لیلا محمدی- تنها کارخانه رب گوجه‌فرنگی استان، روز یکشنبه، هفتم مهرماه به صورت یک طرفه با لغو قرادادی که در این زمینه با دولت منعقد کرده بود زیر قول‌هایش زد و گفت محصول کشاورزان را در چارچوب ضوابطی که اعلام می‌کند، به قیمت 450 تومان می‌خرد.

در حال حاضر گوجه‌فرنگی‌کاران پشت درهای این کارخانه در صف‌های طولانی منتظرند، عده‌ای هم برای صدور محصولشان به کارخانه سازمان تعاونی روستایی مرکزی واقع در اصفهان تصمیم قطعی نگرفته‌اند و برخی نیز کلا قید برداشت گوجه‌فرنگی را زده‌اند!

چند ماه قبل کشاورزان زنجانی که از وضعیت قیمت محصول گوجه‌فرنگی به ستوه آمده بودند اواخر شهریورماه با انتشار خبری مربوط به آغاز خرید توافقی این محصول به امید بازگشت سرمایه‌ خود به تنها کارخانه رب گوجه‌فرنگی یا همان مجری خرید مراجعه کردند. دوم مهر ماه بود که مسئولان به کشاورزان اعلام کردند با توجه به محدود بودن ظرفیت کارخانه باید با در دست داشتن حواله گوجه‌فرنگی و طبق سهمیه درج شده در آن نسبت به فروش محصول خود به نرخ دولتی اقدام کنند.

رفت‌وآمدهای مکرر کشاورزان برای تائید این حواله به دستگاه‌ها و مسئولان مربوطه از یک سو و تراکم جمعیت آنان در درب کارخانه رب گوجه‌فرنگی سبب شد تا کشاورزان از دولت بخواهند خرید توافقی کارخانه که در کنارش صدور حواله باشد را نمی‌خواهند از این رو خواستار لغو خرید توافقی شدند.

ادامه‌دار شدن این وضعیت سبب شد تا پس از چهار روز، تنها کارخانه تولید رب‌گوجه‌فرنگی زنجان هفتم مهر ماه به صورت یک طرفه قراردادی که با دولت در بحث خرید توافقی منعقد کرده بود فسخ کند.

علت لغو قرارداد

مدیرعامل سازمان تعاون روستایی استان در این باره در گفت‌وگو با صدای زنجان گفت: مسئولان این کارخانه اعلام کردند به دلیل بالا بودن متقاضی برای فروش محصول، دستگاه‌ها و تجهیزات کارخانه در معرض آسیب قرار دارند به همین دلیل با ارسال نامه‌ای به استانداری، قرارداد خود را فسخ کردند. در این زمینه با مسئولان کارخانه رایزنی‌ کردیم اما نتوانستیم در عمل کاری کنیم، به نظر می‌رسد مراجع ذیربط باید ورود کنند.

محمود نوری ضمن انتقاد از فشارهای سیاسی بر دولت ابراز کرد: فشارهای سیاسی به دولت که سبب ورود به خرید توافقی گوجه‌فرنگی شد اوضاع تولیدکنندگان این محصول را متشنج کرد، اگر دولت وارد مسئله نمی‌شد بهتر بود.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت تنها کارخانه تولید رب گوجه‎فرنگی زنجان با توجه به حجم تولید محصول قابل مقایسه نبود، تاکید کرد: شاید در این وضعیت صدور حواله بهترین راهکار برای کنترل اوضاع بود.

نوری با بیان اینکه در حال حاضر کارخانه به قیمت 450 تا 500 تومان گوجه‌فرنگی را از کشاورزان دریافت می‌کند، اعلام کرد: به نظر می‌رسد کشاورزان از وضعیت کنونی بیش‌تر خرسند باشند چرا که دیگر مجبور نیستند برای اخذ حواله در صف‌های طولانی بمانند.

این مسئول با مقایسه قیمت خرید گوجه‌فرنگی این کارخانه از کشاورز و فروش رب‌گوجه‌فرنگی به مصرف‌کننده به قیمت باورنکردنی اظهار کرد: آیا قیمت خرید گوجه‌فرنگی به میزان 450 تومان از کشاورز با قیمت فروش رب‌گوجه‌فرنگی به میزان 22 تا 24 هزار تومان به مصرف‌کننده منصفانه و منطقی است؟ دستگاه‌های نظارتی مربوطه از جمله تعزیرات حکومتی و سازمان صنعت، معدن و تجارت باید اعمال قانون کنند.

عدم استقبال کشاورزان برای فروش گوجه‌فرنگی به خارج از استان

مدیرعامل سازمان تعاون روستایی استان با اشاره به هماهنگی‌های انجام شده با کارخانه آیدا واقع در اصفهان که زیرنظر سازمان مرکزی تعاون روستایی فعالیت می‌کند، گفت: سهمیه روزانه حدود 350 تن به قیمت یک هزار و 150 تومان برای زنجان از این کارخانه اخذ شده اما تا به امروز کشاورزان علاقه چندانی به صدور محصولشان نشان نداده‌اند، امیدواریم در آینده شاهد استقبال کشاورزان باشیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان نیز در واکنش به لغو یکطرفه قرارداد خرید توافقی گوجه‌فرنگی فی‌مابین دولت و کارخانه رب گوجه‌فرنگی زنجان اعلام کرد: به سازمان تعاون روستایی تاکید کرده‌ایم که شرطش این باشد که در قیمت آزاد هم کارخانه بیشترین قیمت را در نظر بگیرد و حقوق کشاورزان را رعایت کند، در حال حاضر طبق اظهارات مسئولان سازمان تعاون روستایی، کارخانه به قیمت 550 تا 600 تومان گوجه‌فرنگی را از کشاورزان خریداری می‌کند.

جواد تاراسی در پاسخ به صدای زنجان مبنی بر ارسال پیامک‌های کارخانه با محتوای « ‏کشاورز محترم، به اطلاع مي‌رساند قيمت گوجه از دوشنبه مورخ ۸ مهر 4 هزار و 500 ريال مي‌باشد. لطفا از ارسال گوجه‌هاي آفتاب سوخته سياه،ريز، له شده و کپک زده، کال و نرسيده و داراي علف معذوريم از آوردن خودداري فرماييد.» گفت: این پیامک ملاک نیست و مسئولان کارخانه صرفا به دلیل مسائل بازار قیمت 450 تومان را اعلام کرده‌اند، در حال حاضر قیمت خرید این کارخانه 550 تا 600 تومان است.

شرط مسئولان برای کارخانه‌ای که به قولش وفا نکرد

تاراسی با بیان اینکه مسئولان جهاد کشاورزی با هدف تنظیم بازار بر لزوم اجرای دقیق ضوابط خرید توافقی تاکید داشتند، ابراز کرد: اگر کارخانه بتواند با قیمتی که اعلام کرده بازار را کنترل کند، مشکلی بابت لغو مجوز نداریم، اگر خلاف آن انجام شود اقدامات قانونی را انجام می‌دهیم. واقعیت آن است این کارخانه از ابتدای خرید گوجه‌فرنگی کمک‌حال دولت بوده و تا یک هزار و 400 تومان نیز اقدام به خرید بیش از 3 هزار تن محصول از کشاورزان کرده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اضافه کرد: البته برای حفظ بازار و جلوگیری از متضرر شدن تولیدکنندگان، سهمیه خرید روزانه نزدیک به 400 تن برای زنجان توسط کارخانه‌ای در اصفهان اخذ شده است اما تا به امروز کشاورزان تمایل چندانی برای صدور نداشته‌اند همین موضوع سبب شده تا بازار گوجه‌فرنگی در داخل استان تحت‌الشعاع قرار گیرد.

تاراسی با بیان اینکه کشاورزان نباید به تشخیص خود اقدام به کشت محصول کنند، ابراز کرد: بهترین جایگزین برای کشت گوجه‌فرنگی، کشت دانه روغنی کلزا است که مشمول خرید تضمینی دولتی است.

