لیلا محمدی- شورای انقلاب فرهنگی به رياست رئيس جمهور مصوبه‌ای با عنوان «مصوبه سياست‌ها، راهبردها، وظايف و ضوابط اجرايی ترويج فرهنگ حضور، توانمندی و افتخارآفرينی جانبازان و معلولان از طريق ورزش» را در شهريورماه سال ۹۷ به ۲۳ ارگان ابلاغ و برای هر كدام از اين سازمان‌ها وظايفي را تعیینكرد و در صورت اجرایی شدن این مصوبه‌ها بخش قابل توجهی از مشكلات معلولان برطرف می‌شد.

مسئولان هیئت ورزشی جانبازان و معلولان استان می‌گویند در اين بين اداره كل بهزيستی استان، ورزش و جوانان و معاونت فرهنگی شهرداری در خصوص وظايف تعريف شده در اين مصوبه اقداماتی را انجام داده‌اند ولی اين فعاليت‌ها در حد انتظارات و نيازهای جامعه معلولان نبوده و نتوانسته در پیشبرد اهداف تبیین شده مثمرثمر باشد.

هدف از این مصوبه که در جلسه 794 فروردین ماه سال 96 شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه 639 شورای فرهنگ عمومی به تصویب رسیده است، بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و امکانات موجود جهت رشد و توسعه ورزش جانبازان و معلولان بوده تازمینه شکوفایی جسم و روح این قشر در جامعه فراهم شود.

 از همين رو در صورتی كه اين مصوبه اجرايی شود بخش قابل توجهي از مشكلات معلولان برطرف می‌شود. در این بخشنامه تمامی موارد از جمله مناسب‌سازی اماکن عمومی، کمک مالی، سرویس ایاب و ذهاب و جذب اسپانسر و غیره که در مسیر رفاه حال معلولان و جانبازان است مورد توجه قرار گرفته است.

عالمان بی‌عمل

مسئول فنی هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان و مربي تيم بستكبال با ويلچر مردان در این رابطه در گفت‌وگو با صدای زنجان ضمن انتقاد از اجرايی نشدن این مصوبه تصريح كرد: شورای انقلاب فرهنگی به رياست رئيس جمهوری مصوبه‌اي با عنوان «مصوبه سياست‌ها، راهبردها، وظايف و ضوابط اجرايي ترويج فرهنگ حضور، توانمندي و افتخارآفريني جانبازان و معلولان از طريق ورزش» را ابلاغ و براي هر كدام از اين سازمان‌ها وظايفي را محول كرد از همين رو در صورتي كه اين مصوبه اجرايي شود بخش قابل توجهي از مشكلات معلولان برطرف مي‌شود كه در اين بين اداره كل بهزيستي استان، ورزش و جوانان و نيز معاونت فرهنگي شهرداری در خصوص وظايف تعريف شده در اين مصوبه اقداماتي را انجام داده‌اند ولی اين فعاليت‌ها در حد انتظارات و نيازهای جامعه معلولان نيست و بايد ساير نهادها نيز در اجرای آن اهتمام ورزند.

کمال عشق با اشاره به ثبت حدود 700 معلول و جانباز ورزشکار تحت پوشش این هیئت در استان خاطرنشان کرد: از این میزان نزدیک 500 نفر ساکن زنجان هستند.

وی ضمن تشریح استعدادهای برتر ورزشکاران این هیئت به افتخارات معلولان و جانبازان ورزشکار در میادین ملی و بین‌المللی اشاره کرد و گفت: خانم رقیه شجاعی، در رشته تیراندازی و مرتضی ابراهیمی، در رشته بسکتبال با ویلچر سهمیه المپیک 2020 را کسب کرده‌اند و چند نفر دیگر در شرف کسب سهمیه هستند.

«عشق» با تاکید بر اين‌كه درخواست جامعه معلولان به ويژه ورزشكاران معلول و جانباز اجرای كامل مصوبه مذكور است، اضافه کرد: متاسفانه کسی به دنبال تحقق بخشنامه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص حمایت از ورزش‌های جانبازان و معلولان با امضای ریاست جمهوری نیست، مسئولان تا به امروز در عمل کاری در قبال مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر مصوبات و قوانین مرتبط با ارائه خدمات به جامعه معلولان انجام نداده‌اند. معتقدیم اگر 20 درصد آن حل شود بخش اعظمی از مشکلات معلولان در کشور و به تبع آن استان حل می‌شود.

عشق با اشاره به گذشت یک و نیم سال از صدور این بخشنامه عنوان کرد: در این بخشنامه تمامی موارد از جمله مناسب‌سازی اماکن عمومی، کمک مالی، سرویس ایاب و ذهاب و جذب اسپانسر و غیره که در مسیر رفاه حال معلولان و جانبازان است مورد توجه قرار گرفته است.

«عشق» با اشاره به نتیجه‌بخش نبودن پیگیری‌های خود برای تحقق اهداف مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز کرد: مسئولان ذی‌ربط استانداری ما را به فرمانداری ارجاع دادند و فرمانداری هم گفت مراتب را از طریق شورای شهر پیگیر باشیم، تا به امروز هیچ اقدامی از سوی اداراتی که در این مصوبه نامی از آن‌ها قید شده، انجام گرفته است.

وی با اشاره به برگزاری سه برنامه ورزشی و دعوت از معلولان و جانبازان برای شرکت در جشن شب یلدا، روز پارالیمپیک و جشنواره پیاده‌راه از سوی سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری زنجان تاکید کرد: تاکنون هیچ اقدامی در راستای اجرای مصوبات سال قبل شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی این سازمان انجام نشده است. از 12 آیتم تعیین شده چهار مورد از جمله ایاب و ذهاب معلولان و جانبازان ورزشکار، اختصاص تابلوی تبلیغاتی، جذب اسپانسر برای یکی از تیم‌های ورزشی هیئت و مناسب سازی مجموعه هیئت ورزشی جانبازان و معلولان برای سهولت در تردد ورزشکاران و مراجعه‌کنندگان معلول و جانباز به مسئولان سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری زنجان منعکس شد اما نتیجه‌ای دریافت نکردیم.

تنها خودروی اختصاصی معلولان زنجان غیب شد

مسئول فنی هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان با اشاره به افتتاح نمایشی نخستین ون ویژه معلولان در تابستان سال 97 تصریح کرد: مسئولان با بوق و کرنا یک دستگاه خودروی ون ویژه معلولان را افتتاح کردند. این ون ایراداتی داشت از متولیان رفع نواقص را تقاضا کردیم، خودرو را برای رفع ایردات بردند اما دیگر برنگرداندند!

**بی‌اطلاعی مسئولان از مصوبات

عشق با بیان اینکه ما به یک دستگاه ون برای جابه‌جا کردن ورزشکاران معلول و جانباز قانعیم، از عدم ورود دستگاه‌های نظارتی به این مهم ابراز تعجب کرد و با اشاره به اظهار بی‌اطلاعی برخی دستگاه‌های دارای وظیفه در قبال مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به صدای زنجان گفت: همه این دستگاه‌ها از این مصوبه اطلاع دارند و بندهای آن را هم مطالعه کرده‌اند. رئیس جمهور این مصوبه را امضا کرده است در نتیجه دستگاه‌ها باید نسبت به اجرای وظایف خود درنگ نکنند.

مسئول فنی هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان، اداره کل بهزیستی را بانی حقوق معلولان اعلام کرد و گفت: به منظور استفاده رایگان معلولان از امکانات سالن‌ها و اماکن ورزشی رایگان از اداره کل بهزیستی استان تقاضا کردیم تا جلساتی با اداره کل ورزش و جوانان برگزار کند اما تا به امروز خبری از نتایج و اقدامات نداریم.

رصد پروژه‌های عمومی سطح شهر

کلیه وزارتخانه‌ها، سازمانها و موسسات و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظفند در طراحی، تولید و احداث ساختمان‌ها و اماکن عمومی و معابر و وسایل خدماتی به نحوی عمل نمایند که امکان دسترسی و بهره‌مندی از آن‌ها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم گردد.

وزارتخانه‌ها، سازمانها و موسسات و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظفند جهت دسترسی و بهره‌مندی معلولان، ساختمان‌ها و اماکن عمومی، ورزشی، تفریحی، معابر و وسایل خدماتی موجود را در چهارچوب بودجه‌های مصوب سالانه خود مناسب سازی نمایند.  شهرداری ها موظفند از صدور پروانه احداث و پایان کار برای آن تعداد از ساختمان‌ها و امکان عمومی و معابری که استانداردهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند خودداری نمایند. سازمان بهزیستی کشور مجاز است بر امر مناسب سازی ساختمان‌ها و اماکن دولتی و عمومی دستگاه‌های مذکور در ماده فوق نظارت و گزارش‌های اقدامات آن‌ها را درخواست کند.

