اهالی مرصع: تاوان نمی‌دهیم/ مدیرکل حفاظت محیط زیست استان: مشکلی پیش نمی‌آید/ فرماندار زنجان: هدف برخی مسائل زیست محیطی نیست
سوژه مردمی
الهام احمدی- این روزها در حالی مسئولان استانی از انتقال
پسماند واحدهای سرب و روی به محل تعیین شده در روستای مرصع می‌گویند که اهالی این
روستا چند روز پیش در حالی که ماشین‌آلاتی در محل برای زیرسازی مسیر تردد حضور
پیدا کرده بود مخالفت خود را با انتقال پسماند به روستایشان اعلام کردند.
یکی از اهالی روستای مرصع در گفتوگو با صدای زنجان معتقد
بود که اهالی به شدت با انتقال پسماندهای سرب و روی به این منطقه مخالف بوده و آن
را چندین بار به مسئولان انتقال دادند ولی هیچ پاسخی به این انتقادات و مخالفت‌ها
نشده است.
وی با اشاره به این‌که دپوی چندین تن پسماند سرب و روی به
طور یقین برای اهالی روستای مرصع و نیز روستاهای اطراف مشکل‌ساز می‌شود، افزود: نه
تنها اهالی در معرض خطر بوی نامطبوع و سمی این پسماندها قرار می‌گیرند بلکه مراتع
و زمین‌ها نیز آلوده شده و تهدید بزرگی بر دام‌های اهالی به شمار می‌رود.
مشکل ما خرید زمین‌هایمان نیست
این فرد ساکن در روستای مرصع به صحبت‌های انجام شده از سوی
مسئولان در زمینه خرید زمین‌های اهالی روستای مرصع اشاره کرده و مدعی شد که
متولیان امر دو بار به روستا آمده و گفتند که می‌خواهیم کل زمین‌های روستا را
بخریم در حالی که مشکل اهالی این روستا پول نیست، این خانواده‌ها امرار معاش و
زندگی‌شان در این منطقه است، زمین‌هایشان را بفروشند چگونه زندگی کنند؟ یک روستایی
وقتی زمین و مرتع خود را از دست بدهد نمی‌تواند زندگی کند، بیاید شهر مستاجری کند؟
ما چه گناهی کردیم که برای درآمدهای میلیاردی یک عده‌ای باید تاوان بدهیم
وی در ادامه با اشاره به این‌که با دفن پسماندهای سرب و روی
کیفیت خاک زمین‌های منطقه از بین می‌رود، گفت: ما چه گناهی کردیم که برای درآمدهای
میلیاردی یک عده‌ای باید تاوان بدهیم و پسماندهایش
را ما به جان بخریم؟
این ساکن روستای مرصع با ارائه پیشنهادی در زمینه دفن پسماند
و محل مناسب برای دفن آن خاطرنشان کرد: کارخانه‌های سرب و رویی که چندین سال است
از معدن برای تولیدات خود خاک می‌آورند پسماندهایشان را هم ببرند در همان محل دفن
کنند به طوری که هر ماشینی به ازای حمل یک سرویس خاک از معدن به واحدهای سرب و روی،
چند سرویس پسماند را به منطقه‌ای در همان محل برده و تخلیه کند، من روستایی چه
گناهی کردم که باید تاوان کوتاهی‌های دیگران را بدهم.
هیچ مشکلی پیش نمی‌آید
این اعتراضات اهالی روستای مرصع در حالی مطرح است که حسین
آبسالان، مدیرکل محیط زیست استان به مردم این اطمینان خاطر را داد که انتقال و دفن
پسماندهای سرب و روی در منطقه هیچ مشکلی برای اهالی ایجاد نمیکند.
حسین آبسالان در گفتوگو
با صدای زنجان در مورد اعتراض مردم روستای مرصع و نگرانیشان از آلودگی زیست محیطی و
به خطر افتادن سلامتی اهالی گفت: در صورتی که طبق برنامه ارائه شده انتقال و دفن
پسماند انجام شود هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.
این مسئول با اشاره این‌که چندین میلیارد تومان هزینه برای زیرسازی
و ایجاد بستر لازم برای دپو پسماندهای سرب و روی هزینه خواهد شد، افزود: دپوی پسماندها
از روز نخست کاملاً مدیریت شده است بنابراین هیچ نوع آلودگی را به همراه ندارد و طبق
برنامه داده شده فعالیت می‌‌کنند از سوی دیگر انتقال این پسماندها
به روستای مرصع و جانمایی آن طبق تصمیم مقامات استانی و مشاور و غیره بوده است
و در حال حاضر نیز حضور نیروها در محل برای آزمایشات ژئوپلیتیک است.
اولویت نخست مسئولان سلامتی مردم است
وی در پاسخ به این سوال که آیا به مردم منطقه این قول را می‌دهید
که به لحاظ زیست محیطی دپوی این پسماندها در منطقه مشکلی ایجاد نکند، گفت: محیط زیست
برنامه مدونی برای این منظور ارائه داده و باید طبق همان ضوابط اقدامات انجام شود و
در عین حال نظارت مستمر برای فرایند انتقال و دفن پسماندها از سوی محیط زیست انجام
می‌شود و هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید چرا که طبق تعهد داده شده کار انجام می‌شود.
این مسئول با بیان این‌که دفن پسماند در فاصله مناسبی از روستای
مرصع انجام می‌شود، افزود: نخستین دغدغه مسئولان استانی سلامتی مردم منطقه است از همین
رو مشکلی به لحاظ زیست محیطی و سلامتی مردم وجود ندارد که در صورت وجود، به طور یقین
نه مشاور و نه مسئولان و مقامات استانی مکان انتقال و دفن پسماند را تأیید نمی‌کردند.
آبسالان با تأکید بر این‌که زمین مد نظر برای دفن پسماند سرب
و روی در روستای مرصع به لحاظ زمین‌شناسی و فاصله آن تا روستا موقعیت بهتری نسبت به مکان‌های دیگر دارد،
تصریح کرد: دفن پسماند در این محل فنی مهندسی و حساب شده است و مشکلی ایجاد نمیکند.
رشد 24 درصد پایشهای محیط زیست از واحدهای
مختلف
وی به پایشهای شبانه‌روزی انجام شده از واحدهای صنعتی، کشاورزی
و خدماتی ( پایش دوره‌ای، سرزده و شبانه ) و مجوز بهره‌برداری اشاره کرد و یادآور
شد: در طول 6 ماه نخست سال 98 یک هزار و 453 مورد پایش از واحدهای مختلف انجام شد
که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 24 درصد رشد داشته است چرا که در 6 ماهه سال
گذشته یک هزار و 169 مورد پایش صورت گرفته بود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با تأکید بر این‌که از ابتدای
سال تا شهریور ماه 439 مورد اخطاریه‌های زیست محیطی صادر و ابلاغ شده است، بیان
کرد: در 6 ماهه سال گذشته 144 مورد اخطاریه صادر شده بود ولی امسال با رشد بیش از
سه برابری مواجه بودیم.
وی در بیان آمارهایی از نظارت بر عملکرد آزمایشگاه‌های معتمد
محیط زیست در نمونه‌برداری از خروجی (پساب، دود و غیره) واحدهای صنعتی گفت: خوشبختانه
فعالیت‌ها در این بخش نیز چشم‌گیر بوده و نسبت به سال گذشته 44 درصد رشد داشته است
چرا که در 6 ماهه امسال 102 مورد نظارت صورت گرفته در حالی که این میزان در مدت
مشابه سال گذشته 71 مورد بود.
رشد 26 درصدی نمونه‌برداری‌ها از واحدهای
مختلف استان
آبسالان با اشاره به این‌که در طول 6 ماه نخست سال 254 مورد
نمونه‌برداری از واحدهای استان انجام شده است، خاطرنشان کرد: این نمونه‌برداری‌ها
نسبت به مدت مشابه سال گذشته 26 درصد رشد داشته است.
وی به تعداد واحدهای خوداظهاری‌کننده اشاره کرد و یادآور شد:
طبق آمارهای موجود 280 مورد واحد در 6 ماهه امسال خوداظهاری
کرده است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 99 درصد رشد کرده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با بیان این‌که 167 مورد
شکواییه وصل شده از ابتدای سال 98 تا شهریور ماه مورد بررسی قرار گرفته است که
نسبت به مدت مشابه سال گذشته چهار درصد رشد دارد، افزود: در 6 ماهه سال گذشته 161
مورد شکواییه واصله در محیط زیست استان مورد بررسی قرار گرفته است.
درخواست عموم مردم برای انتقال پسماندهای سرب
و روی
علی
وقف‌چی، نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی نیز در رابطه با تعیین تکلیف
پسماند روی موجود در استان و انتقال آن به محل مورد نظر را عامل مهمی در برطرف شدن بخشی از دغدغه‌ها و
نگرانی‌های مردم دانسته و اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۵ میلیون تن پسماند روی
در ۷ کیلومتری شهر زنجان دپو شده است که مجوز انتقال پسماند روی حاشیه زنجان
خردادماه پارسال از سازمان حفاظت محیط زیست دریافت شده، عموم مردم زنجان درخواست
دارند تا این انتقال هر چه زودتر صورت گیرد.
این
مسئول ادامه داد: علاوه بر ۵ میلیون تن پسماند روی موجود در حاشیه شهرک صنعتی
تخصصی روی، روزانه ۵۰۰ تن پسماند نیز بر این حجم افزوده می‌شود که افزوده شدن این
میزان می‌تواند مشکلات موجود را تشدید کند.
وی
افزود: شهرکی که در حال حاضر عمده صنایع تولیدکننده روی استان در آن مستقر هستند
برای استقرار صنایع دیگر و با آلایندگی کمی طراحی و ایجاد شده بود، به همین دلیل
استقرار صنایع استحصال روی در این شهرک آلودگی‌های بسیاری را برای محیط زیست ایجاد
کرده است.
دستور جابه‌جایی پسماندها به دلیل اعتراضات مردم
وقف‌چی
تصریح کرد: با وجود این‌که تلاش و اعتراض‌های بسیاری در رابطه با وجود پسماند روی
در منطقه اتفاق افتاد، ولی متأسفانه متولیان امر پیگیری چندانی در سال‌های گذشته
نسبت به این مهم نداشتند و با پیگیری‌هایی انجام شده، دستور جابه‌جایی این
پسماندها صادر شد.
نماینده
مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی، روستای مرصع را محل جدید دپو و انتقال
پسماند روی اعلام و خاطرنشان کرد: مجوز انتقال پسماند حاصل از فعالیت استحصال عنصر
روی در ۲۲ مرداد سال گذشته به روستای مرصع، صادر شده است.
جابه‌جایی محموله پنج میلیون تنی پسماند 10 سال زمان می‌برد
فرامرز نیک سرشت، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع
استانداری زنجان نیز در یکی از جلسات کارگروه پسماند گفته بود: موضوع ساماندهی
پسماند سرب روی یکی از مطالبات اساسی شهروندان زنجانی است و در این راستا تصمیم
گرفته شد که کیک‌های شهرک تخصصی روی به جایی دیگر انتقال داده شود.بر این مبنا، زمینی برای این کار در نظر
گرفته شده بود که از سوی اداره کل محیط استان تأیید نشد و طبق برآوردهای انجام
گرفته میزان کیک‌های سرب و روی شهرک روی، پنج الی 13 میلیون تن اعلام شده است.
وی بیان کرد: بررسی ها نشان می‌دهد در صورتی که روزی 100
کامیون و هر کامیون روزی سه بار به میزان 10 تن پسماند حمل کند 10 سال طول می‌کشد
تا این محموله 5 میلیون تنی جابجا شود.برای این مدت جابجایی
نیز باید آلودگی مسیر و حمل و نقل آن را نیز در نظر گرفت که بسیار تهدیدکننده است
و برای تولید پسماند باید تدبیر دیگر اتخاذ شود.
به گفته نیک‌سرشت، بر این اساس چند نقطه با هدایت‌های سازمان
محیط زیست کشور در استان ارزیابی شد که در نتیجه به انتخاب روستای مرصع منتهی شد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری زنجان
ادامه داد: خوشبختانه صاحبان صنعت
و واحد فرآوری در این راستا شرکتی را تشکیل دادند تا این پسماند مورد نظر ساماندهی
شود
این مسئول در همان جلسه پسماند که دی ماه سال گذشته بود به موضوع مالکیت پسماند تولید شده در حاشیه شهری
نیز اشاره داشته و عنوان کرده بود: این
موضوع یک مشکل حقوقی داشت که شورای عالی معادن آن را جزء اموال دولتی اعلام کرد ولی
مورد اعتراض واحدهای فرآوری قرار گرفت که در دیوان عدالت اداری پس از اقامه دعوا
به نفع این شورا رأی صادر شد. در مرحله دوم نیز رأی
صادره به نفع واحدهای فرآوری بود که برای حل این موضوع باید در مراجع بالاتر مورد رسیدگی
قرار می‌گرفت، بنابراین از محیط زیست و دستگاه‌های متولی خواسته شد این مسأله را
مدیریت کنند تا مالکیت نهایی مشخص شود و در واقع مکانیزیم نهایی آن همراه با
فناوری تکنولوژی بخش دولتی و صنعتی به سامان برسد.
حال پس از گذشت چند ماه از طرح موضوع تعیین تکلیف مالکیت و
انتقال پسماندهای مذکور استاندار زنجان عنوان کرد: پروسه انتقال پسماندهای روی به پایان رسیده و برای
امسال مجوز فروش 40 میلیارد تومانی این پسماندها را دریافت کردیم.
وی با تأکید بر
این‌که درخواست پنج برابری این 40 میلیارد تومان را دادیم که امیدواریم با تصویب
مجلس این 200 میلیارد تومان صرف پرورژه‌های عمرانی در شهر شود، خاطرنشان کرد: مردم
باید به صورت ملموس و عینی عواید استقرار این واحدهای سرب را با اجرایی شدن پروژه‌های
پیش‌بینی شده در شهر ببینند.
رأی
صادر شده به نفع بخش خصوصی برای فروش پسماندهای سرب و روی متنفی شد
استاندار زنجان
با اشاره به این‌که دپو پسماندهای سرب و روی در مدت 15 سال گذشته انجام شده و دو
هفته قبل از ورود بنده به استان به عنوان استاندار بخش خصوصی رأی قطعی برای فروش
پسماندهایشان گرفته بودند، بیان کرد: به محض ورود به استان با پیگیری‌های انجام
شده موضوع در شورای تأمین مطرح و در نهایت رآی صادر شده به نفع بخش خصوصی متنفی
شد.
وی با بیان این‌که
در تلاشیم تا سریعاً رأی لازم صادر شده و مجلس نیز مجوز فروش 200 میلیارد تومانی
را برای فروش پسماند سرب و روی برای استان را صادر کند، ابراز کرد: با انتقال این
پسماندها بخشی از نگرانی‌های مردم در این زمینه برطرف می‌شود.
با وجود همه
برنامه‌ریزی‌های مسئولان و اصرار آن‌ها بر انتقال و دفن پسماندهای سرب و روی به
روستای مرصع و از سوی دیگر مخالفت شدید اهالی این روستا و مصر بودن بر جلوگیری از
دفن پسماند در منطقه، رضا عسگری، فرماندار زنجان در پاسخ به این سوال که آیا امکان
تغییر مکان دفن پسماند سرب و روی از روستای مرصع به محل دیگر وجود دارد یا خیر،
خاطرنشان کرد: مکان فعلی انتخاب شده در قالب کارگروه‌های تخصصی شکل گرفته و در همه
مناطق استان شاخص‌هایی که می‌تواند برای نگهداری از این‌گونه پسماندها مد نظر باشد
مورد بررسی قرار گرفته است و نقطه انتخابی براساس اذعان کارشناسان محیط زیست حداقل
تبعات زیست محیطی را دارد.
محیط
زیست تنها دستگاه متولی برای برطرف کردن نگرانی اهالی مرصع از تبعات دفن پسماند
است
وی مدعی است اداره
کل محیط زیست استان تنها دستگاه متولی است که به صورت تخصصی می‌تواند این اطمینان
خاطر را به لحاظ تبعات دفن پسماند به مردم بدهد.
این مسئول با
بیان این‌که در جریان کلیات موضوع اعتراض اهالی روستای مرصع هستم، افزود: مسائل
زیست محیطی حساسیت‌های خاص خود را داشته به ویژه در حال حاضر که تبعات آن در رسانه‌ها
نیز مطرح شده است و نگرانی‌هایی را در بین مردم ایجاد کرده است.
وی با تأکید بر
این‌که به اداره کل حفاظت از محیط زیست استان گفتیم که در وضعیت فعلی نیز دغدغه
اهالی را مورد بررسی قرار دهند، بیان کرد: به دستگاه متولی و پیمانکار مربوطه ابلاغ شده که حتماً موارد زیست
محیطی و الزامات تعیین شده را با حساسیت بیشتری رعایت کرده و کنترل‌های لازم را
داشته و دغدغه اهالی را برطرف کنند.
این مسئول با
تأکید بر این مطلب که نگرانی مردم منطقه از
تبعات انتقال پسماند و به خطر افتادن
سلامتی و محیط زیست‌شان کاملاً طبیعی است، بیان کرد: بعضاً برخی از افراد با اهداف
دیگری این موضوع را پررنگ کرده و هدفشان مسائل زیست محیطی نباشد، که این بخش نیز
با برگزاری جلسات تخصصی مختلف و اعتمادسازی برطرف می‌شود هر چند صرف اعتمادسازی
برای انتقال پسماند به هر منطقه‌ای از استان قبل از اجرای طرح کافی نبوده و باید
در حین اجرا و انتقال نیز نظارت و کنترل‌های لازم صورت گیرد تا الزامات تعیین شده
با حداکثر حساسیت مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به این‌که
محیط‌زیست ضوابط و شرایط خاصی را برای انتقال، دفن و نگهداری از پسماندها در
روستای مرصع برای جلوگیری از کاهش و یا حذف تبعات زیست محیطی تعیین کرده است، تصریح کرد: بدون نظر تخصصی سازمان
حفاظت محیط زیست اقدامی صورت نمی‌گیرد.
عسگری با بیان
این‌که نکته مهم و قابل توجه معضل پسماندهای واحد سرب و رویی است که سال‌ها در
مناطق مختلف رها شده و اگر بخواهند هیچ‌گونه ضوابطی را در نگهداری رعایت نکنند
ممکن است تبعات زیست محیطی را داشته باشد، بیان کرد: به طور یقین سازمان محیط زیست
با تعیین ضوابط و مقرراتی، مجوز انتقال و دفن پسماند در روستای مرصع را صادر کرده
است و ما نیز با توجه به این ضوابط از محیط زیست استان خواستیم تا کنترل‌ها و
نظارت‌های لازم را با جدیت در همه مراحل انجام کار بر پیمانکار اعمال کنند.
فقط
اعتمادسازی کافی نیست
وی با تأکید بر
این‌که اهالی روستای مرصع نباید نگرانی در این زمینه داشته باشند، تصریح کرد:
سازمان حفاظت محیط زیست با تمام قدرت آمادگی لازم را دارد تا برنامه‌ریزی‌های لازم
را برای جلوگیری از هرگونه مشکلات زیست محیطی ناشی از وجود پسماندها و یا فعالیت
واحدهای آلاینده داشته باشد.
فرماندار زنجان
با اشاره به این‌که رعایت حداکثری الزامات
برای شاخص‌هایی مانند سلامت افراد، خاک و آب و محیط زیست برای مسئولان استان از
اهمیت خاصی برخوردار است تا کمترین آلودگی و خطر را شاهد باشیم، گفت:
وی با بیان این‌که مذاکرات لازم برای برطرف
کردن دغدغه مردم منطقه و ایجاد اعتمادسازی لازم در حال انجام است، یادآور شد:
امیدواریم در موعد مقرر با تلاش‌های صورت گرفته این مشکل را با کمترین حاشیه
مدیریت کنیم.