جامعه‌شناس: هیچ اجباری نمی‌توان برای انسان در نظر گرفت/ روانشناس: موافق ازدواج اجباری‌ام به شرط تأمین زیرساخت‌های اولیه ازدواج
ازدواج اجباری عنوان موضوعی است که در روزهای گذشته واکنش‌های زیادی در
فضای مجازی به راه انداخته است. جوانان در صورت ازدواج نکردن تا ۲۸ سالگی باید بخشی از درآمد خود
را به عنوان مالیات پرداخت کنند. مطلبی جنجالی تحت عنوان
«قانون تسهیل ازدواج» که توسط مجلس منتشر شده است، اما گفته می‌شود در اصل این
موضوع نه تنها طرح مجلس یازدهم برای موضوع تشویق ازدواج و افزایش جمعیت نیست بلکه
پیشنهاد هیچ مسئول و یا کارشناس خبره حوزه خانواده هم نیست چرا که این موضوع
اولین بار در سال ۹۷
در سایت پارسینه با عنوان «قانون دوازده گانه برای تسریع و
شتاب ازدواج» منتشر شد و در ادامه نیز شفقنا در ۹ خرداد ماه این متن را به نقل
از محمد ادریسی، سردبیر نشریه سراج منتشر کرده است.
به گزارش روزنامه صدای زنجان علیرضا سلیمی، عضو هیئت رئیسه
مجلس شورای اسلامی با بیان این موضوع که اصلاً چنین طرحی در مجلس از سوی هیچ‌کدام
از نمایندگان مطرح نشده است و مباحث مطرح شده، فضاسازی علیه نمایندگان است، این‌گونه
عنوان کرده که به هیچ وجه امکان بررسی و تصویب طرح‌هایی از این دست نظیر ازدواج
اجباری در مجلس وجود ندارد و نمایندگان نیز وقت‌شان را صرف بررسی چنین اموری نمی‌کنند،
زیرا اولویت‌های مهم دیگری نظیر مسائل اقتصادی و معیشتی در صدر امور نمایندگان
قرار دارد.
این
مسئول هدف برخی افراد مغرض از بیان چنین مباحثی حاشیه‌سازی برای نمایندگان مجلس دانسته
و یادآور شد: طرح این مسائل با این هدف است که نمایندگان به وظیفه اصلی‌شان که
نظارت بر عملکرد دولت و نیز تصویب قوانین کارآمد در حوزه مسائل اقتصادی و معیشتی
است، دور بمانند.
احمد
امیرآبادی‌فراهانی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه متذکر شده
که چنین طرحی از سوی هیچ یک از نمایندگان مطرح نشده است و هرگز در دستور کار هم
قرار نداشته و نخواهد داشت. مردم عزیزمان اخبار خانه ملت را از مجاری رسمی و مطمئن
دنبال و از هرگونه اعتماد به شبکه‌های مجازی و افراد پرحاشیه مجازی پرهیز کنند.
12
بند قانون ازدواج اجباری
در برخی از 12 بند قانون تسهیل ازدواج برای تسریع و شتاب
ازدواج این‌گونه عنوان شده که «ابتدای دوره ازدواج اختیاری ۱۷ سال و انتهای آن ۲۸ است و اگر کسی ازدواج نکرد
باید ازدواج اجباری داشته باشد، اگر کسی بعد از سن ۲۸ سالگی از ازدواج امتناع کرد
از او ربع درآمد کسب و کار و صنعت یا مالیات از تجارت گرفته می‌شود و به آن‌ها که
می‌خواهند ازدواج کنند و گرفتار فقر هستند داده می‌شود، اگر فرد در این دوره سنی
ازدواج نکرد اگر بیمار بود، معالجه او مجانی است و اگر بیماری بدون علاج داشت از
ازدواج او امتناع شود و اگر بیماری او معالجه شد و ازدواج نکرد باید تمام هزینه‌های
ازدواج یک زوج را پرداخت کند، اگر پس از دوره ازدواج اختیاری فرد ازدواج نکرد از
او در مناصب مدیریتی و تدریس و عضویت در هیئت علمی و کارهای کلیدی هرگز استفاده
نمی‌شود، اگر صاحبان مشاغل و کسب و کار به تعداد تعیین شده از جوانان که در دوره
ازداوج اختیاری هستند چه دختر باشد و چه پسر وام خودکفایی و ازدواج بدهند از دو تا
سه سال معاف از هرگونه مالیات و عوارض می‌شوند، کسی که در دوره ازدواج اختیاری و
قبل از ۲۸ سالگی
ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد از سربازی معاف می‌شود و یارانه بیشتری از دولت‌ها
دریافت می‌کند، گواهی گذراندن حداقل دو دوره رایگان «حقوق متقابل و مترابط زن و
شوهر» و «روش تعامل و آموزش تربیت فرزندان» قبل از ازدواج اختیاری یا ازدواج
اجباری باید توسط دختر و پسر ارائه شود تا پنج درصد به وام ازدواج آن‌ها اضافه شود.
واکنش‌ها در فضای مجازی به ازدواج
اجباری و برخی از قوانینی که در بالا به آن اشاره شد این‌گونه بود که
- اگر ازدواج رو مثل خرید خودرو قرعه‌کشی
کنند چی؟!
- برای چی از ایران رفتی!؟ سال دیگه
۲۸ سالم میشد…اونایی که کف پاهاشون صافه از ازدواج اجباری معاف میشن!؟
- از زمان اجرای قانون ازدواج اجباری
اونی که سنش از ۲۸ گذشته باشه تکلیفش چیه؟
- عطف به ماسبق میشه یا نه؟ اونوقت
مطلقه‌ها چجوری تعریف شدن؟
- 40 روز مونده تا این‌که تصمیم بگیرم
یک مجرم باشم یا نه زیبا نیست؟
- جوون بالای ۲۸ سال اگه درآمد پایدار
و ثابت داشت، خودش اقدام می‌کرد.»
** نظر مراجع تقلید در مورد ازدواج
اجباری
از نظر بسیاری از متخصصان احکام و طبق
نظر بیشتر مراجع عظام، ازدواج اجباری ممنوع است.
صاحب‌نظران و جامعه‌شناسان و روانشناسان نیز طرح این موضوع
را خام و غیرکارشناسی شده می‌دانند که می‌تواند به مردم را نسبت به ازدواج و نهاد
خانواده بدبین کند.
ازدواج اجباری یک طرح غیرکارشناسی بود
امیر امیری، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس در واکنش به اجباری
کردن ازدواج برای جوانان تا 28 سال بر این باور است که هیچ چیز اجباری برای انسان
نمی‌توان در نظر گرفت حتی در دین نیز هیچ اجباری وجود ندارد.
به گفته امیری موضوع اجباری شدن ازدواج یک طرح خام و
غیرکارشناسی بود که متأسفانه در مجلس نیز مطرح شده است در حالی که مطرح شدن یک
طرح کارشناسی نشده می‌تواند مردم را نسبت
به نهاد خانواده و ازدواج بدبین کند.
وی معتقد است اکثر جوانان از ازدواج گریزان نیستند و تمایل
به تشکیل زندگی مشترک دارند و در صورت مهیا بودن شرایط لازم نیازی به اجبار کردن آن‌ها
نیست و اجبار در این بخش نتیجه‌بخش نخواهد بود.
این استاد دانشگاه ضمن انتقاد از این موضوع که در بسیاری از
مواقع سخن از فروپاشی نهاد خانواده در کشورهای مترقی اروپایی و آمریکا یاد می‌کنند
در حالی که معتقدم نهاد خانواده به هیچ عنوان از بین نمی‌رود چرا که از زمان‌های
دور زندگی اجتماعی و نهاد خانواده وجود داشته فقط با گذشت زمان به دلیل شرایط
اقتصادی و اجتماعی و غیره شکل آن تغییر کرده است از همین رو برای حفظ نهاد خانواده
باید پایه‌های آن را تقویت کرد.
موافق اجباری شدن ازدواجم به شرط تأمین زیرساخت‌ها برای
جوانان
در ادامه حیدرعلی عباسی، روانشناس و استاد دانشگاه اما با
اجباری شدن ازدواج موافق بوده به شرطی که زیرساخت‌های لازم برای تشکیل زندگی مشترک
و فراهم کردن حداقل‌های آن از سوی مسئولان فراهم شود از همین رو معتقد است همانند
ازدواج زودهنگام، ازدواج دیرهنگام نیز مشکلات و معضلات زیادی را به همراه دارد،
رویکردها در حوزه ازدواج به دو دسته تقسیم می‌شوند افرادی که امکانات و شرایط لازم
را دارند ولی تن به ازدواج نمی‌دهند گروه دیگری که بخش قابل توجهی از جوانان را به
خود اختصاص می‌دهند توانایی ازدواج و تشکیل خانواده را ندارند.
به گفته عباسی لازمه تشکیل خانواده داشتن شغل است از همین
رو پیش از اجباری کردن ازدواج باید پایه‌ریزی‌های لازم انجام شود چرا که در وهله
نخست برای تشکیل یک زندگی دونفره با توجه به وضعیت فعلی جامعه و گرانی‌های سرسام‌آور
باید شغل لازم برای تأمین مایحتاج روزمره زندگی را فراهم کرد.
وی بر این باور است که جامعه باید به سمتی سوق داده شود که
جوانان مشغول به کار شوند چرا که در صورت نداشتن شغل و محل درآمد با تشکیل خانواده
دچار مشکل شده و دردسرهای فراوانی گریبان‌گیر آنان می‌شود از همین رو برای اجباری
کردن ازدواج باید زیرساخت‌ها و ملزومات لازم فراهم شود.
این استاد دانشگاه در واکنش به برخی دیدگاه‌ها در این زمینه
که زوجین باید همانند گذشته با حداقل‌ها زندگی مشترک خود را آغاز کنند این‌گونه
عنوان کرد: در گذشته توقعات پایین بوده و هزینه زندگی کم قابل مقایسه با حال حاضر
نبود، از طرفی توقعات شخصی و اجتماعی نیز متفاوت است.
ریشه عمده طلاق‌ها مشکلات مالی است
به گفته این روانشناس ریشه اصلی بخش قابل از توجهی از دلایل
زوجینی که متقاضی طلاق هستند به مسائل مالی ختم می‌شود چرا که موردهایی بوده زن به
دلیل مشکل مالی همسر مشغول به کاری شده و از آنجایی که درآمد کفاف هزینه‌های زندگی
مشترک را نمی‌داده تصمیم به جدایی می‌گیرد و یا مشکلات مالی سبب بروز تنش‌هایی در
زندگی می‌شود که زوجین را به طلاق وا می‌دارد.
عباسی بیان این مطلب که جوانان از ازدواج گریزان نیستند ولی
به دلیل مشکلات مالی از تشکیل خانواده و یا بچه‌دار شدن فرار می‌کنند چرا که در
صورت شاغل بودن زن و شوهر نیز هزینه زندگی تأمین نمی‌شود.
ازدواج راهکار مناسبی برای رفع بسیاری از معضلات فعلی است
وی در توضیح این موضوع که آیا ازدواج راهکار مناسبی است
برای نجات جوانان از بحران‌هایی که درگیر آن هستند، عنوان کرد: ازدواج سنت پیامبر
بوده و برخی از مشکلات جوانان با تشکیل زندگی مشترک برطرف می‌شود چرا که برای
نمونه برخی از آقایان و یا خانم‌ها با ارتباط‌های نامشروع و غیره نیازهای خود را برطرف می‌کنند که راهکار
رفع این معضل ازدواج است. در حالی که در گذشته دختران و پسران در صورت مجرد ماندن
نیز با مشکلات فعلی مواجه نبودند.
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به این موضوع که در حال حاضر
برخی از جوانان با مجرد ماندن و عدم تمایل به ازدواج، زندگی خود و فرد مقابل را با
مشکل مواجه می‌کند به یک مورد از مراجعان خود اشاره کرد و گفت: یک آقای مجرد با
خانم متاهلی در ارتباط بود که با جویا شدن دلیل این ارتباط نامشروع مشخص شد که
خانم به دلیل مشکلات مالی و نبود ارتباط عاطفی لازم بین زن و مرد، از زندگی مشترک
با همسرش دلسرد شده و همین عامل سبب سوءاستفاده دیگران شده است و سبب ضربه زدن به
چندین خانواده می‌شود.
وی ادامه این‌گونه عنوان کرد که وقتی در زندگی مشترک افراد
به دلایل مختلف که ریشه بسیاری از آن‌ها اقتصادی است اغنا نمی‌شوند به دنبال راه دررو
می‌روند و همین عامل سبب ایجاد ارتباط‌های فرازناشویی می‌شود تا بتواند یک سری
نیازهای خود را از آن طریق خنثی کند.
عباسی با تأکید بر این‌که بنده به شدت موافق ازدواج اجباری
هستم به شرطی که لازمه تشکیل زندگی مشترک از جمله شغل تأمین شود، خاطرنشان کرد:
وقتی حداقل‌های یک ازدواج مشترک که تأمین مایحتاج زندگی و امرارو معاش است فراهم
نشود در صورت ازدواج اجباری زوجین با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم خواهند کرد. آیا
همین بیکاری و عدم مدیریت مالی خانواده سبب بروز معضلات و بحران‌های دیگر نمی‌شود؟
پول خوشبختی نمی‌آورد ولی فقر همه معضلات را به همراه دارد
وی در ادامه این‌گونه تصریح کرد که در گذشته می‌گفتند پول
همه چیز نیست ما هم قبول داریم ولی در مقابل معتقدیم فقر همه معضلات را به همراه
می‌آورد از همین رو باید جلوی فقر را بگیریم و با فراهم کردن شرایط لازم و نیازهای
اولیه همانند شغل بستر را برای ازدواج جوانان آماده کنیم.
به گفته این استاد دانشگاه، اجباری کردن ازدواج ایده خوبی
است چرا که با افزایش سن جوانان و فراهم نبودن امکان ازدواج ارتباطات فراخانواده
رخ داده و مشکلات زیادی را به همراه دارد ولی به شرطی که زیرساخت‌های محکمی فراهم شود.
در حال حاضر وضعیت اقتصادی کشور وخیم بوده و مردم به شدت با مشکل مواجهند از همین
رو برای تأمین حداقل‌ها و اجازه یک مکان برای شروع زندگی 100 تا 150 میلیون تومان هزینه
مورد نیاز است.
وی معتقد است بعد از حدود یک سال از زندگی مشترک بخشی از
ارتباطات عاطفی بین زوجین نسبت به اوایل زندگی کم‌رنگ‌تر شده و همین موضوع تحمل
برخی فشارهای مالی و از خودگذشتی زوجین را کمتر می‌کند. در صورتی که انتخاب‌ها
درست بوده و ازدواج‌ها خوب و به موقع باشند مشکلات در روند زندگی مشترک کمتر شده و
زوجین زندگی سالمی را سپری کرده و در باروری نیز دچار مشکل نمی‌شوند.
انتهای پیام