گفت‌وگو با فرشاد محیطی، هنرمند زنجانی برنده بهترین انیمیشن سومین جشنواره بین‌المللی فیلم «سلیمانیه» عراق
سمیه
میناخانی- سینماگران ایرانی از سومین جشنواره جهانی فیلم «سلیمانیه» عراق هشت جایزه
گرفتند، سهم زنجان از این جوایز، کاج زرین و
لوح تقدیر بهترین انیمیشن با فیلم کوتاه "شب تولدش" به کارگردانی فرشاد محیطی
بود.
به گزارش صدای زنجان، نام محیطی با کسب این مقام، در کنار
اسامی بزرگان سینمای ایران همچون جعفر پناهی، مجید مجیدی و نوید محمدزاده قرار
گرفت که آنها نیز به ترتیب در بخش‌های بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین
بازیگری، جایزه نفر اول سومین جشنواره بین‌المللی فیلم "سلیمانیه" را از
آن خود کردند.
این جشنواره در آخرین روزهای مهرماه گذشته برگزار شد و بخش
انیمیشن آن توسط «پاولا اُرلیک» رئیس هیئت داوران و مدیرهنری جشنواره بین‌المللی فیلم
«زاگرب» از کرواسی، «روانبخش صادقی» کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده انیمشن از ایران
و همچنین «جیم جرمانوک» کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده از آمریکا مورد قضاوت قرار
گرفت و از میان 19 فیلم انیمیشن و پویانمایی، انیمیشن "شب تولدش" به
کارگردانی فرشاد محیطی انتخاب شد، در حالی که رقیب جدی چون فیلم Negative
Space به کارگردانی «ماکس
پورتر» و «رو کوواهاتا» از کشور فرانسه داشت که پیش از این نامزد جایزه اسکار نیز
شده بود.
معرفی فرشاد محیطی به عنوان هنرمندی که در زنجان چندان
شناخته شده نیست و کسب عناوین جشنواره‌های استانی و کشوری را با یک جهش پشت سر
گذاشته و به کسب مقام بین‌المللی در رشته انیمیشن رسیده، برنامه‌ای بود که از سوی
کمیته "فرهنگ، هنر و رسانه" مجمع مشاوران جوان استاندار زنجان برگزار شد
و وی در حضور خبرنگاران به مشکلات کار خود و سختی‌هایی که در طول 17 سال کار
انمیشن‌سازی با آن دست به گریبان بوده، پرداخت.
وی کار خود را از دوران نوجوانی آغاز کرده و اینک که در 30
سالگی قرار دارد، با کسب مقام اخیر، آرزوها و ایده‌های بزرگی در سر دارد که می‌گوید
باید آنها را اولویت‌بندی کند، هر چند همه آن ایده‌ها را دوست دارد ولی هزینه‌های
بالای کار انیمیشن، اجازه تولد همه این ایده‌ها را نمی‌دهد.
وی هزینه‌های بالای انیمیشن‌سازی را با دو کلمه
"متاسفانه، شاید هم خوشبختانه" توامان به کار می‌برد چرا که به گفته
خودش باعث می‌شود هر کسی سراغ این کار نرود و عرصه برای حرفه‌ای‌ها باقی بماند.
محیطی فارغ‌التحصیل رشته کامپیوتر بوده و در کمال شگفتی
اذعان دارد که کل کار اخیر خود را در یک فرایند تجربی گذرانده است: کار انیمشن‌سازی
را به شکل تجربی فراگرفتم، کل فیلم "شب تولد" نیز از نوشتن فیلمنامه تا
کارگردانی اثر و حتی گویندگی آن را نیز خودم بر عهده داشتم و فقط در بخش موسیقی از
یکی از هنرمندان به نام شهر زنجان، آقای محسن جوزی کمک گرفتم. در این جشنواره هم
برای همه داوران جالب بود وقتی که متوجه می‌شدند که بدون آموزش این کار ساخته شده
هرچند که برای همین فیلم 5 دقیقه و 45 ثانیه‌ای، یک سال و نیم زمان صرف کردم و به
خاطر وسواس زیاد، سه بار کل فیلم را از اول ساختم و چون کل کار با انیمیت‌های
بسیار آرام و حرکات میمیک چهره پیش می‌رفت، کار سختی در پیش داشتم.
به گفته این کارگردان انیمیشن، در جشنواره سلیمانیه 52 کشور
حضور داشتند در هر بخش 3 کاندیدا مطرح بود و در بخش انیمیشن، کاندیدایی حضور داشت
که پیش از این نامزد جایزه اسکار بود و وی وقتی متوجه این موضوع شد، حتی تصور
برنده شدن در این بخش را نمی‌کرده، ولی وقتی نام وی به عنوان برنده از سوی مجری
اعلام می‌شود، داور آمریکایی این بخش که داور اسکار نیز بوده، به وی می‌گوید که با
"این فیلم روح ما را لرزاندی و ما از این کار خیلی لذت بردیم."
محیطی از اظهارنظر نوید محمدزاده در مورد انیمیشن "شب
تولد" نیز چنین یاد می‌کند که وی آن
را همردیف انیمیشن‌های هالیوود دانسته و سیف‌الله صمدیان، دبیر جشنواره فیلم تصویر
که در جشنواره سلیمانیه نیز حضور داشته از وی دعوت می‌کند تا در شانزدهمین جشنواره
فیلم تصویر در اسفندماه امسال حتما شرکت کند.
این هنرمند زنجانی از سرخوردگی‌هایی که طی 17 سال کار
انیمیشن‌سازی در این سرزمین متحمل شده می‌گوید و با گلایه ادامه می‌دهد: عدم حمایت
از سوی صدا و سیما، شبکه خبر تهران، بسیاری از ادارات و ... آدمی را سرخورده می‌کند،
با این وجود در 5، 6 سال اخیر، ارزش کار انیمیشن در کشور بیشتر درک شده و اوضاع رو
به بهبود است.
به گفته این هنرمند، حال که تجربه وی در این کار بالاتر
رفته، شاید این دفعه در کمتر از 5 ماه فیلمی همچون "شب تولد" را بسازد
ولی در کنار همه این مسائل، بحث مسائل فنی و سخت‌افزار در این رشته، حرف اول را می‌زند:
"مهمترین بخش کار انیمیشن، رندر کار و گرفتن خروجی از کل کار است که سیستم‌های
بسیار پیشرفته و عظیمی می‌طلبد و در مورد فیلم "شب تولد" نیز یک ماه از
سیستم‌های دانشگاه علوم پایه استفاده کردم چون سخت‌افزار سنگینی لازم دارد و یک
فرد دسترسی به چنین تجهیزاتی ندارد، در شرکت‌هایی چون والت دیزنی و پیکسار،
ابرکامپیوترهای سنگینی برای این کار دارند و بودجه‌های سنگینی برای این امر اختصاص
داده‌اند و برای ساخت یک انیمیشن، 400 میلیون دلار هزینه می‌کنند و یک الی دو
میلیارد دلار فروش نصیبشان می‌شود. همین 5 دقیقه فیلم "شب تولد" حدود
200 میلیون تومان هزینه داشته ولی برای مدیری که ارزش کار انیمیشن را درک نکند،
شاید این مقدار نیارزد."
با وجود همه این سختی‌ها، فیلم "شب تولدش" اینک
در سرتاسر جهان، در جشنواره‌های مطرح بین‌المللی شرکت داشته و در چندین جشنواره از
جمله در دو جشنواره یونان، جشنواره ایرانیان آمریکا، هند و آفریقا نامزد شده و
امید به درخشش نام محیطی به عنوان هنرمندی از استان زنجان وجود دارد که با دستان
خالی ولی ذهنی پر از ایده شروع کرده و علی‌رغم تمام بی‌مهرها و حمایت نکردن‌ها،
بی‌هیاهو به کار خود ادامه می‌دهد.
#انیمیشن، فرشاد مجیطی، شب تولدش