زهرا احمدی- امروزه با توجه به اهمیتی که سرمایه گذاری در اقتصاد جهان دارد اقتصاد دانان و دولتها همگی بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی اتفاق نظر دارند و از دید آنها سرمایه گذاری عاملی مهم در ایجاد تحولات وسیع اقتصادی برای تمام کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه است.

پس از خروج آمریکا از برجام، اعمال تحریمهای ظالمانه و متغیرهای نرخ تورم و بی ثباتی در نرخ ارز در کشور تاثیر زیادی در کاهش سرمایه گذار و واردات داشت ولی دولت در قبال آن برنامه هایی برای حمایت از سرمایه گذار در نظر گرفت تا از کاهش سرمایه گذاری جلوگیری کند.

رئیس اداره طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با بیان اینکه با وجود تحریمها، میزان سرمایه گذاری در استان افزایش یافته است، اظهار می کند: در سالی که پایان یافت 144 فقره پروانه بهره برداری با سرمایه گذاری 500 میلیارد تومان و اشتغال یک هزار و 932 نفر به صورت مستقیم حاصل از سرمایه گذاریهایی بوده که از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان صادر شده است.

حبیب اله عباسی خاطر نشان می کند: در مقایسه با سال 97 حدود 8 درصد در تعداد پروانه های صادره و 32 درصد در اشتغالزایی رشد داشتیم.

وی در ادامه با اشاره به سرمایه گذاریهای جدید در استان تصریح می‌کند: امسال 940 فقره جواز تاسیس با سرمایه  6 هزار و 294 میلیارد تومان و با پیش بینی 15 هزار و 829 اشتغال صادر شده که از لحاظ تعداد جواز تاسیس صادره نسبت به سال گذشته 36 درصد افزایش داشته که نشان دهنده علاقه‌مندی سرمایه گذاران در سرمایه گذاری در بخش استان دارد.

چالش‌های صنعتی

این مسئول با ابراز تاسف از اینکه تحریمها بخشهای صنعتی را درگیر مشکلاتی نموده است، گفت: هرچند تلاشهای مستمری برای بومی سازی و جایگزینی تکنولوژی داخلی با سرعت انجام می گیرد ولی هم اکنون علیرغم همه تلاشها واردات تکنولوژی و ماشین آلات یکی از اساسی ترین مشکلات واحدهای صنعتی استان است.

عباسی یکی دیگر از معضلات واحدهای صنعتی را نوسانات ارز برشمرد و ادامه داد: نوسانات نرخ ارز در کشور برنامه ریزیهای واحدهای تولیدی را مشکل و حتی غیرممکن ساخته است بطوریکه این موضوع سبب افزایش قیمت مواد اولیه و نیازهای تامین سرمایه های بخش صنعت گردیده است.

به اعتقاد وی؛ یکی از مشکلات بخش صنعت، فرسودگی ماشین آلات موجود در واحدهای تولیدی است که نیازمند بروزرسانی تکنولوژی و واردات آن و همچنبن تامین منابع مالی مورد نیاز برای خرید آن است.

رشد 170 درصدی تسهیلات

رئیس اداره طرح و برنامه استان، طرح رونق تولید را یکی از راه حلهای دولت برای حمایت از بخش صنعت عنوان می‌کند و می گوید: خوشبختانه سیستم بانکی استان همراهی مناسبی با بخش صنعت در تامین منابع مالی مورد نیاز دارد به طوریکه امسال از منابع متعدد از قبیل تبصره 18 طرح رونق تولید حدود یک هزار و 700 میلیارد تومان تسهیلات به واحدهای تولیدی ارائه شده که برآورد می شود 170 درصد رشد در این زمینه داشتیم.

سرمایه گذاری خارجی

براساس گزارشات اداره کل امور اقتصاد دارایی استان در 11 ماهه امسال، 2 طرح سرمایه گذاری در استان با منشا سرمایه خارجی با مجموع سرمایه مصوب 26.3 میلیون دلار مجوز سرمایه گذاری خارجی اخذ نموده اند. همچنین یک طرح سرمایه گذاری خارجی موجود نیز در سالجاری به میزان 9.5 میلیون دلار افزایش سرمایه داشته که بدین ترتیب مجموع سرمایه خارجی مصوب استان ، به رقم 35.8 میلیون دلار رسیده است.

درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری در استان

مدیرکل امور اقتصاد دارایی استان در گفت‌وگو با صدای زنجان می گوید: درآمدهای عمومی استان از منابع مختلفی وصول می شود که بخشی از آن درآمدهای مالیاتی بوده و متناسب با فعالیت و میزان سود هر شرکتی اعم از داخلی یا خارجی توسط اداره کل امور مالیاتی اخذ می شود و برای همین بخشی از درآمدهای مالیاتی استان نیز از محل فعالیت و سود سرمایه گذاری های خارجی تامین می شود.

ابوالفضل عباسچیان ادامه می دهد: سرمایه گذاری های خارجی علاوه بر ایفای نقش در تامین درآمدهای استانی در توسعه و رشد اقتصادی استان، ایجاد ارزش افزوده، توسعه صنایع پایین دستی و بالا دستی مرتبط با این سرمایه گذاریها و همچنین اجرای طرحهای توسعه ای توسط همین شرکتها نقش موثری داشته و در برخی از موارد حتی ممكن است میزان سرمایه گذاری در طرح توسعه این واحدها چندین برابر طرح اولیه و اصلی باشد.

سرمایه گذاری در فلزات استان، از خام فروشی جلوگیری کرده است

این مسئول با اشاره به بخشهای سرمایه گذاری خارجی در استان عنوان می کند: سرمایه‌گذاری های خارجی استان در زمینه تولید محصولات مختلف از جمله ساخت فلزات اساسی مانند فولاد، ساخت محصولات بهداشتی و سلولزی، صنایع معدنی و محصولات دخانی بوده است. عباسچیان بر این باور است: استقرار 6 طرح سرمایه گذاری با منشاء سرمایه خارجی در استان در زمینه ساخت فلزات اساسی سبب شده‌ زنجیره تولید شمش آهن در استان تكمیل شود یعنی با استخراج سنگ آهن استان این ظرفیت وجود دارد كه كلیه استخراج سالیانه در داخل، فرآوری شده و تبدیل به محصولات با ارزش افزوده بالا شود و بدین ترتیب با ایجاد ارزش افزوده از خام‌فروشی جلوگیری می‌شود.

اقتصاد و دارایی مسئول حمایت از سرمایه گذار

این مسئول با اشاره به تشکیل مرکز خدمات سرمایه گذاری و فعالیتهای این نهاد درجهت پیگیری امور سرمایه گذاران ابراز می کند: بررسی مشکلات و موانع سرمایه گذاری و تلاش برای رفع این موانع، نقش اساسی را در فراهم نمودن این فضا ایجاد می نماید.

مطابق آیین نامه تشکیل مرکز خدمات سرمایه گذاری، اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان (دبیرخانه مرکز خدمات سرمایه گذاری استان) به عنوان نماینده سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران، مسئولیت راهبری امور جذب و حمایت از سرمایه گذاری خارجی در استان را بر عهده دارد.

در سالهای اخیر و با ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری، موضوع جذب سرمایه گذاری خارجی، براساس برنامه های تعیین شده از سوی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی برای وزارت امور اقتصادی و دارایی مورد پیگیری بوده و در راستای تحقق اهداف این سیاست ها اقدامات متعددی در سطح ملی و استانی انجام شده است.

مدیرکل امور اقتصاد دارایی استان زنجان معتقد است: اصلاح مستمر فرآیندهای بین دستگاهی درحوزه سرمایه گذاری و تعریف این فرآیندها در سیستم پنجره واحد سرمایه گذاری استان، موجب تسهیل در امور مرتبط با سرمایه گذاران داخلی و خارجی شده است.

زنجان الگوی سیستم پنجره واحد سرمایه گذاری

به گفته وی؛ در حال حاضراستان زنجان به عنوان استان پایلوت و الگو جهت تکمیل و توسعه سیستم پنجره واحد سرمایه گذاری انتخاب شده است و اقدامات محتوایی مرکزخدمات سرمایه گذاری نیز در راستای ارایه تصویری جامع از ظرفیتهای سرمایه گذاری استان به صورت مستمر انجام می گیرد.

عباسچیان با اشاره به وظایف مرکز خدمات سرمایه گذاری استان زنجان در راستای تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی اظهار می کند: حمایت، تسهیل و تسریع امور مربوط به سرمایه گذاری در استان، شناسایی و اطلاع رسانی ظرفیت ها، اولویتها و فرصت های سرمایه گذاری، شناسایی و اطلاع‌رسانی قوانین و مقررات مرتبط از جمله مشوق های قانونی، پذیرش متقاضیان سرمایه گذاری در استان و پیگیری امور مرتبط با استقرار طرح سرمایه  گذاری از جمله مکان یابی بهینه طرح با استفاده از اطلاعات ظرفیت ها و زیرساخت های موجود در مناطق مختلف، هماهنگی و پیگیری اخذ مجوزهای مورد نیاز به صورت متمرکز در قالب پنجره واحد سرمایه،گذاری و کمک به سرمایه‌گذاران از طریق حذف نیاز به مراجعات مکرر به دستگاه های اجرایی متعدد؛  

زنجان در رتبه سوم کسب و کار

لازم به ذکر است که استان زنجان در ارزیابی و پایش محیط کسب و کار که به صورت فصلی توسط اتاق ایران انجام می شود، در فصل پاییز امسال رتبه سوم را در بین استانهای کشور کسب نموده است. همچنین در فصول سه سال گذشته نیز استان همواره رتبه های اول تا سوم را در بین استانها کسب نموده است که عباسچیان دلیل  بالا بودن رتبه دو استان دیگر یعنی آذربایجان غربی و گیلان را وجود منطقه آزاد در آنها می داند.

محدودیت‌های بانکی و کاهش جذب سرمایه گذار

مدیرکل اداره اقتصاد دارایی استان تصریح می کند: با توجه به اینکه سرمایه گذاری مستقیم خارجی عمدتاً از طریق آورد ه های نقدی و غیر نقدی و در برخی موارد با انتقال دانش فنی و مدیریت اقدام به سرمایه گذاری می کنند که از مبداء تامین مالی می شوند لذا نیاز چندانی به منابع میزبان یا مقصد سرمایه گذاری ندارند.

وی در ادامه می گوید: ولی در صورتیکه سرمایه گذاران خارجی مایل باشند برای تامین بخشی از سرمایه مورد نیاز طرح های سرمایه گذاری از تسهیلات بانکی (سرمایه ثابت یا سرمایه در گردش) استفاده نمایند، می بایست همانند کسب و کارهای داخلی روند اخذ تسهیلات را طی نمایند و با مشکلاتی که سرمایه گذاران داخلی مواجه هستند، احتمالاٌ روبرو شوند. ولی در این خصوص نیز مجموعه مدیریتی استان و بانکهای عامل حداکثر همکاری و حمایت از سرمایه گذار خارجی را دارند.