این همان خصوصی‌سازی است که آقایان از آن دم‌ می‌زدند؟

با این وجود عضو هیئت مدیره خبرگان کشاورزی معتقد است مسئولان تا به امروز هیچ کاری که به درد کشاورز بخورد انجام نداده‌‌اند و فریاد گوجه‌فرنگی‌کاران در این وانفسای بازار خرید به جایی نمی‌رسد.

علی خان‌محمدی ضمن انتقاد از اقدام تنها کارخانه تولید رب گوجه‌فرنگی زنجان در لغو یک طرفه قرارداد آن هم در وضعیتی که کشاورزان با مشکلات اقتصادی فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند، ابراز کرد: این کارخانه به عنوان بخش خصوصی، از دولت انواع تسهیلات و وام‌های یارانه‌دار دریافت می‌کند اما در این مواقع ضروری که باید در کنار دولت و کشاورز باشد می‌گوید بخش خصوصی هستم و منافعم مهم‌تر است. اصلا خصوصی سازی یعنی چه؟ معنی‌اش همین است که می بینیم؟

خان‌محمدی با تاکید بر اینکه مسئولان ارشد استانی از جمله استاندار حقوق گوجه‌فرنگی‌کاران را مطالبه کنند، به وضعیت اسفناک گوجه‌فرنگی‌کاران اشاره کرد و افزود: برخی از کشاورزان به دلیل بالا بودن دستمزدهای نیروی انسانی ترجیح می‌دهند محصولشان را برداشت نکنند، آنان اراضی خود را رها کرده‌اند، آن هم بعد از آنکه آب، خاک، وقت و انرژی که کشاورز برای کاشت و داشت، گذاشته است!

عضو هیئت مدیره خبرگان کشاورزی اضافه کرد: این همه گوجه‌فرنگی اگر توسط کارخانجات خریداری نشود و یا به دست مصرف‌کنندگان نرسد قطعا از بین رفته و به ضایعات تبدیل می‌شوند از مسئولان می‌خواهیم دست به کار شوند، اگر این اتفاق نیفتد ما دعا می‌کنیم دولت شانس بیاورد هوا سرد شود و تمامی گوجه‌فرنگی‌ها دچار سرمازدگی شود تا این همه خرابی به اسم دولتی‌ها تمام نشود.

در شرایطی که مسئولان کشاورزی استان از آماده‌سازی شرایط برای خرید محصول گوجه‌فرنگی توسط کارخانه‌ای در اصفهان خبر می‌دهند و اعلام می‌کنند هزینه حمل و نقل به هیچ عنوان بالا نیست، خان‌محمدی تصریح کرد: این کارخانه‌ای که در اصفهان مستقر شده است چک دو ماهه به کشاورز می‌دهد، کشاورز مگر پولی برایش مانده که کرایه حمل‌ونقل را بپردازد؟ این کار دولت یعنی اینکه «کشاورز گوجه‌فرنگی‌ات را نمی‌خریم، بریز بیرون!».

وی ضمن انتقاد از اظهارات رئیس سازمان جهاد کشاورزی که در گفت‌وگو با صدای زنجان اعلام کرد کشاورزان سهمیه کشت و تولید گوجه‌فرنگی به میزان حدود 300هزار تن را که این دستگاه اعلام کرده بود رعایت نکردند و به همین دلیل شرایط گوجه‌فرنگی‌کاران با تولید 450 هزار تن در سال جاری نامساعد شد، گفت: این مسئولان کدام برنامه را داده‌اند که کشاورز اجرا نکرده است؟ باید کتبا اعلام کنند. بنده آماده مناظره با مسئولان هستم اگر این آقایان من را قانع کنند من کل کشاورزان را قانع می‌کنم.

صدای زنجان برای پیگیری موضوع با بابایی، مدیر فروش تنها کارخانه تولید رب گوجه‌فرنگی استان تماس برقرار کرد اما وی با امتناع از پاسخگویی به سئوالات گفت: موضوع را با مدیرعامل مجموعه در میان می‌گذارد. برای ارتباط با مدیرعامل کارخانه پیگیری‌های لازم انجام گرفت اما ظاهرا ایشان نیز تمایلی برای گفت‌وگو نداشتند.