پایگاه خبری صدای زنجان- سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده که حضور اجباری خانواده‌ها در کنار هم در دوران کرونا، خشونت خانگی را در این ایام افزایش داده و بنا بر اعلام همین سازمان متاسفانه بیشترین آمار مداخلات اورژانس اجتماعی در حوزه موضوعی خشونت تقسیم‌بندی می‌شود.

سازمان بهزیستی کشور آمار دقیقی از میزان خشونت‌های خانگی منتشر نکرده و اساسا انتشار آمار دقیق نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد زیرا احتمال دارد افشای خشونت یا سوء‌استفاده برای قربانیان به دلایل مختلف مانند ترس از انگ اجتماعی به ویژه در سوءاستفاده‌های جنسی از سوی اعضای خانواده، ترس از دست دادن پشتوانه اقتصادی به واسطه وابستگی به پول طرف مقابل یا نداشتن مهارت، شرم و احساس گناه یا ترس از خشم و عصبانیت طرف مقابل هنگام افشای خشونت، ناآگاهی از سازمان‌های حمایت یا سن کم یا دیگر علت‌ها، صورت نگیرد.

در این خصوص محمد محمدی، مدیر کل بهزیستی استان زنجان گفت: از ابتدای سال جاری بیش از ۴۰۰ نفر با خط ۱۲۳ اورژانس خدمات اجتماعی تماس گرفتند که در همین راستا ۲۳مداخله در بحران صورت گرفته است. این در حالی است که در سال گذشته نزدیک به ۴ هزار نفر با خط ۱۲۳ تماس گرفتند و ۴۵۵ مورد مداخله از طریق تیم خدمات سیار اورژانس خدمات اجتماعی صورت گرفته و ۲۴ نفر نیز از خدمات مراکز نگهداری موقت بهره مند شده‌اند.

وی، با اشاره به شناسایی آسیب‌های اجتماعی شایع و در حال شیوع توسط اورژانس اجتماعی بهزیستی گفت: مداخلات بهزیستی می‌تواند در توانمندسازی افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی و بازگشت آنها به زندگی سالم نقش مهمی را ایفا کند. بسیاری از خشونت‌های خانگی و آسیب‌های اجتماعی با مداخله تیم کارشناسی خط ۱۲۳ و خدمات سیار مرتفع می‌شود.

این مسئول با اشاره به اینکه نمی توان آمار دقیقی در این زمینه به سبب محدودیت‌های موجود به رسانه‌ها داد، اظهار کرد: ارائه خدمت در اورژانس اجتماعی به ۲ شکل خودمعرف و ارجاعی از سوی خط اورژانس اجتماعی ۱۲۳، خدمات سیار اورژانس اجتماعی، سایر مراکز بهزیستی، مراجع قضایی، نیروی انتظامی و سایر نهادهای دولتی و غیر دولتی و به شکل سرپایی و نگهداری صورت می‌گیرد و خدمات مددکاری، روان شناسی، تربیتی، حقوقی، فرهنگی و آموزشی از جمله خدمات اورژانس اجتماعی است که بازگشت به خانواده از مهمترین اهداف آن است.

در حوزه پیشگیری از اختلافات خانوادگی بالغ بر 11 درصد افزایش داریم

در این زمینه نیز سردار رحیم جهانبخش، فرمانده انتظامی استان زنجان، در پاسخ به صدای زنجان در زمینه افزایش خشونت خانگی در دوران کرونا با اشاره به اینکه در حوزه پیشگیری از اختلافات خانوادگی بالغ بر 11 درصد افزایش داریم، اظهار کرد: این افزایش در حوزه ضرب و شتم‌های خانگی نیست. به نظر می‌رسد که اختلافات خانوادگی در خانواده‌ها بیشتر به دلیل مسائل اقتصادی و مادی باشد. اما در بحث خشونت خانگی آمارهای دقیقی در دسترس نیست.

وی ادامه داد: اما شاهد هستیم که در بحث چاقوکشی در استان عددها افزایشی نیست. در بحث قتل کاهش را شاهد هستیم و در تجاوز به عنف صد درصد کاهش داریم و از اول سال این عدد صفر است. اما در مورد نزاع فردی در استان افزایش ملموسی را شاهد هستیم و این افزایش هم در حوزه درگیری‌های خانوادگی نیست و بیشتر نزاع‌های خیابانی را شامل می‌شود. فرار دختران از خانه در استان صفر است و از این آمار می‌توان این طور برداشت کرد که خشونت‌های خانگی در استان به مراتب کم است.

شاهد افزایش خشونت خانگی در دوران کرونا هستیم

در ادامه محسن رضایی، روانشناس و مشاور با اشاره به اینکه با توجه به شرایط کرونا و محدودیت‌هایی که در این زمینه وجود دارد و فشارهای اقتصادی که این روزها به خانواده‌ها وارد می‌شود شاهد افزایش خشونت خانگی در خانواده‌ها هستیم، اظهار کرد: یکی از دلایل افزایش خشونت خانگی مسائل و فشارهای اقتصادی خانواده‌ها در این روزها است.

وی با تعریف خشونت خانگی؛ از این خشونت خانگی به عنوان خشونتی یاد کرد که در حریم خصوصی خانواده اتفاق می‌افتد، گفت: این خشونت در میان افرادی رخ می‌دهد که به سبب صمیمیت و ارتباط خونی و خانوادگی به یکدیگر پیوند خورده‌اند یعنی خشونت در بستر صمیمی خانواده اتفاق می‌افتد.

این روانشناس با اشاره به اینکه مراقبت سایر اعضا با به کارگیری زور و رفتارهایی که از نظر جسمی و جنسی و رفتاری خشونت آمیز هستند، در جهت کنترل کردن رفتاری اعضای خانواده است، اظهار کرد: اتفاقات اخیری که در بستر خانواده رخ می‌دهد ( قتل بابک خرمدین توسط مادر و پدرش و اتفاقاتی نظیر این اتفاق) غالبا به سبب کنترل کردن افراد خانواده است و در این ماجرا نیز پدر عنوان می‌کند که «پسرم ما را اذیت می‌کرد و رفتارهای غیراخلاقی داشت و به سبب کنترل او ما دست به این قتل زدیم!»

وی با اشاره به اینکه خشونت خانگی به عنوان یک پدیده اجتماعی در گذشته نسبت به سال‌های اخیر کمتر مشاهده می‌شد و به نظر می‌رسد که خانواده‌ها در گذشته به نسبت صمیمی‌تر بودند و این دست موضوعات در بستر خانواده‌ها یا دیده نمی‌شد و یا ابراز نمی‌گشت، گفت: به نظر می‌رسد که خشونت در بستر خانواده‌ها در حال افزایش است و این مساله در سال‌های اخیر حادتر شده است.

رضایی با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد که خشونت به عنوان یک رفتار ناهنجار فردی نه تنها در سطح خانواده بلکه در سطح جامعه در حال افزایش است، اذعان کرد: خشونت‌های خانگی اکنون به یکی از دغدغه‌های اصلی جامعه ما تبدیل شده است و نحوه برخورد ما با این پدیده به عنوان یک آسیب اجتماعی نیازمند تصمیمات جدی در این حوزه است.

این روانشناس و مشاور با اشاره به اینکه خشونت‌های خانگی انواع و اقسام مختلفی دارد، افزود: خشونت به انواع خشونت جسمی، جنسی و روانی و اقتصادی تقسیم‌بندی می‌شود که باید اذعان کرد که خشونت جسمی به صورت ضرب و شتم اتفاق می‌افتد. خشونت روانی اعمال کارهایی است که باعث می‌شود که درد روانی خانواده افزایش یابد و روان خانواده که باید در آرامش باشد تنزل یابد و تعارض‌هایی که در خانواده‌ها به دختران و به پسران صورت می‌گیرد از انواع خشونت‌های جنسی هستند و در خشونت‌های مالی هم پدر از لحاظ مالی خانواده را برای در کنترل قرار دادن پوشش نمیدهد و یاعدالت بین اعضای خانواده رعایت نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه هر نوع از انواع خشونت‌ها به اعتبار اشخاص و اتفاقات در یکی از اشکال همسرآزاری و فرزندآزاری و یا فرزندکشی و یا ضرب و شتم و قتل والدین و خشونت در بین فرزندان صورت می‌گیرد، اظهار کرد: گسترش این دست از خشونت‌ها در خانواده‌ها باید مورد توجه مسئولین قرار گیرد. پرداختن به این خشونت‌ها و زمینه‌هایی که منجر به این خشونت در خانواده‌ها می‌شود، می‌تواند در پیشگیری از این گونه خشونت‌ها در خانواده کمک کننده باشد تا بتوانیم این نوع از خشونت را در جامعه به حداقل برسانیم.

آگاه‌سازی افراد خانواده نسبت به موضوع خشونت

وی با اشاره به اینکه در این زمینه آگاه‌سازی افراد خانواده نسبت به موضوع خشونت می‌تواند در جهت کاهش خشونت کمک کننده باشد، اظهار کرد: بر اساس آگاه‌سازی که به والدین و کودکان می‌دهیم افراد را به این بلوغ فکری می‌رسانیم که چرا خشونت در خانواده‌ها اتفاق می‌افتد. ضمن اینکه در این زمینه نقش پررنگ توسعه اقتصادی و اجتماعی خانواده را نمی‌توان کتمان کرد اما طبیعتا با برگزاری کارگاه‌های رابطه درست در خانواده می‌تواند در این زمینه موثر باشد چرا که یکی از مهارت‌های افراد خانواده برقراری رابطه موثر است یعنی باید خانواده‌ها نسبت به آسیب‌های اجتماعی آگاهی یابند و در شرایطی که متاسفانه به دلیل گسترش تعاملات در فضای مجازی رابطه‌ها در خانواده از بین رفته است، به دنبال شکل گیری ایجاد  رابطه‌های صحیح در بستر خانواده‌ها باشیم.

وی در این زمینه خاطرنشان کرد: متاسفانه شاهد کمرنگ شدن ارتباطات عاطفی در بین اعضای خانواده هستیم و همین قضیه باعث می‌شود که اعضای خانواده نسبت به هم سرد شوند و حسی نسبت به هم نداشته باشند و همین مساله در افزایش خشونت‌های خانوادگی بی‌تاثیر نخواهد بود.

به گفته این روانشناس، کودکان اصلی‌ترین قربانیان این خشونت‌ها هستند. کودکان به جهت ناآگاهی نسبت به این مساله گاها از لحاظ جسمی و روانی دچار آسیب می‌شوند و در برخی موارد حساس نیز مورد تهدید جانی قرار می‌گیرند. ضمن اینکه این آسیب‌ها می‌تواند در آینده این کودکان نیز تاثیر بگذارد و سلامت روانی آنها را نیز در آینده نیز تحت تاثیر قرار بدهد.

وی با اشاره به اینکه این نوع از خشونت‌ها معمولا ابراز نمی‌شوند و به صورت نهفته در خانواده‌ها وجود دارد، اظهار کرد: کودکان و زنانی که مورد این گونه خشونت‌ها قرار میگرند یا به دلیل عدم آگاهی و یا به جهت حفظ آبرو  و موارد دیگر کمتر به ابراز خشونت صورت گرفته نسبت به آنها اقدام می‌کنند و تنها در زمانی که این خشونت به بالاترین درجه خود می‌رسد به ابراز کردن خشونت های صورت گرفته علیه خود اقدام میکنند، به همین دلیل به نظر می‌رسد که نمی‌توان آمار دقیقی را در این زمینه داد.

آشکارترین نوع خشونت در خانواده‌ها خشونت جسمی است

این روانشناس با اشاره به اینکه آشکارترین نوع خشونت در خانواده‌ها خشونت جسمی است، اظهار کرد: به نظر می‌رسد والدین در زمینه تنبیه کودک و کنترل آنها گاها تمایل به تنبیه بدنی نظیر کتک زدن با طناب و چوب و یا کوبیدن آنها به دیوار و در بدترین نوع سوزاندن کودکان با جسم داغ اقدام میکنند که این نوع خشونت آشکارترین نوع خشونت‌های خانگی است.

انتهای پیام

خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی