پایگاه خبری صدای زنجان- «حسن خدایی» از فیلمسازان ارزشمند سینمای زنجان بود که چند روز گذشته خبر فوت او در بین اهالی سینمای استان و کشور پیچید. بسیاری معتقدند که او در تنهایی و انزوای ناخواسته یک هنرمند فوت کرده است.

گفته‌ای که لیلا بیگلی، رئیس انجمن سینمای جوان استان زنجان از آن به عنوان مرگ خاموش هنرمندان یاد می‌کند و می‌گوید: سینما بی‌رحم است و «حسن خدایی» یکی از مظلوم‌ترین هنرمندانی بود که مورد ظلم آن قرار گرفت.

خدایی جزو نسل اول فارغ‌التحصیلان سینمای استان زنجان بود

وی با اشاره به اینکه «حسن خدایی» جزو نسل اول فارغ‌التحصیلان سینمای استان زنجان بود که همراه پرویز رجب‌لو، حسن رضایی و جمشید بهمنی و آقای رضا میرکریمی و چندین تن دیگر در استان در زمینه سینما فعالیت داشتند، گفت: من در طول زندگی‌ام با آقای خدایی اصلا ملاقاتی نداشتم چرا که وقتی ما وارد حوزه سینما شدیم ایشان اصلا زنجان نبود اما همواره از او به عنوان یکی از چهره‌های خلاق سینما یاد می‌شد. خبر فوت ایشان را که شنیدم بسیار شوکه شدم و وقتی از طرف چهره‌های شاخص سینمای کشور با من تماس گرفته و در خصوص علت فوت ایشان پرسیده می‌شد من تنها یک جواب داشتم که «ایشان سکته قلبی کردند».

خدایی در غربت دارفانی را وداع گفت

وی با اشاره به اینکه فوت ایشان بسیار تلخ بود و ایشان در غربت مطلق دارفانی را وداع گفتند، ادامه داد: با این حال ایشان در دوره‌ای، در تهران شناخته شده بوده است و از هنرجویان دانشگاه سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران بودند. دوستان او که در این چند روز با من تماس می‌گرفتند از صحبت‌هایشان معلوم بود که ایشان آدم خلاق و دوست داشتنی و به تعبیر آنها بمب انرژی بود.

بیگلی افزود: او سابقه کارگردانی فیلم‌های کوتاه نظیر کولاک، آدمک و غیره را دارد. همچنین دستیاری کارگردان و منشی صحنه‌ فیلم‌هایی چون به همین سادگی، کودک و سرباز و غیره در کارنامه هنری او دیده می‌شود. در فیلم‌های اول آقای میرکریمی فعالیت داشت و در اولین سریال‌هایی که آقای میرکریمی با عنوان بچه‌های مدرسه همت و ماجراهای آفتاب و عزیز خانم برای سینما ساختند، کمک کردند. همچنین در فیلم سینمایی «به همین سادگی» آقای میرکریمی دستیار کارگردان ایشان بود.

ده سال بی‌هیچ فعالیتی در سینما

رئیس انجمن سینمای جوان استان زنجان خاطرنشان کرد: ایشان برای دوره‌ای در یک دفتر فیلمسازی در کرج فعالیت داشتند که بساط این دفتر سینمایی نیز با نبود متقاضی ساخت فیلم‌های تبلیغاتی برچیده شد و تا جایی که من در جریان هستم ایشان در حدود ده سالی بود که دیگر در سینما هیچ فعالیتی نداشتند. ایشان در غربت و تنهایی فوت کردند و این موضوع بسیار تلخ است.

حسن خدایی یکی از مظلوم‌ترین‌های این حوزه بوده است

وی با اشاره به اینکه سینما بی‌رحم است و حسن خدایی یکی از مظلوم‌ترین‌های این حوزه بود، گفت:  سینما بسیار بی‌رحم‌تر از این است که خلاقیت من نوعی را به عنوان یک فیلمساز بخرد، باید از سینماگران حمایت کنند و نهادهای بزرگ در این زمینه پیشقدم باشند.

مرگ خاموش هنرمندان

 این مسئول با اشاره به اینکه متاسفانه شاهد هستیم که سینماگران حرفه‌ای ما در غربت و تنهایی دارفانی را وداع می‌گویند، گفت: در شرایطی که در سینماها فیلم‌های به درد نخوری گیشه‌ها را پر می‌کند که به ترویج بی‌ادبی و بی‌نظمی می‌پردازد، متاسفانه سینماگران حرفه‌ای ما در گوشه و کنار در انزوا از دنیا می‌روند و این موضوع در واقع مرگ خاموش هنرمندان ماست. «حسن خدایی» و امثال حسن خدایی‌ها از دست رفتند ولی بهتر است به هنرمندانی که زنده هستند بپردازیم و از آنها حمایت کنیم.

وی با بیان خاطره‌ای از یکی از دوستان این هنرمند می‌گوید: یکی از دوستانش تعریف می‌کند که وقتی ما برای مصاحبه حضوری آزمون قبولی دانشگاه به دانشکده سینما و تئاتر رفتیم، «حسن خدایی» سرباز بود و با لباس جبهه آمده بود. او بر روی چمن‌های فضای سبز دانشگاه دراز کشید و گفت که من می‌خوابم و وقتی من را صدا زدند من را بیدار کنید و وقتی اسم او را صدا زدند من بیدارش کردم و برای آزمون رفت و جالب این است که با تمام خستگی اش او تنها کسی بود که از میان 20 نفر در رشته فیلمسازی قبول شد.

پلان دوم: زین العابدین نصیری

 در ادامه «زین العابدین نصیری» فیلمساز و یکی از دوستان این هنرمند زنجانی با اشاره به اینکه «حسن خدایی» از بچه‌های دوره 60 فیلمسازی زنجان است که در رشته فیلمسازی و تئاتر درس می‌خواند، گفت: او هنرمند صمیمی و مهربانی بود و واقعیت این است که در این چند روزی که او فوت کرده است وقتی با دوستان حرف می‌زنیم تکیه کلام اغلب افراد این است که حسن خدایی آدم مهربان و صمیمی بود و آدمی نبود که حاشیه داشته باشد.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه در دهه 60 دانشگاه‌ها خیلی چفت و بسط منضبط و منسجمی نداشتند و در یک حالت نیمه تعطیلی بودند، بچه‌هایی که در حوزه‌های سینمایی و تئاتر هنرجویی می‌کردند معمولا در جشنواره‌های مختلف یا در ارگان‌هایی که فعالیت فیلمسازی انجام می‌دادند، فعالیت می‌کردند و ایشان هم در این دوره در زمینه فیلمبرداری فعال بودند.

فیلم «ملیله» ایشان یکی از فیلم‌های خوب این حوزه است

این هنرمند خاطرنشان کرد: در دهه 70 نیز ایشان خیلی آدم فعالی بودند و در جشنواره‌ها و تولیدات و پشت صحنه‌ها همیشه حضور داشتند و به بچه‌هایی که فیلمسازی می‌کردند، کمک می‌رساندند. در زنجان نیز آن زمان فیلمسازی 8 میلیمتری جریان داشت و ایشان در این زمینه نیز فعالیت‌های خوبی داشتند و از فیلمسازان سینمای 8 میلیمتری خوب زنجان بودند و فیلم «ملیله» ایشان یکی از فیلم‌های خوبی است که در استان در زمینه ملیله ساخته شده است و من فکر می‌کنم تاکنون ورژنی در سطح این کار در استان در زمینه ملیله ساخته نشده است.

این هنرمند با اشاره به اینکه پس از فیلم «ملیله» ایشان یک فیلمی 16 میلیمتری از خاطرات یکی از معلمان استان زنجان ساختند، گفت: این فیلم به ماجرای این معلم اهل روستای ذاکر می‌پرداخت که در یکی از روزهای آخر هفته تصمیم می‌گیرد که به زنجان برگردد و در برف گم می‌شود، منتهی خانواده‌های دانش‌آموزان او را نجات می‌دهند و پس از این کار نیز این فیلمساز زنجانی چندان در زنجان فیلم نساخت.

«سمفونی مرگ»؛ فیلمی که هیچ‌گاه به سرانجام نرسید

نصیری با اشاره به ساخت فیلم «سمفونی مرگ» توسط این هنرمند، اظهار کرد: پس از این ماجرا نیز تنها یک فیلم به نام «سمفونی سوگ» که از مراسم گل‌گیران اهالی بیجار ساخته شده بود، را فیلمبرداری کرد که آن هم به واسطه فضایی که در آن زمان در زنجان وجود داشت، متاسفانه به پایان نرسید و اصلا مونتاژ نشد و به صورت فیلم خام تا مدتی در دست من بود که من پس از مدتی فیلم‌های خام را به او بازگرداندم و اینکه سرانجام این فیلم چه شد بر خود من مشخص نیست.

این هنرمند خاطرنشان کرد: در دوره‌ای که ایشان در دانشکده بودند از دانشجویان کاربلد و خبره بودند و گاهی اوقات به جای اساتید در کلاس‌ها درس می‌داند و در سینما فیلمسازی و کارگردانی تدریس می‌کردند.

او با گروه‌های حرفه‌ای زیادی فعالیت داشت

وی با اشاره به اینکه پس از ساخت این فیلم «حسن خدایی» وارد میدان ساخت فیلم بسیاری از فیلمسازان جوان و نیمه‌حرفه‌ای شد و با آنها فعالیت داشت، گفت: آن طور که به یاد دارم به اهالی سینمای همدان بسیار کمک می‌کرد و با آقایان «حسن صلح‌جو» و «شهاب رضویان» بسیار فعالیت داشت و با آنها نشست و برخواست می‌کرد و فیلم می‌ساخت. پس از مدتی در پشت صحنه مشغول به فعالیت شدند و از دستیار صحنه و فیلمبرداری بگیر تا انواع و اقسام دیگر کارها را تجربه کردند و در گروه‌های حرفه‌ای زیادی به فعالیت پرداختند.

این فیلمساز با بیان خاطره‌ای از این هنرمند زنجانی افزود: سال گذشته در دیداری که در فرهنگسرای استان با ایشان داشتم، پیرامون بحث‌های تئوری و نظری سینما با هم صحبت کردیم و مسائل و مشکلات سینمای ایران و نگرانی و استرس‌هایی که در این حوزه داشتیم را با هم به اشتراک گذاشتیم  که متاسفانه با شیوع کرونا نیز این مشکلات دو صد چندان شده است.

وی با اشاره به اینکه ایشان در کنار فیلمسازی کارهای تبلیغاتی نیز انجام می‌دادند، گفت: فردی مثل ایشان سالانه می‌توانست در ساخت دو فیلم سینمایی و یا یک سریال فعالیت داشته باشد و از همین رو باقی زمان‌های خود را صرف کارهای تبلیغاتی می‌کرد.

«داس‌داران»؛ آخرین حضور حسن خدایی در سینما

این هنرمند با اشاره به آخرین حضور حسن خدایی در سینما، افزود: آخرین کار این هنرمند کار «داس‌داران» به تهیه کنندگی خلیل شعبانی بود که این هنرمند در این فیلم دستیار کارگردان بود و فعالیت در این اثر در واقع آخرین حضور این هنرمند در سینما بوده است.

زهره میرعیسی‌خانی

انتهای پیام/