پایگاه خبری صدای زنجان- تخریب المان میدان ۱۵ خرداد در شهر زنجان حواشی زیادی برای اعضای شورا و شهرداری زنجان ایجاد کرده به طوری که قرار شد تا المان مناسبی در این میدان طراحی و اجرا شود.

اکنون طرح این المان رونمایی شده است و شرکت مشاور ساخت این المان مدعی است که این طرح مفهوم خیزش و رویش را با تاکید ویژه به روی عدد ۳ (یادآور ماه خرداد) و با استفاده از ۱۵ المان عمودی (یادآور روز پانزدهم) به تصویر کشیده است.همچنین گنبد فیروزه‌ای خفته روی کف میدان که گویی بخش بیرون زده کره‌ای کامل است مفهوم شهادت را به تصویر کشیده و ارتباط فرمی طرح میدان را با المان میدان انقلاب زنجان بیش از پیش تداعی می‌کند.

ضمن اینکه جوش و خروش مردم حول هدفی ارزشمند و واحد را در نقطه مرکزی میدان نمایش می‌دهد. سه عنصر مشبک در نقطه طلایی المان با رنگی متفاوت جای گرفته است که با طرحی برگرفته از نقوس هندسه اسلامی علاوه بر تاکید روی جنبه معنوی و اعتقادی این حرکت متعالی، می‌تواند مفهوم شهادت و تبعید را در فضاهای تهی مشبک‌ها به تصویر بکشد. طراحی این مشبک‌ها با صرف زمان مناسب و انجام مطالعات لازم و بر اساس نقطه نظرات اهل فن در موعد مقرر انجام خواهد شد.

در خصوص این طرح نیازمند ارائه نظر متخصصان و کارشناسان فعال در شهر زنجان هستیم.

طرح حاضر از نظر فرم و ایستایی طبیعتا مناسب‌تر از طرح قبلی این میدان است

در این رابطه رحمان پرچگانی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد زنجان با اشاره به اینکه طرح حاضر از نظر فرم و ایستایی، طبیعتا مناسب‌تر از طرح قبلی این میدان است، اظهار کرد: این طرح، طرح متوسطی به‌نظر می‌رسد. ضمن اینکه مفاهیم ذکر شده و توضیحات ارائه شده نه در فهوای اثر وجود دارد و نه اصلا نیازی به حضور این مفاهیم در یک اثر انتزاعی است.

به گفته این استاد دانشگاه، در یک اثر انتزاعی اهمیت مفاهیم و معانی به فرم تبدیل می‌شود و معیار زیبایی‌شناسی این نوع آثار، فرم و رنگ و برداشت‌های فردی افراد است و نه لزوما معانی مشخص شده و تبیین شده سازنده و یا سفارش‌دهنده.

اصرار به اثبات وجود معانی مفهومی درون یک اثر انتزاعی خطا است

وی در این رابطه می‌گوید: امروزه در اغلب نقاط جهان وقتی المانی طراحی و ساخته می‌شود به عنوان سمبل و نمادی در نظر گرفته می‌شود و بر اساس تکرار و کاربری عنوان با مکان و المان نصب شده به مرور به همان نام و موضوع شناخته شده و در بین مردم پذیرفته می‌شود. طبیعتا طراح این المان جهت توجیه، توضیح و قانع کردن سفارش‌دهنده شاید به ناچار از چنین مفاهیمی استفاده می‌کنند و از نوع فرم و شکل حجم تا حدود بسیار ضعیف و غیرمستقیم این اشاره‌ها در لابلای طرح مذبور دیده شود ولی همانطور که اشاره کردم هیچ رهگذری در ابتدای رویت این المان به یاد شهید و ایثار و غیره نخواهد افتاد. لذا اصرار به اثبات وجود معانی کلامی و مفهومی در درون یک اثر انتزاعی و فرمالیته آن‌هم در اثری متوسط، خطایی بزرگ است.

باید مسابقه می‌گذاشتند

به گفته پرچگانی از طرفی روالی که در ده سال گذشته تا یک سال و اندی قبل و با شکل‌گیری کمیته تخصصی زیباسازی در مجموعه شهرداری با همت بنده و دوستان هنرمند دیگر و شهردار وقت، وجود داشت - که اتفاقا هم اکنون نیز در صدر مجموعه حضور دارند - درست‌تر آن بود که با اعلان عمومی و با مسابقه گذاشتن المان‌ها و طرح‌ها و انتخاب آثار توسط اساتید متخصص و خبره در میادین و دیگر فضاهای شهری قرار داده می‌شد. کمیته‌ای که متاسفانه در دوره شهردار قبلی و بخاطر رانت و رانت‌بازی شهردار و چند نفر از اعضای شورای شهر به حاشیه رفت و با طرح این مسئله به مسئولین وقت و دست‌اندرکاران هم به نتیجه‌ای نرسیدیم و بعدها زمان ثابت کرد که حرف‌ها و مسائلی که بنده طرح کردم واقعیت داشت و مشکلات دیگرشان هم نمایان شد. البته و صد البته این وضعیت به شکل‌های مختلف و در سطوح متفاوت در تمامی بخش‌ها به شکل‌های مختلف و در سطوح گوناگون وجود داشته و دارد و از دست هنرمند کاری برنمی‌آید و زمانی از بنده و سایر متخصصین نظرخواهی و استعلام می‌گیرند که انتخاب‌هایشان صورت گرفته و غالبا قراردادشان هم بسته شده و فقط جهت خالی نبودن عریضه و یا تایید اقدامات و عملکردهایشان نظرخواهی صورت می‌گیرد. بنده در حوزه تخصصی خودم می‌گویم که اساسا هیچ چیز و هیچ کسی سر جایش نیست و روزنه امیدی هم برای اصلاح نمی‌بینم.

دوران این نوع کارها گذشته است

در این خصوص مهدی مقیمی، استاد دانشگاه زنجان، با اشاره به اینکه به صورت کلی من با ساخت المان شهری چندان موافق نیستم، اظهار می‌کند: دوران این نوع کارها گذشته است و ما در شهر، الویت‌های مهم‌تری در شهرسازی داریم. این المان‌ها، نمادهای سمبولیسمی هستند و المان‌سازی بیانگر طرز تفکری به نام سمبولیسم هست که در این سبک، ما المان و مجسمه‌های بزرگی و هر عنصر فیزیکی را می‌سازیم و در وسط میدان‌های شهری قرار می‌دهیم. طبیعتا کسانی که به این طرز تفکر اعتقاد دارند، توقع دارند که مردم از آن سمبول‌ها و نمادها الهام بگیرند و طرز تفکرشان در آن راستا شکل پیدا کند.

المان‌ها نمی‌توانند طرز تفکر بخش عمده‌ای از جامعه را تغییر بدهند

به گفته این استاد دانشگاه، تجربه‌ی جهانی نشان داده است که المان‌ها نمی‌توانند طرز تفکر بخش عمده‌ای از جامعه را تغییر بدهند و علاوه بر آن نیز تعالیم دینی خود ما این موضوع را به صراحت اعلام می‌کند و عنوان می‌کند که آنهایی که حرفی می‌زنند باید پایبند قول‌های خود باشند و به وعده‌ی خود عمل کنند و عمل‌ها هستند که اعتماد مردم را جذب می‌کنند و حرف‌ها و المان و نمادها نمی‌توانند کاری در این زمینه پیش ببرند. ممکن است بخشی از مردم برای مدتی نسبت به المان خاصی احترام قائل باشند یا نوع نگاه خاصی نسبت به این المان داشته باشند اما به صورت کلی این نمادها نیستند که طرز تفکر مردم را عوض می‌کنند و یا اصلاح و بهبود می‌بخشند و این موضوع قرن‌ها در تجربه جهانی وجود داشته است.

هزار و یک الویت در این شهر وجود دارد

مقیمی تاکید می‌کند که پیش از ما بسیاری از کشورها نمادها و المان‌های بسیار بزرگتری ساخته‌اند ولی در حال حاضر حداکثر کارکرد این المان‌ها، این است که به عنوان یک یادگاری ماندگار شده‌اند. ضمن اینکه عمده این کشورها در ابتدا مسائل الویت‌دار شهرها و کشورهای خود را حل کرده‌اند و سپس به نمادسازی شهری پرداخته‌اند در حالی که ما در این شهر هزار و یک الویت داریم که باید در این زمینه هزینه شود.

