الهام احمدی- موضوع تکمیل ظرفیت آرامستان‌های (بالا و پایین) زنجان برای دفن اموات بیش از 5 سال است که مطرح بوده ولی تاکنون به دلایل مختلف از جمله مقاومت و عدم پذیرش شهروندان به دفن امواتشان در آرامستان جدید این امر بعد از حدود 6 سال هنوز عملیاتی نشده و در حال حاضر به مرز هشدار رسیده است تا جایی که به گفته شورا و شهرداری برخی از صاحب‌نظران دفن اموات در دو آرامستان‌ بالا و پایین زنجان را غیرشرعی دانسته و بر انتقال دفن اموات در آرامستان جدید تأکید کردند.

دی ماه امسال لایحه جابه‌جایی دفن اموات در آرامستان جدید از سوی شهرداری به شورای شهر ارائه شده و در آن زمان ممنوعیت دفن اموات در دو آرامستان داخل شهر عنوان شده بود که مورد تصویب اعضای شورای شهر قرار گرفته و برای تأیید به فرمانداری ارسال شد.

فرمانداری مصوبه شورای شهر در مورد انتقال دفن اموات به آرامستان جدید را تأیید کرد

سجاد خدایی، سخنگوی شورای شهر زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار صدای زنجان از تأیید مصوبه از سوی فرمانداری و ارسال آن به شهرداری خبر داد و گفت: طبق لایحه ارائه شده از سوی شهرداری و تصویب آن در شورای شهر از ابتدای سال 98 دفن اموات در آرامستان‌های داخل شهر ممنوع شده و تمامی شهروندان باید اموات خود را در آرامستان جدید خارج از شهر دفن کنند.

وی در پاسخ به سوال صدای زنجان در زمینه راهکارهای بازدارنده از امتناع شهروندان از لایحه مذکور و الزام آنان به دفن اموات در آرامستان جدید نیز این‌گونه عنوان کرد که در حال حاضر هیچ ظرفیتی برای دفن اموات در دو آرامستان داخل شهر وجود نداشته مگر افرادی که از سال‌های گذشته اقدام به پیش‌خرید قبور کرده‌اند و حقی برایشان ایجاد شده است طبیعتاً از حق پذیرش برخوردارند ولی برای مدیریت صحیح انتقال دفن اموات به آرامستان جدید زیرساخت‌های لازم در محل ایجاد شده است و تعرفه‌های خاصی نیز مد نظر قرار دارد ولی طبق نظر شورای شهر تعرفه دفن اموات در بهشت زهرا جدید برای سال اول رایگان در نظر گرفته است.

 سخنگوی شورای شهر زنجان در واکنش به این سوال صدای زنجان که پیش از این نیز در دوره‌های گذشته شورای شهر مصوباتی در خصوص ممنوعیت دفن اموات در آرامستان‌های داخل شهر و انتقال آن به بهشت زهرا جدید وجود داشته ولی به دلیل مقاومت‌ مردم به مرحله اجرا نرسیده است از همین رو شورای دوره پنجم چه ضمانت اجرایی برای مصوبه مذکور پیش‌بینی کرده است، ابراز کرد: به طور یقین هر حرکت جدیدی در هر حوزه‌ای با مقاومت‌هایی همراه است ولی در صورتی که شورای شهر در سنوات گذشته در خصوص اجرایی شدن مصوبه انتقال دفن اموات به آرامستان جدید مماشات کرده و آن را لغو کردند به جهت داشتن ظرفیت در آرامستان‌های داخل شهر بود ولی در حال حاضر نه تنها این ظرفیت وجود ندارد بلکه امکان توسعه این آرامستان‌ها نیز میسر نیست و نمی‌توان اموات را به صورت فشرده و متراکم و یا با قبور فعلی جایگزین کرد.

هدف به زحمت انداختن شهروندان نیست بلکه مجبوریم

خدایی معتقد است که شورای شهر و شهرداری در نقطه اجبار قرار گرفته و مجبور است که مصوبه انتقال دفن اموات به آرامستان جدید را اجرایی کند وگرنه به هیچ عنوان هدف از عملیاتی کردن مصوبه مذکور به زحمت انداختن شهروندان و اذیت آنان نیست و به دلایل مختلف مجبوریم این تصمیم را اجرایی کرده و دفن اموات به سمت آرامستان جدید سوق داده شود.

برخی از اتخاذ راهکارهایی برای اجبار مردم به دفن اموات خود در آرامستان جدید که از جمله آن افزایش تعرفه‌های آرامستان‌های داخل شهر است سخن به میان آمده، سوال اینجاست آیا در حال حاضر مشکل نبود جا و ظرفیت برای دفن اموات است یا تعرفه؟ این راهکار به این معنی است، افرادی که بتوانند پول بیشتری پرداخت کنند از این قاعده مستثنی هستند و جا برای دفن امواتشان پیدا می‌شود در حالی که معضل اصلی فعلی تکمیل ظرفیت است.

خدایی در پاسخ به اظهارات مذکور عنوان شده و افزایش تعرفه‌ها در آرامستان‌های داخل شهر این‌گونه عنوان کرد: بحث‌هایی در این زمینه که شاید به صورت موردی شخص زمینی را برای دفن اموات خود در آرامستان‌های داخل شهر شناسایی کرده و یا پیش‌خرید انجام داده باشد، وجود دارد.بنابراین یکی از مکانیزم‌های بازدارنده‌ای که شهرداری برای این موضوع می‌تواند اعمال کند تغییر تعرفه‌های دفن اموات در آرامستان بالا و پایین است که به طور یقین برای سال آینده این تعرفه‌ها با افزایش مواجه شده و برای آرامستان جدید شرایط متفاوت است.

انتقال دفن اموات به آرامستان جدید را با اوقاف مطرح می‌کنیم

وی به برگزاری جلساتی برای روشنگری موضوع مذکور بین برخی از نهادها از جمله اداره اوقاف و امور خیریه استان اشاره کرد و گفت: موضوعات مد نظر برای طرح در جلسه‌ای که با مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان روز 14 بهمن ماه برگزار می‌کنیم،  انتقال دفن اموات به آرامستان جدید، بررسی و تعیین تکلیف آرامستان متروکه در خیابان دهخدا و نیز اختلافات املاکی بین اوقاف و شهرداری است.

وی با اشاره به این‌که موضوع مهمی که در اجرای مصوبه انتقال دفن اموات به آرامستان جدید باید مورد توجه قرار گیرد این است که در شهرهای دیگر زمانی که می‌خواهند آرامستان جدید ایجاد کنند گاهاً بنا به توصیه‌ها و سفارشاتی از سوی برخی از مقامات مورد استثنا قرار گرفته و موضوع عدالت نیز نقض می‌شود از همین رو انتظار می‌رود این اهرم‌های نظارتی برای جلوگیری از بروز هرگونه بی‌عدالتی وجود داشته باشد.

چندان امیدی به اجرایی شدن مصوبه ممنوعیت دفن اموات در آرامستان‌های بالا و پایین ندارم

کاظم افشارچی، رئیس کمیسیون حمل و نقل عمومی، بهبود ترافیک و خدمات شهری شورای شهر زنجان نظرات متفاوتی در زمینه قطعی بودن اجرای مصوبه شورای شهر در زمینه ممنوعیت دفن اموات در دو مزار بالا و پایین داخل شهر داشته و در گفت‌وگو با صدای زنجان در زمینه سرانجام اجرای این مصوبه این‌گونه عنوان می‌کند که « طبق این مصوبه از سال آینده باید دفن اموات در آرامستان جدید انجام شود ولی بنده معتقدم چندان امیدی به اجرایی شدن این مصوبه وجود ندارد و نمی‌دانم می‌شود یا خیر»

وی در بیان مکانیزم‌های تعریف شده برای اجرایی شدن این مصوبه با اشاره به این‌که فعلاً ساز و کار خاصی برای عملیاتی شدن این مصوبه پیش‌بینی نشده است، موضوع افزایش تعرفه‌های آرامستان‌های داخل شهر به عنوان یک اهرم فشار مطرح است ولی بنده با این موضوع مخالفم، مدیرعامل سازمان آرامستان‌های شهرداری زنجان نیز بر افزایش تعرفه یکی از آرامستان‌های فعلی تأکید داشت که فعلاً هیچ کدام به صورت قطعی برنامه‌ریزی نشده است از همین رو می‌گویم که چشمم از عملیاتی شدن مصوبه ممنوعیت دفن اموات در آرامستان‌های داخل شهر آب نمی‌خورد.

افزایش تعرفه‌های دفن اموات در آرامستان‌های بالا و پایین راهکار مناسبی نیست

رئیس کمیسیون حمل و نقل عمومی، بهبود ترافیک و خدمات شهری شورای شهر زنجان در ادامه خاطرنشان کرد: افزایش تعرفه‌های دفن اموات در آرامستان‌های بالا و پایین شهر راهکار مناسبی نیست چرا که در این صورت افراد توانمند و غنی مستثنی شده و کسانی که توانایی مالی چندانی ندارند باید به آرامستان خارج از شهر مراجعه کنند که این نیز اصولی و عادلانه نیست.

این عضو شورا نیز در واکنش به سوال صدای زنجان در زمینه طرح موضوع افزایش تعرفه‌های دفن اموات در حالی که سخن از تکمیل ظرفیت زده می‌شود، تصریح کرد: « به صورت موردی پیدا می‌کنند مثلاً وسط دو قبر و یا به صورتی که در حال حاضر انجام می‌شود، از سوی دیگر برخی از افراد دارای جایگاه بوده و قبور را به صورت غیرقانونی پیش‌ خرید کرده‌اند در حالی که زمین‌ آرامستان‌های داخل شهر زنجان موقوفه بوده و نمی‌توان قیمتی برای آن تعیین کرده و به فروش رساند.»

وی در پاسخ به این سوال که آیا اسنادی مبنی بر این‌که قبور پیش‌فروش شده در چه دوره‌ای انجام شده و تخلف در چه سالی رخ داده است، خاطرنشان کرد: «اطلاعی از این موضوع که تخلفات رخ داده در فروش زمین موقوفه آرامستان در چه سالی و توسط چه کسی به فروش رسیده، ندارم چون تاکنون این موضوع را پیگیری نکرده‌ام.»

نبش قبر برای دفن اموات در مزارهای بالا و پایین زنجان شرعی نیست

اسماعیل دویران، رئیس شورای شهر زنجان نیز معتقد است که در حال حاضر در وضعیت حساسی قرار داریم چرا که به دلیل تکمیل ظرفیت مزارهای داخل شهر زنجان و وجود مشکلات شرعی به لحاظ نبش قبرهای انجام شده، امکان دفن اموات وجود نداشته و هر چه سریع‌تر باید موضوع جابه‌جایی صورت گیرد.

به گفته این مسئول در جلسه‌ای که با مسئولان استانی در این زمینه برگزار شده بود برخی از موضوعات مورد تأکید قرار گرفته بود، از جمله این‌که اتوبوس‌هایی که برای تردد شهروندان به آرامستان جدید خدمات‌دهی می‌کنند به روزهای پنج‌شنبه و جمعه محدود نشده و برای تمامی ایام هفته فعال باشند و هزینه‌ای نیز برای این حمل و نقل از مردم فعلاً دریافت نشود از سوی دیگر برای تشویق شهروندان و افزایش رغبت آنان، هزینه‌‌ دفن اموات در محل آرامستان جدید به صورت رایگان انجام شده و مزارهای خانوادگی پیش‌بینی شود که در حال انجام است.

رئیس شورای شهر زنجان مدعی است که چندین بازدید از سوی شورای شهر و برخی از مسئولان از محل جدید آرامستان زنجان انجام شده و زیرساخت‌های لازم برای دفن اموات در محل انجام شده است، فقط مشکل رفت وآمد وجود دارد که آن هم با استقرار اتوبوس‌های درون شهری برای تردد در این محور و خدمات‌دهی به همشهریان به صورت رایگان برطرف می‌شود، تصریح کرد: آرامستان جدید زنجان در بیرون از شهر و در چهار کیلومتری کوی فرهنگ در زمینی به مساحت 46 هکتار در سنوات گذشته با اختصاص زمینی از سوی شورای شهر و شهرداری جانمایی شده است.

وی در توضیح خرید و فروش‌های انجام شده در آرامستان‌های داخل شهر زنجان و تعیین جایگاه برای برخی از افراد این‌گونه عنوان کرد: قبلاً متأسفانه برخی از مدیران سطح میانی اقدام به خرید و فروش زمین‌های آرامستان‌های بالا و پایین کردند و در داخل برخی این قبرهای پیش‌فروش شده خالی است و فقط روی آن با سنگ قبرهایی پوشانده شده است از سوی دیگر زمین اوقافی است و خرید و فروش در آن غیرقانونی است.

شهردار نیز معتقد است موضوع دفن اموات در آرامستان جدید و الزام شهروندان به این مهم با وجود تکمیل ظرفیت یکی از مباحثی بود که نیاز به ورود شورا و شهرداری داشت چرا که دو مزار فعلی که دفن اموات در آن انجام می‌شود به دلیل مشکلات زیست محیطی، سیما و منظر شهری، ترافیکی و نیز به لحاظ شرعی این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد.

احداث قبور خانوادگی در آرامستان جدید زنجان

به گفته معصومی چندین بازدید از سوی اعضای شورای شهر و نیز شهرداری، مدیران استانی، دفتر امام جمعه در زنجان و نیز آیت‌اله حسینی که در این زمینه صاحب نظرند، از محل جدید آرامستان زنجان انجام شده است و بر فراهم شدن تمامی امکانات لازم برای دفن اموات در این آرامستان اذعان کرده‌اند.

قبور خانوادگی، قبور مربوط به خانواده‌های شهداٰ، مقبره‌های هنرمندان، سرویس‌های بهداشتی، مسجد، مراکز فرهنگی و غیره و نیز تمامی نیازمندی‌های یک بهشت زهرا در این آرامستان جدید در نظر گرفته شده است که امیدواریم با همکاری مسئولان و نیز مساعدت شهروندان دفن اموات در این محل از سال آینده انجام شود.

#آرامستان‌های زنجان، شهرداری زنجان، شورای زنجان، مسیح‌اله معصومی، کاظم افشارچی، سجاد خدایی