الهام احمدی- مدیر‌عامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان ضمن گرامی‌داشت روز خبرنگار به تأثیرگذاری رسانه‌ها در به ثمر نشستن فعالیت‌های نهادهایی همانند آب و فاضلاب در مقابله با بحران آب اشاره کرد و گفت: رسانه‌ها می‌توانند در اشاعه فرهنگ مصرف بهینه تأثیرگذاری قابل توجهی داشته باشند و ارزش کار ما را فزاینده کند.

رضا کابلی، با اشاره به این‌که آبفار روستایی با بحران جدی آب مواجه بوده و برای انجام فرهنگسازی در بین مردم جهت جلوگیری از وخیم‌تر شدن وضعیت موجودT نیازمند همکاری رسانه‌ها در این بخش هستیم، خاطرنشان کرد: در سال گذشته فعالیت‌های گسترده‌ای در راستای مقابله با بحران آب انجام شده است که در نتیجه این فعالیت‌ها شاخص‌های کیفی آب در برخی از روستاها ارتقا پیدا کرده است.

مدیر‌عامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان با بیان این‌که حجم‌ عملیات کاری در سال‌های اخیر قابل مقایسه با سال‌های گذشته نیست، خاطرنشان کرد: طرح مساعدت‌های مردمی و استفاده از ظرفیت خیران در زمینه تأمین آب شرب روستاهای زنجان انجام شده و روستای شویر از جمله این موارد است.

وی با تأکید بر این‌که پروژه مشارکتی روستای شویر از توابع شهرستان خرمدره که با حضور معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت نیرو به بهره‌برداری رسید، افزود: روستای شویر از توابع شهرستان خرمدره با همکاری دهیاری، خیر آبرسان و شرکت آب و فاضلاب روستایی استان از کمبود آب شرب سالم رهایی یافت. 

خروج روستای شویر از بحران آب با مشارکت مردم

کابلی خاطرنشان کرد: روستای شویر با 2 هزار نفر جمعیت و 551 مشترک از جمله روستاهای تحت پوشش شرکت آبفار است که به دلیل خشکسالی‌های متوالی سال‌های اخیر و کاهش آب‌های زیرزمینی از کمبود آب رنج می‌برد و با اتمام پروژه مذکور در حال حاضر کمبود آب شرب روستا برطرف شده است.

وی اقدامات انجام شده در این طرح را حفر یک فقره چاه عمیق به عمق 170 متر و ایجاد خط انتقال به طول 2200 متر، تجهیز چاه، خرید برق، خرید لوله به قطر 125، 16 بار به طول 2200 متر و نیز اهدای زمین جهت احداث چاه 400 متر توسط اهالی عنوان کرد و گفت: در این پروژه که به صورت مشارکتی اجرا شده است ۲۳۰ میلیون تومان توسط اهالی و ۳۲۰ میلیون تومان نیز توسط شرکت آبفار استان تأمین شده است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان با بیان این‌که مردم می‌توانند در برطرف کردن هر بحرانی همانند بحران آب و یا بحران‌ اقتصادی و ... نقش بسزایی داشته باشند چرا که در حال حاضر نیز این موضوع در طرح‌های مشارکتی با استقبال کم‌نظیر مردم مواجه شده است، یادآور شد: 218 پروژه روستایی در استان با مشارکت مردم در دست اجرا است و هزینه این پروژه‌ها ۲۹ میلیارد تومان برآورد شده که با مشارکت اهالی روستا، بسیج و دهیاری‌ها اجرا می‌شود.

وی با تأکید بر این‌که فرهنگ مشارکت سبب ایجاد روحیه شادابی و نشاط در جامعه می‌شود چرا که مردم حاضرند برای حل مشکلاتشان با دولت همکاری کنند و پای کار باشند، تصریح کرد: دولت به تنهایی قادر نخواهد بود مشکلات آب شرب روستاهای استان را در زمان مناسب حل کند و حداقل 30 سال زمان می‌برد در حالی که با مشارکت مردم این موضوع در کمترین زمان برطرف می‌شود.

رسانه‌ها در احیای فرهنگ‌ توسعه در حوزه آب ورود کنند

کابلی با اشاره به این‌که رسانه‌ها می‌توانند در اشاعه و احیای فرهنگ‌ توسعه در حوزه آب تأثیر قابل توجهی داشته باشند چرا که معتقدیم برخی از فرهنگ‌های موجود در گذشته همانند آتش زیر خاکستری است که نیاز به شعله‌ور شدن دارند، خاطرنشان کرد: در گذشته مردم در بخش مشارکت بسیار تأثیرگذار بودند و در این راه چشمه و قنات می‌ز‌دند و یخچال‌هایی برای نوشیدن آب در معابر برای استفاده مردم به ویژه در روزهای گرم سال می‌گذاشتند در حالی که این فرهنگ‌های توسعه‌ای در حال حاضر به فراموشی سپرده شده و نیازمند احیا است که این موضوع باید توسط رسانه‌ها عملیاتی شود.

وی با بیان این‌که اگر دولت بخواهد برای تأمین آب شرب کل استان خود به تنهایی اقدام کند در حدود 250 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که حدود 20 تا 30 سال زمان برای انجام این کار باید صرف شود، خاطرنشان کرد: در صورتی که مردم روستاها و نیز خیران در این امر مشارکت داشته باشند به طور یقین این موضوع در کمترین زمان و با هزینه‌های پایین به ثمر می‌نشیند و این تنها راه است.

بازدید خبرنگاران و مسئولان آب و فاضلاب به صورت ماهانه از روستاهای دارای بحران آب

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان ضمن ارائه پیشنهاد به رسانه‌ها برای بازدید از روستاهایی که با مشکلات آب شرب و بحران دست و پنجه نرم می‌کنند، یادآور شد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده از این هفته  به صورت ماهانه با حضور خبرنگاران از یکی از روستاهای دارای بحران آب شرب بازدید کرده تا از نزدیک شاهد مشکلات آنان باشیم.

وی با بیان این‌که این هفته از روستاهای گیلانکشه و هندی‌کندی و از فعالیت‌های آب و فاضلاب در این بخش و نیز مشکلاتی که مردم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، بازدید می‌کنیم، یادآور شد: میزان هزینه مورد نیاز برای انتقال آب به روستای گیلانکشه بیش از 800 میلیون تومان بود که از این میزان 400 میلیون تومان آن توسط خود اهالی روستا تأمین شده و مابقی نیز از محل اعتبارات عمرانی پیش‌بینی شده از سوی دولت هزینه شده است.

121 روستای استان با بحران جدی آب مواجه است

کابلی در پاسخ به سوالی در زمینه تعداد کل روستاهایی که با بحران آب دست و پنجه نرم می‌کنند، گفت: در حال حاضر 121 روستای استان با بحران جدی آب مواجه بوده و نیازمند اقدامات فوری برای تأمین آب شربشان هستند.

وی با اشاره به این‌که در سه سال گذشته تاکنون اقدامات تأثیرگذاری در حوزه برطرف کردن مشکلات آب شرب روستاها انجام شده است که از جمله نتایج آن در سال 95 خروج 22 روستای مشکل‌دار از بحران آب بود، افزود: در سال 95 202 روستا دارای مشکل آب شرب بود که در سال 96 نیز با اقدامات انجام شده در راستای مصرف بهینه آب 81 روستا از بحران آب خارج شدند و از 121 روستای باقی‌مانده در این بخش نیز طبق قول‌های داده شده 60 روستا نیز از این لیست خارج می‌شوند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان در پاسخ به سوال صدای زنجان در زمینه خرید آب در روستاهایی که با بحران آب شرب مواجهند با بیان این‌که خرید آب  در روستاهای استان صحت ندارد و در صورت وجود نیز ما اطلاعی از آن‌ها نداریم چرا که خرید و فروش آب غیر قانونی بوده و فروش آب در انحصار دولت است و در صورتی که فردی در این زمینه فعالیت کند، غیرقانونی است، اظهار کرد: فروش آب توسط دولت به مردم نیز براساس تعرفه تعیین شده است و برخلاف قوانین و مقرراتی که شرکت برای ما تعریف کرده است، هیچ قیمتی برای آب نمی‌توان تعیین کرد و به فروش رساند مگر این‌که از مرکز مجوز قانونی از وزارتخانه و نهاد ریاست جمهوری دریافت کنند که این موضوع پروسه خاص خود را داشته و اخذ آن زمان‌بر بوده و سخت است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: 16 دستگاه‌ آب‌شیرین‌کن در روستاهای خدابنده نصب شده است که برای استفاده از آن‌ها باید هزینه پرداخت شود در حالی که مردم روستاها به صورت مجانی از آن‌ها استفاده می‌کنند و ریالی از آن‌ها گرفته نمی‌شود.

از 600 منابع آبی استان 50 درصد چشمه و قناتی است که خشک شده‌اند

کابلی با تأکید بر این‌که منابع آبی استان فقیر بوده و از 600 منابع آبی موجود 50 تا 55 درصد آن‌ها را چشمه و قنات تشکیل می‌دهند در حالی که در اکثر روستاها همین چشمه‌ها و قنات‌ها نیز خشک شده‌اند، یادآور شد: متأسفانه این موضوع عامل اصلی خشکسالی در سال‌های اخیر بوده و از همین رو برای تأمین آب در برخی از مناطق که با بحران آب مواجهند راهی برای تأمین آب نداریم چرا که در منطقه آبی نیست.

وی با اشاره به این‌که در روستاهایی همانند قره‌بوته و رجعین نیز از تقاطع رودخانه قزل‌اوزن با زنجان چای تا 12 کیلومتر به سمت میانه و 12 کیلومتر به سمت زنجان آب شور است، بیان کرد: برای تأمین آب روستای قره‌بوته باید با فاصله 12 کیلومتری آب تأمین کنیم و هزینه‌هایی بیش از 15 میلیارد برای این موضوع نیاز است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان در ادامه متذکر شد: طرح پیشنهادی برای تأمین و انتقال آب به روستاهایی مانند قره‌بوته و رجعین داده شده تا از محل طرح‌های ملی اعتبارات کلانی برای این موضوع دریافت کنیم.

وی با بیان این‌که اگر بتوانیم فرهنگ مشارکت به ویژه در حوزه آب را ترویج و گسترش دهیم دستاوردهای خوبی در این بخش حاصل می‌شود، بیان کرد: سال 92 پایه‌گذاری مجمع خیرین درحوزه آبرسانی انجام شد و از زمان آغاز به کار آن به قدری بعد فرهنگی، اجتماعی و حقوقی آن وسیع و گسترده است که می‌توان خیلی از فعالیت‌ها را به کمک آن انجام داد و به نوعی در این عرصه می‌توان انقلابی به پا کرد.

کابلی با تأکید بر این‌که همین مردم زمانی با انقلاب خود توانستند رژیم را عوض کنند می‌توانند بحران آب را نیز ریشه‌کن کرده و با اعتماد به ظرفیت آن‌ها نتایج بهتری حاصل می‌شود، افزود: ریشه‌کنی بحران آب با تکیه بر مردم از جمله طرح‌های عنوان شده در حوزه مشارکت‌های مردمی است.

وی در ادامه تصریح کرد: مردمی که مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند و از عدم تأمین معیشت خود رنج می‌برند در زمان بحران مشارکت می‌کنند چرا که در حوزه تأمین آب شرب به هر روستای درگیر بحران آب که مراجعه کردیم راغب به همکاری و مشارکت برای حل شدن مشکل آب شربشان داشتند و حتی یک بار هم صحبتی از عدم همکاری نشنیدیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان با اشاره به این‌که در وضعیت کنونی بحران آب، ورود خیران در این بخش به جای فعالیت در مدرسه‌سازی موثرتر است چرا که در صورت نبود آب ساخت مدرسه و ... نیز کارکرد نخواهد داشت و کارها فلج می‌شوند از همین رو خیران در روستاها به این نتیجه رسیده‌اند که ساخت مدرسه و مسجد بدون وجود آب بی‌فایده است، ابراز کرد: ورود خیران به حوزه آب شرب ریشه عمیق فرهنگی و مذهبی داشته چرا که معتقدیم برای آب شرب مرزی نمی‌توان قائل شد.

وی با بیان این‌که در 149 روستا مشارکت‌های مردمی انجام شده است و 38 روستا در حال حاضر طرح‌های مشارکتی برای تأمین آب شربشان اجرایی می‌کنند، خاطرنشان کرد: طبق برآوردهای انجام شده در صورتی که دولت به تنهایی و بدون مشارکت مردم می‌خواست این فعالیت‌ها را انجام دهد با حجم قابل ملاحظه‌ای از اعتبار مورد نیاز مواجه می‌شد ولی با انجام مشارکتی این طرح‌ها، هزینه‌ها تا 50 درصد کاهش می‌یابد.

کابلی در پاسخ به سوال صدای زنجان در این زمینه که چه شرایطی برای روستاهایی که به صورت داوطلبانه برای انجام طرح‌های مشارکتی اقدام می‌کنند در نظر گرفته شده است، افزود: طرح مشارکتی در روستاهایی اجرایی می‌شود که در مرحله نخست بالای 20 خانوار بوده و از محل اعتبارات عمرانی اختصاص داده شده به منطقه مذبور، پولی برای تأمین 50 درصد سهم و آورده دولتی وجود داشته باشد.

وی با اشاره به این‌که طرح‌های مشارکتی برای آّبرسانی به روستاها در روستاهای زیر 20 خانوار به جهت نبود توجیه اقتصادی و فنی اجرایی نمی‌شود و کمک‌ها در این بخش در حد تأمین سرشیر بوده و اعتباری برای انتقال آب شرب به منازلشان وجود ندارد، بیان کرد: در ابتدا اولویت اجرای طرح‌های مشارکتی در روستاهایی است که فاقد تجهیزات انتقال آب قابل استفاده است و به نوعی سیستم‌های انتقال به حدی فرسوده است که عملاً قابل استفاده نیست.

#مدیرکل آبفار زنجان، روز خبرنگار، رضا کابلی