‌نشینی وجود ندارد. وضعیت ترافیک این خیابان را همه مردم زنجان می‌دانند، بنابراین ما می‌خواهیم با ایجاد خط ویژه رفت و برگشتی برای اتوبوس‌ها، اضافه کردن تاکسی‌ها، خودروهای امدادی و اورژانس و همچنین ارزان کردن کرایه و کم کردن زمان حرکت کاری کنیم که شهروندان ما برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی به‌جای خودروی شخصی ترغیب شوند.

وی با اشاره به اینکه مردم دنبال یک‌راه ارزان، سریع و باکیفیت برای تردد در داخل شهر هستند، ابراز کرد: این پیشنهادی است که ما از ابتدا به آن تأکیدداریم و اعتقادمان این است که تجربه موفق شهرهای دیگر نیز همین موضوع را تائید می‌کند یعنی اگر می‌خواهیم به مشکلات ترافیک و شلوغی هسته مرکزی رسیدگی کنیم باید حمل‌ونقل عمومی را تقویت و برای خودروهای شخصی محدودیت ایجاد کنیم اما ما اطمینان می‌دهیم که غیر از یک مسیر رفت‌وبرگشت اتوبوس در خیابان امام و خیابان سعدی یک لاین پارک و دو لاین برای عبور خودروهای شخصی در نظر گرفته شود.

موضوعی که علیرغم پیش‌بینی شهردار وقت هرگز عملی نشد بلکه بر حجم ترافیک و ناامن بودن موقعیت افرادی که تصمیم به سوارشدن به اتوبوس داشتند افزود.

آغاز اصلاح طرح و برچیده شدن ایستگاه‌های اتوبوس وسط خیابان

علیرضا فیروزفر، شهردار زنجان روز 16 خردادماه سال جاری در گفت‌وگو با رسانه‌ها در خصوص نحوه تغییر و اصلاح این طرح گفت: کارهای زیادی درگذشته در حوزه ترافیک در زنجان صورت گرفته ولی چون انسجام کافی نداشته و جامع نبوده موجب نارضایتی مردم شده و البته در برخی نقاط سبب ایجاد گره‌های ترافیکی شده است.

وی با ابراز تأسف از اقدامات نادرستی که در شهر زنجان در حوزه ترافیک صورت گرفته اظهار می‌کند: به دلیل مطالبه مردم اصلاح خطوط ویژه به‌طور جد در دستور کار شهرداری است. اصلاح خطوط ویژه و نحوه جانمایی ایستگاه‌ها به‌درستی انجام‌نشده و تأمین امنیت مسافران هنگام سوار و پیاده شدن تبدیل به معضل اساسی شده است.

فیروزفر پیاده راه سبزه‌میدان را یکی از دلایل اصلی ترافیک در مرکز شهر دانست و عنوان کرد: اختصاص قسمتی از خیابان به پیاده راه طرح بسیار عالی بود ولی باعث ایجاد ترافیک شده و باید راهکاری برای آن بیندیشیم. قسمت عمده ترافیک مرکز شهر و به‌هم‌ریختگی سفرهای درون‌شهری، به دلیل بستن پیاده راه سبزه‌میدان است و درواقع پیاده راه زنجان شریان اصلی عبور و مرور مرکز شهر را قطع کرده است.

 شهردار زنجان افزود: در حال بررسی طرح‌های ارائه‌شده برای کاهش ترافیک و همچنین مطالعه طرح که آیا دوباره می‌توان جریان حمل‌ونقل عمومی را از پیاده راه سبزه‌میدان برقرار کرد هستیم. همچنین مسیر اتوبوس‌رانی فعلی چندان مشکلی ندارد و تنها مشکل امنیت مسافر ازلحاظ سوار و پیاده شدن است که باید اصلاح شود بعد از مطالعه راهکارهای متعدد مدنظر است اتوبوس‌ها دو درب یعنی درب‌ چپ و راست برای سوار و پیاده کردن مسافر داشته باشند. برای چپ درب کردن اتوبوس‌ها مجوزهای لازم از پلیس راهور و سازمان استاندارد گرفته‌شده و اگر شورای ترافیک موافقت کند این کار به‌زودی انجام خواهد شد.

آیا شهروندان می‌توانند بابت هزینه تحمیلی این پروژه از اجراکنندگان آن شکایت کنند؟

اگرچه پیگیری خبرنگار صدای زنجان از برخی از اعضای شورای شهر سابق درزمینهٔ میزان هزینه‌ای که اجرای این طرح بر شهر و شهروندان تحمیل کرده است، بی‌نتیجه ماند. اما قطع به‌یقین اجرای نادرست این طرح که در همان زمان اجرای خود نیز مخالفان زیادی هم داشت؛ باعث تحمیل هزینه بالایی به مردم و شهر زنجان شد.

در این میان سؤال این است که آیا شهر و آبادانی آن معطوف به اعمال سلیقه برخی از مسئولین استانی است؟ و آیا اگر اعمال سلیقه برخی از مسئولین باعث خسارت به شهر و شهروندان شود، نباید در این زمینه اقدامی از سوی مردم و سایر مسئولان و متولیان امور شهری صورت گیرد؟ سؤالی که ذهن برخی از شهروندان و فعالان این حوزه را درگیر کرده است و باعث پرسش سؤالاتی در این خصوص می‌شود که آیا شورای شهر ششم و یا خود شهروندان می‌توانند در این زمینه از متولیان این دوره شکایت و ادعای خسارت کنند؟

در این زمینه یک منبع آگاه بابیان اینکه شورا چنین قدرتی ندارد که بخواهد نسبت به اقدامات شورای قبل و کارهایی که در این دوره صورت گرفته است، ادعای خسارت بکند، اظهار کرد: شورای شهر چندان قدرت و جایگاه قانونی ندارد که بتواند در این زمینه ورود کرده و ادعای خسارت کند.

وی افزود: در این برهه برخی از اعضای شورای شهر اصرار به اجرای این طرح داشتند و این طرح باوجود اشکالاتی که داشت در شورای ترافیک استانداری تصویب شد و تقریباً موافقت استانی هم گرفت.

این منبع بابیان اینکه در این خصوص دادستان به‌عنوان مدعی‌العموم می‌تواند ورود داشته باشد، اذعان کرد: تصمیم‌گیری در مورد ورود این خسارت به شهر و شهروندان و نوع و میزان خسارت به عهده ایشان خواهد بود.

انتهای پیام/

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی