زهره میر‌عیسی‌خانی- پوشاک پس از خوراک، اساسی‌ترین نیاز بشر است و از این رو صنعت پوشاک یکی از صنایع پیشرو و پرطرفدار در جهان است که توجه بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است.

آغاز شکوفایی صنعت پوشاک در ایران به دهه 70 شمسی باز می‌گردد که کیفیت تولیدات ایرانی موجب باز شدن پای ایرانی‌ها به بازارهای پوشاک اروپایی و جهانی شد و یکی از شناخته شده‌ترین کالاهای ایران در سطح بین‌المللی که اعتبار خاصی داشت، پوشاک بود.

این اعتبار عمر چندانی نداشت و با شروع بی‌مهری‌ها‌، این صنعت در سراشیبی قرار گرفت و رفته رفته واردات بی‌رویه و قاچاق عرصه را برای تولیدکنندگان سخت و سخت‌تر کرد تا جایی‌که بسیاری از تولیدکنندگان نامی این صنعت، به بهترین واردکنندگان تبدیل شدند و جدای از این مسئله وادادگی در برابر خارجی است، بطوری‌که بیش از نیمی از بازار پوشاک در کشور در دست برندهای خارجی است که غالباً بطور غیرقانونی(قاچاق) وارد کشور شده‌اند.

 از همین رو با توجه به ضرورتی که در زمینه طراحی و دوخت لباس ایرانی وجود دارد، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان پویشی با عنوان "یاشماق" را به راه انداخته است که در این خصوص معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان با اشاره به اینکه پویش «یاشماق»، پویشی است که سال گذشته بر اساس پیشنهاد یکی از موسسات مد و لباس شکل گرفت و از سال گذشته شروع به کار کرده است، گفت: پس از اینکه کارگروه لباس استان تشکیل شد، اولین موضوعی که در این کارگروه مطرح شد برگزاری این پویش بود چرا که تمام جشنواره‌ها و پویش‌های برگزار شده در استان را باید این کارگروه نظارت می‌کرد و در زمینه برگزاری آنها نظر می‌داد.

محمود علیمحمدی ادامه داد: این کارگروه پس از بررسی‌هایی که در این زمینه انجام داد به این نتیجه رسید که یک هیئت علمی برای این پویش در نظر بگیرند که به عنوان مجموعه‌ای که می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه مد و لباس ایرانی مطرح کند، وارد گود شوند.

این مسئول در خصوص نام انتخاب شده برای این پویش افزود: در خصوص نام انتخاب شده برای این پویش صحبت‌های زیادی صورت گرفت و عنوان «یاشماق» که در واقع هم‌وزن با یک سری از کلمات ترکی مثل «یاراشماق» و «یاشاماق» است انتخاب شد.

وی در خصوص این پویش خاطرنشان کرد: این پویش به صورت استانی برای به چالش کشیدن صنعت مد و لباس‌های سنتی استان وارد کار شد. این پویش بنا است تا لباس‌های مادر‌بزرگ‌ها را از صندوق‌های قدیمی دربیاورد تا هنرمندان و طراحان لباس در این زمینه ورود پیدا کنند و لباس‌هایی با این ساختار و المان‌های به کار رفته در این لباس‌ها طراحی کنند و نهایتا انواع لباس‌ها در چارچوب خاصی که هنرمندان طراح لباس دارند، تولید، و تمام کارها از قبیل طراحی گرافیکی لباس تا نمونه‌سازی و به نمایش گذاشتن لباس‌ها، اجرایی شود. ضمن اینکه امیدواریم این مجموعه خروجی‌هایی را برای تولید در بازار داشته باشد.

وی با اشاره به حضور انجمن خیاطان و لباس در این پویش، افزود: این انجمن اعلام آمادگی کرده است تا در این پویش حضور داشته باشد و در صورتی که طرح‌ها قابلیت تولید انبوه را داشته باشند، طراحان را برای تولید انبوه طرح‌هایشان همراهی کند.

علیمحمدی با اشاره به اینکه متاسفانه در صدسال گذشته به مصرف‌کنندگان بزرگ مدهای آمریکایی تبدیل شده‌ایم، افزود: همین مسئله باعث شده است تا به صورت جدی وارد صنعت مد و لباس نشویم که همین امر باعث شده است در این زمینه عقب بیفتیم و باید در این زمینه با جدیت بیشتری ورود کنیم.

این مسئول با اشاره به اینکه متاسفانه هنرمندان در تمام دوران تحصیلاتشان در حوزه مد و لباس با مدهای اروپایی درگیر هستند و در آن حوزه تخصص می‌گیرند، گفت: این افراد عملا قادر نخواهند بود تا مدهایی را که بتوان لباس‌های محلی را در آن مطرح کرد، کار کنند هر چند در طی چند سال گذشته جسته و گریخته کارهایی در زمینه مطرح کردن لباس‌های محلی در سطح کشور صورت گرفته است که در این زمینه نیز در زنجان کمتر شاهد این ماجرا بوده‌ایم .

وی افزود: به دنبال این هستیم که لباس‌های اقوام زنجانی را بیرون بیاوریم و به روزرسانی کرده و مدرن‌تر شوند و تبدیل به لباس‌هایی بشوند که موردپسند جوان‌ها و خانواده‌های زنجانی قرار گیرند .

علیمحمدی با اشاره به اینکه متاسفانه در حوزه مد و لباس، لباس‌های اروپایی و آمریکایی موردپسند جوانان ما قرار گرفته است، گفت: صنعت مد و لباس مستقیما جوانان ما را هدف قرار داده است و باید در این زمینه هشیار باشیم. امیدواریم بتوان در این حوزه یک قدمی را برداریم که نهایتا آن فرهنگ اصیل ایرانی را به منصه ظهور بگذاریم و بتوانیم از طراوت و رنگ و سلیقه مادران و مردان این سرزمین که در گذشته لباس‌هایی با حجاب و عفاف کامل به تن می‌کردند را دوباره به شکلی مدرن  به کار بگیریم.

در ادامه یک طراح لباس با اشاره به مشکلات موجود در زمینه تولید و طراحی لباس، اظهار کرد: در تولیدات داخلی با دو قشر مواجه هستیم، یکی مزون‌های زیرزمینی هستند که بدون مجوز تولید دارند و با المان‌ها و سبک‌های ایرانی هیچ کاری ندارند، قیمت تولیدی لباس آنها بالا است و طرفداران زیادی هم دارند ضمن اینکه هیچ نظارتی بر روی این مزون‌های لباس وجود ندارد.

مریم علیگو ادامه داد: در کنار این تولیدکنندگان ایرانی قرار دارند که تنها به بازار خود توجه دارند و اینکه ببینند بازار در چه حدی است و در چه کششی قرار دارند کفایت می‌کند که لباس‌هایی بی‌کیفیت تولید کنند که این گروه نیز مدل‌های پر طرفدار خارجی را الگو قرار می‌دهند و با یک تغیییرات کوچک در آن از قبیل جنس پارچه و نوع برش، لباس را به اسم خود وارد بازار می‌کنند که این افراد نیز با طراح لباس و طراحی تخصصی آن کاری ندارند و فقط به این موضوع توجه دارند که بازار چه می‌خواهد تا آن را تولید کنند.

وی افزود: آنچه که مورد اهمیت است این است که طراحی لباس در ایران بسیار جای کار دارد چرا که چنان که باید ظرفیت‌های لباس‌های ایرانی را نشناخته‌ایم و از آن‌ها به شکلی مدرن‌تر استفاده نکرده‌ایم.

این طراح لباس افزود: نگاهی که در بین برخی از طراحان وجود دارد این است که همه چیز را سنتی و ایرانی می‌بینند که این نوع طراحی لباس همه طیف سلیقه‌ای را شامل نمی‌شود و باید به طریقی با مدرن کردن طراحی‌های لباس‌های سنتی سعی کنیم تا تمام اقشار جامعه را با هر طیف سلیقه‌ای ارضا کنیم .

وی ادامه داد: در پویش یاشماق نیز مسئولین به دنبال این هستند که در واقع لباس‌های سنتی و قدیمی مادربزرگان را نگاهی جدید بیندازند و با یک نگاه مدرن تلاش کنند تا با این المان‌ها، لباسی را طراحی کنند که امروزه نیز بتوان از آن استفاده کرد و با توجه به اینکه لباس‌های محلی در حال حاضر به حاشیه رفته‌اند و کمتر مواقعی از آن‌ها استفاده می‌شود، زمینه‌ای را برای به روز کردن این لباس‌ها داشته باشیم.

این طراح لباس تاکید کرد: به طور معمول پس اینکه طراحی لباس توسط طراحان صورت گرفت هیچ حمایتی از سمت تولیدکنندگان انبوه لباس وجود ندارد و طراح لباس باید به صورت سفارشی به صورت تکی لباس‌ها را به دوستان و آشنایان و خریداران بفروشند و حتی در زمینه طراحانی که شناخته شده هستند این وضعیت تنها کمی تفاوت دارد و تولید‌کننده در واقع حاضر می‌شود یک و یا چند طرح طراح را بخرد ضمن اینکه به طرح وفادار نیستند و هر جور که مایل باشند آن را تغییر می‌دهند و اجرایی‌اش می‌کنند.

علی‌گو با اشاره به اینکه باید تعادلی بین کیفیت لباس و قیمت ایجاد کرد، گفت: معمولا به دلیل اینکه لباس‌ها با کیفیت بالا، هزینه بالایی برای تولیدشان می‌برند از همین رو کمتر کسی مایل به‌خرید این لباس‌ها با قیمت بالا خواهد بود از همین رو باید به قیمت تولید هم توجه داشت ضمن اینکه کیفیت تولید هم باید به گونه‌ای باشد که خریدار را راضی کند.