زهره میرعیسی‌خانی- «پیک نوروزی» یکی از رویکردهای وزارت آموزش و پرورش از سالیان دور است، که به اذعان کارشناسان،همواره با استرس روانی دانش آموزان همراه بوده و گاه انجام آن به دقایق پایانی تعطیلات نوروزی کشیده شده است.

اما در رویکرد جدید وزارت آموزش و پرورش مقرر شده، هیچ گونه تکلیف مدرسه یا پیک نوروزی توزیع نشود و به جای آن دانش آموزان توان خود را در داستان نویسی، داستان‌خوانی و داستان‌گویی محک بزنند، پای قصه مادر بزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها بنشینند و یا مشاهدات و احساس خود را در موضوعات مختلف در ایام نوروز به نگارش در آورند.

هدف از اتخاذ چنین رویکردی آشنا ساختن کودکان با کتاب، رفع فرآیند چالشی و فرسایشی گریبان‌گیر دانش‌آموزان و والدین و ایجاد زمینه یادگیری بیشتر با تکیه بر نشاط در ایام خوش نوروز است.

 در این خصوص معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان با اشاره به اینکه تکالیف نوروزی یا پیک نوروزی چندین سال است در مدارس زنجان وجود ندارد، گفت: به طور کلی فعالیت‌های دیگری در این زمینه در سال‌های گذشته وجود داشت که امسال صرفا ما طرحی را با نام «عید و داستان» اجرا خواهیم کرد.

اصغر بیات ادامه داد: به جز طرح «عید و داستان» هیچ تکلیفی توسط معلمان و مدارس و مدیران به دانش آموزان داده نخواهد شد و طرح عید و داستان شامل سه بخش مجزا و مستقل است که هر یک از دانش‌آموزان می‌توانند به دلخواه هر یک از این فعالیت‌ها را انتخاب کند.

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان افزود: یکی از این اشکال و بخش‌ها داستان‌خوانی است و دیگری داستان نویسی و سومی داستان گویی است که در شکل اول این طرح، دانش آموز دوره ابتدایی آزادی عمل دارد که کتابی را بر اساس علایق و سلایق خود و بدون تحمیل معلمان و والدین یک کتابی را انتخاب کند و آن را مطالعه کند و خلاصه‌ای از آن را با دست خط خود بنویسد و این خلاصه کتاب گزارش فعالیت‌های دانش‌آموز در طول تعطیلات تابستانی می‌شود.

بیات خاطرنشان کرد: شکل دوم این طرح که عبارت از داستان نویسی است در این قسمت نیز موضوع انتخابی برای داستان به دلخواه دانش‌آموز است و تحمیلی در این زمینه وجود نخواهد داشت و داستانی را با دست خودش می‌نویسد و آن داستان را می‌تواند به عنوان یک گزارش ارائه بدهد و در کنار آن می‌تواند برای داستان خود تصویر و طراحی داشته باشد که طراحی و تصویر نیز به دلخواه دانش‌آموز است و هیچ اجباری در این زمینه وجود ندارد.

این مسئول با اشاره به اینکه شکل سوم این طرح داستان‌گویی است، گفت: در این قسمت دانش‌آموز یا بر اساس تخیل خود و یا از روی متن حوادث داستان را روایت می‌کند و صدای خودش را ضبط می‌کند که به عنوان تکلیف دانش آموز محسوب می‌شود این شکل از فعالیت‌ها قابلیت پخش برای سایر افراد هم وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: دانش‌آموز این شکل را به عنوان گزارش نهایی انتخاب می‌کند و به عنوان تکیف تعطیلات عید در کلاس ارائه می‌دهد و مدارس هم نمایشگاهی را از فعالیت‌های همه دانش آموزان برای نمایش عمومی و اولیا ترتیب خواهند داد.

وی با اشاره به اینکه طرح «عید و داستان» اهدافی را دنبال می‌کند، گفت:از جمله اهداف این طرح انس دانش‌آموز با کتاب است چرا که وقتی دانش‌آموزی کتابی را انتخاب می‌کند ومطالعه می‌کند و روایت می‌کند ویا می‌نویسد زمینه برای ترویج کتاب‌خوانی در بین دانش‌آموزان ایجاد می‌شود و مهارت‌های کلامی و گفتاری کودکان از طریق این طرح تقویت می‌شود وخلاقیت کودک در تولید داستان، خلاصه نویسی و قصه گویی افزایش می‌یابد و مهارت‌های نوشتاری کودکان نیز از طریق این طرح تقویت می‌شود. این موارد بخشی از اهدافی است که این طرح دنبال می‌کند و قطعا هم موجب ارتقای دانش آموزان در این زمینه خواهد بود.

معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان افزود: با انجام این فعالیت‌ها، مهارت دانش‌آموزان شکوفا می‌شود و به طور قطع آموزش و پرورش در جهت شناسایی افراد مستعد اقدام خواهد کرد و زمانی که فعالیت دانش‌آموزان نه از منظر مقایسه و رقابت بررسی شود و استعدادهای برتر این دانش‌آموزان شناسایی شوند قطعا می‌توان در زمینه تقویت این استعداد‌ها گام برداشت و در حوزه نوشتن و مهارت‌های گفتاری آنها گام بردارد و سخنوران و نویسندگان خوبی را در این زمینه تربیت کرد.

وی با اشاره به اینکه فرآیند هدایت این دانش آموزان در طول سال تحصیلی صورت می‌گیرد،ادامه داد: بخشی از این فعالیت‌ها ناظر بر شناسایی فعالیت‌های دانش‌آموزان در حوزه نویسندگی است و ایجاد زمینه‌های بهبود این مهارت‌ها در کودکان است که امید است در قالب این طرح بتوان بخشی از آن را محقق کرد.

در پایان به نظر می‌رسد برای این که از آسیب‌های احتمالی آموزشی جلوگیری شود، باید از چهار نوع تکالیف دانش‌آموزی که عبارتند از تکالیف تمرینی، آمادگی و آماده‌سازی، بسطی و امتدادی و خلاقیتی استفاده کرد که در این زمینه تکالیف خلاقیتی می‌تواند از چنان جذابیتی برخوردار باشد که علاوه بر ایجاد انگیزه و شوق یادگیری در پرورش خلاقیت بچه‌ها نیز اثرگذار باشد نه این که حس اجبار در انجام تکالیف به آنان دست دهد ضمن اینکه در تکالیف خلاقیتی، مفاهیم و مهارت‌های کسب شده در کلاس با هم ترکیب می‌شود و در راه‌های متفاوت به کار بسته می‌شود. در این نوع تکالیف قدرت ابتکار، خلاقیت و قدرت تخیل و خود راهبردی در شاگردان پرورش داده می‌شود؛ با فراهم آوردن تکالیف مختلف می‌توان موجبات تثبیت و آماده‌سازی و تداوم و خلق مفاهیم و مهارت‌ها را در فرآیند تعلیم و تربیت ایجاد نمود. از همین رو به نظر می‌رسد دستور‌العمل جدید وزیر آموزش و پرورش که نوید ممنوعیت پیک نوروزی و جایگزینی آن با داستان‌خوانی، داستان‌گویی و داستان‌نویسی به ادارات آموزش و پرورش استان‌ها و شهرستان‌های تابعه را داشته‌اند، این موضوع می‌تواند گامی موثر در پرورش خلاقیت و قوه تخیل و کسب مهارت‌های زندگی با نظر موافق در جهت تقویت تکالیف خلاقیتی باشد.