پایگاه خبری صدای زنجان- ایران کشوری‌ست که مردمانش مدت‌هاست کمرشان زیربار تورم و گرانی خم شده است و مردمش سال‌هاست در پایین‌ترین اندازه شاخص رفاه در دنیا قرار دارند و نمودار فلاکت‌شان روزبه‌روز بدتر می‌شود.

بسیاری از اقشار متوسط جامعه برای داشتن سرپناه به حاشیه شهر‌ها پناه برده‌اند و حاشیه‌نشین‌ها نیز بی‌خانمان شده‌اند. گرانی سر به فلک کشیده و کالایی را پیدا نمی‌کنید که در چند ماه گذشته چند برابر نشده باشد. در ایران لبخند را به دشواری می‌توانید برروی صورت مردم در هوای آلوده شهر‌ها بیابید. از نبود آب و خاک و وضعیت بد محیط زیست که سخنی نگوییم بهتر است، اما در چنین وضعیتی دولت به‌دنبال افزایش جمعیت کشور است و برای این کار هم دست به اعمال سیاست‌های تشویقی ناکارآمد و کارشناسی‌نشده زده است.

جالب اینجاست که در این وضعیت آشفته اقتصادی، مجلس ۱۹ هزار میلیارد تومان برای بحث افزایش جمعیت مصوب کرده است! در این زمینه محمدحسن آصفری، نماینده اراک، خنداب و کمیجان در مجلس گفته است: «با توجه به مصوبه‌ای که مجلس به عنوان طرح تعالی جمعیت و خانواده مورد تصویب قرار داده ۱۹ هزار میلیارد تومان در این حوزه مصوب شده که امیدواریم این مهم هم اجرایی شود.»

اما ظاهرا دولت و مجلس متوجه نیستند اگر وضعیت معیشتی مردم حل نشود با هزار و یک قانون هم نمی‌توان مردم را به فرزندآوری تشویق کرد. دولت و مجلس اصولگرا گمان می‌کنند جوانان امروز را که دچار دغدغه‌های فراوانی از جمله نداشتن کار و آینده روشن هستند را می‌توان با وام ازدواج و مسکن به سمت ازدواج و داشتن فرزند هدایت کرد.

علی پژهان، جمعیت‌شناس در مورد این مصوبه مجلس و اینکه این قانون تا چه اندازه می‌تواند در روند فرزندآوری مردم تاثیر بگذارد، می‌گوید: در این زمینه شاید بهتر باشد به تجربه دیگر کشور‌ها اشاره کنم؛ برای نمونه در کشور‌های فرانسه و آلمان سیاست‌های تشویقی فرزندآوری با وجود اقتصاد پایدار و نبود تورم بیش‌ از ۱۵ درصد کارایی نداشته است و به همین دلیل است که در‌های مهاجرت به‌سوی دیگر مردم دنیا را گشوده‌اند.

او ادامه می‌دهد: ممکن است قوانین تسهیل‌کننده باشند، اما ما باید بدانیم هیچ‌گاه قوانین به‌تنهایی نمی‌توانند منجر و منتج به چیزی شوند و این موضوع درباره فرزندآوری هم وجود دارد.

این جمعیت‌شناس تصریح می‌کند: از آن‌جایی‌که دولت تاکنون قول‌های فراوان داده و به آن‌ها عمل نکرده و در واقع بدعهدی و پیمان‌شکنی کرده است بنابراین مردم به سخنان و قوانین، توجه چندانی نشان نمی‌دهند. ازسوی دیگر همان‌گونه‌که گفتم در کشور‌هایی مانند آلمان و فرانسه با وضعیت اقتصادی پایدار در خوش‌بینانه‌ترین حالت این‌گونه سیاست‌ها نتیجه چندانی نداده است پس دولت‌مردان نباید به اعمال قوانینی این‌چنینی دل‌خوش و خوش‌بین باشند.

در کشور گمان می‌کنیم با اعمال قانون می‌توان کار‌هایی را پیش برد اگرچه در برخی مواقع قوانین می‌توانند کارایی داشته باشند، اما فراموش نکنید هنگامی قوانین می‌توانند در راستا و سمت‌و‌سوی درست حرکت کنند و مردم را با خود همراه کنند که زیرساخت‌های آن در کشور فراهم باشد.

فرزندآوری بحثی نگرشی‌ست

پژهان ادامه می‌دهد: نباید فراموش کرد بحث فرزندآوری تنها یک بحث اقتصادی نیست بلکه عوامل گوناگونی در آن دخیلند. فرزندآوری و این‌که امروز مردم دنیا به این موضوع مانند گذشته توجه نمی‌کنند این است که دنیا وارد مدرنیته شده است و نداشتن فرزند هم محصول همین برهه است. محصول مدرنیته فردگرایی‌ست، بنابراین در چنین وضعیتی رفتن به‌سوی فرزندآوری و تشویق مردم به داشتن فرزند دشوار است و نیازمند کار و برنامه‌ریزی همه‌سویه و کارشناسی‌ست.

اقتصاد، عاملی برای نداشتن فرزند

او توضیح می‌دهد: اگرچه ممکن است برخی از اقشار فقیر در دنیا از این سیاست‌ها استقبال کنند، اما از دید من این سیاست‌ها در کشور ما به‌گونه‌ای نبوده است که برخاسته از وضعیت کشور و نگرش و خواست مردم باشد بلکه همواره از بالا به پایین و به شکلی آمرانه وجود داشته است، سیاست‌هایی که هرگز پاسخ نخواهد داد. این‌گونه سیاست‌ها باید اقناعی و استدلالی باشد اگر به این شکل باشد و البته زیرساخت‌های فرهنگی و اقتصادی کشور هم روبه بهبود باشد به‌گونه‌ای که مردم به داشتن آینده‌ای بهتر امیدوار شوند شاید پاسخ دهد و البته آن هم نه در حد سه بچه چراکه در دنیای امروز به دلیل فردیت‌گرایی افراد خواهان فرزندان زیاد نیستند چراکه می‌خواهند فردیت و دنیای خود را هم داشته باشند و آن را حفظ کنند.

امنیت اقتصادی و اجتماعی لازمه فرزندآوری

این استاد دانشگاه در ادامه و در مورد این قانون و بودجه‌ای که برای آن درنظر گرفته شده است می‌گوید: از دید من هر اندازه برای این موضوع بودجه درنظرگرفته شود باز هم کم است، اما این در وضعیتی‌ست که تمامی زیرساخت‌های آن اعم از فرهنگی و اقتصادی در جامعه فراهم باشد. هنگامی‌که جوانی، شغل و آینده مناسب داشته باشد و مدام در فکر مهاجرت نباشد و بداند در کشوری که زندگی می‌کند به او و جایگاهش اهمیت داده می‌شود حتی در همین دنیای فردگرا هم بچه‌دار خواهد شد. سیاست‌های تشویقی تنها نباید شامل تمرکز بر روی فرزندآوری باشد؛ ما باید بر روی اشتغال‌زایی کار و جوانان را به ماندن در کشور و فعالیت در جامعه تشویق کنیم و به جای دادن ماهی، به آن‌ها ماهی‌گیری بیاموزیم. تا هنگامی‌که در کشور شاهد به‌وجودآمدن امنیت اقتصادی و اجتماعی نباشیم هرگز مردم به سمت فرزندآوری نخواهند رفت. اگر چنین وضعیتی رخ داد ۱۹ هزار میلیارد تومان بسیار هم اندک خواهد بود.

پژهان مشکل را دولت‌مردانی می‌داند که کار و مسئولیت خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند و در این زمینه می‌گوید: این‌که ما فکر کنیم جمعیت و افزایش یا کاهش آن دردی از ما دوا می‌کند اشتباه است. ما باید بتوانیم مدیریت جمعیت درستی داشته باشیم و آن را اعمال کنیم. ما باید بتوانیم برای افراد گوناگون جامعه برنامه‌ریزی‌های جداگانه و دقیق داشته باشیم برای نمونه ما باید بدانیم چه شماری از جوانان ما امسال از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند و چه شماری وارد مدرسه می‌شوند و برای هر یک برنامه خاص و مدونی داشته باشیم اما شوربختانه امروز در کشور ما چنین چیزی نیست و جمعیت به حال خود رها شده است. برنامه‌ریزی با جمعیت عجین‌ شده است. شما برای یک مهمانی ساده یا یک عروسی شمار مهمانان و خواست و علایق آن‌ها را درنظر می‌گیرید؛ چگونه می‌شود که این کار را برای جامعه انجام نداد؟

این استاد دانشگاه در پایان می‌گوید: دولتمردان، مسئول این کشور و مردمند؛ ما نمی‌توانیم هر روز به آن‌ها نان و پیاز دهیم. به باور من اگر جمعیت تهران را نصف هم کنیم تمامی این مشکلاتی که امروز اعم از ترافیک و صف و هزاران مسئله دیگر وجود دارد، حل نخواهد شد چراکه مشکل ما در کشور مدیریت است. از دید من حتی مشکل آب را هم که مدام از آن می‌گویند با مدیریت و برنامه‌ریزی درست می‌توان حل کرد اما تا مادامی‌که وضعیت به همین شکل باشد و کشور با این سیستم اداره شود راه به جایی نخواهیم برد.

انتهای پیام/

منبع: رویداد 24