پایگاه خبری صدای زنجان- نشست دیدار اهالی شعر و ادب و مطبوعات استان زنجان با دبیر علمی دوسالانه غزل منزوی و معاون خانه کتاب و ادبیات کشور عصر دیروز برگزار شد.

در این جلسه محمدربیع احمدخانی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان با اشاره به اینکه اهمیت و توجه به مساله ادبیات، نه از باب تفنن و پدیده‌ای انتزاعی و فانتزی بلکه از جهت ظرفیت آن در توسعه فرهنگی یک جامعه، الزاما از مسیر سرمایه‌گزاری در حوزه ادبیات می‌گذرد، گفت: مطالعه سیر توسعه سایر ممالک نیز گویای همین امر است و با همین دیدگاه بر آن شدیم که برنامه‌ای در سطح ملی تدارک ببینیم تا شاید توانسته باشیم بخش ناچیزی از وظیفه خود را در این راستا عملی کنیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه‌ در بدو آغاز کار بنده؛ برنامه‌های خوبی در زمینه برگزاری جایزه دو سالانه غزل منزوی در استان انجام شده بود ولی در زمینه اجرایی کردن این برنامه‌ها اتفاق خاصی نیفتاده بود.

حسین منزوی؛ در صدر فهرست احیاگران غزل معاصر

این مسئول با بیان اینکه قالب کلاسیک غزل، تاریخ بسیار طولانی در این مرز و بوم دارد، اظهار کرد:سنت دیرین؛ در دوران معاصر و با ورود دیدگاه‌های مدرن و متجدد در حوزه  فرهنگ و اجتماع و به تبع آن حوزه ادبیات تا حدودی به حاشیه رانده شده و می‌توان ادعا کرد که مورد بی‌مهری قرار گرفته بوده است و شاید خاصیت ما ایرانی‌هاست که همواره در مواجه با پدیده‌های نوین داشته‌های خود را از نظر دور می‌کنیم. بنابراین تلاش کردیم که در کنار بهره‌گیری از تمام کنشگران ادبی با هر سلیقه‌ای نگاه ویژه‌تری به این قالب ادبی داشته باشیم.

به گفته احمدخانی؛ اگر بنا باشد که احیاگران غزل معاصر را فهرست کنیم، بدون تردید نام حسین منزوی در صدر این فهرست قرار می‌گیرد و توجه ما به این شاعر پر‌آوازه نه از روی تعصبات جغرافیایی و همشهری بودن، بلکه ناشی از این بوده است که به گواه ادبا و شعرا نقش حسین منزوی در تثبیت موقعیت غزل در زمانه‌ای که انواع مکاتب ادبی راه را بر هر نوع سنت‌گرایی‌ می‌بستند، نقشی بی‌بدیل و تعیین کننده بود.

وی با اشاره به اینکه نقشی که حسین منزوی بر شاعران پس از خود بر جای گذاشته است و موجب تربیت شاعران بیش از بیش این جریان ادبی شده است‌ بر کسی پوشیده نیست، گفت: تاکید ما بر برگزاری مستمر و بدون وقفه جشنواره دو سالانه غزل منزوی است و از همین جهت بر ایجاد دبیرخانه دائمی دو سالانه غزل منزوی در استان  تاکید داریم که به امید خدا بتوانیم آثار رسیده به این دبیرخانه را بررسی و ساماندهی کنیم.

مقدمات ساخت المان منزوی فراهم شده است

مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد استان زنجان‌ با اشاره به اینکه ساخت المان مزار منزوی از درخواست‌های دوستان شاعر و هنرمندان استان است؛ اظهار کرد: مقدمات این یادبود فراهم شده است و امید‌واریم با حمایت‌های وزارتخانه و پیگیری‌هایی که در این زمینه انجام می‌شود، بتوانیم به خواسته جامعه ادبی جامه عمل بپوشانیم.

زنجان می‌تواند به عنوان قطب غزل شناخته شود

در ادامه  اسماعیل امینی، شاعر و دبیر علمی نخستین دوسالانه ملی غزل، با اشاره به اینکه شعر در هر رده‌ای که باشد هنری جدی است و به عنوان هنر ملی ایرانیان محسوب می‌شود، گفت: شهر زنجان به عنوان زادگاه حسین منزوی می‌تواند به عنوان قطب شعر کشور در حوزه غزل مطرح شود.

وی ادامه داد: به نظر می‌رسد در زمینه پژوهش و مقاله‌نویسی در مورد شعر شاعران با مشکلات عدیدی رو به رو هستیم به طوری که به سبب علاقه‌ای که به اشعار قیصر امین پور داشتم، تمام پایان نامه‌های دانشگاهی موجود در زمینه اشعار این شاعر را مطالعه کردم و به این نتیجه رسیدم که شاید تنها دو یا سه مورد از این پایان نامه‌ها می‌تواند به درستی شعر قیصر را تحلیل کند، بنابراین به نظر می‌رسد که بایستی در خصوص منزوی کمی حرفه‌ای‌تر به این موضوع ورود پیدا کنیم. اگر بتوانیم آثار و کتابها و منابع و پایان‌نامه‌های کار شده در مورد این شاعر را جمع‌آوری کنیم، می‌توانیم عملکرد خوبی در این زمینه داشته باشیم.

امینی با بیان اینکه این جایزه ادبی در سه بخش برگزار می‌شود، این بخش‌ها را شامل موارد زیر برشمرد: «کتاب مجموعه غزل» چاپ شده از ابتدای سال 1396 تا 1398، بخش دوم مربوط به تک‌اثر (ارسال 5 اثر از سوی هر شرکت‌کننده) و بخش سوم در قالب پژوهش شامل پایان‌نامه و کتاب در حوزه نقد و بررسی غزل حسین منزوی.

منزوی، نگذاشت غزل منزوی شود

 در ادامه مصطفی جلالی، مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به جایگاه این غزلسرای معاصر، گفت :می‌توانیم بگوییم منزوی یکی از دو سه چهره مهم و تأثیرگذار غزل امروز است که در اقبال دوباره نسل جوان به غزل به ویژه از دهه هفتاد و همزمان با دور دوم انتشار آثارش نقش بسیار مهمی داشته است.

وی افزود: حسین منزوی در ابتدای دهه هفتاد مسئولیت صفحه ادبی یک هفته‌نامه محلی را به عهده گرفت و علاوه بر ارائه شعرهای شاعران آن روزهای زنجان، جلسات هفتگی‌ای برگزار کرد که منجر به بروز، پرورش و شناخته شدن نسلی از شاعران زنجانی شد.

جلالی اضافه کرد: روحیه آقای منزوی نشان‌دهنده اهمیتی است که ایشان برای تاثیر و تأثر جلسه‌ها و نشست‌های ادبی قائل بود. استاد منزوی معتقد نبود که هر کس فقط باید بنشیند و شعرش را بگوید. او هر وقت مجالی پیدا کرده کوشیده که حلقه‌ای برای دورهمی ادبی ایجاد کند اگر چه متاسفانه کم بود.

مدیر دفتر گسترش شعر و ادبیات داستانی ضمن ابراز امیدواری در زمینه تأثیرگذاری شایسته این رویداد ادبی گفت: این جایزه می‌تواند به نوعی به جریان ادبی تبدیل شود که منزوی دوست داشت در زنجان شکل بگیرد.

وی همچنین افزود: به طور طبیعی توقع این بود که از سال‌ها پیش جایزه و برنامه ملی‌ای به نام منزوی برگزار شود که به هر دلیل تا امروز نشد.

جلالی با اشاره به پیشینه فعالیت‌ها در راه اندازی این جایزه خاطرنشان کرد: دو سال پیش با زحمت دوستان پیش‌برنامه برگزار شد که به نوعی مقدمات همین جایزه بود و امسال انتظارها به پایان رسید تا بالاخره جایزه غزل که به نام منزوی آراسته شده در سال ۱۴۰۰ و در هفدهمین سال درگذشت این شاعر دوست داشتنی کلید بخورد.

این شاعر افزود: امیدواریم حالا که با عزم جدی دوستان اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی زنجان و شاعران استان این اتفاق -البته با تاخیر- رقم خورد از نظر کیفیت هم جایزه در سطح قابل قبول ملی باشد و از این به بعد به یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی کشور تبدیل شود.

شاعر مجموعه «به جای گالیله می‌نویسم» با اشاره به سطح تأثیرگذاری حسین منزوی بر غزل امروز گفت: اگر نخواهیم با قاطعیت بگوییم تاثیرگذارترین- که رعایت دوستانی با سلایق دیگر را هم کرده باشیم- می‌توانیم بگوییم منزوی یکی از برترین چهره‌های مهم و تأثیرگذار غزل امروز است که در اقبال دوباره نسل جوان به غزل به ویژه از دهه هفتاد و همزمان با دور دوم انتشار آثارش نقش بسیار مهمی داشت.

وی همچنین یادآور شد: اکنون چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی، غزل شکل فراگیری در شعر روزگار پیدا کرده است، از سوی دیگر منزوی هم نام فراگیری در غزل معاصر و چه بسا غزل فارسی است پس چقدر خوب که جایزه غزل به نام ایشان باشد. پیش‌بینی من این است که زنجان به واسطه برگزاری این جایزه، خاستگاه یکی از پر اتفاق‌ترین جوایز این شعری کشور بشود.

دبیر اجرایی پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، برگ برندهٔ منزوی در غزل را نوآوری همراه با اصالت خواند و افزود: او با شناخت دقیق از شعر کهن فارسی، بنیان‌های شعرش را از نظر طراوت زبانی، تغزل و عاطفه غنی کرد. منزوی با توجه به همین شناخت متوجه شد که نیل به نوگرایی ممکن نیست مگر با استدلال‌های محکم و قدم قوی از این رو هرگز در دام افراط و تفریط‌های رایج آن دور نیفتاد. نوآوری اصیل بهترین و مشخص‌ترین ویژگی غزل منزوی است.

جلالی این جایزه را دارای قابلیت‌های گسترده در بین نحله‌های شعری معرفی کرد و گفت: این رویداد ادبی می‌تواند جایی برای همه نحله‌های غزل امروز بدون هیچ محدودیتی، و در عین حال می‌تواند پایگاه مهمی برای تبادل نظر بین شاعران با تجربه و جوان باشد تا ماحصل این تلاش‌ها را به طرف اصالت همراه با نوگرایی ببرند.همچنین جایزه غزل منزوی می‌تواند منشأ گردهمایی افراد جدی غزل و بحث‌های تئوریک پیرامون غزل امروز باشد.

وی خاطرنشان کرد: سال‌هاست، پایان‌نامه‌های قابل توجهی درباره غزل حسین منزوی نوشته می‌شود اما سامان و تشکل درستی ندارد. امیدواریم این جایزه بتواند در بخش پژوهش مرجعی برای سامان دادن به آن چه درباره غزل منزوی و غزل امروز مطرح می‌شود، تبدیل شود. بدون تردید بخش پژوهش «جایزه غزل منزوی» می‌تواند گام مهمی در ساماندهی نقدها و در نتیجه تولید و انتشار آثار با کیفیت مخاطبان علاقمند به غزل امروز بردارد.

تمدید دو هفته‌ای جشنواره دو سالانه غزل منزوی

این مسئول با اشاره به تمدید دو هفته‌ای جشنواره دو سالانه غزل منزوی (تا 15 خرداد) خاطر نشان کرد: پس از پایان مهلت ارسال مجددی که در این زمینه در نظر گرفته شده است، دبیرخانه جشنواره آثار را فایل بندی خواهند کردند تا آثار به دست داورانی که با همفکری اداره فرهنگ و ارشاد و دبیر علمی این جشنواره انتخاب خواهند شد، برسد.

وی با اشاره به اینکه در این جشنواره نیز مثل هر جشنواره مطرح دیگری ازظرفیت‌های استانی و کشوری استفاده خواهد شد ، تصریح کرد: پس از بررسی آثار و معرفی نامزدها حتما به دنبال معرفی نامزدها، اسامی داوران هم معرفی می‌شود و این رویه، رویه تمامی جشنواره‌های ادبی معتبر است.

انتهای پیام/

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی