پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ امروزه سازمان‌ها درتلاشند تاشایسته‌ترين افراد را شناسایی و جذب کنند. وضعیّت سازماندهی و معضل حاکم برآن ایجاب می‌کند از هرکسی وهرچیزی به درستی و مناسب باموقعیّت بیشترین استفاده شود .
شایسته سالاری وشایسته گزینی بهره‌گیری از انرژی خلّاق افراد نخبه و برگزیده اجتماع در امر مدیریّت وقانون گذاری است. درهمین راستا امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام توان، لیاقت و شایستگی افراد را جزئی از عدالت می‌دانند و این اصل را مهمّ‌ترین اصل اداره جوامع قرار داده وسفارش فرموده اندکه: «هرپستی که به تناسب توان،  خلاقیّت ،شایستگی وتخصّص نیاز دارد جایز نیست افراد هرکدام درجای دیگری قرارگیرند.»
بنابراین از آنجایی‌که انتخابات مهمّ و سرنوشت ساز مجلس دوازدهم ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری را پیش رو داریم نگارنده به مطالبی چند پیرامون این مهمّ (شایسته سالاری وشایسته گزینی )می پردازد.

شایسته سالاری به شیوه‌ای از مدیریت اطلاق می‌شود که در آن دست اندرکاران برپایه توانایی و شایستگی شان برگزیده و انتخاب می شوند، نه بر پایه قدرت مالی یا موقعیّت اجتماعی، جناحی و فامیلی و غیره!  امروزه به دلیل فنّ آوریهای نوین وگسترش تحوّلات فنّی نیاز به نیروی متخصّص به ویژه در امر قانون گذاری  بيش از پیش احساس می شود. درجوامع شایسته سالار نگرش های خویشاوند سالاری، قبیله گرایی، حزب سالاری و غیره مطرود است ولی متاسفانه در جامعه امروزی ما بعضاً مشاهده می‌شود که برعکس  این مؤلفه ها جایگزین شایسته‌ سالاری شده است.

نظام شایسته سالاری نظامی است که درآن افراد مناسب درمکان و زمان مناسب منصوب شده واز ایشان استفاده بهینه در راستای اهداف ملّی، سازمانی واجتماعی به عمل آید.سایسته سالاري روش وفاکتوری  در جهت انتصاب و انتخاب افراد برای مشاغل و مناصب مختلف است لذا در جوامعی که مشی شایسته سالاری وشایسته گزینی درآن حاکم باشد درصد بیشتری به موفقیّت وپیشرفت نزديک تراست.

رعایت اصل شایسته سالاری موجب بروز خلاقیّت‌ها،شناسايي استعدادها همراه با شکوفایی وگردش  نخبگان می شود .
یکی از معضلات جامعه امروزی ما رعایت نکردن همین اصل اساسی وعدم توجّه به شایسته‌ سالاری درانتخاب مدیران وکارگزاران ونمایندگان پارلمان می‌باشد که موجب بروز مشکلات عدیده درقانون گذاری ونظارت برحسن اجرای قوانین ونیز اعمال مدیریّت وارائه خدمات می شود باید توجّه داشت که شایسته سالاری نه یک حکومت بلکه یک ایدئولوژی می باشد ولی  غالباً یک نوع حکومت تلقّی می‌گردد. این درحالیست که شایسته سالاری درحقیقت یک پارامتر و فاکتوری جهت‌ انتخاب اشخاص درمناصب نمایندگی ملّت وحکومتی محسوب‌ می‌گردد.

ازاین نکته نباید غافل شد که نطام شایسته سالاری نظامی است که درآن بهترین افراد دربهترین جایگاه بابالاترین بازده کار انجام می دهند و در این رابطه درسیستم شایسته‌ سالار افراد براساس معیارهای متغیّری از شایستگی مورد سنجش قرار می گیرند و این معیارها می توانند زمينه‌هاي گسترده ای ازهوش گرفته تاپایبندی به اخلاقیّات را در بر بگیرند. جايگاه و اهمیّت این مؤلفه تا بدانجاست که درقرآن کریم هم به شایسته سالاری توصیه و سفارش شده و درسوره مبارکه يوسف(آیه ۵۵)درجهت مسئولیّتش که شامل توانایی، آگاهی و تخصّص است اشاره شده است.

ذکر این نکته ضروری است که دریک نطام کارآمد و اثربخش، نیروی انسانی به عنوان‌ مهمّ‌ترین و اساسی ترین عامل درمیان تمامی عوامل نظام اداری و سازمانی است.

ازسوی دیگر گفته شد که امروزه عصر، عصر شایسته محوری و شایسته سالاری است. عصری که بهترین افرادی که دارای تخصّص، مهارت، لیاقت وشایستگی هستندباید به عنوان مدیران وکارگزاران برای احراز مسئولیّت سازمانی ونمایندگی مردم درقوه مقننه انتخاب شوند ومسئولیّت های مهمّی را عهده دار گردند تا بتوانند منشاء اثر باشند.شایسته سالاری یک فلسفه و نگرش مدیریّتی است که درآن منابع انسانی باتوجّه به تلاش وتوانایی ذاتی شان در جایگاه خود درنظر گرفته می شوند.

بحث شایسته سالاری برخلاف تصوّرات موجود مدیریّتی که آن را محصول قرن ۱۹ می دانند بااستناد به نصِّ صریح قرآن کریم عمری به درازای تاریخ بشریّت داردودر آموزه های دینی اصل جدایی ناپذیری از عدالت محسوب می شود . مقوله شایسته سالاری در اسلام ومدیریّت ارتباط دقیق ووثیقی باتخصّص مرتبط باهمان زمینه داشته واجرای آن نتایجی ازقبیل شکوفایی استعدادها ، اعتماد افراد به وضع موجود و غیره را درپی دارد. بنابراین باید توجّه داشت که موضوع شایسته سالاری برای مشاغل حسّاس مدیریّتی ونمایندگی  از جایگاه بالاتری برخورداربوده لذا باید مورد توجّه ویژه قرار گیرد.

همان‌گونه که درصدر نوشتار اشارتی رفت یکی از مشکلات مدیریّتی در کشور ما به ویژه در شهرهای کوچک وکمتر توسعه یافته انتخاب وانتصاب افراد در جایگاه‌های مختلف مدیریّتی و تقنینی بدون درنظر گرفتن شایستگی ها و لیاقت‌ها و صرفاً با دخالت وسفارش برخی افراد ذی نفود برای نیل به منافع شخصی صورت می‌گیرد که اگر به این مسئله‌ مهمّ وحیاتی توجّه نشود هرروزه شاهد پسرفت به جای پیشرفت خواهیم بود علاوه بر آن باید نظاره گر نابودی زيرساخت ها ازقبیل صنایع، بنگاه‌های اقتصادی، سازمانها، مراکز فرهنگی وآموزشی و غیره ‌شویم.