پایگاه خبری صدای زنجان- گروه حرکات فولکلوریک «زنگان» با اعلام نتایج نهایی جشنواره جهانی موسیقی، آواز و رقص فولکلور فالک‌ویژن 2020، مقام سوم در رشته رقص سنتی را به عنوان تنها نماینده راه یافته ایران به مرحله فینال کسب کرد. سرپرست این گروه که در حوزه آداب و رسوم مردم استان تحقیقات میدانی انجام می‌دهد این روزها درصدد ثبت رقص آئینی «یال‌لی» زنجان در یونسکو است.

اخیرا گروه رقص فولکلور آذربایجانی با اعلام نتایج نهایی جشنواره جهانی موسیقی، آواز و رقص فولکلور فالک‌ویژن 2020، مقام سوم در رشته رقص سنتی را به عنوان تنها نماینده راه یافته به مرحله فینال کسب کرد.

حمید عبدی، محمدرضا قاسمی، رضا بیگدلی‌تبار، رسول توکلی، یاسر موسوی، محمد امین حسنلو، ابوالفضل سلیمی و ابوالفضل جمالی جزو 8 شرکت‌کننده در قالب گروه رقص فولکلور آذربایجان بودند که توانستند به عنوان تنها گروه ایرانی، موفق به حضور در مرحله فینال شوند.

ابوالفضل جمالی، سرپرست زنجانی گروه حرکات فولکلوریک «زنگان» در گفت‌وگو با صدای زنجان با بیان اینکه در شرایطی که کروناویروس همه جهان را درنوردیده بود، و همه وحشت‌زده بودند و تمام کنسرت‌ها لغو و سینماها بسته شده بود و فعالیت فرهنگی هنری تقریبا راکد شده بود، فستیوال جهانی هنر فولکلور WorldFolkVision2020 در سه شاخه موسیقی، آواز و رقص برگزار شد.

این محقق حوزه ادبیات و فولکلور آذربایجان با بیان اینکه به محض مشاهده فراخوان این جشنواره در سایت بنیاد رودکی به منظور معرفی فرهنگ سنتی خود برای حضور در فستیوال جهانی اعلام آمادگی کردیم، می‌گوید: در ابتدا از 115 کشور جهان نزدیک به 4000 تیم در رشته‌های مختلف در این ماراتن هنری ملل دنیا شرکت کردند. تیم حرکات فولکلوریک «زنگان» نیز به عنوان نماینده ایران در رشته رقص در این جشنواره حضور یافت.

کسب جایزه نوبل هنری

این گروه با ارسال یکی از رقص‌های ملی و آکادمیک آذربایجانی به نام «رقص تفلیسی» وارد رقابت در این رویداد جهانی هنری شد. در تاریخ 31may  بعد از بررسی سطح و صلاحیت گروه‌ها 180 تیم از 60 کشور جهان به انتخاب داوران مسابقه وارد مرحله نیمه‌نهایی شدند که گروه هنری زنگان نیز یکی از این تیم‌ها بود. این گروه موفق به دریافت مدرک Laureate این رویداد فرهنگی بزرگ شد که معادل جایزه نوبل هنری است.

جمالی با بیان اینکه تخصص گروه حرکات فولکلوریک «زنگان»، آذربایجانی است، می‌گوید: این گروه نخستین گروه ملی است که رقص آذربایجانی را به شکل اکادمیک و فولکلور اجرا می‌کند. در فستیوال جهانی فولکلور که اخیرا به صورت مجازی برگزار شد، رقص تفلیسی که جزو رقص‌های آکادمیک محسوب می‌شود را اجرا کردیم. ما تنها نماینده ایران در بخش رقص فولکلور بودیم که موفق به صعود به رده فینال شده و توانستیم در مرحله نهایی به مقام سوم دنیا برسد. در زمینه رقص آئینی آذربایجانی، گروه‌های رقص فولکلور جمهوری آذربایجان با وجود تدریس این هنر در دانشگاه‌های این کشور، موفق به صعود به مرحله فینال نشدند.

جشنواره جهانی فولکلور خود را چنین معرفی می‌کند که «جشنواره جهانی فولکلور فالک‌ویژن یک ابتکار جهانی فرهنگی است که با مشارکت کشورهای اروپا، آسیا، آمریکای شمالی و لاتین، آفریقا، استرالیا و اقیانوسیه برای گفت‌وگوی فرهنگی باز است».

از تاریخ 1الی15ژوئن رأی‌گیری مردمی در سراسر دنیا برای انتخاب فینالیست‌ها برگزار شد که بعد از اتمام رأی‌گیری مردمی مرحله نیمه‌نهایی در 16ژوئن آرای مردمی توسط‌ داوران مسابقه اعلام شد که تیم زنگان موفق شد وارد مرحله فینال شود. سپس از تاریخ 18ژوئن الی 28ژوئن رأی‌گیری نهایی مردمی برای انتخاب بهترین تیم‌ها صورت گرفت و نفرات برگزیده توسط 11نفر از داوران متخصص و بین‌المللی در تاریخ 1جولای اعلام گردید که تیم حرکات فولکلوریک زنگان برای نخستین بار در تاریخ فرهنگی هنری استان زنجان در رتبه سوم جهان قرار گرفت. در این جشنواره 26 میلیون رای مردم از سرتاسر جهان برای گروه‌های راه یافته به مرحله نهایی در رشته‌های آواز، موسیقی و رقص به ثبت رسیده بود که درصد بالایی از رای‌های مربوط به گروه رقص فولکلور زنگان، از سوی کشورهای خارج از ایران و عمدتا اروپایی بود.

به گفته سرپرست گروه حرکات فولکلوریک «زنگان»، استارت فستیوال جهانی هنر ملل در اروپا زده شده که کشور قطر به عنوان اسپانسر این دوره معرفی شده است و بزرگترین رویداد فرهنگی مجازی دنیا به علت شیوع کروناویروس بود که دست‌اندرکاران این برنامه تلاش کردند ثابت کنند که هنر همچنان در جریان است و کرونا به هیچ عنوان نمی‌تواند خللی در ذوق و ایجاد نشاط و شادی انسان‌های جهان وارد کند.

مراسم اهدای جوایز به گروه‌های منتخب در جشنواره جهانی هنر ملل که به صورت مجازی برگزار شد، به علت هشدار بهداشت جهانی در زمینه آغاز موج دوم کروناویروس در برخی از کشورها به روزهای آتی موکول شده است که در یکی از کشورهای فرانسه، انگلستان و به احتمال قوی قطر برگزار می‌شود.

جمالی با بیان اینکه شرکت گروه رقص فولکلور زنگان در این فستیوال جهانی زمینه را برای حضور در مناسبت‌ها و جشن‌های کشورهای دنیا فراهم می‌کند، می‌گوید: ما امیدوار هستیم به کمک این هنر، آداب و فرهنگ دیار خود را به کل دنیا منتقل کنیم.

حضور در فستیوال‌های داخلی و خارجی

ابوالفضل جمالی 26 ساله از سال 92 کار خود را در زمینه ادامه هنر رقص فولکلور آغاز و در سال 94 به دنبال دعوت مسئولان گروه رقص محلی «سحر» تبریز، به این جرگه پیوسته و در بسیاری از فستیوال‌های داخلی و خارجی شرکت کرده است. او در سال 97 موفق به تشکیل گروه حرکات فولکلوریک «زنگان» متشکل از دو گروه حرفه‌ای در زمینه بزرگسالان و کودکان شده است.

سال 98 با دعوت استانداری زنجان، گروه حرکات فولکلوریک زنگان به مدت یک هفته در جشنواره «آوای سرزمین من» که در تهران برگزار شد، شرکت و یکی از سه تیم برتر معرفی گردید.

رقص آئینی «یال‌لی» زنجان در مسیر ثبت شدن در یونسکو

جمالی که به دلیل علاقه خود به فرهنگ، حدود 8 سال است تحقیقات در زمینه لباس سنتی و رقص‌های محلی استان زنجان را آغاز و در این زمینه گنجینه‌ای از این رقص‌ها را گردآوری کرده است، در تلاش است تا یکی از رقص‌های منسوخ شده بومی استان که از مجموعه رقص‌های «یال‌لی» تحت عنوان «لَم لَم» را با کمک گروه رقص بومی «زنگان» ثبت و ضبط کرده و در معرض دید عموم قرار دهد.

محققان معتقدند تمامی رقص‌های آذربایجانی دارای پیشینه و مضمون است که بسته به اتفاق یا شرایطی که حاکم بود اکنون نمایش نمادینی وجود دارد. ثابت شده است که رقصی شبیه به یال‌لی که در بیشتر اقوام وجود دارد نمادی از همبستگی، شکرگزاری، شادی و اقتدار است.

انسان‌های بدوی که به صورت دسته جمعی و طایفه‌ای زندگی می‌کردند نیازهای اولیه خود مانند بقا، خورد و خوراک، مسکن وغیره را نیز دسته جمعی تامین می‌کردند. یکی از این نیازها تامین غذا و شکار کردن بود. این شکار به این صورت انجام می‌گرفت که قشر جوان و چالاک ایل به شکار می‌رفتند. و پس از موقعیت‌یابی و یافتن شکار، با ایجاد سرو صدا شکار را محاصره کرده و به پای کوه رم می‌دادند و در نقطه‌ای که شکار راه فرار نداشت توسط اهل قبیله شکار می‌شد. سپس آتشی به پا کرده، شکار را ذبح کرده و بعد به پاس این موفقیت و شکرانه از طبیعت دور همان آتش دست در دست هم به شادی و پایکوبی می‌پرداختند که این مرحله از تاریخ را در تصاویر غارها نیز می‌توان یافت.

جمالی در این باره به صدای زنجان می‌گوید: رقص بومی لَم لَم از زیرشاخه‌های رقص یال‌لی که در حال حاضر بر روی آن متمرکز شده‌ایم فقط در دنیا یک نفر از پیشکسوتان ساکن در یکی از روستاهای قیدار شهرستان خدابنده مسلط به آن است و سه نفر دیگر به عنوان نوازنده، مسلط به اجرای موسیقی آن هستند. ما در تلاشیم برای جلوگیری از نابودی فرهنگ غنی آذربایجانی این هنر را به نام ایران و زنجان در یونسکو به ثبت برسانیم.

این محقق زنجانی امیدوار است دستگاه‌های اجرایی استان از جمله میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اداره کل ارشاد اسلامی در این مسیر همراه او باشند.

بیش از ۲۰۰ رقص آذربایجانی در دنیا به ثبت رسیده که «یال‌لی» یکی از آن‌هاست البته 200 رقص دیگر نیز زیرمجموعه این رقص هستند که «لَم لَم» یکی از انواع آن است.

جمالی با بیان اینکه با توجه به اسناد مکتوب باستان‌شناسان، قدمت رقص آذربایجانی به 7 هزار سال پیش بازمی‌گردد، بر لزوم حفظ و حراست از فرهنگ بومی استان در قالب تحقیق و بررسی لباس سنتی و رقص آئینی زنجان تاکید می‌کند./ روزنامه صدای زنجان/ 940

انتهای پیام