الهام احمدی- عبدالرضا شهبازی، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان دیروز در بازدید از مرکز خیریه درمانی اقامتی ترک اعتیاد بهاران نور زنگان و نیز کمپ ترک اعتیاد ترنم باران، آمار و اطلاعات در حوزه اعتیاد را نگران‌کننده دانست و پیشگیری و مقابله را از اولویت‌های نخست مسئولان استان عنوان کرد و افزود: اگر در گذشته پیشگیری و مقابله در حوزه اعتیاد بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت در حال حاضر با وضعیت نگران‌کننده کنونی مواجه نمی‌شدیم.

وی تصریح کرد: با مشاهده این‌گونه مجموعه‌هایی که برای رهایی معتادان از بند اعتیاد راه‌اندازی شده است می‌توان دریافت که در صورت وجود اراده جمعی در بین مسئولان، خیران و نیز فعالان حلقه مفقوده را به یک ظرفیت تبدیل می‌کنند.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تاکید کرد: در حمایت از معتادانی که درگیر معضل اعتیاد شده‌اند ارائه خدمات درمانی 20 درصد کار بوده و در صورتی که حمایت اجتماعی، اشتغال و صیانت از خانواده مورد توجه نباشد هیچ کدام از برنامه‌ها به نتیجه منجر نمی‌شود.

وی در پاسخ به انتقاد یکی از فعالان حوزه اجتماعی در زمینه نبود امکانات کامل در کمپ‌های مورد بازدید عنوان کرد: هر چند وضعیت فعلی کمپ‌های ترک اعتیاد استان با استانداردهای موجود در دنیا فاصله دارد ولی با تغییر دستورالعمل،‌ فعالیت کمپ‌ها تا حدود قابل توجهی استانداردسازی انجام شده و با وضعیت گذشته بسیار متفاوت‌تر شده است.

تأثیر باورهای دینی و مذهبی در کاهش آسیب‌های اجتماعی

شهبازی به اهمیت ارتقا باورهای دینی و مذهبی در کاهش آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: با توجه به بررسی‌های انجام شده خانواده‌هایی که از اعتقادات مذهبی برخوردارند کمتر دچار آسیب‌های اجتماعی می‌شوند از همین رو باید در راستای ارتقا باورهای دینی و مذهبی افراد برنامه‌ریزی‌های اصولی داشته باشیم.

وی با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه‌ خانواده و جامعه به مقوله اعتیاد و افرادی که درگیر این معضل شده‌اند، خاطرنشان کرد: افراد جامعه باید به این دیدگاه برسند که اعتیاد یک بیماری بوده و فردی که درگیر این معضل می‌شود باید تحت درمان قرار گرفته و اراده‌اش برای ترک اعتیاد مورد تقویت قرار گیرد نه این‌که از خانواده و جامعه طرد شود.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان خطاب به افراد بهبودیافته در این مراکز تصریح کرد: در صورتی که تک تک شما اراده برای ترک نداشته باشید هیچ فردی نمی‌تواند به اجبار شما را از بند اعتیاد رها کند چرا که برخورد تحکمی راهکار نبوده و وجود اراده در فرد معتاد برای سپری کردن مراحل درمان گام مهمی در این مسیر محسوب می‌شود و امیدواریم همه افراد درگیر معضل اعتیاد با اراده خود اقدام به ترک کرده و با صیانت از این اراده، مسیر زندگی‌شان را تغییر داده و نه تنها خود بلکه خانواده و جامعه را نیز از این آسیب نجات دهند.

وی با اشاره به اهمیت موضوع پیشگیری و کم‌هزینه بودن این بخش نسبت به حوزه درمان خاطرنشان کرد: در حوزه درمان هزینه‌ها چندین برابر اقداماتی است که برای پیشگیری صرف می‌شود از همین رو باید برنامه‌های مدون در حوزه پیشگیری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

اعمال حمایت‌های اجتماعی به بهبودیافته‌گان، تکلیف قانونی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر است

شهبازی ضمن تأکید بر اعمال حمایت اجتماعی از افراد بهبودیافته‌گان خاطرنشان کرد: در صورتی که بهبودی حاصل شده و مورد موافقت بهزیستی و علوم پزشکی قرار گیرد اعمال حمایت‌های اجتماعی از قبیل اشتغال و سایر فرایند‌های لازم را تضمین می‌دهیم چرا که تکلیف قانونی بوده و منتی در این بین نیست.

وی با بیان این‌که ارائه تسهیلات و آموز‌ش‌های مهارتی به صورت رایگان به بهبودیافته‌گان جزو برنامه‌های اولویت‌دار در حوزه حمایت‌های لازم پس از ترک اعتیاد است در همین راستا سال گذشته 950 نفر بهبودیافته تحت پوشش آموزش‌های رایگان قرار گرفتند، بیان کرد: در حوزه صیانت اجتماعی قانوناً تکلیف داریم تا حمایت‌های مالی، روحی و روانی از بهبودیافته‌گان داشته باشیم.

بهبود وضعیت کمپ‌های ترک اعتیاد استان

علیرضا آرمانی‌کیا، رئیس کمیته درمان مبارزه با موادمخدر استان نیز در این بازدید به روند بهبود وضعیت کمپ‌های ترک اعتیاد استان اشاره کرد و افزود: چند سال پیش در بازدید از مراکز اقامتی ترک اعتیاد شاهد وضعیت وخیم و ناراحت‌کننده آن‌ها بودیم ولی با تغییر نگرش و اصلاح دستورالعمل‌های مدیریتی این کمپ‌های ترک اعتیاد، در حال حاضر شاهد بهبود وضعیت این مراکز هستیم چرا که در گذشته برخی روش‌های درمانی از قبیل گذاشتن افراد معتاد در زمان سم‌زدایی در داخل تشت‌های یخ و ... برای معتادان به کار گرفته می‌‌شد که اصلاً روش اصولی و درستی نبود و تبعات به مراتب بدتری داشت.

وی با بیان این‌که با توجه به وضعیت وخیم کمپ‌های ترک اعتیاد در دانشگاه علوم پزشکی به این نتیجه رسیدیم که کمپ‌ها را تعطیل کنیم حتی در وزارتخانه نیز به این نتیجه رسیده بودند از همین رو هیچ مجوزی برای احداث مرکز ترک اعتیاد جدید در زنجان را صادر نکردیم و مخالفت‌هایی نیز در این بین بود، ابراز کرد: دیدگاه مثبتی در گذشته نسبت به عملکرد کمپ‌های ترک اعتیاد وجود نداشت ولی در حال حاضر با وجود اصلاحات و تغییر نگرش‌ها این دیدگاه‌ها تغییر کرده است.

رئیس کمیته درمان مبارزه با موادمخدر استان حضور مبلغان مذهبی را گام درستی در مسیر ایجاد نشاط در جامعه و نیز در بین معتادان دانست و یادآور شد: به طور یقین حضور مبلغان مذهبی در کنار مسئولان می‌تواند در ایجاد اراده و انگیزه به بیماران تأثیرگذار باشد.

آرمانی‌کیا در بازدید از مرکز خیریه درمانی اقامتی ترک اعتیاد بهاران نور زنگان ضمن تقدیر از وضعیت موجود به ارائه پیشنهادی برای بهتر شدن خدمات پرداخت و تصریح کرد: در اتاق سم‌زدایی ضروری‌ترین موردی که باید مد نظر قرار گیرد دوش آب گرم و سرد و سرویس بهداشتی جدا است که باید در بخش سم‌زادیی این مرکز مورد توجه باشد.

وی در ادامه پیشنهادات خود به نبود دیدگاه درمان دارویی در ترک اعتیاد معتادان اشاره کرد و گفت: یکی از چالش‌هایی که با مراکز اقامتی ترک اعتیاد داریم نبود دیدگاه دارو درمانی در حوزه سم‌زدایی است.

رئیس کمیته درمان مبارزه با موادمخدر استان با تأکید بر این‌که سم‌زادیی نباید بدون استفاده از دارو باشد، خاطرنشان کرد: نمی‌گوییم از مواد مخدر در ترک اعتیاد معتادان استفاده شود بلکه استفاده از دارو‌های مجازی که در مسیر ترک توصیه شده می‌تواند از وارد آمدن آسیب‌های اعصاب و روان بر فرد بکاهد در این بخش کمپ‌ها فاصله زیادی با این دیدگاه دارند.

وی با اشاره به این‌که در بین 30 تا 65 درصد افرادی که درگیر اعتیاد هستند از مشکلات روانی رنج می‌برند که باید درمان روان آن‌ها در اولویت باشد، یادآور شد: فردی که دیدگاه منفی نسبت به زندگی دارد باید از بعد روانی به وضعیت بسامانی برسد و اشتیاق زندگی در آن‌ها ایجاد شود در غیر این صورت بازگشت آن‌ها به سمت مصرف مواد از درصد بالایی برخوردار است.

فعالیت 70 مرکز متادون درمانی در زنجان

آرمانی‌کیا به فعالیت 70 مرکز متادون درمانی در زنجان اشاره کرد که در حدود 8 هزار مراجعه‌کننده داشته است، افزود: در صورتی که معتادی نیاز به بستری و یا داروهایی برای ترک داشت می‌تواند از خدمات رایگان این مراکز استفاده کند.

وی با بیان این‌که کمپ‌های ترک اعتیاد باید از نظر علمی ارتقا داده شوند، خاطرنشان کرد: وجود یک مددکار حرفه‌ای در کمپ‌های ترک اعتیاد ضروری است چرا که کارکرد آن با یک روانشناس متفاوت است.

مردم دیدگاه مثبتی نسبت به کمپ ترک اعتیاد ندارند

احمد نصیری، رئیس شورای شهر زنجان نیز در این بازدید با بیان این‌که فعالیت‌ کمپ‌های ترک اعتیاد به عنوان یک فعالیت اجتماعی برای مردم ناشناخته است، بیان کرد: رسانه‌ها در معرفی فعالیت‌های این مراکز نقش اساسی دارند چرا که در حال حاضر مردم دید مثبتی نسبت به کمپ‌ها نداشته و از همین رو ارتباط کمتری با این مراکز دارند.

وی اعتیاد را واقعیت دردناک جامعه دانست و در کنار آن کاهش سن اعتیاد را برای کشور فاجعه دانست و افزود: موضوع قابل تأمل و دردناک‌تر در این بین، افزایش گرایش به اعتیاد در بین زنان است که خطر جدی برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.

رئیس شورای شهر زنجان با اشاره به این‌که اگر مردم شناخت کافی از فعالیت‌های انجام شده در کمپ‌ها داشته باشند به این مراکز اعتماد کرده و مشارکت لازم را خواهند داشت، بیان کرد: نماد عینی حضور مردم در فعالیت‌های خیری موسساتی همانند مهرانه است که با حمایت خیران مرکزی بی‌نظیر در کشور و حتی خاورمیانه ایجاد شده است.

حل مشکلات بهبودیافته‌گان در اولویت کاری شورای شهر است

وی با بیان این‌که اگر افراد حاضر در کمپ‌ها اراده به ترک داشته و پاک شوند و پاکی خود را حفظ کنند مشکلات بیکاری آن‌ها را حل کرده و نمی‌گذاریم بیکار بمانند چرا که حل مشکلات این قشر در اولویت کاری شورای شهر است، بیان کرد: به طور یقین اشتغال مهم‌ترین دغدغه افرادی بهبودیافته است از همین رو باید اراده جمعی در همه مسئولان این بخش به وجود آید.

در ادامه این بازدید محمد محمدی‌قیداری، مدیرکل بهزیستی استان گفت: در حال حاضر اعتیاد، بهزیستی و کمیته امداد را زمین‌گیر کرده است چرا که در حدود نیمی از کودکانی که به شیرخوارگاه بهزیستی واگذار شده‌اند والدینشان معتاد بودند.

وی با بیان این‌که خیران باید با تمام قدرت در این حوزه ورود کرده و برای حل این معضل گام بردارند، تصریح کرد: خیران باید بدانند که خانواده معتادان مستأصل‌ترین خانواده بوده و نیاز به حمایت و یاری تمامی آحاد جامعه از جمله خیران دارند.

ضرورت انعقاد تفاهم‌نامه برای ارائه روش‌های درمانی علمی و به روز در کمپ‌های ترک اعتیاد

مدیرکل بهزیستی استان با تأکید بر این‌که حمایت‌های انجام شده از قبیل ارائه تسهیلات و روش‌های به کارگرفته شده برای درمان و ... باید به صورت سامان‌یافته و علمی هدایت شوند، افزود: به منظور ارائه روش‌های درمانی علمی و به روز در کمپ‌های ترک اعتیاد نخستین اولویت باید انعقاد تفاهم‌نامه مابین بهزیستی و علوم‌پزشکی باشد.

وی با تأکید بر این‌که رویکرد بهزیستی در حوزه اعتیاد، پیشگیری است و در همین زمینه هر چند برنامه‌های مختلفی از قبیل آموزش‌های محله‌محور و غیره را در حال حاضر دنبال می‌کنیم ولی کافی نیست و در این مسیر نیازمند همکاری مردم و خیران هستیم، تصریح کرد: در حال حاضر ارائه خدمات درمانی به معتادان از طریق دو مرکز متادون درمانی و کمپ‌های ترک اعتیاد انجام می‌شود.

محمدی به وجود 12 مرکز اقامتی ترک اعتیاد در استان اشاره کرد که که سالانه هزاران نفر به این مراکز برای درمان مراجعه می‌کنند، گفت: سیاست بهزیستی در ارتقا کیفیت کمپ‌های ترک اعتیاد است که خوشبختانه با ابلاغ دستورالعمل جدید برای شیوه کار این مراکز شاهد بهبود وضعیت آن‌ها نسبت به قبل هستیم چرا که در گذشته حتی پول کافی برای استقرار پزشک در این مراکز نداشتیم ولی در حال حاضر حضور پزشک، روانشناس و مددکار ضروری است.

#کمپ ترک اعتیاد زنجان، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر زنجان