نماینده مردم آمل و لاریجان در مجلس شورای اسلامی (18 مهرماه 1403) در صحن علنی مجلس در تذکری ضمن انتقاد از درخواست برخی از واردکنندگان برای واردات برنج گفت: هنوز انبارهای ما پر از برنج است و خالی نشده است.

رضا حاجی‌پور گفت: طی روزهای گذشته کسانی که وارد کننده برنج هستند نامه‌ای را خطاب به معاون اول رئیس جمهور و وزیر محترم تنظیم کرده اند و مدعی شده‌اند که برنج نداریم و قیمت برنج در حال افزایش است، بنابراین اجازه دهید تا برنج وارد کنیم. این در حالیست که هنوز انبارهای ما پر از برنج است و خالی نشده است.

بازار برنج در شرایطی نابسامان شده است که خرداد سال 1402 تولیدکنندگان برنج مدعی شدند ‌واردات بیش از حد سبب شده است که برنج در انبارها روی دست کشاورزان بماند.

اسفندیار قاسم زاده، دبیر انجمن برنج مازندران در گفت و گو با رسانه‌ها (10 خردادماه 1402) در خصوص برنج های مانده روی دست کشاورزان و ورود انجمن واردکنندگان و تامین کنندگان برنج و اقداماتی که انتظار می رفت جهادکشاورزی انجام دهد، گفت: چرا باید کشاورز امروز دست واردکننده را ببوسد که از او برنج روی دست مانده اش را بخرد. اگر دولت ۳ اقدام را درست انجام می داد نیازی نبود تا امروز واردکنندگان  برنج ایرانی را با قیمت ۶۲ هزار تومان از ما بخرند و ما می توانستیم به راحتی بازار را مدیریت کنیم. اگر دولت همین امسال اعلام کند که بیشتر از ۶۰۰ هزار تن برنج خارجی وارد نمی کند و برنج را با ارز یارانه ای وارد نکند. همچنین شرکت ها و ادارات دولتی برنج ایرانی مصرف کنند. اگر دولت خرید تضمینی انجام دهد من به شما قول می دهم بازار برنج از این وضعیت اسفباری که دارد، خارج و مدیریت می‌شود.

وی ادامه داد: الان  واردکنندگان برنج هاشمی را از کشاورزان ۶۰ تا ۶۲ هزار تومان می خرند. در واقع شرکت های واردکننده در چنین شرایطی میدان دار شده اند و دولت چون توان خرید ندارد از این شرکت ها می خواهد که خرید کنند. به نظر شما واردکننده بدون هیچ چشمداشتی به سود وارد خرید می شود؟ باید ببینیم تا دو تا ۳ ماه آینده با مدیریت که این شرکت ها وضعیت برنج ما به کجا خواهد رسید.

کاهش عرضه برنج داخلی و خارجی و افزایش قیمت‌ها 

در شرایطی که ادعا می‌شود انبارها مملو از برنج است و بنا بر اعلام مسئولان ملی؛ سال گذشته چهار برابر نیاز داخلی برنج وارد شده، در بازار اتفاقات دیگری در جریان است. بازاریان زنجان می‌گویند عرضه برنج داخلی و خارجی کم شده و قیمت‌ها  افزایش داشته است.

جلیل علی‌محمدی یکی از فعالان صنفی در گفت‌وگوبا صدای زنجان متوسط قیمت هر کیلو برنج ایرانی در بازار بسته به کیفیت را متفاوت و در حدود 95 تا 115 هزار تومان اعلام کرده و می‌گوید: با توجه به افزایش قیمت اقلام ضروری خانوارها؛ برنج در سبد غذایی خانوارها جایگاه ویژه‌ای دارد؛ این محصول حتی از حبوبات هم ارزان است. البته توزیع متوازن برنج ایرانی و خارجی در کنار یکدیگر سبب تامین نیاز برنج کشور می‌شود؛ البته برنج هندی و پاکستانی توسط بازرگانی دولتی کم و بیش در استان زنجان توزیع می‌شود که باید این روند به لحاظ حجم و میزان افزایش هم یابد.

عرضه کننده محصول برنج ایرانی در زنجان؛ اظهارات برخی از نمایندگان استان‌های شمالی کشور در مجلس در خصوص اینکه برنج در دست کشاورزان مانده را قابل قبول ندانسته و می‌گوید: به نظرم این دست از اظهارات مغلطه‌ای بیش نیست چرا که اگر برنج در دست کشاورز مانده بود، الان باید این برنج‌ها وارد شبکه عرضه شده بود و به تبع آن این محصول زیر قیمت به فروش می‌رفت در حالی که الان برنج به اندازه نیاز در بازار وجود ندارد با این وجود؛ اصرارها برای جلوگیری از واردات برنج همچنان وجود دارد.

این فعال صنفی معتقد است: برای کنترل بازار باید برنج ایرانی و خارجی به صورت یکنواخت در بازار توزیع شود چرا که اگر میزان عرضه ناکافی باشد منجر به افزایش قیمت برنج می‌شود.

به گفته این فعال صنفی؛ کشاورزان و تولیدکنندگان برنج؛ این محصول را عرضه نمی‌کنند چرا که هزینه‌های برداشت بسیار بالاست؛ البته ما امیدواریم برنج تولیدی در انبارهای کشاورز باقی بماند اما دست دلال و واسطه نیفتد چرا که نتیجه آن عرضه برنج با قیمت بالا خواهد بود!

عرضه نامتعارف برنج‌های وارداتی

بررسی‌های صدای زنجان نشان می‌دهد؛ برندر حدود یک ماه گذشته؛ قیمت عمده‌فروشی هر کیلوگرم برنج پاکستانی حدود 35 هزار تومان بود، اما اکنون به 55 تا 60 هزار تومان رسیده است. قیمت هر کیلوگرم برنج هندی در عمده‌فروشی‌ها هم 40 هزار تومان بود به 75 هزار تومان صعود کرده است.

بهای هر کیلوگرم برنج ایرانی نیز بسته به نوع کشت و نحوه برداشت در بازار زنجان از 95 تا 115 هزار تومان در هر کیلو متفاوت است.

مصرف‌کنندگان زنجانی ضمن ابراز ناخرسندی از وضعیت نابسامان قیمت‌ها از جمله برنج می‌گویند: بازار برنج ایرانی که هیچ! بازار برنج خارجی نیز نامطلوب شده و قیمت‌ها در حال افزایش هستند.

علی‌محمدی، رئیس سابق اتحادیه خواروبارفروشان زنجان هم در گفت‌وگو با صدای زنجان؛ وظیفه ارگان‌های نظارتی بر عرضه برنج‌های وارداتی را خطیر دانسته و می‌گوید: برخی از شرکت‌های عرضه کننده برنج خارجی در ایران؛ برنجی که با دلار 40 هزار تومانی خریداری کرده بودند را با احتساب برنج؛ هر دلار 60 هزار تومان روانه بازار می‌کنند که ضروری است مسئولان نظارتی ذیربط به موضوع ورود کنند.

تخصیص 150 تن برنج برای استان زنجان با هدف کنترل بازار

29 مهرماه 1403 مسئولان دولتی برای کنترل بازار برنج؛ اعلام کردند که 150 تن برنج در راستای تنظیم بازار استان زنجان در آبان ماه سالجاری تامین و توزیع می شود.

 ولی اله زمانی در این خصوص بدون اشاره به قیمت برنج‌های توزیعی گفت: تخصیص 150 تن برنج  هندی1121  برای مصرف خانوارها از محل ذخایر راهبردی، متناسب با موجودی انبارها و با قیمت درب انبار به منظور عرضه در سطح استان زنجان توزیع خواهد شد.

زمانی گفت: برنج هندی1121 در بسته‌بندی 10 کیلویی با قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار برای بسته بندی و توزیع به عاملین توزیع حقیقی و حقوقی، مراکز خیریه و بهزیستی، فروشگاه های زنجیره ای، تعاونی ها و اصناف مختلف در سطح استان زنجان عرضه شده است.

تخصیص 250 تن برنج کفاف بازار استان زنجان را نمی‌دهد

یکی از فعالان صنفی زنجان نیز ضمن تقدیر از مسئولان ذیربط استان می‌گوید که؛ تخصیص 250 تن برنج برای استان زنجان با توجه به جمعیت حدود یک میلیون نفری استان کافی نیست و با توجه به مصرف هفته‌ای 3 الی 4 بار خانوارها ضروری است تا این میزان به 300 تا 350 تن افزایش یابد تا بتوان گفت که نیاز استان تامین شده است.

وی با اشاره به اظهارات مسئولان در تامین نیاز 6 تا 9 ماه کشور می‌گوید: با وجود تدابیر اندیشیده شده در تامین نیازهای استراتژیک خانوارها؛ همچنان مردم در تهیه برنج دچار مضیقه هستند. از سوی دیگر از مسئولان درخواست می‌شود تا با توجه به قابل مقایسه نبودن برنج خارجی با برنج ایرانی و پخت نامطلوب برنج خارجی؛ اقدامات لازم برای کاهش قیمت برنج ایرانی در کشور صورت گیرد تا تمامی خانوارهای ایرانی بتوانند برنج باکیفیت ایرانی مصرف کنند.

این فعال صنفی معتقد است: اگر اقدامات مسئولان نظارتی و برنامه‌ریز در بازار برنج و تامین نیازهای مردم با برنامه باشد قطعا بازار کاذب در این زمینه ایجاد نمی‌شود.