آرامستانهای موقوفه بسیاری در سطح شهر زنجان وجود دارند و در این میان سؤال اینجاست که باوجوداین آرامستانها چرا هزینه بالایی برای کفنودفن اموات از مردم گرفته میشود؟
پایگاه خبری صدای زنجان-
یک کارشناس ضمن گلایه از بالا بودن هزینه کفنودفن در آرامستان بهشتزهرای زنجان
گله داشت و بابیان اینکه از دیرباز آرامستانهای زنجان وقفی بوده است، خواستار
بررسی بیشتر موضوع شد.
وی بابیان اینکه کلمه وقف به
معنای هدیه است و ما از دیرباز خیرین و واقفانی را داشتیم که با نیتی خیر بخشی از
اموال خود را وقف کردهاند، اظهار کرد: ازجمله این واقفان میتوان به آقا میرزا طبیب
معصوم و آقای محمود مغازه و کربلایی علی نقطهبندی اشاره کرد که وقف این خیرین در
رابطه با دفن اموات مسلمین است.
این کارشناس افزود: آقای محمود
مغازه زمینی را از اموال خود با نیت دفن اموات مسلمین بهصورت رایگان وقف کردند که
به قبرستان بالا مشهور است و میرزا طبیب معصوم نیز وقفی درزمینهٔ آرامستان داشتند
که زمین وقفی ایشان بهعنوان مزار پایین شناخته میشوند که بهمرورزمان یک سری از
اموال توسط این واقف توسط شهرداری و آموزشوپرورش بنا به دلایلی تصرفشده است و از
مقایسه نقشههای هوایی سال 35 میتوان به این موارد پی برد. این اسناد در اداره
اوقاف بهصورت اسناد وجود دارد اما چون در تصرف است متأسفانه نتوانستهاند کاری انجام
بدهند. قانونگذار آمده است این را وضع کرده است که قبرستانهای متروکه متولیاش
اداره اوقاف است و اداره اوقاف بهعنوان تولیت و سرپرست این مجموعهها باید در این
زمینه ورود پیدا کند.
وی افزود: در ایام کرونا
شهرداری از آب گلآلود ماهی گرفته است و با توجه به اینکه ما در قبرستان پایین و بالای
شهر هنوز که هنوز است جا برای دفن اموات داریم، متأسفانه با توجه به پروتکلهای
بهداشتی برداشتند اموات متوفی زنجانی را به بهشتزهرای کنونی منتقل دادند بهشتزهرا
زمینش وقف نیست و شهرداری به این دلیل از مردم پول میگیرد.
این کارشناس خاطرنشان کرد: طبق
گفته غلامحسین احمدی، معاون مالی و اقتصادی این قبرستان تنها قبرستان فعلی زنجان
است و این هزینهای که از مردم اخذ میشود 50 درصد هزینه کفنودفن تمامشده برای
شهرداری نیست و شهرداری هزینه تمامشده کفنودفن برای شهرداری را 11 میلیون تومان
اعلام کرده است.
وی خاطرنشان کرد: با احتساب اینکه
استان در روز 20 متوفی داشته باشد و اینکه از هرکدام 11 تومان توسط شهرداری اخذ
شود، حدود 6 میلیارد تومان درآمد شهرداری از تدفین اموات خواهد بود.
شهرداری معوضی
برای قبرستان متروکه دهخدا قرار نمیدهد
این کارشناس خاطرنشان کرد: موضوع
اصلی این است که ما قبرستان متروکه دهخدا را داریم که وسط شهر قرار دارد که حدود
12 هزار متر است و اوقاف برای آن سند دارد و بالای 35 سال نیز از آن گذشته است و میتوان
در آن تدفین مجدد داشت و اکنون میآیند و میگویند که این زمین 12 هزار متری در
طرح تفصیلی و فضای سبز شده است.
آیا نباید در این زمینه به اداره اوقاف معوض
بدهند؟ جلسات متعددی در این زمینه گذاشتهشده است که متأسفانه شهرداری نیامده است،
بهطوریکه آخرین جلسهای که در این رابطه در مورخه 17/9/ 97 گذاشته است شهرداری حضور نداشته است و برای تعیین
و تکلیف قبرستان متروکه دهخدا قدم پیش نمیگذارد و معوض هم نمیدهد. اگر شهرداری
معوض این زمین را به اوقاف بدهد تا 40 سال دیگر نیز اموات مسلمین بهصورت رایگان
دفن خواهد شد و شهرداری تنها میتواند پول کفنودفن و شستوشوی میت را از مردم اخذ
کند و نهایت پولش 2 میلیون خواهد شد.
مسئولین و مردم
به قوانین وقف آشنایی ندارند و همین مسئله مشکلساز است
در این زمینه اما؛ مختار کرمی،
مدیرکل اوقاف استان زنجان، با اشاره به اینکه ما وظیفه خدمتگزاری به مردم و حل
مشکلات آنها را داریم، گفت: یکی از عمده مشکلاتی که ما دچارش هستیم این است که
مسئولین و مردم با قوانین و مقررات وقف آشنایی ندارند و از همین رو ما موظف هستیم
که این قوانین را به مردم و مسئولین آموزش دهیم که شاید بخشی از این عدم آشنایی به
قوانین به ما نیز برگردد چراکه بایستی برنامههایی را جهت آموزش به مردم تبیین میکردیم.
درواقع همین عدم آگاهی است که گاه باعث بروز مشکلاتی شده است.
وی ادامه داد: وقف قوانین و
مقررات مختص خود را دارد و یکبخشی از مطالبی که در اطراف موضوع وقف است بحث احکام
وقف است. احکام وقف با مقررات وقف متفاوت است و مربوط به همان مواردی است که در
آموزههای دینی به آنها تأکید میشود و برگرفته از قرآن و سیره اهلبیت و نهایتاً
توصیه مراجع است.
کرمی خاطرنشان کرد: یک سری
مباحث دیگر وجود دارد که مربوط به قوانین وقف است که معاونت اوقافی و حقوقی امور
مجلس سازمان اوقاف در این زمینه اقدام به چاپ کتابچهای میکند و آخرین تغییر این
کتابچه مربوط به سال 1396 است. ما بر اساس این قوانین موظف هستیم که به مقررات عمل
کنیم منتهی برخی از مراجعهکنندگان ما به این قوانین آشنایی ندارند.
مدیرکل اوقاف استان زنجان در رابطه با قوانین
وقف در قبرستانها افزود: بر اساس قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف و امور خیریه
مصوب 2/1 /63، ماده یک بند 5، انجام امور مربوط گورستانهای متروکه موقوفهای که
متولی معین ندارد و اتخاذ تصمیم بر عهده سازمان اوقاف است و صدقات و هر مال دیگری
که در امور عامالمنفعه مثل قبرستان و امور خیریه در نظر گرفتهشده در حکم موقوفات
عامه است و چنانچه فاقد متولی و متصدی باشد تحت نظارت سازمان اوقاف خواهد بود.
وی بابیان اینکه قبرستانهای
ما عموماً دو نوع هستند، اظهار کرد: یک نوع از آنها از ابتدا وقفی بودهاند و
واقف خیراندیشی یک زمینی را برای قبرستان وقف کرده است که ما در زنجان چند مورد از
این موارد داریم و در همه شهرستانها نیز قبرستان وقفی وجود دارد که پس از متروکه
شدن تحت نظارت اوقاف قرار میگیرند و هیچکس
حق تصرف در آن را ندارد.
