پایگاه خبری صدای زنجان- کشور ايران به دليل داشتن اقليم چهار فصل مطلوب ترين شرايط نگهداري و پرورش زنبور عسل را دارد. زنبور عسل علاوه بر توليد عسل، قابليت توليد محصولات بسيار متنوع ديگري از جمله  موم، بره موم، ژل رويال، زهر و غیره دارد که هر کدام از اين محصولات در صنايع گوناگون مثل داروسازی ، آرايشی ، شمع سازی ، نساجی ، کاغذسازی و غيره بعنوان ماده اوليه مورد استفاده قرار ميگيرد.

معاون بهبود تولیدات دام و زنبور عسل سازمان جهاد کشاوری استان زنجان می گوید: با عنایت به افزایش جمعیت کشور و افزایش نیازمندی و تقاضای روز افزون به موادغذایی و تلاش برای تولید محصولات باکیفیت در کنار افزایش کمی تولیدات، به ویژه تولید عسل و فرآورده های جانبی زنبور عسل با توجه به اهمیت گنجاندن عسل در سبد غذایی خانوارها و خواص تغذیه ای و درمانی عسل، نیاز به برنامه ریزی و هدف گذاری در این بخش را بیش از پیش مهمتر می کند.

محمدعلی صادقی خاطرنشان می کند: لزوم سرشماری و احصای شرایط و وضعیت موجود زنبورستان‌ها، تولیدات، نیازها، موانع و مشکلات  پیش روی این حرفه، جهت برنامه ریزی منظم و دقیق آتی جهت توزیع نهاده های مورد نیاز مثل شکر که به عنوان اصلی ترین نهاده مصرفی کمکی، تسهیلات اعطایی، دارو و موادضدعفونی کننده ، بیمه زنبورستان ها و بیمه تامین اجتماعی شاغلان در این بخش و غیره بسیار مهم است.

فعالیت 4 هزار نفر در شغل زنبورداری

وی با بیان اینکه این سازمان در ایام کرونایی نیز تعطیل نبود، ادامه می دهد: معاونت بهبود امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی هر ساله اهتمام ویژه ای به این این قشر داشته و این موضوع  نیز مثل سنوات گذشته در مهرماه امسال علیرغم وجود بیماری همه گیر کرونا با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی و با دقت ونظارت کامل انجام گرفت.

این مسئول با بیان اینکه هم اکنون 4 هزار 79 نفر در زمینه زنبورداری فعالیت دارند، می افزاید: در مهرماه امسال با وجود بیماری کرونا، 122نفر از کارشناسان مروج پهنه به همراه مسئولین و کارشناسان امور دام شهرستانها از یک هزار و 26 ابادی و 21 شهر تحت پوشش با نظارت روزمره کارشناسان زنبور عسل معاونت بهبود تولیدات دامی سرشماری انجام و ثبت شد که جزو دقیق‌ترین سرشماری‌های انجام گرفته در حوزه زنبورعسل استان می تواند، باشد.

وی بر این باور است که براساس آمار سال‌جاری تعداد افراد شاغل در این بخش، رشد چشمگیری با عنایت به برنامه ریزی و حمایت‌های انجام گرفته از سوی معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان داشته است.

عدم حمایت سازمان جهاد کشاورزی از زنبورداران

این در حالیست که یکی از زنبورداران فعال در زنجان در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به مشکلات عمده زنبورداران و عدم حمایت سازمان جهاد کشاورزی استان تصریح می کند: جهاد کشاورزی هیچ حمایتی از زنبورداران ندارد و زنبورداری یک شغل اصلی به شمار نمی رود و برای حضور در یک نمایشگاه‌ نیز باید اجاره غرفه را پرداخت کند.

عسل قیمت مصوب ندارد

اسماعیل رستمخانی ادامه می دهد: هر کالا یک قیمت مصوب دارد ولی بر روی عسل هیچ نرخ گذاری نشده و قیمت مصوبی ندارد و این موضوع سبب شده قیمت عسل هم اکنون در بازار ۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان به فروش برسد.

وی به دیگر مشکلات زنبورداران اشاره می کند و می گوید: هم اکنون هزینه زنبورداری بسیار بالا است برای همین زنبورداران نمی توانند درآمد مناسبی در این زمینه داشته باشند و این موضوع سبب شده برخی از زنبوداران این شغل را کنار بگذارند.

رستمخانی با بیان اینکه قیمت تغذیه زنبور افزایش یافته است، خاطر نشان می کند: تغذیه اصلی زنبور شکر است که دولت حمایتی در این زمینه ندارد و زنبورداران شکر را با قیمت آزاد خریداری می کنند و علاوه بر این امکان عدم بیمه نیز یکی از مشکلات عمده زنبورداران است و این در حالی است که چندین مرتبه این مشکلات در اتحادیه زنبورداری و سازمان جهاد کشاورزی استان نیز این موضوعات و طرح شده است.

وی ابراز می کند: زنبوردار عسل خود را نمی تواند به صورت خرده فروشی در هرجایی بفروشند و این باعث می شود که عسل روی دست زنبوردار بماند و دلالان از این موقعیت سوءاستفاده کرده و عسل را با قیمت خیلی پایین از زنبورداران خریداری و در بازار عرضه می کنند.

هر کیلو عسل برای زنبوردار فقط 20 هزار تومان درآمد دارد

به گفته این زنبوردار، هم اینک قیمت عسل طبیعی در بازار ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان در هر کیلو است ولی دلالان با قیمت پایین و با قیمت 70 هزار تومان و به صورت عمده از زنبوردار خریداری می‌کنند و این در حالیست که 50 هزار تومان  فقط هزینه خرج و مخارج تولید عسل بوده و فقط 20 هزار تومان برای زنبوردار می ماند.

 وی اعتقاد دارد: تقلب یکی از مشکلاتی است که قیمت عسل را پایین می آورد و معاونت غذا و دارو استان نیز هیچ نظارتی در این زمینه ندارد.

امکان صادرات وجود ندارد

رستمخانی با بیان اینکه دلالان فرصت صادرات را به زنبورداران نمی دهند، تصریح می کند: دولت هیچ قانونی را برای صادرات زنبور تصویب نکرده و شرایط برای صادرات این محصول بسیار دشوار است و دلالان با سرمایه گذاری در این بخش می‌توانند عسل را به کشورهای همسایه کنند.

وی با بیان اینکه گمرک مانع از صادرات عسل می شود، اظهار می کند: دو سال قبل یک تن عسل را نتوانستیم به عراق صادر کنیم زیرا گمرک اجازه صادرات را نداده این درحالیست که صادرات برای دلالان به سهولت انجام می شود.

معاون امور بازرگانی سازمان صمت استان نیز با تایید اینکه تاکنون از استان زنجان صادرات عسل به سایر کشورها انجام نشده است، اظهار می کند: تا به امروز گزارشی از سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل گمرک استان مبنی بر صادرات عسل انجام نشده است.

امیرعلی مسیبی ادامه می دهد: مشکل عمده ای که در صادرات محصولات کشاروزی استان وجود دارد عدم بسته بندی مناسب، استاندارد و مجوز بهداشت کشور هدف صادرات و عدم تولید صادرات محور در این بخش است که سد راه صادرات محصولات کشاورزی استان به کشورهای خارجی است.

کوچ زنبورداران با این شرایط امکان‌پذیر نیست

وی با بیان اینکه هر ساله در فصل سرما برای افزایش کیفیت عسل، زنبورداران به استان‌های جنوبی کوچ می کنند، ادامه می دهد: هم اکنون هزینه این کوچ ها بسیار بالاست و هیچ پشتیبانی از سوی دولت انجام نمی شود و اگر قرار باشد زنبوردار به مناطق جنوبی کشور کوچ کند حدود 8 میلیون تومان هزینه می‌خواهد و این صرفه اقتصادی برای زنبوردار ندارد. وی می‌گوید همین هزینه های بالای زنبورداری و آب و هوای فصل تابستان سبب شده امسال عسل طبیعی در استان به طور چشمگیری کاهش یابد.

عسل طبیعی صرفه اقتصادی ندارد

به گفته این زنبوردار عسل طبیعی در تیر و مردادماه هر سال جمع آوری می شود و این در حالیست که میزان برداشت عسل تغذیه ای 2 تا 3 برابر عسل طبیعی بوده و صرفه اقتصادی بیشتر دارد و با این وضعیت بالای هزینه ها، زنبورداران گرایش به تولید عسل تغذیه ای هستند.

وی با بیان اینکه عسل محصولات زیادی دارد که می‌تواند درآمدزایی بهتری در بر داشته باشد، خاطرنشان می‌کند ژل رویال، بره موم که همان طلای زنبور محسوب می شود و زهر زنبور از مهم ترین محصولات با ارزش عسل است که هم اکنون هیچ حمایتی در این زمینه از سوی دولت انجام نمیشود و این عوامل سبب شده بره موم و زهر عسل از طریق قاچاق به کشورهای اروپایی صادر شود و همچنین ژل رویال با کیفیت کشور به صورت قاچاقی از کشور خارج میشود و یا با ژل رویال چینی که با قیمت پایین در بازار وجود دارد توسط سود جویان ترکیب و با قیمت بالایی به فروش برسد.

وی از افزایش قیمت بیمه زنبور و کلنی گلایه می کند و می گوید: هم اکنون هزینه بیمه زنبور بسیار بالاست و علاوه بر آن در صورت دیدن خسارت، بیمه گذار پس از حدود 2 سال مبلغ خسارت را به زنبوردار پرداخت می¬کند.

تسهیلات فقط برای سودجویان ارائه شد

یکی دیگر از زنبورداران در گفت‌وگو با صدای زنجان اظهار می کند: در زمینه زنبورداری هیچ حمایتی از سوی دولت انجام نمی‌شود بطوریکه به زنبوردار هیچ تضمین خریدی از سوی تعاونی ارائه نمی شود و همچنین عسل با قیمت مناسبی از زنبورداران خریداری نمی شود و این موضوع سبب ورود دلالان در این بخش شده است و هم اکنون نیز دلالانی در خیابان ضیایی عسل را با قیمت بسیار پایین از زنبوردار خریداری و با سود زیادی به فروش می رسانند.

منوچهر سلطانی با بیان اینکه 7 سال در زمینه زنبورداری فعالیت می کند، می گوید: 4 سال گذشته تسهیلات ارزان قیمت تا سقف 30 میلیون تومان برای زنبورداران تخصیص یافت که فقط می بایست با این مبلغ تجهیزات زنبورداری تهیه کنند ولی این تسهیلات زمینه سودجویی برخی از سوداگران شد زیرا با این تسهیلات تجهیزات زنبورداری خریداری کرده و سپس با سود زیادی به فروش رساندند.

وی معتقد است برای زنبورداری تامین زمین در الویت قرار دارد تا خرید تجهیزات و این تسهیلات کمکی به زنبورداران نداشت.

سلطانی بیمه تامین اجتماعی زنبورداران را یکی از دیگر از مشکلات زنبورداران عنوان می کند و می گوید: در دولت های قبل یارانه‌ای در زمینه برای بیمه زنبورداران در نظر گرفته می‌شد ولی هم اکنون هیچ خبری از بیمه زنبورداران نیست و سازمان جهاد کشاورزی نیز هیچ حمایتی از زنبورداران در این زمینه ندارد.

افزایش قیمت شکر از مشکلات زنبورداران

وی یکی از مشکلات را گرانی تغذیه زنبور یعنی شکر عنوان می‌کند و می‌گوید سال گذشته یارانه‌ای برای زنبورداران در راستای تامین شکر  از سوی دولت اعلام شد که براساس آن برای هر کندو یک کیلو شکر بود با اینکه این میزان برای تغذیه زنبورها در فصل تغذیه یعنی بهار کافی نبود ولی میتوانست کمکی برای کاهش هزینه های زنبورداری شود و هم اکنون نیز خبری از این یارانه نسیت و برخی از زنبورداران از عهده این هزینه ها بر نیامده و دچار زیان شدند.

این تغذیه باعث می شود که کیفیت عسل کاهش یابد

منوچهر سلطانی بر این باور است با افزایش قیمت تغذیه زنبور، زنبورداران توان تامین تغذیه کافی زنبور را نداشته و این عوامل سبب میشود کیفیت عسل کاهش یابد.

وی در ادامه با اشاره به افزایش قیمت تجهیزات زنبورداری، تصریح می کند: در طول یکسال قیمت جعبه از 35 هزار تومان به 150 هزار تومان و موم عسل نیز از 28 هزار به 90 تا 120 هزار تومان  رسیده است.

این در حالیست که معاون بهبود امور دام و زنبور عسل سازمان جهاد کشاورزی استان معتقد است: سياست دولت در راستای گسترش و توسعه اين صنعت حمايت از تشکل هاي زنبورداری بوده و از طرفی در سال های اخير نیز تسهيلات خوبی به متقاضيان ايجاد زنبورداری از طريق بانک های عامل استان پرداخت شده که خود باعث توسعه و رشد اين صنعت گرديده است.

محمدعلی صادقی ادامه می دهد: از ديگر امکاناتی که در راستای رشد زنبورداری و سطح آگاهی زنبورداران استان در سازمان جهاد کشاورزي استان فراهم شده، برگزاری کلاس ها و کارگاه‌های آموزشی در سطوح مختلف ابتدايی تا پيشرفته است.

ایجاد زنجیره های تولید عسل در راستای حمایت از زنبورداران

وی تشکيل نظام توليد خوشه ای پرورش زنبور عسل را از اقدامات سازمان جهاد کشاوری عنوان می کند و می گوید: با تشکیل تولید خوشه ای افراد حقيقی يا حقوقی توانمند به عنوان پشتيبان اين صنعت شناسايی شده و تعدادی از زنبورداراني را که به حد اقتصادي کلني زنبور عسل ندارند را تحت پوشش قرار داده و با تهيه امکانات اوليه و راهنمايی و کمک مديريتی به آنها و تأمين نهاده های مصرفی و در نهايت بازاريابی محصولات توليدی به رشد و توسعه فعاليت این زنبورداران کمک می کنند.

به گفته این مسئول، در حال حاضر 6 زنجیره تولید عسل در استان زنجان فعالیت دارند.

این مسئول با بیان اینکه براساس سرشماری های این سازمان 182 هزار و 180 کندو در استان زنجان وجود دارد، اظهار می کند: از این میزان کندو بالغ بر یک هزار و 181 تن عسل، 5 هزار و 532 کیلوگرم گرده،  حدود 16 کیلوگرم موم، 858 کیلو بره موم، 97 کیلو گرم ژل رویال از حدود 3 هزار و 609 زنبورستان برداشت شده است.

وی در پایان به مشکلات زنبورداران اشاره می کند و می گوید: مسائل و مشکلاتی نيز در سر راه زنبورداران وجود دارد که از جمله آن می‌توان به توسعه فرهنگ گرده افشانی، بيمه کلونی ها و زنبورداران، مرجع تعيين کيفيت عسل، استاندارد سازی تجهيزات، افزایش قیمت نهاده های مصرفی مثل شکر و داروهای تقلبی و غیره اشاره کرد.

این مسئول با تایید بر اینکه مواد اولیه مورد نیاز زنبورداری افزایش قیمت زیادی داشته است، اظهار می کند: هزینه های تغذیه برای زنبور به ویژه شکر افزایش قیمت داشته که سبب افزایش هزینه های زنبورداری شده و این عوامل زنبورداران را مجبور کرده که عسل تولیدی خود را با قیمت بالاتری در بازار عرضه کنند.

زهرا احمدی

انتهای پیام