استاد هوشنگ جعفری: اگر صدا و سیما نبود، هنر بیشتر رشد میکرد. ممنوع التصویر کردن، باعث متواری شدن اساتید برجستهای از این مرزوبوم شد
پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ فاطمه شمشیرگر: استاد هوشنگ جعفری، شاعر
پرآوازه زنجانی معتقد است: اگر صدا و سیما نبود، هنر بیشتر رشد میکرد. ممنوع
التصویر کردن، باعث متواری شدن اساتید برجستهای از این مرزوبوم شد.
استاد
هوشنگ جعفری شاعر و نقاش پرآوازه زنجانی در سال ۱۳۳۶ در روستای قلعه جوق واقع در
شهرستان ماهنشان چشم به جهان باز میکند. ایشان پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی خود
برای کسب تحصیلات بیشتر راهی شهر زنجان میشود و نخست برای یادگیری هنر نقاشی، نزد
استاد یحیی نصیری میرود.
وی در محضر
استاد یحیی نصیری فوت و فن و راه و روش نقاشی را به خوبی میآموزد و با بوم نقاشی
عجین میشود. تا اینکه در سال ۱۳۵۹ برای خانواده ایشان اتفاقی ناگوار میافتد. این
استاد گرانمایه در این سال بر اثر وقوع تصادفی دلخراش، یک فرزند و همسر خود را از
دست میدهد، این دلشکستگی ایشان را به سوی شعر و شاعری سوق میدهد تا از طریق فضای
روح انگیز و لطیف شعر، مرهمی برای دل آشفته و آزرده خود بیابد. اما پناه آوردنش به
ساحت شعر برای ایشان بسیار خوشیمن شد. چرا که اشعار، نام و یاد ایشان بر سر زبانها
افتاد و مهر ایشان در دلها رفت.
اکنون هوشنگ جعفری نه تنها در زنجان بلکه در بسیاری
از کشورهای ترک زبان دنیا نیز شهره عام و خاص شده است. جوانان بسیاری تحت تاثیر
اشعار و سبک و سیاق شعر این شاعر مردمی قرار گرفتند. از مجموعه آثار و اشعار ایشان
میتوان به مجموعه شعر گونش، سولماز، گلچک بیزیمدیر، آغآتیم و سفرچیلر اشاره کرد.
برای نخستین بار چه شد که به سمت شعرسرایی روی
آوردید و در این راه قلم زدید؟
پس از وقوع تصادف و از دست دادن خانوادهام بسیار
دلشکسته و اندوهگین شدم، این بود که یکی از اساتید من را به سمت روی آوردن به شعر
و هنر راهنمایی کرد تا از این طریق غم و اندوه بزرگ این سانحه دلخراش را فراموش
کنم.
بعد اولین شعر خود را سرودم و دیدم که مورد استقبال
زیادی قرار گرفت، این بود که شعر را جدی گرفتم. پس از آن اشعار من مورد توجه
مخاطبان قرار گرفت تا آنجایی که استادی که من را به سمت این مسیر راهنمایی کرده
بود عنوان کرد که اشعار من در قیاس با شعرهای ایشان بسیار لطیفتر، بااحساستر و قویتر است، این بود که حضور در این
وادی را جدی گرفتم.
علت عدم رشد هنر را در چه مواردی میبینید؟
چه
کسانی بر سر راه هنرمند سنگاندازی میکنند؟
اگر صداوسیما نبود، هنر بیشتر رشد میکرد. چرا که
صدا و سیما هنرمندان را ممنوع التصویر کرد. این بود که هنرمندان بزرگی و اساتید
برجستهای متواری شدند و از مملکت خارج شدند. بسیاری از آنها اکنون در اروپا
سرگردان شدهاند.
چه شد که در قلب مردم جای گرفتید و تا این اندازه
محبوب و معروف شدید؟
خودتان دلیل این محبوبیت و معروفیت را در چه میبینید؟
علت محبوبیت و معروفیت من آن بود که با ملت بودم و
علیه استاندار یا شخصی که کار نمیکرد یا زور میگفت، شعر میگفتم. همیشه علیه ظلم
قیام میکردم. اگر روزی به ترک زبانها توهین میشد، راهپیمایی میکردم. وقتی مردم
دیدند که من درد آنها را میگویم و با مسئولین در میافتم و همان مسیولین سه سال
من را از دیارم بیرون کردند، در قلب مردم جای گرفتم.
چرا به عنوان شاعر زلزله شناخته شدید؟
در زمان
زلزله شاعر زلزله شناخته شدم و اشعارم جهانی شد. سال ۶۹ در شهرستان طارم زلزله
آمد. این شد که با خبرنگاران رادیو و تلویزیون کلیپی درست کردیم و با هلیکوپتر به
تمام اماکنی که زلزله آمده بود، سر میزدیم و آن لحظاتی که من با دیدن جان دادن
افراد یا خراب شدن محل زندگیشان اندوهگین میشدم، شعر میگفتم. پس از آن به صدا و
سیمای باز گشتم و آنجا آن اشعار را خواندم، صدا و سیمای تهران نیز پخش میکرد.
اشعار شما در کدام کشورها بیشتر مورد استقبال
قرار گرفته است؟
اشعار من در کشورهای ازبکستان، قرقیزستان، آذربایجان،
ترکیه، سوئد، آلمان و کانادا مورد توجه ترکهای عزیز قرار گرفت.
شما چه سبک اشعاری را بیشتر میپسندید؟
نظر شما
در خصوص اشعار سیاسی چیست؟
شاعر باید اشعار سیاسی نیز بگوید. شاعری که شعرهای
آن سیاسی نیست و تنها به صورت احساسی شعر میسراید، خوب نیست. نگاه سیاسی، اجتماعی
و احساسی و وجود اندیشه در شعر جزو مواردی است که دنیای شعر امروزی الزامی است.
فضای شعر زنجان چگونه است؟ اشعار شعرای زنجانی را
چگونه ارزیابی میکنید؟
در زنجان فضای شعر بسیار خوب است. شعرای زنجان
احتمالاً بسیار قویتر هستند و همیشه در شعرهایی که میگویند، شکرخدا پیشرو هستند.
همگی آنها از سلطان غزل ایران، مرحوم حسین منزوی پیروی میکنند. اشعار آنها
قدرتمند است. شعر ترکی اساتید واقعاً زبانزد خاص و عام و شناخته شده است. لذا
شاعرانی قوی در این استان داریم از جمله این شاعران میتوان به نسیم جعفری اشاره
کرد. نسیم جعفری که فرزند من نیز است، زن خورشید شعر فارسی و پرنس شعر ترکی لقب
گرفته است.
از میان شعرا آثار کدام یک از شاعران را بیشتر میپسندید؟
من از میان شعرا بیشتر آثار استاد مرحوم شهریار را
دوست دارم. البته اکثر شعرا را دوست دارم اما به صورت ویژه مرحوم شهریار بسیار برای
من مورد احترام است.
چه آثاری در کارنامه کاری خود دارید و چه آثاری
در دست چاپ دارید؟
من ۷ جلد کتاب دارم. سه جلد کتاب دیگر نیز آماده
چاپ دارم که به علت کمبود توان مالی در حال حاضر از چاپ آنها صرفنظر کردهام.
چرا سه کتاب دیگر خود را تاکنون منتشر نکردهاید؟ آیا
در خصوص انتشار آثار در دست چاپ خود مورد حمایت قرار نگرفتهاید؟
بله من مورد حمایت قرار میگیرم. اما الان از کسی
نخواستم که من را حمایت کند تا سه کتاب در دست چاپ خود را منتشر کنم. البته هزینههای
چاپ کتاب هم بسیار زیاد شده است و به این خاطر ترجیح دادم فعلا منتشر نشود.
از نظر شما چگونه یک شاعر میتواند در این مسیر
موفق شود و مورد توجه
عموم قرار گیرد؟
اکثر شعرا توان چاپ کتاب خود را ندارند.گاهی اوقات
به آنها تذکراتی داده میشود. اما این افراد نگران میشوند و میترسند. کما اینکه یکی
از ویژگیهای شاعران موفق، داشتن شهامت، شجاعت و نترس بودن است. همچنین یک شاعر میبایست
درد جامعه را بگوید. اندیشه به جامعه دهد. جامعه را بیدار کند. من دوست دارم شاعر
این راههایی را که میگویم برود، در این صورت حتماً موفقیت را در پیش رو خواهد
داشت. ضمن اینکه هنرجویانی که شعر مینویسند میبایست به حد کافی و زیاد مطالعه
کنند. از آثار شعرای خوب شناخته شده و قوی بخوانند. در این صورت اشعار آنها مورد
توجه عامه مردم قرار خواهد گرفت.
آيا تا به الان پیش آمده که اشعارتان
در کنار شهرت و محبوبیت
برای شما دردسرساز هم شود؟
بله. اگر شاعر سیاسی نباشد و دردسر را به
جان نخرد به درد نخواهد خورد. زیرا در آن صورت برخیها هر کاری که بخواهند میکند
و شاعر باید تنها بنشیند و تماشا کند. من هیچ زمان به این صورت عمل نخواهم کرد.