نرگس صفری- آقای بیدرمن و آتش افروزان، نمایش متفاوتی است که چندی پیش در سالن فرهنگسرای زنجان اجرا شد و از جهاتی میتوان حرکتی نو و انقلابی در جهت رشد هنرهای نمایشی استان دانست. نمایشی که با نگاهی جامعهشناسانه و عمیق به برخی از مسائل اجتماعی مینگرد و سعی در به چالش کشیدن آنها دارد.
به گزارش صدای زنجان، علیرضا خسرو
آبادی، کارگردان و بازیگر این نمایش، آغاز فعالیت هنری خود و گروهش را از پنج سال پیش
و از کانون تئاتر دانشگاه زنجان عنوان میکند. او در این رابطه توضیح میدهد: قسمتی
از اعضای گروه همسرایان از راه فراخوان در دانشگاه و تعدادی هم از کلاسهای بازیگری
فرهنگسرا جذب شدند. در آغاز فعالیت و اجرا در سطح دانشگاه سعی کردیم با اجرای نمایشنامههای
خوب و متون برجستهای که امکان اجرای آن وجود داشت، اعتماد مخاطب دانشگاهی را جلب کنیم،
این اتفاق زمانی رخ میدهد که مخاطب اطمینان داشته باشد که در این صحنه و اجرای آن
به شعور او احترام گذاشته میشود و حداقل قرار نیست با یک کار افتضاح رو به رو شود.
همانطور که در بعضی از اجراها که
در سطح شهر شاهد آنها هستیم، سادهانگاری به طور محسوس قابل مشاهده است و این برای
مخاطب آزار دهنده میشود.
به همین خاطر است که در سالنها
کمتر شاهد حضور مخاطب جدی تئاتر هستیم. البته مخاطب جدی در چنین وضعیتی عملا تعریف
نشده است، زیرا این صحنه اجازه انتخاب و اظهار سلیقه را به مخاطب خود نمیدهد و تنوع
چندانی در آن وجود ندارد.
وی در ادامه میگوید: راهحل اکثر
هنرمندان برای حل مشکلات فروش و استقبال از کارها و همچنین عدم حمایتی که وجود دارد،
روی آوردن به کارهای آئینی و تئاتر کودک است. این عمل در شهری مانند زنجان که تنها
یک سالن نمایش دارد، باعث میشود تنوع کاری برای مخاطبینی با سلیقه متفاوت وجود نداشته
باشد.
خسرو آبادی ادامه میدهد: اجرای
دانشگاهی این کار، با استقبال زیادی رو به رو شد. با توجه به این که ورود به دانشگاه
از گذشته بسیار آسانتر شده است، نمیتوان مانند قبل قشر دانشگاهی و مردم دیگر را از
هم جدا خواند، بلکه میتوان آنان را برشی از توده مردم دانست .
به همین خاطر، دلیل تفاوت بازخوردی
که در اجرای کار مشاهده کردیم را میتوان متفاوت بودن فضای نمایشی خواند که صرفا به
دلیل جوانتر بودن مخاطبین بوده و نمیتوان آن را به روشنفکری و یا بالاتر بودن هوش
مخاطبین در دانشگاهها بسط داد.
او درباره تاثیرگذاری هنرهای نمایشی
بر روی مردم و اخلاق جامعه اینگونه توضیح میدهد: بنظرم تئاتر بالاترین تاثیرگذاری
را در بین هنرها داراست. خصوصیت اصلی آن، استفاده از تمامی عناصر تاثیرگذار بر روی
مخاطب است. این هنر از تصویر، موسیقی، ترکیببندی و حتی مجسمهسازی در طراحی ژستها
کمک میگیرد و به نوعی تمام حواس مخاطب را درگیر خود میکند.
وی در رابطه با تفاوت تئاتر و سینما
میگوید: یک فیلم میتواند تاریخی هزار ساله داشته باشد ولی یک نمایش در لحظه اثر میگذارد.
اگر این لحظه برای مخاطب رقم بخورد تا پایان عمر بر روی او اثر خواهد گذاشت و من امیدوارم
این تاثیرگذاری با کار ما برای مخاطب زنجانی هم اتفاق افتاده باشد.
خسروابادی درباره اقای بیدرمن و
اتش افروزان میگوید: کلیت کار کمدی است و به تماشاگر دید انتقادی میدهد. متن نمایش
نوشته نویسنده فوقالعاده اما کمتر شناخته شده آلمانی، ماکس فریش است که از نویسندگان
جریانساز قرن ۲۰ به شمار میرود. این متن دارای شاخصههایی است که میتواند با وضعیت
حال حاضر ارتباط برقرار کند و به مسئله فقر و طبقات مختلف اجتماعی میپردازد.
او میگوید: کلمه اتشافروز، یک
کلمه خشونتآمیز است، اما ما شاهد یک نوع خشونت پنهان و کمتر عریان شده در وجود آقای بیدرمن، شخصیت سرمایهدار داستان نیز
هستیم و این نمایش سعی در آشکار ساختن همین مسائل دارد.
او در پایان توضیح میدهد: این
کار از نظر جذب مخاطب خیلی موفق عمل نکرده و نسبت به آثار فارسی کمتر مورد توجه قرار
گرفت. اما این موضوع مرا ناامید نمیکند، زیرا ما باید به دغدغههای ذهنی مخاطب هم
فکر کنیم و به آنها پاسخ دهیم. یک کار به نفع خود و یک کار به نفع تئاتر اجرا کنید،
جرئت و هیجان اجرای کار جدید، هرگز نباید در یک هنرمند بمیرد.
#
روزنامه صدای زنجان، فرهنگی هنری تئاتر