پایگاه خبری صدای زنجان- مدتی است که اخبار زنده‌گیری یا مشاهده مار در نقاط مختلف شهر در فضای مجازی و رسانه‌ها بیش از قبل منتشر می‌شود. حوادثی که موجب ترس و دلهره برخی از خانواده‌ها شده است. زن صاحبخانه واقع در خیابان خیام شهر حین استراحت و خواب بعدازظهری، احساس سنگینی بر سینه خود، می‌کند. با باز کردن چشمانش مار سرخ رنگی به طول حدود ۴ متر، را نشسته بر روی سینه خود می‌بیند که به صورت ناخودآگاه آن را پس زده و سراسیمه و فریادکشان به بیرون از اتاق می‌دود.

در خیابان دلجویی زن دیگری متوجه وجود یک حلقه مار سرخ رنگ به طول حدود ۲ متر در بالای پرده پارچه‌ای زیر سقف اتاق قدیمی شده و با ترس و وحشت و برای خلاص شدن از دست این جانور خزنده و زهردار، بی‌درنگ دست به دامن آتش نشانی می‌شود.

پرویز رستمی، رییس نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان در پاسخ به سوال دلایل افزایش مارها در سطح شهر به صدای زنجان می‌گوید: همه ساله با گرم شدن هوا، فعالیت مارها نیز بیشتر می‌شود که در برخی مواقع افراد و خانواده‌های طبیعت گرد، هنگام بازگشت به منزل بی‌آنکه متوجه باشند، این جانور را به منازل و یا محل کارشان، انتقال می‌دهند که این نیز خطراتی را برای خود، اعضا خانواده و دیگران دارد و ممکن است مورد حمله و گزش قرار گیرند.

به گفته این مسئول در دوران خشکسالی مارها مثل سایر جانوران به دنبال تامین آب و غذا هستند و ممکن است به داخل روستاها و مکان‌هایی که آب و یا چشمه است پناه بیاورند. مارها در سطح طبیعت و باغ و فضاهای سبز برای فرار از آفتاب مستقیم به داخل موتور ماشین و یا سایر نقاط پناه می‌برند و به این طریق به منازل افراد انتقال می‌یابد.

وی ادامه می‌دهد: افراد وقتی در طبیعت با مار مواجه می‌شوند، بهتر است به این جانور خزنده و خطرناک فرصت فرار دهند تا از محیط دور شود و از کشتن و زخمی کردن آن نیز خودداری کنند.

رستمی با اشاره به اینکه تشخیص دادن اینکه مارها سمی هستند یا غیر سمی منوط به رویت مار است، خاطرنشان می‌کند: اغلب مارهای سمی دارای سر مثلثی شکل هستند که این مثلث در سمت دهان باریک‌تر می‌شود. همچنین  مارهای غیر سمی اغلب دارای مردمک‌های چشم، گرد هستند در حالی که مارهای سمی، مردمک‌های بیضی‌شکل و گربه‌مانند دارند.

این مسئول مدعی است که زنجان دارای چهارگونه خطرناک مار افعی زنجانی، افعی البرزی و افعی شاخدار و گرزه مار است که در مناطق کوهستانی زیست می‌کنند و دارای زهر خطرناک و کشنده هستند. مارها در کنترل جوندگان و حشرات، نقش بسیار مهم و ارزنده ای دارند و کاهش جمعیت این خزنده موجب افزایش جوندگان و حشرات شده و در نتیجه در بهداشت و سلامت انسان ها و کنترل آفت محصولات کشاورزی خلل ایجاد می‌شود.

رییس نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان با اشاره به اینکه زنجان در لیست سرم‌سازی رازی کشور قرار دارد، اظهار می‌کند: در این زمینه به صورت امانت 20 تا 30 مار از زنجان گرفته می‌شود و سپس پس از زهرگیری به زنجان بازگردانده و در همان منطقه رهاسازی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه نه تنها مارها بلکه تمام حیوانات زمانی تولید مثل می‌کنند که ابتدا مواد غذایی مورد نیاز خود خود را تامین و سپس در زیست بوم خود احساس امنیت کند، می‌گوید: مسلما بهار فصل زادآوری حیوانات و خزندگان است و اینکه اتفاقات این چنینی در این فصل بیشتر دیده می‌شود به سبب همین موضوع است.

رستمی با بیان اینکه هیچ جونده و خزنده‌ای دوست ندارد که وارد حریم زندگی انسان شود، اظهار می‌کند: ورود این خزندگان به محیط زندگی افراد جای بحث دارد و باید شرایط و نحوه انتقال این حیوانات به محوطه زندگی افراد را بررسی کرد.

وی در پاسخ به این سوال که «باور عوامانه‌ای وجود دارد که مار از صدای قلب انسان آرامش می‌گیرد و جایی که گنج است مار وجود دارد؟ آیا علم چنین چیزی را اثبات کرده است؟» اظهار می‌کند: این‌ها موضوعات عوامانه‌ای است و اگر این طور هم نباشد تاکنون علم چنین موضوعاتی را ثابت نکرده است. ضمن اینکه مدتی پیش مطرح بود که دره‌ای پر از مار در خرمدره وجود دارد که اکیپ از حفاظت محیط زیست استان به این منطقه اعزام شد اما حتی یک مار هم مشاهده نکردیم. شایعه در این زمینه زیاد است.

وی با اشاره به اینکه آمار زنده‌گیری مار از منازل توسط آتش‌نشانی اعلام می‌شود، اظهار می‌کند: اما ما مجوز زنده‌گیری 30 حلقه مار را به صیادان داده‌ایم که این صیادان مارها را از دل طبیعت گرفته و پس از زهرگیری باید به دل طبیعت باز گردند.

سه ماهه نخست امسال ۴۶حلقه مار از سوی آتشنشانی زنجان زنده‌گیری و در طبیعت رهاسازی شد

در ادامه حسن غفاری، مدیر روابط عمومی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری زنجان با اشاره به اینکه سه ماهه نخست امسال ۴۶ حلقه مار از سوی آتشنشانی زنجان زنده‌گیری و در طبیعت رهاسازی شد، می‌گوید: بالا رفتن دمای هوا باعث شده است تا این جانور سمی و خطرناک به طرق مختلف از جمله رخنه در قسمت موتور خودروهای گردشگران طبیعت به درون شهر و منازل مسکونی انتقال یافته و موجب ترس و وحشت شهروندان می‌شوند.

به گفته این مسئول با آغاز فصل بهار و بیرون آمدن مار از لانه‌های خود، مشاهده این جانور در سطح شهر نیز افزایش می‌یابد که عمده دلیل انتقال آنها به درون شهرها نیز رفتن افراد با خودرو به طبیعت و جاخوش کردن آنها در قسمت موتور است که بیشتر نیز از این طریق وارد منازل مسکونی می‌شوند.

غفاری، اذعان دارد که در سه ماهه نخست پارسال در مجموع ۶۷ فقره جانور اعم از موذی و غیر موذی ازجمله گربه، پرنده، مار و عقرب توسط ماموران آتش نشانی زنجان زنده گیری و رهاسازی شدند که این رقم در مدت مشابه امسال (فروردین، اردیبهشت و خرداد ماه) به تعداد ۷۴ فقره رسید.

به گفته این مسئول سه ماهه نخست پارسال تعداد ۳۴ حلقه مار در شهر زنجان مشاهده و زنده‌گیری شد، در مجموع پارسال تعداد ۶۸ حلقه انواع مار از سوی آتش‌نشانان زنجان زنده‌گیری و در دامان طبیعت رهاسازی شدند.

وی خاطرنشان می‌کند که خانواده‌ها باید هنگام مراجعه به باغ و مزارع کشاورزی نکات ایمنی را نسبت به ورود مار به خودرو، سبد میوه و وسایل خود رعایت کرده و درب منازل و خودرو‌ها در اطراف پارک‌ها، مزارع کشاورزی، دامپروری‌ها و گاوداری‌ها باید همیشه بسته باشد تا این حیوانات به راحتی وارد نشوند.

مدیر روابط‌عمومی آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری زنجان اذعان دارد که بهتر است شهروندان پس از بازگشت به شهر برای ساعاتی، خودروی خود را بیرون از منزل و یا در پارکینگ نگه دارند تا اگر احیاناً حیوانی در ماشین باشد، به داخل خانه راه نیابد.

غفاری یادآور می‌شود در صورتی که مار در داخل خانه مشاهده شد، شهروندان ابتدا با سامانه ۱۲۵ آتش‌نشانی تماس گرفته و خود اقدام به زنده‌گیری نکنند. همچنین باید اعضای خانواده را از محل دور کنند، ولی یک نفر تا آمدن نیرو‌های آتش‌نشانی محل اختفای مار را تحت نظر قرار دهند تا آتش‌نشانان به راحتی بتوانند آن را زنده‌گیری کنند.

انتهای پیام/

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی