افزایش وام ازدواج در سال‌های اخیر سبب شده برخی روش‌های عجیبی را برای دستیابی به این وام به کار گیرند
پایگاه
خبری صدای زنجان- گزارش‌ها حکایت از آن دارد که برخی از
جوانان به خاطر شرایط نابسامان معیشتی برای دریافت وام ازدواج به سمت ازدواج صوری
رفته‌اند و پس از دریافت این وام طلاق گرفته‌اند! البته متاهل‌هایی هم که تاکنون
اسامی‌شان در سامانه دریافت وام ازدواج بانک مرکزی ثبت نشده است، طلاق صوری انجام
داده و پس از مدتی مجددا ازدواج می‌کنند تا بتوانند مشمول دریافت وام شوند!
خردادماه
سال قبل محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در گفت‌وگو با
رسانه‌ها موضوع طلاق و ازدواج صوری، دریافت وام با شناسنامه سفید و غیره را از
تخلفات پیش آمده در سال‌های اخیر عنوان کرده و گفته بود: این درحالی‌ست که برای رفع این
مشکلات دستورالعمل و برخورد قاطعی وجود ندارد. البته در زمان تصویب مبالغ جدید وام
هم از طریق مکاتبات، تذکرات را به تصمیم‌گیرندگان دادیم ولی به آنها توجهی نشد.
اعطای
وام ازدواج به بیش از 11 هزار متقاضی
طبق آخرین آمارهای ارائه شده، 11 هزار و 568 نفر در طول سال 99
وام ازدواج به مبلغ 597 میلیارد تومان دریافت کرده‌اند، علاوه بر این، تا پایان
سال گذشته، 874 نفر در صف انتظار دریافت وام ازدواج قرار دارند. به گفته حسن
دادگر، دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان زنجان هیچ بانکی در اعطای سهمیه وام ازدواج به
متقاضیان نقشی نداشته و سامانه یاد شده متعلق به بانک مرکزی است.
دستورالعمل اعطای وام 70 میلیون تومانی برای هر یک از زوجین
ابلاغ شده اما هنوز میزان سهمیه اعلام نشده است. دبیر
کمیسیون هماهنگی بانک‌های
استان زنجان به متقاضیان پیشنهاد می‌کند قبل از اعلام سهمیه اقدام به دریافت وام
نکنند تا بتوانند مشمول وام 70 میلیون تومانی شده و از بودجه سال 1400 استفاده
کنند. البته باید مراقب باشند از تاریخ عقدشان بیش از 2 سال نگذشته باشد چون اصلا
مشمول دریافت وام ازدواج نمی‌شوند.
بر این اساس برای آقایان زیر 25 سال و خانم‌های زیر 23 سال،
مبلغ وام 100 میلیون تومان است. اگر هر یک از زوجین جزو خانواده ایثارگر باشند با
احتساب شرایط یاد شده، وام ازدواج دو برابر می‌شود.
فروش
وام ازدواج
مسئولان
بانک‌ها می‌گویند: با توجه به افزایش مبلغ وام باید شرایط و ضوابط خاصی برای
متقاضیان لحاظ و جامعه هدف واقعی دریافت کنندگان وام مشخص شود تا از سوءاستفاده در
این موضوع، جلوگیری شود.
یک
منبع آگاه در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به سوء‌استفاده‌های صورت گرفته از
وام ازدواج می‌گوید: برخی از متقاضیانی که مشمول وام ازدواج شده‌اند اقدام به فروش
وام به خریداران کرده و دفترچه قسط خود را در ازای دریافت مبلغی به خریداری که
قرار است ضامن‌های مربوطه را نیز بیاورد، تحویل می‌دهد!
به
گفته او، وام ازدواج 50 میلیون تومانی در سال قبل به میزان 14 میلیون تومان خرید و
فروش می‌شد که با افزایش ان به 70 میلیون تومان، پیش‌بینی می‌شود این رقم به 20
میلیون تومان برسد!
ازدواج صوری برای دریافت وام ازدواج؟
مدیران
بانک‌های زنجان که ازدواج صوری برای دریافت وام را رد نمی‌کنند، می‌گویند: اشخاص
برای اینکه به وام ازدواج برسند از هر دری وارد شده‌اند،
ازدواج صوری را ما بانکی‌ها نمی‌توانیم به اثبات برسانیم چرا که در ظاهر و طبق
مدارک دریافتی افراد همه چیز عادی است و ما بر اساس ضوابط تعیین شده موظف به اعطای
وام هستیم!
کریم
رفاهی، جامعه‌شناس که این شرایط را ناشی از نیاز می‌داند، در گفت‌وگو با صدای
زنجان می‌گوید: ازدواج نوعی قرارداد است که در آن دو نفر نقش زن و شوهری را قبول
می‌کنند. در جوامع توسعه یافته انواع مختلفی از ازدواج مطرح است که ازدواج صوری
نوع جدید آن محسوب می‌شود. نمی‌توانیم به صورت یقین بگوییم چند درصد از جوانان
جامعه ما به سمت ازدواج صوری رفته‌اند، ممکن است در جامعه تعداد این افراد بسیار
محدود و ناچیز باشد و نمی‌توانیم تا وقتی این مهم در جامعه تعمیم نیافته آن را
مسئله و پدیده اجتماعی لحاظ کنیم.
وام‌های
کنترل‌شده به جوانان بدهید
این
مدرس دانشگاه تصریح می‌کند: «آنچه شیران را کند روبه مزاج، احتیاج است احتیاج است
احتیاج!»، با توجه به شرایط ناگوار اقتصادی، بسیاری از جوانان نمی‌توانند نیازهای
روزانه خود را تامین کنند از این رو برای رفع نیازشان چشم‌شان را بر وجهه اجتماعی،
حیثیت و آبروی خود بسته و به سمت ازدواج صوری می‌روند تا به وام 70 میلیون تومانی
برسند!
وی
با یادآوری مشکل خروج خانم‌های مجرد از کشور طی سال‌های قبل می‌گوید: بسیاری از
خانواده‌ها که از طبقه ثروتمند بودند برای رفع مشکل فرزندشان با ازدواج صوری
موافقت می‌کردند، دوام و عمر این ازدواج تا دم در فرودگاه بود. خوشبختانه چند سالی
است که مشکل خروج دختران از کشور حل شده است. به شخصه معتقدم مشکل ازدواج صوری
جوانان به خاطر وام ازدواج نیز قابل حل است.
رفاهی
از مسئولان می‌خواهد تا قبل از همه‌گیر شدن چنین ازدواج‌هایی در بین جوانان، نسبت
به اعطای وام کنترل‌شده که به سمت دلالی نرود، اقدام کرده و سختگیری‌هایشان را نیز
کاهش دهند.
طلاق
صوری
در
کنار ازدواج صوری و خرید و فروش وام‌های ازدواج، بحث طلاق صوری نیز در شرایط دشوار
اقتصادی کنونی، داغ شده است.
گفته
می‌شود متاهل‌هایی که تاکنون اسامی‌شان در سامانه دریافت وام ازدواج بانک مرکزی
ثبت نشده است، طلاق صوری انجام داده و پس از مدتی مجددا ازدواج می‌کنند تا بتوانند
مشمول دریافت وام شوند!
برخی
از کارکنان شعب مختلف بانک‌های استان زنجان به صدای زنجان می‌گویند: سال‌های گذشته
(حدود 8 سال پیش و قبل‌تر) با ثبت مُهری در سند ازدواج، زوجین وام ازدواج را
دریافت می‌کردند اما در حال حاضر ملاک اعطای وام بانکی‌ها، سامانه بانک مرکزی است.
کسی که قبلا اسمش به عنوان متقاضی وام ازدواج و دریافت‌کننده آن ثبت نشده باشد به
راحتی می‌تواند اقدام کند. همین موضوع سبب شده تا برخی از افراد که چندین سال قبل
و به شیوه مرسوم که در جایی ثبت قانونی نمی‌شد، ازدواج کرده بودند، اقدام به ثبت
قانونی آن کنند تا بتوانند از مزایای وام ازدواج بهره‌مند شوند!
خلاهای
قانونی؟
حسن
دادگر، دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان زنجان
در پاسخ به سؤالی مبنی بر لحاظ کردن محدودیت سنی برای افرادی که با وجود فرزند
اقدام به طلاق صوری و ازدواج مجدد می‌کنند، می‌گویند: یکی از شروط
بانک مرکزی در دریافت وام ازدواج عدم دریافت آن است به این معنی که در سامانه بانک
مرکزی ثبت نشده باشد، شرط دیگر نیز این است که بیش از 2 سال از تاریخ عقد زوجین
سپری نشده باشد.
دادگر
اضافه می‌کند: کسی که ازدواج دوم کرده اما در ازدواج قبلی وام ازدواج دریافت نکرده
است طبق دستورالعمل بانک مرکزی می‌تواند متقاضی و گیرنده وام باشد و مشکلی نیز
وجود ندارد.
برخی
معتقدند استخراج آمارهای مربوط به ازدواج صوری، طلاق صوری و شگردهای مختلف برای
دریافت وام ازدواج در استان زنجان زیاد هم سخت نیست در پاسخ به ایرادات دستورالعمل‌های
بانک مرکزی و عدم سختگیری برای اعطای وام ازدواج با تائید اظهارات دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های استان زنجان می‌گویند: به نظر بخشنامه
بانک مرکزی مشکل خاصی ندارد و کاملا قانونی است. شما تصور کنید همین 2 شرط هم نبود
ببینید چه داستانی می‌شد!
مسئولان
اگر خواستار مقابله با ازدواج و طلاق صوری هستند در اعطای وام سختگیری نکنند!
کریم
رفاهی، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه در واکنش به این موضوع می‌گوید: وقتی وام چندین
میلیاردی با یک تلفن ساده یا امضا حل می‌شود چرا باید در اعطای وام 10 میلیون
تومانی به متقاضیان بابت ضامن و غیره سختگیری کنیم؟ مشکل ازدواج صوری یا سایر
مسائل از این دست به علت وام غیرقابل حل نیست! به نظرم اگر مسئولان به افراد وام
بدهند هیچوقت به سمت ازدواج صوری، طلاق صوری و غیره نمی‌روند.
رفاهی
ازدواج صوری یا هر روش غیرمعمولی به خاطر وام ازدواج را نوعی نابهنجاری دانسته و
می‌گوید: مسئولان نباید اجازه دهند که چنین موضوعی در جامعه تبدیل به یک اپیدمی
شود چرا که منجر به کاهش ضریب اعتماد اجتماعی شده و امنیت روانی خانواده‌ها را از
بین می‌برد.
انتهای
پیام/
خبرنگار:
لیلا محمدی