­پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ سمیه محرمی: مرمت خانه حکیمیان که از سال 1396 در زنجان آغاز شده است، هنوز  به اتمام نرسیده و به نظر می‌رسد این شرایط خروجی جز تخریب تدریجی این بنا نداشته باشد، موضوعی که بنا به گفته منابع آگاه این مهم ریشه در تزریق اعتبارات قطره‌چکانی دارد.

زنجان با توجه به قدمت خود دارای بناهای تاریخی زیادی است که بیشتر بناهای تاریخی زنجان در محدوده بازار زنجان، دروازه رشت، دوازده ارگ، میربها و محله حسینیه اعظم و به صورت تک بناهایی که در زنجان قرار دارد که تابع اقلیم و آب و هوای و شرایط معماری منطقه است و بناهای تاریخی شناسایی‌شده در شهر زنجان شامل خانه ذوالفقاری‌ها، خدیوی‌ها، جمالی‌ها، ضیایی، باخ و مجموعه خانه باغ‌های معین و حکیمیان است.

خانه حکیمیان زنجان یکی از خانه‌های تاریخی شهر بزرگ زنجان است، قدمت این خانه به اواخر دوره قاجار می‌رسد و این خانه تاریخی به ادیب عزیزالله حکیمیان است و بنا به بررسی‌ها و اطلاعات به دست آمده وی پزشک طب سنتی بوده است و گفته می‌شود اجدادش از شاگردان ابن سینا پزشک شهیر بوده است.

پیش‌بینی می‌شد این خانه تاریخی، با مساحت ۱۳۰۰ متر در آینده و با مرمت و بازگشت زندگی و حضور افراد در آن به یکی از مکان‌های دیدنی استان زنجان تبدیل شود، در سال‌های مختلف سرنوشت این خانه مورد بحث و بررسی قرار گرفت تا اینکه در سال 1396 و در دوران مدیریت یحیی رحمتی بلاخره سرنوشت این خانه مشخص شد و مقرر گردید خانه حکیمیان بنا بر مفاد تفاهم‌نامه، اداره کل راه و شهرسازی استان زنجان با ثبت این اثر تاریخی در فهرست آثار ملیقرار گیرد. در اجرای بند (ج) ماده واحده قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی کشور مصوب در سال ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی و بند ششم ماده سوم قانون اساسنامه وزارت میراث فرهنگی کشور مصوب سال ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی مبنی بر ثبت آثار ارزشمند منقول و غیر منقول فرهنگی-تاریخی کشور نام «خانه حکیمیان» به شماره ثبتی ۳۱۷۷۲ در فهرست آثار ملی جای گرفت.

خانه تاریخی حکیمیان زنجان از دو بنا تشکیل شده که یکی از آنها متعلق به دوره مظفرالدین شاه قاجار است و مساحتی بیش از ۹۰۰ متر دارد. بنای دیگر متعلق به اواخر دوره پهلوی اول و اویل پهلوی دوم است که بیش از ۲۰۰ متر مربع مساحت دارد. گفتنی است، در زنجان خانه‌های قدیمی بسیاری وجود دارد که نمونه آن را می‌توان خانه حکیمیان، خانه ذوالفقاری و خانه توفیقی دانست که پس از مرمت و ثبت شدن به عنوان موزه و یا خانه هنرمندان تغییر کاربری یافته‌اند. این بنا در خیابان شهدا کوچه شهدا یا همان کوچه حکیمیان نرسیده به مسجد عباسیه است.

مرمت‌های تاریخی

در دوره‌های مختلف تاریخی مدیران کل میراث فرهنگی از انجام مرمت در این خانه خبر دادند؛ برای نمونه در تاریخ 12 مردادماه 1399 از مرمت بخشی از خانه تاریخی حکیمیان زنجان خبر داد و به رسانه‌ها اعلام کرد یک میلیارد ریال اعتبار برای این کار تخصیص پیدا کرده است، وی در این مصاحبه اعلام کرده بود مرمت بخشی از خانه حکیمیان از ۱۰ تیرماه آغاز شده است و تا پایان شهریور ادامه خواهد داشت.

در برهه زمانی دیگری در سال 1402 محمدرضا محمدپور معاون وقت میراث فرهنگی استان زنجان وعده مرمت خانه تاریخی حکیمیان استان طی چهار ماه را داده و گفته بود: منابع مورد نیاز این مرمت از اعتبارات استانی و ملی تامین شده است اما به نظر می‌رسد. این وعده‌ها نیز مانند سایر وعده‌های داده شده محقق نشد و همچنان این خانه در انتظار لطف مسئولان مربوطه است.

مصاحبه با سرپرست میراث فرهنگی استان زنجان میسر نشد

تماس‌های دو روزه صدای زنجان با سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان برای دریافت آخرین اطلاعات از وضعیت خانه حکیمیان میسر نشد اما یک منبع آگاه که نامش نزد صدای زنجان محفوظ است، می‌گوید: مرمت این بنا به پایان نرسیده ولی در مراحل پایانی خود قرار دارد.

این منبع آگاه با اشاره به اینکه خانه حکیمیان از نظر قدمت و ارزش معماری این بنا یک فرصت بزرگ تاریخی برای شهر زنجان است، اظهار می‌کند: این بنا با عرصه و اعیان یکی از بزرگترین خانه‌های تاریخی زنجان است.

وی با بیان اینکه این بنا دارای یک هزار و 200 متر مربع مساحت است، عنوان می‌کند: این خانه دارای شناسنامه معماری بوده و مربوط به دو دوره تاریخی قاجاریه و پهلوی اول است.

این فعال فرهنگی زنجان با اشاره به اینکه متاسفانه تاخیر در مرمت هزینه آن را بالا می‌برد، اضافه می‌کند: با توجه به کامل نبودن فرآیند مرمت این بنا، هنوز بهره‌برداری از این بنا صورت نگرفته در حالی که یکی از راه‌های حفظ کردن بناهای تاریخی جریان داشتن زندگی در آن است.

وی با بیان اینکه جریان زندگی با اسکان یک خانواده در بنا و یا تبدیل آن به یک موزه و مکان فرهنگی و تردد افراد در آن بنا میسر است، تصریح می‌کند: در این شرایط بنا بهتر حفظ می‌شود تا اینکه بنا رها شده و در زیر باران و برف بلاتکلیف بماند.

این منبع آگاه در پاسخ به سئوالی در مورد علل و عوامل تاخیر در تکمیل فرآیند مرمت بنای خانه حکیمیان می‌گوید: نخست اینکه اعتبارات برای مرمت بناهای تاریخی قطره‌ای و ناچیز بوده و یک باره اتفاق نمی‌افتد به نحوی که تا مرمت بنا یک بار به صورت کامل انجام شود، بار دیگر نیاز به مرمت در بخش دیگر آغاز می‌شود.

رکود دو ساله مرمت خانه حکیمیان

وی با بیان اینکه همچنین تغییر مدیران تغییر اولویت‎‌ها در فعالیت‌ها را به دنبال دارد، تصریح می‌کند: برای نمونه پس از آغاز مرمت این خانه در سال 1396 در اثر تغییرات مدیریتی به مدت دو سال مرمت این خانه متوقف شد و موضوعات دیگری در اولویت قرار گرفت.

این فعال حوزه میراث فرهنگی زنجان با بیان اینکه مرمت یک امر مستمر است، تاکید می‌کند: مرمت یکی از پروسه‌های نگهداری بنا بوده و لازمه این موضوع اولویت‌بندی بناهای تاریخی برای رسیدگی به وضعیت آنها است.

وی با بیان اینکه باید نقاط مختلف شهر جاذبه‌های گردشگری اتفاق بیفتد، بیان می‌کند: توزیع جاذبه‌های گردشگری موجب توزیع ثروت در اثر حضور گردشگران می‌شود و توجه به این موضوع می‌تواند در موضوع اثرگذار باشد و به نظر می‌رسد تکمیل مرمت این خانه و احیای آن بتواند این مهم را محقق کند.

انتهای پیام/