لیلا محمدی- رئیس اتاق بازرگانی استان با اشاره به برنامه‌ریزی‌های این بخش جهت حضور پررنگ تجار زنجانی در عرصه تجارت جهانی، تحریم‌ را یکی از عوامل تاثیرگذار در عدم تحقق اهداف اعلام کرد و گفت: با این وجود ناامید نمی‌شویم و تلاش می‌کنیم تا به هر نحوی شده خود را پشت دروازه‌های بسته تحریم حبس نکنیم.

در سال‌های گذشته، صحبت‌های متفاوتی درخصوص اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی بر روابط تجاری ایران، مطرح شده است، برخی معتقدند که تحریم‌های اقتصادی یک فرصت برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود و تصویب یا عدم تصویب برجام، اثری در شرایط اقتصادی کشور نداشته است. از سوی دیگر، برخی بر این نکته تاکید می‌کنند که تحریم‌های اقتصادی بر تجارت و اقتصاد کشور اثر منفی می‌گذارد و تداوم این موضوع می‌تواند جریان اقتصادی کشور را با اختلال روبه‌رو کند.

رئیس اتاق بازرگانی استان هم که تاثیر سوء تحریم‌های غرب در وضعیت اقتصادی کشور و به تبع استان را رد نمی‌کند در گفت‌گو با صدای زنجان از برنامه‌ریزی‌های مدون این مجموعه برای اعزام هیئت‌های تجاری به خارج از کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: در سایه اعمال تحریم‌ها علیه ایران تلاش‌های بسیاری برای شناسایی بازارهای خارجی شده است، معتقدیم نباید در این شرایط خود را ببازیم و پشت در تحریم‌ها خودمان را حبس کنیم.

رشد اقتصادی، دلالت بر افزایش تولید یا درآمد سرانه ملی دارد. اگر تولید کالاها یا خدمات به هر وسیله ممکن در یک کشور افزایش پیدا کند، می‌توان گفت که در آن کشور، رشد اقتصادی اتفاق افتاده‌ است.

حضور در نمایشگاه از مهمترین ابزارهای بازاریابی برای تولیدات داخلی، شناخت بازارهای جدید و ارزیابی آنها و نوعی خود ارزیابی از وضعیت کمی و کیفی کالای تولیدی و قدرت رقابت در مواجهه با بازارهای بین المللی است.

یکی از مهمترین دستاوردهای هر نمایشگاه ارتباطات مؤثر، گسترده و پایداری است که بین تجار و فعالان اقتصادی در نمایشگاه‌ها شکل می‌گیرد و منجر به همکاری‌های گسترده و دراز مدت می‌شود، همکاری‌هایی که می‌تواند به توسعه صادرات و تبادلات علمی، تجاری، فناوری و حتی فرهنگی کمک کند.

حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و اعزام هیئت‌های تجاری همانند کارزار تجارت برای فعالان اقتصادی است، که مزیت‌های تولید و دانش بازاریابی کشورهای مختلف بوده که می‌توانند در شناسایی نقاط ضعف و رفع آن گام‌های مؤ ثری بردارند که سبب ایجاد ثروت برای آنان و کشور شود.

نتایج سفر هیئت‌های تجاری استان محرمانه است

رئیس اتاق بازرگانی استان با بیان اینکه در سال جاری تا به امروز هیچ هیئتی از زنجان به خارج از کشور اعزام نشده است، در مورد نتایج اعزام هیئت‌های تجاری استان به خارج از کشور طی سال‌های اخیر عنوان می‌کند: دستاورد اعزام هیئات تجاری به کشورهای مختلف را نمی‌توان در قالب عبارت قابل اندازه‌گیری بیان کرد، زیرا تجار و بازرگانان، واحدها و شرکت‌های تولیدی و افراد حقیقی و حقوقی نه نتیجه هیچ یک از فعالیت‌های خود را به صورت علنی افشا می‌‌کنند و با توجه به حفظ بازار و عدم اطلاع رقبا از دامنه فعالیت‌ها ضرورتی برای انتشار نتایج سفرها از سوی فعالان بخش و انعقاد قرارداهای فی‌مابین وجود ندارد.

غلامحسین جمیلی با بیان اینکه آمارها حاکی از آن است که در هر مقطعی انجام این سفرها سبب بهبود نسبی وضعیت اقتصادی و ارتقای شرایط صادارتی استان شده است، ادامه می‌دهد: فعالیت‌های تجاری به صورت آنی و لحظه‌ای اتفاق نمی‌افتد و نیازمند زمان تقریبا طولانی است. معتقدیم ورود به بازار بین المللی نیازمند مقدمات مفصلی است که در خصوص آن باید اقدامات پیوسته‌ای به مدت چند ماه تا یک سال انجام شود.

جمیلی این سفرها که در قالب اعزام هیئت‌های تجاری انجام می‌گیرد را یکی از راه‌های دسترسی و تسهیل افراد برای رسیدن به آن راه به لحاظ شناسایی راهکارهای موثر قابل اعتماد و کاهش هزینه‌ها و بهره‌مندی از فرصتها و آگاهی از آن‌ها می‌داند و می‌گوید: هیئت‌های تجاری پرجمعیت را در فضای سیاسی کشور به سختی می توان مدیریت کرد، اما ما تلاش می‌کنیم در شرایط دشوار هم کار کنیم.

تمرکز اتاق بازرگانی بر بازار عراق

رئیس اتاق بازرگانی استان صنعت چاقوسازی را یکی از ظرفیت‌های استان عنوان می‌کند و می‌گوید: کشورهای آلمان و ژاپن مقصد این کالا هستند، تلاش می‌کنیم با استفاده از تجارب سایر کشورها و بهره‌مندی از علم شرکت‌های دانش‌بنیان، کیفیت و میزان بازارپسندی محصول را بالا برده و با گامی محکم وارد بازار عراق شویم.

لزوم استفاده از فرصت‌ها در شرایط تحریم

 با اجرای برجام و ایجاد فضای مناسب‌تر بین‌المللی در مورد ایران، افزایش صادرات، کاهش هزینه‌های تجارت خارجی و باز شدن نسبی مراودات بانکی، تحولات مثبتی در تجارت خارجی کشور رخ داد. با رفع برخی محدودیت‌های رسمی و غیررسمی تجارت خارجی در سطوح داخلی و خارجی و افزایش تعاملات و مراودات اقتصادی ایران با کشورهای دیگر اثرات برجام به‌صورت ملموس‌تر در اقتصاد مشاهده شد. در این میان، هم‌افزایی و اجماع داخلی بر سر برنامه‌های اقتصادی و تقویت دیپلماسی اقتصادی، می‌توانست شرایط بهره‌گیری مطلوب‌تر از فرصت‌های موجود را فراهم کند، اما بخش خصوصی که باید بیشترین نقش را در این موقعیت ایفا می‌کرد، در هر شرایطی کنار گود نشسته و تنها به انتشار انتقاد از محدودیت‌ها و شرایط موجود و قیمت ارز پرداخت به طوری که در عرصه‌های تجارت خارجی موقعیت‌هایی را که هیچ ارتباطی به محدودیت‌های ناشی از  تحریم نداشت از بین برد. یکی از این فرصت‌هایی که از بین رفت ماجرای دیگری روسیه با ترکیه و بازار چند میلیارد دلاری روس‌ها بود.

بسیاری از کارشناسان معتقدند حالا که تحریم‌ها درصدد ایجاد مانع برای توسعه تجارت ایران است و سیاست کشورمان نیز بر مبنای توسعه کالای داخلی صادرات محور و رهایی از صادرات نفتی است، صنعت نمایشگاهی و امضای تفاهم‌نامه همکاری در عرصه توسعه تجارت خارجی، نقش مهمی برای شکستن حصار تحریم‌ها ایفا می‌کند به نحوی که با معرفی مزیت‌های کالایی و تولیدی در مواجهه با بازارهای بین المللی می‌توان شیوه‌های دور زدن تحریم‌ها و فرصت‌های جدید برای اقتصاد کشور را یافت و در جهت تحقق آن‌ها تلاش کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان با اشاره به ظرفیت‌هایی اقتصادی استان اعلام کرد: در حال حاضر زنجان در بخش کشاورزی، صنایع تبدیلی، تولید مس و ظروف مسی مزیت‌های بی‌شماری دارد که می‌تواند در عرصه بین‌المللی جایگاه خود را به دست آورد، مسئولان و برنامه‌ریزان باید مزیت‌های رقابتی را شناسایی و آن را به فعالان اقتصادی معرفی نمایند.

رضا پیرایش اضافه کرد: ما معتقدیم با توجه به قابلیت‌های فراوانی که از فعالان اقتصادی سراغ داریم، تحریم‌های غرب علیه ایران نیز نمی‌تواند درهای تجارت را به روی بازرگانان و تاجران کشور ببندد و آنان برای برون‌رفت از مشکلات حتما کانال‌های مختلفی برای حضور موفق در بازار می‌یابند.

بخش خصوصی؛ برگ برنده کشور در شرایط تحریم

پیرایش ضمن تاکید بر لزوم ارتقا قابلیت‌های بخش خصوصی در عرصه تجارت خارجی عنوان کرد: تجارت سبب ایجاد منابع مالی می‌شود که این سود وارد چرخه اقتصادی کشور شده و زمینه‌ها را برای افزایش سرمایه‌گذاری‌ها و در نتیجه توسعه و رونق استان فراهم می‌کند. تحقق این مهم نیازمند درایت مسئولان است.

کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه اعزام هیئت‌های تجاری برای ایجاد همکاری‌های دوسویه با جامعه بین‌الملل می‌تواند در تحقق اهداف اقتصادی به ویژه در امر صادرات تاثیرگذار باشد، تاکید کرد: برای شناسایی ظرفیت‌ها و کسب اطلاع از میزان نیاز داخلی بازار هدف، فعالان اقتصادی باید قبل از عزیمت، اطلاعات جامعی از کشور مقصد داشته باشند.

پیرایش با عنوان اینکه پس از سفر به کشور هدف، شناسایی و کسب اطلاع از بازار هدف نمی‌تواند به درد اقتصاد بخورد، استقرار دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در زنجان را یکی از پتانسیل‌های دولتی برای پیشبرد اهداف اقتصادی بخش خصوصی اعلام کرد و گفت: این دفتر می‌تواند در معرفی ظرفیت‌های کشورهای مختلف مدنظر فعالان اقتصادی نقش مهمی داشته باشد و به عنوان یک حلقه واسط تاثیرگذار شرایط را برای ایجاد ارتباط اقتصادی با تجار خارجی فراهم کند.

این تحلیل‌گر مسائل اقتصادی اضافه کرد: دولت می‌تواند با احصای خواسته‌های اتاق بازرگانی و تعامل با بخش خصوصی زمینه را برای پیشرفت اقتصادی فراهم کند.

وی در پاسخ به برخی از منتقدان که می‌گویند تحقق اهداف اقتصادی با تکیه بر زیرساخت‌های فیزیکی کافی نیست بلکه مسئولان باید بروکراسی‌های اداری را برای ایجاد سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در استان فراهم کنند نیز گفت: این اظهارات را رد نمی‌کنم اما واقعیت این است در مذاکرات بین ‌الملل، شروع، لازمه کار است و نباید برای کامل شدن زیرساخت‌ها فرصت‌سوزی کنیم. بخش دولتی و خصوصی باید در کنار هم نسبت به تدوین برنامه مشخص اقدام کرده و با قدرت پشت میز مذاکرات اقتصادی و تجاری بنشینند.

به منظور اطلاع از برنامه‌های مسئولان دولتی برای حضور موفق تجار استان در عرصه تجارت بین‌المللی با فرامرز نیک‌سرشت، معاون امور اقتصادی استاندار تماس‌های متعددی برقرار شد اما وی هیچ پاسخی به صدای زنجان نداد.