در اولین رویارویی با پدیده‌ی کرونا و قرنطینه شدن، فعالیت‌های حرفه‌ای هنری هم مثل بقیه فعالیت‌ها یا کاملا متوقف شدند و یا تا حد زیادی محدود شدند. وقتی گرد وغبار حاصل از ضربه اولیه این رویداد فرونشست، به نظر می‌رسید شرایط قرنطینه برای گروهی از هنرمندان زمان و تمرکز کافی برای خلق انفرادی آثار بوجود آورد. چیزی که برای عده‌ی محدودی حتی مناسب‌تر از شرایط عادی بود. در حقیقت شرایط تولید اثر برای بخشی از هنرمندان حرفه‌ای نیازمند مهیا کردن نوعی ایزولاسیون فردی است. چنین هنرمندانی عموما با مدیوم‌های شخصی به تولید آثار هنری می‌پردازند. در نتیجه اغلب تولیدات فردی در اکثر مدیوم‌های سنتی متعارف با مشکل جدی (به جز مشکلات لجستیکی) مواجه نبود.

به گزارش روزنامه صدای زنجان از طرف دیگر شرایط قرنطینه، در اولین برخورد مانعی جدی در مقابل فعالیت‌های هنری گروهی قرار داد. چون هدف قرنطینه عملا در تضاد با شرایط چنین فعالیت‌هایی بود. در میان این رشته‌ها می‌توان به موسیقی، تئاتر، سینما، پرفورمانس، اشاره کرد. تلاش هنرمندان این رشته‌ها برای خلق موجب مهاجرت به رسانه‌های‌های ارتباطی مجازی و خلق در فضاهایی که این رسانه‌‌ها مهیا می‌کردند شد. ظهور هم‌نوازی‌ها و اجراهای گروهی به صورت مجازی را می‌توان حاصل این رویکرد دانست. نتیجه‌ی حاصل اگر چه کیفیات حرفه‌ای (و خصوصا تکنیکی) اجراهای عادی را ندارد اما تاثیر بسیاری به خصوص در گستردگی ارائه، طیف مخاطبان و انجام تعهدات اجتماعی هنرمندان داشت. اما همه‌ی فعالیت‌های هنری گروهی امکان چنین انتقالی را نداشتند. فعالیت‌های گروهی هنری در این ایام دچار مشکلات زیادی شدند.

فعالیت گروهی هنرمندان با مشکلات زیادی رو به رو است

جعفر موسوی، کارگردان و فیلمساز زنجانی با اشاره به اینکه کارگردان‌ها و کسانی که به طور کلی در سینما کار می‌کنند به صورت پروژه‌ای فعالیت دارند و مسلما یک زمانی در حال انجام فعالیت هستند و سپس برای مدتی در کارشان وقفه می‌افتد، می‌گوید: پیش از کرونا چند ماهی بیکار بودم و حول و حوش اواخر بهمن ماه به دنبال این بودم که یک سوژه‌ای را پیدا کنم و یک فیلم کوتاه از آن بسازم که با شروع به کار من کرونا شیوع پیدا کرد و مجبور شدم که کار را قبل از اینکه شروع کنم، کنار بگذارم.

وی با اشاره به اینکه شیوع کرونا موجب شد که فعالیت در عرصه فیلمسازی متوقف شود، ادامه می‌دهد: در این میان کاری در خصوص کرونا به من پیشنهاد شد که من نیز قبول کردم ولی متاسفانه در مسیر ساخت این فیلم، من دچار بیماری کرونا شدم و سپس خانواده‌ام نیز درگیر این موضوع گشتند و روزها در قرنطینه بودند تا دوره نقاهت این بیماری به اتمام برسد.

این کارگردان خاطرنشان کرد: برخی از هنرها و متعاقب آن برخی از هنرمندان به دلیل نوع کار انفرادی که دارند چندان از این مساله ضربه ندیدند نظیر نقاشان، نویسندگان و شاعران چون می‌توانستند به تنهایی کار خود را پیش ببرند ولی مشاغلی مثل فیلمسازی که یک کار گروهی است مجبور به رعایت پروتکل‌های بهداشتی بودند و به نوعی فعالان این عرصه خانه‌نشین شدند.

این کارگردان با اشاره به حمایت برخی ارگان‌های دولتی در این ایام می‌افزاید: با توجه به اینکه از سوی صندوق هنرمندان بیمه شده‌ام، بنا شده است تا بیمه 3 ماه اول سال از سوی صندوق هنرمندان پرداخت شود و مورد حمایت برخی از ارگان‌ها قرار گیرد اما مسلما هستند هنرمندان که از این امتیاز بی‌بهره‌اند.

جعفری خاطرنشان می‌کند: اگر روند این بیماری ادامه یابد و یا اجازه فعالیت سینماگران داده شود، باز هم شرایط همان است چرا که بیماری کرونا از بین نرفته است هرچند که مردم به این موضوع عادت کرده‌ و به صورت روزمره با آن کنار آمده‌اند و مثل قبل به این موضوع حساسیت ندارند.

این کارگردان می‌افزاید: به تبع اگر این مساله همچنان ادامه یابد من نیز به عنوان یک هنرمند و یا فعال عرصه سینما تحت تاثیر قرار می‌گیرم و شاید به خاطر کرونا روند ساخت فیلم را دنبال نکنم و از فعالیت بیشتر باز بمانم.

جعفری با اشاره به اینکه در حال حاضر اگر برای کاری بخواهیم مجوز بگیریم شاید با مشکل روبه رو شویم اما اگر بخواهیم برای خودمان کار کنیم و مجوز نگیریم بعید می‌دانم که کسی جلوی فعالیت ما را بگیرد، می‌گوید: در جریان این موضوع که آیا اگر من کاری را شروع کنم منع قانونی دارد یا نه نیستم چرا که برای انجام کاری تاکنون اقدام نکرده‌ام.

وی می‌افزاید: من یکی از مربیان انجمن سینمای جوان هستم. برنامه‌های این انجمن در طی این ایام کنسل شده است که این موضوع به هنرجویان این انجمن آسیب زده است.

هنرمندان دیده نمی‌شوند

در ادامه «ساسان قجر» با اشاره به اینکه هنر کهن نمایش، هنری زنده و وابسته به تماشاگر است که در روی صحنه رویدادهای اجتماعی و زندگی مردم را همچون آئینه به خود مردم نشان می‌دهد، می‌افزاید: قبل از اسفند با ورود ویروس به عرصه جهان تمام فعالیت‌های تئاتری ما کنسل شد.

وی ادامه می‌دهد: در این ایام تمام اجراها کنسل شد، در حالی که ما با بازیگران قرارداد داشتیم و آن هم نزدیک عید که به هر حال بازیگران و عوامل اجرایی به لحاظ معیشتی در تنگنا هستند. وی می‌گوید: این تعطیلی در حال حاضر همچنان ادامه دارد و تنها مجوز کلاس‌های آموزشی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی اعطا شده است ولی با این وجود برخی از خانواده‌ها نمی‌توانند اعتماد کنند و هنوز ترس ابتلا به این بیماری وجود دارد.

قجر خاطرنشان می‌کند: هنوز هم ما منتظر هستیم که ببینیم که بنا به صحبت‌هایی که شده تیر ماه تئاتر فعالیت‌های خود را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی شروع خواهد کرد یا خیر؟

وی با اشاره به اینکه هنرمندان سه ماه سخت و دشوار را پشت سر گذاشته‌اند، می‌افزاید: در این سه ماه گویا هنرمندان وجود نداشتند، همه مشاغل به فعالیت خود برگشتند و تنها صنف و شغلی که بازنگشته، قشر هنرمند است. ضمن اینکه هنر در کشور ما از سوی مسئولین به عنوان سرگرمی شناخته می‌شود و هیچ ارزشی برای آنها قائل نیستند چرا که این صنف نه اتحادیه دارد و نه این حرفه شغل محسوب می‌شود و به همین خاطر هیچ نگاهی به آن‌ها نمی‌شود و سه ماه است که ما در بدترین شرایط زندگی می‌کنیم.

این کارگردان تئاتر با اشاره به اینکه هنرمندان وجود دارند، ولی دیده نمی‌شوند و یا دیده می‌شوند اما مسئولین نمی‌خواهند ما را ببیند و ما از این موضوع شاکی هستیم، می‌افزاید: هنر در کشورهای دیگر به عنوان شغل و حرفه کسی شناخته می‌شود و ماهیانه از این طریق درآمد‌زایی دارند و حقوق دریافت می‌کنند اما در کشور ما هنرمند بایستی از جیب خود سرمایه‌گذاری کند و در آخر با کمترین مشکلی زیر پای هنرمند است که خالی می‌شود و واقعا دل ما از این وضعیت پر است.

قجر با اشاره به اینکه هنرمندان نیز مانند سایر اقشار جامعه نیاز به درآمدزایی دارند و خرج و مخارج دارند، خاطرنشان می‌کند: هنرمندان هر رشته‌ای از موسیقی تا تئاتر گرفته همه نیازمند حمایت هستند و امیدواریم یک زمانی برسد که مسئولین بفهمند ما وجود داریم چرا که کار از دیدن گذشته است و کار به فهم رسیده است و امیدواریم یک زمانی مسئولین به این نتیجه برسند که جامعه هنری نیز مانند همه اقشار دیگر هزینه‌بر هستند.

وی با اشاره به اینکه برخی از هنرمندان شغلشان هنرشان است و در واقع زندگیشان به واسطه هنرشان می‌چرخد، می‌افزاید: من قصد توهین و یا جسارت به هنرمندان دوشغله ندارم اما برخی از هنرمندان هستند که کارمند اداره‌ای هستند و در کنار آن نیز به امر هنر می‌پردازند  اما برخی دیگر تنها به واسطه هنر است که زندگی خود را می‌چرخاند که مسلما هنرمندی که زندگیش به واسطه هنرش می‌چرخد به حمایت بیشتری نیاز دارد چرا که شغل دیگری ندارند و از این راه زندگیشان را می‌چرخانند و به جامعه خدمت می‌کنند که تعداد این هنرمندان نیز بسیار محدود است که متاسفانه حمایت چندانی از این قشر از هنرمندان که دارند به جامعه خدمت می‌کنند نشده است.

این کارگردان تئاتر اظهار می‌کند: حمایت و یا کمکی که از این قشر هنرمندان در این سه ماهه انجام گرفت بسیار ناچیز بود اما حمایت کم ارگان‌ها و ادارات مرتبط به چشم هنرمندان استان بسیار زیاد آمد و از لطفی که حوزه هنری و اداره فرهنگ و ارشاد به هنرمندان استان داشتند تشکر می‌کنیم چرا که هیچ ارگان دیگری به حمایت از هنرمندان برنخواسته است.

قجر با اشاره به اینکه امید است به زودی سالن‌های تئاتر باز شوند، می‌گوید: اگر چه مسائل مادی برای هنرمند اهمیت دارد ولی بیشترین زجر ما در این سه ماه این بود که مردم را در سالن‌های تئاتر ندیدیم و دلمان برای تماشاگران تئاتر بسیار تنگ شده است.

مدت فعالیت گروه‌های موسیقی در ایام کرونا به صفر رسیده است

در ادامه کیارش میرمحمدرضایی، رئیس انجمن موسیقی استان زنجان با اشاره به اینکه به طور کلی تمام رشته‌های هنری در ایام کرونا آسیب دیدند، می‌گوید: در طی این مدت زمان نه تنها رشته موسیقی بلکه همه رشته‌های هنری در سطح کشور و استان آسیب دیدند و همه جامعه هنر هم اعتقاد دارند که نیازمند حمایتی از سوی فرهنگ و ارشاد هستند.