سازمان بهزیستی کشور موظف است، تأمین خدمات توانبخشی، حمایتی، آموزشی و حرفه آموزی موردنیاز معلولان با مشارکت خانواده‌های معلولان و همکاری بخش غیردولتی و پرداخت یارانه به مراکز غیردولتی و خانواده‌ها.،گسترش مراکز خاص نگهداری، آموزشی و توانبخشی معلولان واجد شرایط با همکاری بخش غیردولتی و پرداخت تسهیلات اعتباری و یارانه به آنها، تأمین و تحویل وسایل کمک توانبخشی موردنیاز افراد معلول، گسترش کارگاه‌های آموزشی، حمایتی و تولیدی معلولان و ارائه خدمات توانبخشی حرفه‌ای به معلولان جهت توانمندسازی آنان را فراهم سازد.

البته طبق تاکید مقام معظم رهبری مسئول حقیقی کمک به معلولان فقط سازمان بهزیستی نیست و تمامی همه مردم، بخش‌های دولتی، غیر دولتی و سازمان‌های انقلابی در قبال این قشر وظایفی دارند. ایشان آذر ماه سال جاری در حساب توئیتری خود اعلام کرد «هر چه ممکن است در سطح کشور خدمات مربوط به بهزیستی را باید گسترش داد و از نیروی مردم برای گسترش این خدمات حداکثر استفاده را کرد».

محمد محمدی‌قیداری، مدیرکل بهزیستی استان نیز در این رابطه در گفت‌وگو با صدای زنجان بر لزوم همکاری تمامی دستگاه‌ها از جمله اداره کل ورزش و جوانان برای اجرای قوانین و مصوبات مرتبط با معلولان و جانبازان تاکید کرد و با تشریح اقدامات این دستگاه در قبال جامعه هدف افزود: کمیته مناسب‌سازی استان به ریاست استاندار و به دبیری بهزیستی در سطح استان تشکیل شده است. این جلسات در سطح شهرستان‌ها مرتبا برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه خوشبختانهادبیات مناسب‌سازیبه خوبی در بین مدیران جا افتاده است، عنوان کرد: مسئولان مربوطه برای بهبود امور تلاش می‌کنند اما از نظر بهزیستی به عنوان مسئول دبیرخانه کمیته مناسب‌سازی استان عملکرد دستگاه‌ها کافی نبوده است. وقتی می‌توانیم بگوییم که به این قشر خدمت کرده‌ایم که معلولان اعم از ویلچرنشین‌ها، نابینایان، ناشنوایان بتونند به راحتی در معابر تردد کرده و بسیاری از امور را بی‌هیچ مانعی انجام دهند. اگر چنین نباشد به آن معنی است که ما اقلیت حداکثری جامعه را خانه‌نشین کرده‌ایم که به هیچ عنوان انسانی و عقلانی نیست.

محمدی با اشاره به رصد کلیه پروژه‌های عمومی توسط اداره کل بهزیستی در دو بخش پروژه‌های جدید و وضعیت مبلمان شهری عنوان کرد: با هماهنگی‌های صورت گرفته با شهرداری و نظام مهندسی ساختمان صدور گواهی پایان کار منوط به اجرای موارد مربوط به مناسب‌سازی اصولی برای تردد معلولان و جانبازان است.

وی با بیان اینکه ساماندهی مبلمان قدیمی شهری انرژی بر و زمان‌بر است، تاکید کرد: البته در حوزه مناسب‌سازی فضای شهری اقداماتی انجام شده است، شهروندان هم می‌توانند از طریق ارتباط با سامانه «معبر» جهت تسهیل در امر مناسب سازی معابر و اماکن عمومی معلولین و دریافت احقاق حقوق معلولان و جانبازان مراتب را گزارش دهند.

بر این اساس مددجویان جامعه هدف و کلیه شهروندان گرامی می‌توانند با ارسال پیامک به شماره 3000012322 مشکلات مربوط به موضوع مناسب سازی را با ذکر محل ( نام دستگاه اجرائی مربوطه–شهرستان و استان) به دبیرخانه سازمان بهزیستی کشور منعکس کنند.

