پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ لیلا محمدی: پس از گزارش‌های مربوط به شیوع نوع جدیدی از بیماری تب برفکی در کشورهای عراق و ترکیه، دامداران زنجانی نسبت به احتمال ابتلای جمعیت دامی به این بیماری ابراز نگرانی می‌کنند چرا که زنجان جزو استان‌هایی است که بعد مسافت طولانی نسبت به سایر استان‌های کشور با ترکیه و عراق ندارد. اما مدیرکل دامپزشکی زنجان با اشاره به واکسیناسیون بیش از 387 هزار راس دام سبک و سنگین علیه بیماری تب برفکی در زنجان از رصد دقیق سلامت دام‌ها خبر داده و اطمینان می‌دهد که تا به امروز هیچ موردی از این بیماری در استان مشاهده نشده است.

علیرضا رفیعی پور، مدیرکل دامپزشکی البرز 13 دی‌ماه 1402 با اشاره به شیوع نوع جدیدی از بیماری تب برفکی در کشورهای عراق و ترکیه از آماده باش ایران برای مقابله با این بیماری خبر داد. استان البرز به دلیل قرار گرفتن در مسیر تردد ۱۴ استان کشور دارای ترددهای زیادی است و محموله‌های دامی زیادی از اینجا عبور می‌کند به همین دلیل لازم است همکاران در حوزه دامپزشکی چند برابر تلاش کنیم.

نگرانی دامداران زنجانی از حذف اجباری دام‌ها

با توجه به همجواری زنجان با استان البرز، برخی از دامداران صنعتی به ویژه سنتی نگران ابتلای دام‌ها به بیماری تب برفکی هستند.

بر اساس آخرین آمارهای جهاد کشاورزی استان زنجان (تیرماه سال 1401)، جمعیت دامی استان حدود یک‌میلیون و ۲۱۴ هزار رأس است که از این میزان حدود یک‌میلیون رأس مربوط به دام سبک اعم از گوسفند، بز و بزغاله و مابقی مربوط به دام سنگین است.

احمد یکی از دامداران خدابنده‌ای به صدای زنجان می‌گوید: شغل دامداری را از اجداد خود به ارث برده، هم منبع درآمدش هست و هم به گونه‌ای به ان‌ها عادت کرده است، هر سال توصیه‌های دامپزشکان را جدی گرفته و رعایت می‌کند اما با توجه به اینکه برخی اخبار از شیوع بیماری تب برفکی در عراق حکایت دارد (اظهارات مدیرکل دامپزشکی استان البرز) و زنجان حتی از استان البرز به کشور عراق نزدیک‌تر است ، نگران حذف اجباری گوسفندانش است!

 خسارت‌‌های بیماری «تب‌برفکی» به اقتصاد دامپروری بالاست

بنا بر گزارش مرکز پژوهشها، دفتر مطالعات زیربنایی در خصوص چگونگی شیوع «تب برفکی» در میان احشام کشورها (اواخر دهه 80)؛ شیوع تب برفکی در کشور خسارات اقتصادی قابل توجهی از جمله در زمینه افت تولید فرآورده‌های دامی، سقط جنین، مرگ و میر گوساله‌ها و سایر دام‌های مبتلا، ناباروری، هزینه‌های درمان و ریشه‌کنی به همراه داشته است. حدود پنج هزار کانون آلودگی به تب برفکی در سراسر کشور گزارش شده و موارد بسیاری نیز هنوز گزارش نشده که رشد 1.3 برابری تعداد کانون آلودگی در جمعیت گاوی و رشد 8.4 برابری تعداد کانون آلودگی در جمعیت گوسفند و بز کشور در سال ۱۳۸۸ در مقایسه با سال ۱۳۸۷ نشان دهنده شیوع گسترده این بیماری و تحمیل خسارت‌‌های فراوان بر اقتصاد دامپروری کشور است.

بر این اساس « با توجه به شیوع بالای تب برفکی در کشور در سال ۱۳۸۸ و شیوع سویه‌های جدید این بیماری می‌توان گفت خسارات آن بسیار بیشتر از آن چیزی است که در منابع رسمی اعلام می‌شود. هر چند آمار دقیق و قابل استنادی تاکنون از سوی منابع مرتبط و رسمی در خصوص خسارات تب برفکی در کشور اعلام نشده است، لکن آمارهای غیررسمی بیانگر وقوع خسارت ۲۵ تا ۳۰ درصدی بر دام زنده کشور است که این رقم هزینه بالایی را شامل می‌شود.»

بر اساس این گزارش افزایش قاچاق دام کشور، واردات بی‌رویه دام زنده، نقل و انتقال دام‌ها به خصوص دام‌های آلوده، عدم اعمال نظارت دقیق در پست‌های قرنطینه، ارسال دام زنده وارداتی به استان‌های دورتر از استان مرزی و انتقال تنظیم بازار مواد پروتینی به وزارت بازرگانی از جمله عوامل مهم در شیوع بیماری تب برفکی در کشور بوده است.

مرکز پژوهشهای مجلس با اشاره به اینکه هیچ درمان اختصاصی برای این بیماری وجود ندارد و معمولا بهترین وسیله پیشگیری است افزود: در کشور ما اصلی‌ترین روش مبارزه با این بیماری واکسیناسیون است اما باید اذعان کرد که واکسیناسیون نیز روش موثری در کنترل این بیماری نبوده و هزینه بالایی را به همراه دارد و با این حال بهتر است سازمان دامپزشکی برای اقدامات کنترلی نسبت به تولید واکسن سویه‌های جدید شایع شده در کشور و چهار سویه دیگر ویروس تب برفکی که در ایران وجود ندارد اقدام کند تا در موقع شیوع این سویه‌ها امکانات لازم برای کنترل این بیماری فراهم باشد.

هیچ دامی در استان زنجان به علت ابتلا به بیماری تب برفکی حذف نشده است

«محمدباقر حاج‌کاظمی»، مدیرکل دامپزشکی استان زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به اقدامات انجام گرفته در خصوص پیشگیری از بیماری تب برفکی اطمینان داد که تا به امروز هیچ دامی به علت ابتلا به این بیماری حذف نشده است.

حاج‌کاظمی اقدامات پیشگیرانه از جمله واکسیناسیون، مراقبت فعال و غیر فعال، نمونه برداری،  رصد و پایش بیماری ‏، اقدامات آموزشی و ترویجی بصورت کسترده در اسطح استان که در حال انجام است را در پیشگیری و جلوگیری از ابتلای دام به این بیماری موثر دانست و گفت: با توجه به اقدامات انجام شده فعلا ‏مشکل خاصی در این رابطه در استان بوجود نیامده و امیدواریم اوضاع در ارتباط با این بیماری فوق العاده مسری بر همین ‏منوال ادامه یابد و دامداران ما با مشکلی مواجه نشوند.

مدیرکل دامپزشکی استان زنجان با بیان اینکه بیماری تب برفکی یا‎  که در زبان محلی به نام دباغی مشهور است یک بیماری ویروسی  فوق العاده واگیردار بوده و می تواند ‏حیوانات نشخوار کننده مانند گاو، گوسفند و بز را مبتلا کند، اضافه کرد: این بیماری در حیوانات بالغ منجر به بروز تب، زخم هایی در ‏ناحیه دهان و اندام های حرکتی و به تبع آن لنگش، کاهش شیر ،بی اشتهایی، لاغری، ضعف و کاهش راندمان تولید و ‏گاهاً تلفات شده ولی در حیوانات جوان می‌تواند منجر به بروز تلفات قابل توجه گردد.

 واکسیناسیون بیش از 387 هزار راس دام سبک و سنگین علیه بیماری تب برفکی در زنجان

به گفته «حاج‌کاظمی»، کاهش شدید تولیدات دام، لاغری و تلفات ناشی از آن باعث شده در سطح جهان به عنوان خسارت‌بارترین بیماری دامی تلقی شود که اکثر کشور های جهان را مجبور کرده برای آن برنامه پیشگیرانه و کنترلی داشته و در این رابطه هزینه زیادی را به دامپزشکی کشورها  تحمیل کند.

مدیرکل دامپزشکی استان زنجان با بیان اینکه به صورت کلی تأمین امنیت زیستی برای جلوگیری از ورود و گسترش ویروس باید در اولویت اقدامات دامداران و گله ‏داران باشد، ادامه داد: با توجه به وضعیت بیماری می‌توان از واکسیناسیون بهره گرفت.‏ بر همین اساس اداره کل دامپزشکی استان در راستای پیشگیری ازبیماری تب برفکی، اطلاع‌رسانی لازم را از طرق مختلف به دامداران ‏روستایی و صنعتی، مراکز مایه کوبی، اتحادیه‌های تعاونی دامداران جهت واکسیناسیون و پیشگیری از بیماری انجام و  ‏واکسیناسیون تب برفکی را طبق دستورالعمل سازمان دامپزشکی در طول سال طی دو فاز اجرا کرده که فاز اول ‏واکسیناسیون در مرداد و شهریور سال جاری در دستور کار بوده که در این مدت تعداد 673 هزار و 752 راس گوسفند وبز و تعداد 63 هزار و 5 راس گاو و ‏گوساله مورد مایه کوبی قرار گرفته است.

به گفته مدیرکل دامپزشکی استان زنجان، فاز دوم واکسیناسیون نیز از اول دی ماه شروع شده که واکسیناسیون دامها در ‏سطح دامداری‌های استان در حال انجام بوده و تاکنون بیش از 350هزار راس دام سبک وبیش از 37 هزار راس دام سنگین ‏مایه کوبی شده اند.

به گفته مدیرکل دامپزشکی استان زنجان، این عملیات در سطح دامداری‌های سنتی و روستایی و عشایری  به صورت رایگان توسط این اداره ‏کل در حال انجام است.

مدیرکل دامپزشکی استان زنجان با اشاره به اهمیت اقدامات پیشگیری این ارگان در حفاظت از دام‌ها از بیماری تب برفکی از دامداران می‌خواهد تا ضمن همکاری کامل با اکیپ‌های دامپزشکی نسبت به رعایت ‏اصول قرنطینه ای و امنینت زیستی اقدام کنند.