وی ادامه می‌دهد: شاید بتوان گفت شرایط بهتری نسبت به سایر هنرها در میان اهالی موسیقی به دلیل امکان برگزاری کلاس‌های آنلاین وجود داشته است و همین مساله تا حدودی مشکلات مدرسین را کم کرده است، ولی دوستانی که در بحث مراسم عروسی و تالارها فعالیت دارند به کل کارشان طی این مدت تعطیل شد و هنرمندان آشیق به شدت از این مساله ضربه دیدند و شرایط مناسبی ندارند. ارکسترها و گروه‌ها و هنرمندانی که در مراکز تفریحی و گردشگری به نواختن موسیقی می‌پرداختند و از این راه امرار معاش می‌کردند، نیز ضربه بسیار سنگینی دیدند و تنها مدتی است که اوضاع آنها به دلیل بازگشایی مراکز گردشگری و رستوران‌ها به شرایط عادی بازگشته‌ است.

رئیس انجمن موسیقی استان می‌افزاید: در طی این مدت فعالیت گروه‌های موسیقی به صفر رسیده است و به طور کلی تمام هنرمندان این عرصه همگی آسیب دیده‌اند و در این میان مدرسین موسیقی آن هم نه همه و تنها بخشی از آن‌ها توانسته‌اند به وسیله برگزاری کلاس‌های آنلاین تا حدود کمی در این چند ماه خود را سر پا نگه دارند و گذران کند.

این مسئول با اشاره به اینکه آسیب‌های اقتصادی و غیر اقتصادی کرونا همچنان ادامه دارد، می‌گوید: طی این مدت بسیاری از هنرجویان به آموزشگاه‌ها بازنگشته‌اند و ریزش قابل توجه هنرجو اتفاق افتاده است.

میرمحمدرضایی می‌افزاید: تقریبا ۹۰ درصد آموزشگاه‌های استان به صورت استیجاری است و در واقع ساختمان آموزشگاه در مالکیت شخص دیگری است که همین موضوع موجب ضرر و زیان بسیاری از آموزشکده‌های موسیقی شده است چرا که در این شرایط بد اقتصادی و بدون ریالی درآمدزایی، آنها مجبور به پرداخت کرایه ساختمان هستند. ضمن اینکه برخی از آموزشگاه‌ها کارمند و منشی دارند که باید بیمه و حقوق این افراد را نیز پرداخت کنند.

وی با اشاره به اینکه چندین مرتبه مسئولین فرهنگ و ارشاد از لحاظ مالی خسارت‌های وارد شده به این بخش را بررسی کردند تا ببینند که چه میزان خسارت به این قشر وارد شده است، می‌گوید: تاکنون هیچ نوع تسهیلاتی چه به صورت وام و چه به صورت منبع درآمدزایی و یا هر چیز دیگری پرداخت نشده است.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه برگزاری برنامه‌های فرهنگی نظیر سینما و کنسرت جزو نیازهای اولی افراد شناخته نمی‌شود و مردم همواره تهیه خوراک و پوشاک خود را در اولیت سبد خانواده قرار می‌دهند و در مراحل بعدی نیازهای فرهنگی و آموزشی خود را در صورتی که وضع اقتصادی مناسب باشد پیگیر می‌شوند، مسلم است که با اولین مشکلات مالی که به خانواده‌ها اعمال شود، اولین چیزهایی که از دور خارج می‌شوند حذف  برنامه‌های فرهنگی نظیر کنسرت‌ها است که خود این مساله باعث می‌شود تا قشر فرهنگ و هنر آسیب بیشتری در این زمینه ببینند.

این مسئول با تاکید بر حمایت از هنرمندان موسیقی آشیقی، افزود: تاکید من برای جبران خسارت‌های این قشر، همواره بر جبران خسارت‌های هنرمندان موسیقی آشیقی است و همواره بر روی در الویت قرار دادن هنرمندان موسیقی محلی تاکید دارم چرا که این افراد به دلیل سن وسالی که دارند، میزان درآمد و شرایط به نظر من قابل مقایسه با سایر دوستان عرصه موسیقی نیست و بارها و بارها در جلسات مختلف اعلام کردند که یک فکر اساسی به هنرمندان موسیقی عرصه آشیقی و به طور کلی موسیقی محلی و مقامی داشته باشند چرا که شرایط درآمدزایی این افراد بسیار متفاوت است و از همین رو الویت جبران خسارت‌ها باید این گروه باشند و در مرحله بعد خسارت هنرمندان فعال عرصه موسیقی.

انتهای پیام