شعار دادن ممنوع

محمدی در مورد عدم تحویل خودروی ویژه معلولان از سوی شهرداری هم گفت: کار موردی به درد معلولان نمی‌خورد، معتقدم چنین اقدام‌ها از آن دسته از کارهای شعاری است، ما از شهرداری و شورای شهر می‌خواهیم نسبت به تدوین برنامه‌های اثربخش در راستای خدمت به معلولان اقدام کنند. معتقدم یک دستگاه خودرو نمی‌تواند در کاهش مشکلات این قشر موثر باشد.

مدیرکل بهزیستیاستان اضافه کرد: در جشنواره شهید رجایی 30 نمره مربوط به مناسب‌سازی اماکن ادارات است که پس از ارزیابی کارشناسان و اعمال نظر بهزیستی امتیاز مربوط به هر دستگاه ثبت می‌شود.

محمدی ضمن ورود رسانه‌ها به مباحث فرهنگی و ایجاد ارتباط بین مردم عادی و افراد معلول تصریح کرد: رسانه‌ها با انعکاس موفقیت معلولان تحصیلکرده و شاغل می‌توانند در همراهی مردم با این قشر نقش مهمی داشته باشند. معتقدم مباحث فرهنگی می‌تواند در آگاهی بخشی به جامعه و تغییر نگرش آنان نسبت به معلولان که در برخی موارد آن‌ها را شهروند درجه دو می‌پندارند نقش بی‌بدیل داشته باشد.

بی‌اعتنایی به مصوبات مجلس

ماده ۸ قانون جامع حقوق افراد معلول که در سال ۹۶ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و در سال ۹۷ توسط ریاست جمهوری ابلاغ شد به صراحت اعلام می‌کند که امکانات ورزشی اعم از ورزشگاه‌ها و اماکن ورزشی دولتی شهرداری‌ و دهیاری‌ها باید بطور رایگان در اختیار معلولان قرار گیرد.

کمال عشق، مسئول فنی هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان با استناد به این مصوبه ابراز کرد: متاسفانه اداره کل ورزش و جوانان استان با وجود پیگیری‌ها نسبت به مصوبه مجلس شورای اسلامی بی‌اعتنایی کرده است.

عشق با اشاره به واگذاری استخر ولیعصر به بخش خصوصی از سوی اداره کل ورزش و جوانان عنوان کرد: با این اقدام متاسفانه تیم شنای هیئت جانبازان و معلولان عملا از گردونه مسابقات خارج شد.

وی با بیان اینکه استخر ولیعصر که از محل فروش نخ‌های سیگار ساخته شده است تنها منبع درآمد هیئت بود، عنوان کرد: سایر ورزشکاران هیئت نیز برای ریکاوری از این استخر بهره‌ می‌بردند اما پس از واگذاری به بخش خصوصی تمامی این فرصت‌ها را از دست دادیم و به شکلی که می‌خواستیم نتوانستیم ورزش شنا را به صورت قهرمانی پیگیری کنیم.

عشق با بیان اینکه طبق مصوبات و برنامه‌های دستگاه‌ها ملزم هستند نسبت به بهبود وضعیت معلولان و جانبازان تلاش کنند، اضافه کرد: برای پیگیری این مصوبات به ویژه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به مسئولان ذی‌ربط استانداری پیشنهاد دادم تا با مدیران نزدیک 23 ارگان تشکیل جلسه داده و مباحث را پیگیری کنند اما این کار را نکردند.

به گفته مهدی مرادی، رئیس هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان اکنون ۱۲ رشته قهرمانی و پنج رشته همگانی در بخش آقایان و بانوان در این هیأت فعال است.

هیئت جانبازان و معلولان به اندازه تمامی هیئت‌های ورزشکار به مسابقات آسیایی ورزشکار اعزام و در این زمینه نیز بیش از همه هیئت‌های ورزشی مدال کسب کرده است. از ۳۶ ورزشکار معلول استان دعوت شده به تیم‌های ملی در سال گذشته، ۲۸ ورزشکار به مسابقات برون مرزی اعزام شدند و ۲۵ مدال کسب کردند.

رئیس هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان در گفت‌وگو با صدای زنجان ضمن ابراز نارضایتی از عدم توجه به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و بی‌اعتنایی به برنامه‌های مربوط به مناسب سازی فضای شهری برای استفاده معلولان و جانبازان گفت: متأسفانه منبع درآمد هيئت ورزشي معلولان را  که استخر وليعصر بود با واگذاری به بخش خصوصی از دست داديم.

به گفته مسئولان هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان طبق قانون ابلاغي با عنوان «قانون حمايت از حقوق معلولان» استفاده تمامي ورزشكاران معلول از اماكن ورزشي به صورت رايگان بايد انجام شود، در اين قانون اعتبارات مورد نياز برای ورزش معلولان، سالن مورد نياز، تبيلغات و اطلاع‌رساني از سویصداوسيما، اياب و ذهاب معلولان و بسياري از موارد ديگر قيد شده است كه لازم‌الاجراست از همين رو براي پيگيري اين موضوع و اجراي قوانين و مصوبه‌هاي مربوطه جلسه‌ای با شورای شهر و شهرداری برگزار و تقاضاي جلسه با مسؤلان استانی نيز شده است اما تا به امروز نتیجه‌ای در بر نداشته است.

نمایندگان هیئت ورزشی جانبازان و معلولان استان با بیان اینکه زمانی که استخر توسط هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان اداره می‌شد به هیچ عنوان صرفا به فکر درآمدزایی نبودیم و در وهله نخست ارتقای ورزشکاران مدنظر بود، تاکید کردند: از استاندار می‌خواهیم تا استخر ولیعصر سنددار شود، البته هیئت ورزش‌های جانبازان و معلولان استان به هیچ عنوان نمی‌گوید این سند به اسم این هیئت زده شود، ما می‌گوئیم قوانين خوبي در حوزه حمايت از ورزش معلولان وجود دارد ولي مشكل اصلي بي‌توجهي و اهميت ندادن به اين قوانين است چرا كه براي نمونه مجتمع ورزشي استخر وليعصر درصدی از فروش نخ سيگار احداث شده است و بايد در اختيار هيئت ورزش معلولان و جانبازان به صورت رايگان قرار گيرد این موضوع را بارها و بارها پیگیری کردیم اما به نتیجه نرسیدیم.

به گفته آن‌ها اگر استخر ولیعصر سنددار شود طبق مصوبه هیئت وزیران تا ۱۰ سال این مکان به صورت رایگان در اختیار هیئت جانبازان و معلولان قرار می‌گیرد.

در حال تهیه سند برای استخر ولیعصر هستیم

علی خلیلی، مدیرکل ورزش و جوانان استان نیز در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به مصوبات دولتی مبنی بر واگذاری مجموعه ورزشی با اعلام قیمت از سوی کارشناس رسمی دادگستری به هیئت‌های ورزش جانبازان و معلولان در مراکز استان‌ها عنوان کرد: البته قانونی هم داریم که در آن بر لزوم استفاده هیئت ورزشی جانبازان و معلولان از اماکن ورزشی دولتی تاکید شده است. در این زمینه برنامه‌های جامعی برای تحقق این مصوبات داریم.

خلیلی با اشاره به کمک بیش از 400 میلیون تومانی اداره کل به هیئت ورزشی جانبازان و معلولان استان در مورد عدم رضایت مسئولان هیئت در واگذاری استخر ولیعصر به بخش خصوصی از سوی اداره کل در سال جاری گفت: واگذاری استخر، تصمیم دستگاه نظارتی بود، اداره کل موظف به اجرای قوانین است. هر چد باید بگویم وظیفه هیئت استخرداری نبود که الان برای واگذاری آن به بخش خصوصی ناخرسند است.

این مسئول با اشاره به اینکه استخر ولیعصر فاقد سند ملکی است، اضافه کرد: در تلاشیم این استخر را سنددار کنیم تا امکان استفاده رایگان از استخر برای هیئت معلولان و جانبازان به مدت 10 سال فراهم شود.

بر اساس مصوبه «سیاست‌ها، وظایف و ضوابط اجرایی ترویج فرهنگ حضور، توانمندی و افتخارآفرینی جانبازان و معلولان از طریق ورزش» مجلس شورای اسلامی، وزارت ورزش و جوانان، وزارت آموزش و پرورش، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی، بنیاد شهید و امور ایثارگران، وزارت کشور، شورای عالی استان‌ها، شهرداری‌های سراسر کشور، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ستاد کل نیروهای مسلح، سازمان بسیج مستضعفان، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اقتصاد و دارایی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت امور خارجه، سازمان برنامه و بودجه کشور، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی طبق وظایف تبیین شده ملزم به اجرای صحیح و دقیق بندهای ذکر شده در مصوبه هستند.