زهره میرعیسیخانی – نمایش خیمه شب بازی مروت
نامه پهلوی از 8 تا 18 اسفند ماه در پلاتوی ماندگار فرهنگسرای امام خمینی (ره) به روی
صحنه میرود.
بهزاد امیری، کارگردان این نمایش با اشاره
به اینکه خیمه شب بازی یک قدمت هزار ساله در تئاتر ایران دارد، گفت: با توجه به اینکه
تخصصم در زمینه نمایشهای آیینی و سنتی به ویژه «سیاه بازی» است و بیشتر در این زمینه
کار و فعالیت داشتهام و ده سال در تهران با اساتید بزرگوار کار کردم و آموخته ام و
از همین رو نمایش خیمه شب بازی را برای اولین بار در استان زنجان به روی صحنه میبرم.
وی با اشاره به اینکه پیش از ما کسانی بودهاند
که در زمینه «سیاه بازی» در استان کار میکردند، اظهار کرد: این گروهها به صورت حرفهای
به این موضوع نگاه نکرده بودند و خود به این موضوع اشاره داشتهاند در حالیکه ما سعی کردهایم به صورت تخصصی این موضوع را دنبال
کنیم و هدف بعدی ما این است که «خیمه شب بازی» در استان زنجان راه بیفتد که پایه گذار
این قضیه خودم خواهم بود.
این کارگردان با اشاره به اینکه خود را یک
هنرجوی تئاتر میدانم، گفت: هنر یک دریای وسیعی است که هر کسی نمیتواند در آن به مقام
استادی برسد مگر اینکه بخش زیادی از عمر خود را صرف آن کرده باشد.
وی با اشاره به اینکه خیمه شب بازی مروت نامه
پهلوانی نمایشی است که توسط مهدی صفاری نژاد از نویسندگان نمایشنامههای آیینی و سنتی،
نوشته شده است، گفت: این نمایش زیر نظر گروه «ساخت» به مدیریت محمود عربخانی با اهداف
تربیت و آشنایی با اخلاق نیکو در زندگی روزمره و خلاقیت و بالابردن سطح فرهنگ فردی
و اجتماعی و یاری رساندن به افراد نیازمند و آشنایی مخاطب با نمایشهای ایرانی و آموزش
احترام به حقوق دیگران و قضاوت نکردن آماده اجرا شده است.
این کارگردان خاطرنشان کرد: این کار با همکاری
انجمن هنرهای نمایشی و کانون نمایشهای آیینی و سنتی کل کشور آماده شده است که از
12 تا 22 بهمن در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اجرا شد و محوریت نمایش با کاراکترهای
اصلی مبارک، نازی، پهلوان، غول و مرشد است و به نوعی بابای خیمه به او گفته میشود و کلیه کاراکترها
در این نمایش ارتباط تنگاتنگ و نزدیکی با مخاطب برقرار می کنند و مخاطب خود را جای
تک تک کاراکترها قرار میدهد و با کاراکترها یکی میشود و با ایجاد فضای درک بیشتر
کاراکترها به آموزش مخاطب کمک شایانی میکند. ضمن اینکه شاد و مفرح بودن این نمایش
برای مخاطب جذاب است و از جمله ویژگیهای این نمایش به چالش کشیدن مخاطب است که در
پایان تماشاگر با روحیه شاد و یادگیری موارد مذکور سالن را ترک کند.
وی افزود: طی این نمایش مخاطب با عروسکها
و کاراکترهای نمایش ایرانی خیمه شب بازی آشنا میشود و با« مبارک» و چرایی اینکه لباس
قرمز پوشیده است و صورتی سیاه دارد، قهرمان داستان است، آشنا میشود که در این نمایش
ساخت عروسک و خیمه و آموزش عروسک گردانی به بازیگران همه بر عهده خود من بود و حتی
شعرهای نمایش را بیشتر خودم گفتهام. ضمن اینکه دوستان خوبی که عبارتند از بابک اژدری
تنبک نوازی، کیارش محمدی ویولون نوازی و طاها حسنلو نوازنده تار در زمینه موسیقی این
تئاتر همکاری دارند.
امیری با اشاره به اینکه نمایشهای خیمه شب
بازی به دلیل حضور «مبارک» در نمایش همواره شباهت زیادی به «سیاه بازی» دارد، گفت:
به دلیل اینکه خود من یک «سیاه باز» هستم و در واقع اولین «سیاه باز»رسمی استان هستم
که طی مراسمی اساتید بزرگوار تئاتر استان خانم صدیقه شریفی پور و آقای علی اکبر اوصانلو
و استاد حسین عباسینیا من را به عنوان سیاه رسمی استان به جامعه هنری استان معرفی کردند از این جهت است که
مبارک در این داستان شباهت زیادی به سیاه بازیهایی که من انجام دادهام دارد و شکل
و شمایل مبارک این نمایش مشابه کاراکتر نمایش سابق من دارد.
وی با اشاره به اینکه «سیاه» به دلیل اینکه
بسیار ظلم و ستم و جفا دیده است، سیاه شده است، اظهار کرد: «سیاه» نماینده یک ملت است
و وقتی« مبارک» در این نمایش به روی صحنه میآید در واقع نماینده یک ملت است و حرفهایی
را در آن نمایش می زند که حرف دل مردم است به طوری که در این نمایش در مورد گرانی و
معضلات اجتماعی و عشق حرف می زینیم تا مخاطبی که به تماشای این نمایش میآید به دلیل
اینکه حرف دل او را میزنیم با این نمایش ارتباط برقرار کند.
این کارگردان با اشاره به اینکه مشکل نمایش
استان در وهله اول عدم وجود اسپانسر است، گفت: نبود اسپانسر به دلیل این است که سرمایه
گذار نمیآید پول خود را برای نمایشی که خریدار ندارد هزینه کند چرا که در استان اصلا
هنر را نمیشناسند چه برسد به تئاتر. از طرفی دیگر بنرها و تبلیغاتی که در این زمینه
انجام میگیرد همواره در جاهای کور شهر نصب میشوند و باعث میشود مردم از تئاترهایی که به روی صحنه می روند بی اطلاع باشند.
وی افزود: در وهله دوم نبود و نداشتن گیشه
تئاتر در فرهنگسرای امام خمینی موجب میشود تا تئاتر استان با مشکلات بسیاری رو به
رو باشد و مخاطب نمیداند که برای تهیه بلیت به چه مکانی مراجعه کند و از مسئولان امر
توقع میرود که یک گیشه تئاتر در جهت ساماندهی تئاتر استان در فرهنگسرای استان مستقر
باشند.
این کارگردان با اشاره به دلگرمی برخی از
اساتید حوزه تئاتر استان، اظهار کرد: هر چند صفر تا صد بخش مالی این تئاتر بر عهده خودم بوده است اما همواره
همفکری و همدلیهای دوستان و اساتید حوزه تئاتر که مرا در هر زمینه همراهی کردند، موجب
دلگرمی من بوده است
امیری با اشاره به اینکه در ابتدای راه نمایش
خیمه شب بازی تنها موسیقی که در بطن نمایش به کار گرفته می شد، موسیقی دل انگیز دایره
زنگی بود، اظهار کرد: دایره زنگی مورد استفاده در دورانهای پیش این نمایش نه به شکل
دایره زنگی امروزی بلکه خیلی ساده تر بوده است که فقط می نواختند و عروسک گردانها با
آهنگ آن ریتم می گرفتند و عروسک ها را می چرخاندند رفته رفته این آلت موسیقی تبدیل
به دایره زنگی امروزی شده است و تنها دایره زنگی مورد استفاده قرار می گرفت و بعدها
در کنار دایره زنگی، کمانچه با ریتم خاصی حزن و اندوه نمایش را به تماشاگر القا می
کرد و بعدها تنبک اضافه شد که تنبک، دایره زنگی و کمانچه استفاده شد و در نمایش من
یک کاری که صورت گرفت از تنبک و دایره زنگی استفاده شد و به جای کمانچه ویولون آوردم
که به این سه آلت موسیقی، تار هم اضافه کردم تا موسیقی سنتی ایرانی نیز در بطن نمایش
ورود پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه مخاطب این تئاتر هر
قشر سنی میتواند باشد، گفت: این نمایش برای همه اقشار سنی درسهایی برای گفتن دارد
و همه افراد چه کودکان و چه بزرگسالان میتوانند از این نمایش لذت ببرند.