پایگاه خبری صدای زنجان- لیلا محمدی/ مجموعه مدیریت استان زنجان مهرماه امسال موضوع توقف توسعه شهرک تخصصی روی را تصویب کرد اما شهروندان و فعالان محیط‌زیست استان زنجان این اقدام را لازم اما کافی ندانسته و از مسئولان می‌خواهند تا صنایع را مجاب به رعایت اصول زیست‌محیطی کرده و آن‌ها را مکلف به خرید یا اجاره اراضی کشاورزی اطراف شهرک مذکور کنند تا دیگر محصولات کشاورزی این منطقه وارد بازار مصرف نشود! اما آن‌طور که برخی از مسئولان دولتی و فعالان محیط‌زیست مدعی هستند، گویا «موانع حقوقی» و «کوتاهی برخی سازمان‌ها» اجازه پاسخ مشخص به مطالبه مردمی را نداده است! وگرنه بر اساس اظهارات منابع آگاه آلودگی خاک‌های اطراف شهرک قطعی است!

به دنبال پیگیری‌های مستمر شهروندان زنجانی، فعالان محیط‌زیست و هشدارهای پی‌درپی مسئولان قبلی و فعلی محیط‌زیست، بالاخره مجموعه مدیریت استان 21 مهرماه سال 1401 با حضور استاندار زنجان، مصوبه‌ای با عنوان «جلوگیری از توسعه شهرک تخصصی روی» صادر کرد که طبق آن مقابله با هرگونه توسعه در این شهرک قانونی است!

البته محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان می‌گوید این قانون لازم‌الاجرا است مگر اینکه فعالیت‌هایی که در واحدهای موجود برای کاهش آلودگی‌های خود انجام دهند که این مهم عین اجرای ضوابط مدیریت پسماند است!

یافتیان معتقد است که این مهم حرکتی در راستای مواجه‌شدن با تهدیدات کمتر در رابطه با فعالیت شهرک تخصصی روی می‌‌تواند باشد.

اما تعدادی از فعالان محیط‌زیست استان زنجآن‌که همین تصمیم را گامی مثبت در حمایت از سلامتی انسان و طبیعت می‌دانند، معتقدند مسئولان باید در وهله نخست باید تکلیف 9.2 میلیون تن پسماند انباشته‌شده مربوط به سال‌های گذشته این شهرک را مشخص کنند! چراکه اهمیت آن حتی بیشتر از تصمیم اخیر مجموعه مدیریت استان در خصوص ممنوعیت توسعه شهرک تخصصی روی است!

بلاتکلیفی 40 ساله، 9.2 میلیون تن پسماند روی!

موضوع «مدیریت 9.2 میلیون تن پسماند روی» شهرک تخصصی روی ازجمله موارد مهمی است که تا به امروز باگذشت نزدیک به 4 دهه هنوز حل‌نشده است.

هرچند محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان زنجان از نهایی شدن ارزش‌گذاری پسماندهای انباشت شده در شهرک روی و تعیین تکلیف آن‌ها خبر می‌دهد اما یکی از فعالان حوزه محیط‌زیست استان زنجان‌ که نامش نزد صدای زنجان محفوظ است، معتقد است که «اداره کل محیط‌زیست» و «شرکت خدماتی شهرک تخصصی روی» باید به علت عدم انجام‌وظیفه خود در قبال قانون و مردم به دادگاه معرفی شوند!

بعد از کش‌وقوس‌های فراوان در خصوص استقرار کیک روی واحدهای تولیدی شهرک تخصصی روی در نزدیکی زنجان، روستای سردهات بعد از روستای مرصع به‌عنوان نقطه نهایی مشخص شد. آن‌طور که گفته‌شده، مساحت لندفیل صنعتی این اراضی برابر با 55 هکتار با ظرفیت نزدیک به 17 میلیون مترمکعب تا سال 1420 در نظر گرفته‌شده و مقرر است روزانه 5 هزار تن پسماند روی در این محل تخلیه و انباشت شود.

بااین‌حال تعدادی از فعالان محیط‌زیست زنجان مدعی‌اند که در سردهات «روند انتخاب لندفیل غیرقانونی بوده» و از طرفی «محل آن نیز به لحاظ فنی غلط است»! اگر مسئولان این اظهارات ما را قبول ندارند در مقابل رسانه‌ها و اذهان عمومی، جلسه مناظره تشکیل دهند.

بنا به اظهارات محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان ممکن است پسماند از محل شهرک روی جابجا نشوند چراکه شاید این امکان وجود داشته باشد که در شهرک نگهداری شوند.

او به صدای زنجان می‌گوید که پسماند می‌تواند در شهرک مورداستفاده قرار گیرند چراکه جابجایی آن می‌تواند مشکلاتی ایجاد کرده ازاین‌رو ترجیح ما این است که خدشه‌ای به محیط‌زیست وارد نشود. تلاش می‌کنیم بخشی از 9 میلیون تن، فرآوری شود و مابقی آن نیز که شبیه خاک است به شرکت بهین فر آور تحویل شود تا به منطقه «سردهات» منتقل شود.

یافتیان در پاسخ به ابهامات وارده نسبت به محل در نظر گرفته‌شده برای انتقال پسماندهای روی (پسماندهای انباشت شده مربوط به سال‌های گذشته) به سردهات خطاب به منتقدان می‌گوید: در زمان تصمیم‌گیری در خصوص محل، بنده سمتی در محیط‌زیست نداشتم و نظری ندارم اما آیا محلی بهتر از آن بود؟ لندفیل «سردهات» و رعایت اصول زیست‌محیطی بر اساس بررسی‌هایی که از محل داشته‌ایم به‌خوبی پیش می‌رود و مشکلی ندارد! دوستانی که تصمیمی برای انتقال پسماندهای روی (9.2 میلیون تن) اتخاذ کرده‌اند قطعاً تمامی جوانب را در نظر گرفته‌اند!

اما یکی از فعالان محیط‌زیست زنجان نیز بابیان اینکه این اظهارات مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان یکی از فرضیات جدی مطروحه است و ما نیز همواره آن را مطرح کرده‌ایم، اضافه می‌کند: الگوی مدیریت پسماند یکی از فرضیه‌ها است و باید مطالعه مربوطه در این خصوص طبق قانون نیز انجام شود! متأسفانه ایده‌ای که در جلسات مسئولان مطرح می‌شود بلافاصله تبدیل به تصمیم می‌شود که درست نیست! اگر کار درست انجام می‌شد ظرف یک الی 2 سال مطالعه انجام و تصمیم نهایی نیز اتخاذ می‌شد اما از سال 97 بارها گفته‌ایم باید روند قانونی در خصوص تصمیمات مربوط به تعیین تکلیف پسماند طی شود اما پس از 4 سال در مرحله تصمیم‌های بی‌حساب‌وکتاب هستیم! تیم قبلی محیط‌زیست می‌گفت باید پسماند به سردهات منتقل شود، تیم فعلی می‌گوید بهتر است منتقل نشود و در محل خود مدیریت شود، ما نیز می‌گوییم هیچ‌کدام بدون مطالعه نمی‌تواند اطمینان‌بخش باشد!

او می‌گوید: آیا مسئولان حاضرند که در این مناظره مقابل منتقدان ایستاده و به ابهامات پاسخ دهند؟ مسئولان باید بگویند که آیا قبل از انتخاب سردهات، مطالعاتی داشته‌اند؟ مطمئن باشید اگر چنین مطالعاتی صورت می‌گرفت قطعاً منطقه سردهات نخستین گزینه‌ای بود که برای مدیریت پسماند رد می‌شد! ما مستنداتی داریم که ادعاهایمان را ثابت می‌کند!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان نیز بابیان اینکه در خصوص «لندفیل» سردهات نظر خاصی ندارم چراکه در آن زمان هیچ سمتی نداشته‌ام، عنوان می‌کند: دوستان بر مبنای مستندات بیاورند تا حرف بزنیم! پیشنهاد‌هایی هم که دارند، اعلام کنند.

آلودگی‌های مسیل خروجی بعد از تصفیه‌خانه!

موضوع «آلودگی‌های مسیل خروجی بعد از تصفیه‌خانه» ازجمله ایرادات وارده به فعالیت شهرک تخصصی روی زنجان است که به‌زعم بسیاری از فعالان محیط‌زیست استان زنجان از سوی کارشناسان محیط‌زیست به‌دقت رصد نشده است.

اما محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان با رد این مطلب می‌گوید، «پایش مستمر و دائم واحدهای صنعتی مستقر در شهرک روی» برای برخورد سریع قانونی با واحدهای متخلف نکته مهم در خصوص این شهرک عنوان کرده و می‌گوید: از سوی دیگر بحث «انتقال صنایع روی مستقر در شهرک تخصصی روی زنجان» را طبق استانداردهای محیط‌زیست را به جد پیگیری می‌کنیم، البته تحقق این مهم نیازمند زمان است. اما مجموعه آن به تحقق آن فکر کرده و در حال آماده‌سازی پیش‌درآمدهای موردنیاز است.

درست است که «تصفیه‌خانه شهرک تخصصی روی» ازجمله موارد مورد تأکید اداره کل حفاظت محیط‌زیست بوده اما ظاهراً فقط تصفیه‌خانه مربوط به فلزات سنگین مورد تائید کارشناسان و بازرسان محیط‌زیست است و همچنان خروجی آن‌که حاوی مقدار زیادی کلر است مورد تائید محیط‌زیست نیست!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان با تائید این مطلب به صدای زنجان می‌گوید که ما به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانیم آب حاصل از تصفیه را بپذیریم! چراکه حاوی «کلر» بسیار بالایی است! البته در این رابطه با شرکت خدماتی شهرک تخصصی روی رایزنی‌هایی می‌کنیم. به شهروندان عزیز زنجانی هم اطمینان می‌دهیم که روند رو به بهبود است.

یافتیان اضافه می‌کند: فعالیت شهرک برای یک یا دو روز اخیر نیست برای حدود 35 سال پیش است! اما تصفیه‌خانه آن کمتر از یک سال است که فعال‌شده است!

هدایت فاضلاب شهرک تخصصی روی به حاشیه شهر زنجان!

گفتنی است که اواخر تابستان امسال بود که خروج پساب از شهرک روی که حاوی مقدار بالای سولفات (نمک اسیدسولفوریک) رسانه‌ای شده و اظهارات ضدونقیض در خصوص منشأ این آلودگی بالا گرفت!

هرچند مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان ‌که ظاهراً شهرک روی را مقصر می‌دانست، با اشاره به برخی مطلب مطرح‌شده در مورد کلر شویی در واحدهای فرآوری روی، گفت: کلر شویی فرآیندی برای جداسازی روی از برخی منابع حاوی این فلز است. یون کلرید وقتی وارد آب شود آب‌نمک ایجاد می‌کند اما زمانی که غلظت آن بالا رود، تبدیل به آب‌شور مثل دریا می‌شود اگر این آب وارد محیط‌زیست شود، ممکن است شوره‌زار ایجاد کند.

او به صدای زنجان گفت که پس از صدور اخطاریه‌های متعدد، برای شرکت خدماتی شهرک روی زنجان در مراجع قانونی پرونده تشکیل خواهیم داد!

اما باگذشت بیش از 2 ماه شنیده‌ها حاکی از عدم معرفی شرکت خدماتی شهرک روی زنجان به مرجع قانونی است!

یک منبع آگاه در دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به آلودگی پساب خروجی این شهرک به صدای زنجان می‌گوید: فاضلاب به حاشیه شهر هدایت می‌شود! ما از محیط‌زیست استان زنجان درخواست داریم تا مسئولان مربوطه را به دادگاه معرفی کند تا مشخص شود منشأ آلودگی کدام‌یک از کارخانه‌های مستقر در شهرک تخصصی روی است!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان نیز در رابطه با تأکید بر اینکه پرونده مربوطه اصلاً به دادگاه نرفت، توضیح می‌دهد که مستندات حفاظت محیط‌زیست در رابطه کافی نبود!»

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه «آیا عدم همکاری دو شرکت مرتبط با شهرک تخصصی با اداره محیط‌زیست و قابل‌تفکیک نبودن وظایف آن‌ها نمی‌تواند عاملی برای عدم جمع‌آوری مستندات متقن اداره شما باشد» به صدای زنجان می‌گوید: شرکت خدماتی شهرک تخصصی روی و بهین‌فرآور مسئولیت‌های منسجمی نداشتند، و واحدی نبود که مشخصاً در قبال ورودی و خروجی مواد اولیه و محصولات پاسخ دهد که با پیگیری محیط‌زیست این مهم مشخص شد! در حال حاضر شرکت بهین‌فرآور با شرکت خصوصی حفاظتی قرارداد بسته که مجوزهای قانونی آن نیز اخذشده است.

یافتیان همچنین از نصب دوربین‌های نظارتی در اطراف شهرک تخصصی روی باهدف شناسایی منشأ کلر حاوی مقدار بالای سولفات (نمک اسیدسولفوریک) خبر داده و می‌گوید: مسدودسازی کلیه مسیرهای غیررسمی شهرک ازجمله اقدامات محیط‌زیست استان زنجان باهدف فعالیت قانونی هم‌راستا با ضوابط زیست‌محیطی است.

وی بابیان اینکه مسائل اقتصادی و اشتغال نیز در سیاست‌ها دخیل است، تأکید می‌کند: درهرصورت باید به سمت استانداردسازی صنایع پیش برویم که البته رعایت این حداقل‌ها نیز کار ساده‌ای نیست و اکنون شاهد هستیم صنایع نیز خود را مکلف به رعایت استانداردهای زیست‌محیطی می‌دانند و این موضوع امیدوارکننده است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان در مورد اظهارات مردم در خصوص مشاهده توده‌های دود تصریح می‌کند: فرآیند تولید در صنایعی مثل سیمان و فولاد به نحوی است که کوره‌های آن‌ها باید به‌طور مداوم روشن باشد، وقتی در کوره تغذیه انجام می‌شود، دما به‌سرعت بالا می‌رود و حجم خوراکی که وارد مخزن شده، دارای رطوبت است که با افزایش ناگهانی دما، حجم بزرگی از آب بخار می‌شود که می‌تواند مواد دیگری نیز به همراه داشته باشد اما درمجموع آلوده‌کننده نیست چراکه بخش قابل‌توجهی از آن را بخارآب تشکیل می‌دهد.

تائید آلودگی خاک اطراف شهرک تخصصی روی زنجان تا شعاع 5 کیلومتری!

سالیان سال است که کشاورزان زنجانی در اراضی اطراف شهرک تخصصی روی اقدام به کشت محصولات کشاورزی ازجمله گوجه‌فرنگی کرده و محصولات خود را وارد بازار مصرف می‌کنند این در حالی است که جهاد کشاورزی و دانشگاه علوم پزشکی با توجه به داده‌ها و نتایج بررسی‌های خود خبر از قطعی بودن آلودگی‌های خاک و درنهایت محصولات کشاورزی می‌دهند!

بااین‌وجود هنوز هیچ ارگانی مانع از کشت محصولات کشاورزی در اطراف شهرک تخصصی روی نشده است.

برخی منابع آگاه می‌گویند تاکنون نتوانسته‌اند صنایع را مجاب کنند که در ازای خرید یا اجاره زمین‌ها از کشاورزان، مانع کشت محصولات شوند!

یک منبع آگاه در دانشگاه علوم پزشکی زنجان نیز با اشاره به وجود زمین‌های کشاورزی در حاشیه شهرک تخصصی روی عنوان می‌کند: شهرک تخصصی روی تا شعاع 5 کیلومتری آلودگی دارد، صاحبان این صنعت و متولیان امر باید مباحث آلودگی را یک‌جا تمام کنند! آن‌ها باید با کشاورزان منطقه توافق کرده و اراضی آن‌ها را هرساله اجاره کنند یا چند درصد از سود حاصل از فعالیت خود را (حدود 2 درصد) به کشاورزان پرداخت کنند! ما این پیشنهادها را ارائه کرده‌ایم و طبق قانون نمی‌توانیم راسا خودمان وارد عمل شویم، جهاد کشاورزی باید صنایع را مجبور به اجاره یا خرید زمین‌های کشاورزی از کشاورزان کند! امیدواریم مدیریت ارشد استان این موضوع را با جدیت پیگیری کند!

منبع آگاه در دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به آلودگی خاک اراضی اطراف شهرک تخصصی روی و سایر واحدهای مشابه بر اساس آنالیزهای صورت گرفته یادآور می‌شود: مهرماه سال 1400 نتایج به‌دست‌آمده را در کارگروه امنیت غذایی مطرح کردیم، با توجه به اهمیت موضوع، مراتب در شورای تأمین نیز مطرح شد، نتایج آلودگی آن‌چنان بود که جهاد کشاورزی هم آن را تائید کرد و مقرر شد از اراضی کشاورزی مجاور این کارخانه، به‌هیچ‌عنوان برداشت محصول صورت نگیرد!

«پس‌ازاین جلسه، بارها با ارسال نامه محرمانه به شورای تأمین خواستار اعلام نتایج نهایی شدیم اما تنها جوابی که داده شد این بود که «شما کار خودتان را بکنید! جلسه را تشکیل و اعلام‌جرم کنید!» متأسفانه پس از گذشت یک سال از پیگیری‌های انجام‌شده در خصوص آلودگی‌های مذکور نتیجه‌ای نگرفته‌ایم و از قضایا اطلاعی نداریم!»

این منبع ضمن تأکید بر لزوم ورود سازمان جهاد کشاورزی و پیگیری برای اجاره یا خرید اراضی کشاورزی توسط صاحب کارخانه از کشاورزان منطقه صراحتاً اعلام می‌کند که آلودگی‌های عناصر سنگین نظیر روی (ناشی از فعالیت شهرک تخصصی روی) باید مدیریت شود چراکه مسبب آلودگی شرکت صنعتی مذکور است و نباید کشاورز تاوان آن را بدهد!

وی در پاسخ به سؤال صدای زنجان مبنی بر اینکه چرا باوجود سطح آلودگی‌ها و تأثیر مخرب آن بر محیط‌زیست و موجودات زنده ازجمله انسان، دانشگاه علوم پزشکی به‌عنوان مرجعی که در قبال سلامت جامعه و امنیت غذایی باید پاسخگو باشد، بر موضع خود مبنی بر پیگیری مصرانه موضوع پافشاری نکرده و نمی‌کند، تأکید می‌کند: متأسفانه از صنعت حمایت می‌کند به‌ویژه سال قبل که البته امسال این سطح حمایت تا حدودی کاهش‌یافته است و ما هم این وسط می‌مانیم! ما پیشنهادهای خود را مبنی بر اجاره زمین یا خرید اراضی کشاورزان از سوی صاحب کارخانه را داده‌ایم! ما باید چقدر تعقیب و گریز کنیم؟ به نظرم استاندار محترم با توجه به اهمیت موضوع باید در این خصوص اظهارنظر کرده و وارد عمل شود!

صنایع به نتایج نمونه‌برداری‌ها هم ایراد می‌گیرند!

یک منبع آگاه در سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان هم بابیان اینکه اگر علوم پزشکی احساس می‌کند که سلامت عمومی به خطر افتاده است اقدام کند، ابراز می‌کند: ما نمی‌خواهیم مردم را بیخودی نگران کنیم اما باید عرض کنم که آلودگی قطعی است! استاندار زنجان نیز با توسعه صنعتی که همراه با آلودگی باشد مخالف است!

او با تائید آلودگی ناشی از فعالیت شرکت تخصصی روی، اداره محیط‌زیست را مسئول بررسی و پیگیری عامل ایجادکننده آلودگی و از بین برنده آن دانسته و با تکرار اظهارات خود (18 آبان ماه در گفت‌وگو با صدای زنجان) اظهار می‌کند: وقتی نتیجه آلودگی را اعلام می‌کنیم، صنایع مربوطه به آن معترض بوده و می‌گویند باید آزمایشگاه مرجع نتیجه را اعلام کند تا بپذیرند! خب محیط‌زیست آزمایشگاه‌های مرجع را اعلام کند! ما هم می‌گوییم آلودگی در عرض یک الی 2 ماه از بین نمی‌رود! هر آزمایشگاهی باشد برود بررسی کند، اگر آلودگی نباشد خوشحال می‌شویم اما اگر آلودگی را آزمایشگاه مرجع مربوطه تائید کرد باید شرکت مربوطه آلودگی را طبق اصول اعلامی از بین ببرد!

به دنبال حساسیت عمومی نسبت به وضعیت زنجانرود و سلامتی آب و به‌ویژه خاک منطقه شاید مرور «قانون حفاظت از خاک» و تبیین وظایف ارگان‌ها خالی از لطف نباشد!

یک منبع آگاه در جهاد کشاورزی زنجان نیز به صدای زنجان می‌گوید: متولی خاک، محیط‌زیست است. ما نتایج حاصل از بررسی‌هایمان را به این ارگان داده‌ایم اما واحدهای صنعتی مسبب آلودگی ابهاماتی را وارد کرده و گفته‌اند که بررسی‌ها باید در آزمایشگاه مرجع صورت می‌گرفت!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان نیز با تائید اعتراض صنایع به نتایج بررسی‌های صورت گرفته در رابطه با فعالیت تأثیر فعالیت شهرک روی بر محیط اطراف عنوان می‌کند: شهرک تخصصی روی زنجان به نحوه نمونه‌برداری‌ها معترض بوده و معتقد است بر اساس استانداردها انجام‌نشده است. با این تفاسیر مباحث کارشناسی‌ صورت گرفته نیازمند بررسی است تا ببینیم این روند نمونه‌برداری نیازمند اصلاح است یا نه!

به گفته «یافتیان» دومین ایرادی که صنایع نسبت به نتایج نمونه‌برداری‌ها وارد می‌کنند این است که «نمونه‌برداری‌های انجام‌شده در حوزه گیاه و محصولات کشاورزی در آزمایشگاه صلاحیت‌دار انجام‌نشده است. سازمان جهاد کشاورزی دارای آزمایشگاه صلاحیت‌دار در حوزه آب‌وخاک است اما در حوزه گیاهان و محصولات کشاورزی فاقد این آزمایشگاه است که اظهارات صنایع قابل‌تأمل است!»

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان بابیان اینکه ما برای اثبات نتایج حاصل از نمونه‌برداری‌های صورت گرفته باید دارای مستندات دقیق و کاملی باشیم، عنوان می‌کند: تمامی تلاشمان را می‌کنیم تا با بررسی دقیق مباحث حقوقی موضوع، ظرف چند ماه آینده نتیجه را نهایی کنیم.

موانع حقوقی پیش پای محیط‌زیست و جهاد کشاورزی در قبال شهرک تخصصی روی؟

برخی از کارشناسان جهاد کشاورزی استان زنجان با استناد به قانون می‌گویند: در اجرای اصل 123 قانون اساسی جمهوری اسلامی به پیوست قانون حفاظت از خاک در جلسه علنی روز شنبه مورخ ۴ خردادماه 1398 مجلس تصویب و در تاریخ 12 خردادماه به تائید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 91/20704 مورخ 20 خردادماه سال 98 مجلس واصل‌شده است.

طبق ماده 8 این قانون، محیط‌زیست موظف است نسبت به پایش کمی و کیفی خاک کشور با اولویت اراضی زراعی و باغی در مقاطع زمانی مناسب که مستلزم حفظ حاصلخیزی و پایداری خاک باشد به‌صورت مستمر اقدام و تغییرات کمی و کیفی خاک را به‌صورت نقشه و آمار ارائه کند.

بر اساس ماده 11، محیط‌زیست مکلف به پایش خاک‌های آلوده، شناسایی مواد آلاینده خاک و اشخاص آلوده‌کننده آن و اعلام وقوع وضعیت اضطراری بر اساس حدود مجاز آلودگی خاک و آلاینده‌های ورودی به آن برای کاربری‌های مختلف خاک است.

از طرفی هم جهاد کشاورزی و هم محیط‌زیست طبق ماده 12 همین قانون، مکلف‌اند با همکاری دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط نسبت به تهیه و اجرای طرح بازسازی خاک در مناطق تخریب یافته و آلوده‌شده ناشی از حوادث طبیعی غیرمترقبه اقدام کنند، اقدامی که تا به امروز بنا به دلایلی زیاد جدی گرفته نشده است!

البته یک منبع آگاه در جهاد کشاورزی استان با تأکید بر اینکه تمامی اطلاعات در اختیار محیط‌زیست است و نتایج اولیه ما نشان می‌دهد که آلودگی وجود دارد، اضافه می‌کند: آلودگی هیچ‌وقت در عرض 2 ماه از بین نمی‌رود در رابطه با اصلاح و رفع آلودگی خاک و تعیین تکلیف اراضی باید دستگاه مربوطه که قانون مکلف کرده، وارد عمل شود!

اما محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان در واکنش به اظهارات برخی از ارگان‌ها که معتقدند آنالیزهای خود را در اختیار محیط‌زیست استان قرار داده‌اند و باید این مجموعه برای رفع آلودگی زنجانرود وارد عمل شود، به صدای زنجان می‌گوید: «من راجع به این اظهارنظرها تعجب می‌کنم، چه معنای دارد که دستگاه‌های اجرایی ما روحیه انداختن توپ به زمین ارگان‌های دیگر را در مواجهه با مسائل دارند! ما باید حل مشکلات آن‌هم به‌صورت جزیره‌ای را کنار بگذاریم! برخی تصور می‌کنند با یک نامه‌نگاری مسئولیت اجتماعی خود را اجرا کرده‌اند! به نظرم این اوج بی‌انصافی نسبت به مسائل شهر و استان است. محیط‌زیست در مرکزیت مسائل قرارگرفته و هر ارگانی که به دنبال سلب مسئولیت از خود است سعی دارد مسئولیت را به گردن محیط‌زیست بیندازد. همه دستگاه‌ها در قبال رفع آلودگی زنجانرود و ساماندهی این رودخانه سهیم هستند و کسانی که این اظهارات را به خبرنگاران اعلام می‌کنند از موضع ضعف صحبت می‌کنند!»

یافتیان در رابطه با مسئولیت‌های محیط‌زیست در قبال قانون حفاظت از خاک که تعدادی از ارگان‌ها به آن تأکید داشته و محیط‌زیست را مسئول اصلی در قبال رفع مشکلات آلودگی زنجانرود می‌دانند، عنوان می‌کند: «قبل از پرداختن به اصل مطلب باید این دوستان عرض کنم که اصلاً مرز سفید و سیاه در انجام وظایف نداریم! مگر می‌شود محیط‌زیست بگوید آلودگی داخل شهری به من ارتباطی ندارد و باید شهرداری وارد عمل شود و دهیاری‌ها نیز در قبال روستاها قبل از محیط‌زیست وظیفه‌دارند؟ لحن صحبت کردن یک سری از دوستان درست نیست و نباید تصور کنند فقط محیط‌زیست در قبال آلودگی مسئولیت دارد!»

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان نیز با تأکید بر اینکه «اصل آلودگی خاک در اطراف اراضی شهرک تخصصی روی به‌هیچ‌عنوان رد نمی‌شود» این را هم می‌گوید که «میزان» و «نوع» تأثیرگذاری آلودگی در هاله‌ای از ابهام است که باید به‌صورت دقیق بررسی شود.

در شرایطی که برخی از کارشناسان علوم پزشکی و فعالان محیط‌زیست بر لزوم خریداری یا اجاره اراضی کشاورزی اطراف صنایع ازجمله شهرک تخصصی روی زنجان تأکیددارند، یک منبع آگاه کشاورزی استان زنجان با پاسخی عجیب به صدای زنجان می‌گوید: با توجه به اینکه اراضی کشاورزی، خصوصی هستند، جهاد کشاورزی به‌عنوان مجموعه دولتی نمی‌تواند به موضوع ورود کند! کشاورزان می‌توانند در مراجع قضایی شکایت خود را پیگیری کنند!

محمدرضا یافتیان، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان در واکنش به این اظهارات می‌گوید: اگر مباحث حقوقی مطرح نبود، چرا جهاد کشاورزی شرایط عدم کشت محصول را در اطراف شهرک تخصصی روی مهیا نکرده است؟ چرا محصولات کشاورزی تولیدی این منطقه هنوز به فروش می‌رسد؟ مشخص است که جهاد کشاورزی نیز در این زمینه به مشکل حقوقی خورده است که تاکنون نتوانسته است اقدامی کند! محیط‌زیست نیز در قبال آلودگی خاک در صورت «محرز شدن»، فقط می‌تواند واحد یا واحدهای مربوطه را جریمه کند و اصلاح خاک نیز اتفاق بیفتد!

انتهای پیام/