نمادها و المان‌ها گران‌قیمت هستند

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه نمادها و المان‌ها گران‌قیمت هستند، می‌افزاید: اگر ما بخواهیم المان خوبی بسازیم باید قبول کنیم که هزینه طراحی و اجرا و نگهداری آنها هزینه بالایی است؛ ضمن اینکه گاهی وقت‌ها ما المان‌ها را می‌سازیم ولی هزینه‌ای صرف نگهداری آن نمی‌کنیم برای مثال آب‌نمایی را می‌سازیم اما هزینه‌ای صرف نگهداری آن نمی‌کنیم و همیشه درون آن برگ خشک و گل و خاشاک وجود دارد. باید بپذیریم که تنها ساخت المان مطرح نیست و این طور نمی‌شود که شما المانی را بسازید و سپس رهایش کنید.

در شهری که پر از مشکلات است الویت‌هایی مهمتر از المان‌سازی وجود دارد

این استاد دانشگاه بر این باور است که در شهری که پر از مشکلات متعدد است الویت‌های مهمتر از المان‌سازی وجود دارد که باید به آن پرداخت.

وی در این رابطه ادامه می‌دهد: در این خصوص منظورم تنها شهر زنجان نیست که شهرداری زنجان به خود بگیرد. ضمن اینکه شاید شرایط تهران بدتر از زنجان هم باشد. اگر من اجازه این را داشتم که در زمینه معماری شهری تصمیمی بگیرم اجازه ساخت برج میلاد را در تهران نمی‌دادم و به جای آن دو مورد از بیمارستان‌های در حال تخریب تهران را بازسازی می‌کردم هر چند این موضوع جزو وظایف شهرداری نیست.

تهران به برج میلاد نیاز نداشت همچنان‌که زنجان به نماد‌های جدید نیاز ندارد

مقیمی با بیان اینکه تهران به برج میلاد نیاز نداشت، همچنان‌که زنجان به نماد‌های جدید نیاز ندارد، خاطرنشان می‌کند: شهرها الویت‌های مهم‌تری دارند و حاشیه‌نشینی و اصلاح آن و از همه مهم‌تر ترمیم ناوگان حمل و نقل عمومی شهر که کهنه شده است از این الویت‌های این شهر است که باید به آن توجه داشت.

به گفته این استاد دانشگاه الویت من به عنوان یک شهروند، ساخت المان 15 خرداد و یا میدان بسیج و یا هیچ المان دیگری نیست و من می‌خواهم سوار اتوبوسی شوم که آلودگی صوتی و آلودگی هوا ایجاد نکند و وقتی این الویت‌ها را اجرا نکردیم، ساختن المان به نظر من یک نوع دروغ گفتن به مردم و یا پرت کردن حواس مردم است که حالا چون نمی‌توانیم ناوگان حمل و نقل استانی را ترمیم کنیم، برویم یک المان بزگ در شهر بسازیم.

ساخت المان، اتلاف هزینه است

مقیمی با اشاره اینکه در کشور در حال توسعه که بیمارستان‌ها و ناوگان حمل و نقل عمومی و خیابان و معابر برای معلولین و سالمندان مناسب‌سازی نشده‌اند و مشکلاتی نظیر حاشیه‌نشینی وعدم مناسب‌سازی جوی‌ها و کانال‌های فاضلاب شهری همچنان وجود دارد، ساخت المان اتلاف هزینه است.

وی با اشاره به اینکه به عنوان یک شهروند توسعه جنگل‌ها و پارک شهری از الویت‌های من است، اظهار می‌کند: مگر درخت برای این شهر لازم نیست؟ چند درخت در این شهر کاشتیم که هوای پاک ایجاد کند و روح و روان مردم را لطیف سازد؟ با وجود این مشکلات ساخت المان اتلاف هزینه و پول هدر دادن است.

منبع: روزنامه صدای زنجان

انتهای پیام