کرمی افزود: در کنار این دسته
از قبرستانها، یک سری از قبرستانهای دیگری هست که تحویل دهیاریها و یا شهرداریها
دادهشده است که بهصورت عامالمنفعه مورداستفاده قرار میگیرند که تا مادامیکه
آن مکان فعال است و در آن میت دفن میشود اوقاف حق دخالت در آن را ندارد و بهمحض
اینکه متروکه شدند و ظرفیت دفن میت نداشت و سالها از فعالیت آن گذشت پرونده را بهعنوان
قبرستان بسته میشود و تولیت و تصدی آن بر عهده سازمان اوقاف و امور خیریه میافتد.
اکنون ما چنین قبرستانهایی را در استان زنجان داریم و زمین این قبرستان پس از
گذشت 50 تا 60 سال در اختیار اوقاف است که این زمینها موقوفه انتفاعی محسوب میشود
. بدین معنا که سازمان اوقاف و امور خیریه حق کسب درآمد از انتفاع آن را ندارد و
باید برای مسئله خیری مثل ساخت درمانگاه و بیمارستان و مسجد و حسینیه در نظر گرفته
شود و نمیتوان از آن بهرهبرداری تجاری برد.
وی بابیان اینکه همه قبرستانهایی
که در استان وجود دارند، جزو این دو نوع هستند و درنهایت با متروکه شدن، آنها تحت
تصدیگری اوقاف قرار میگیرند، اظهار کرد: در رابطه با قبرستان دهخدا نیز این
قبرستان از ابتدا هم موقوفه بوده است و متولی آن اوقاف است و هرکسی که میخواهد از
این قبرستان متروکه بهره ببرد (حال راه و شهرسازی و یا شهرداری) باید حقوق موقوفات
را پرداخت کند و سپس اقدام به بهرهبرداری از آن کند.
هنوز در خصوص
قبرستان متروکه دهخدا با شهرداری به توافق نرسیدهایم
کرمی افزود: ممکن است در مواردی
قبرستانها بهعنوان تملک اعیان محسوب شوند به این طریق که اعیان به مالک واگذار میشود
درحالیکه عرصه آن وقف است و بر اساس نظر کارشناس یک قرارداد اوقافی مابین سازمان
اوقاف و کسی که زمین وقفی را میخواهد، بسته میشود تا مالک سالانه یک مبلغ بسیار
مختصر به اوقاف بدهد ( گاهی شاید این مبلغ به یکمیلیون تومان نیز نرسد).
گاهی نیز ما وقف را با اذن نماینده
ولیفقیه تبدیل به احسن میکنیم بدین معنا که من این موقوفه را از وقف خارج میکنم
و بهجای آن یک موقوفه و ابنیه دیگر معرفی میکنم، یعنی موقوفه نباید از بین برود
و باید جایگزین شود، در این صورت هر نهادی باید بیاید حق موقوفه را پرداخت کند و
نمیتوان موقوفات را بهصورت رایگان در اختیار افراد و نهادها حتی برای صرف در
امور عامالمنفعه قرار داد. در خصوص قبرستان دهخدا شهرداری باید حق موقوفه این قبرستان
را به اوقاف پرداخت کند.
وی بابیان اینکه شهرداری باید
به ازای این قبرستان به اوقاف معوض بدهد، گفت: شهرداری به دو طریق میتواند در این
زمینه اقدام کند که یا به ازای این قبرستان بر اساس نظریه کارشناس اعتبار تخصیص
دهد تا ما آن را تبدیل به احسن کنیم و در جای دیگر زمینی خریداری کنیم و صرف امور عامالمنفعه
کنیم و یا اینکه به ازای این زمین بدهند که لزوماً این زمین معوض نیز به قبرستان
تبدیل نخواهد شد، پس اینکه ما فکر کنیم که زمین معوض در نظر گرفتهشده برای این
موضوع بایستی به قبرستان اختصاص یابد اشتباه است.
این مسئول درزمینهٔ وضعیت
پرونده قبرستان دهخدا افزود: هنوز باوجود نامهنگاریها و پیگیریهای متعدد وضعیت
این قبرستان نامشخص است ولی بااینوجود شهرداری باید در این زمینه حق وقف را
پرداخت کند.
وی با اشاره به وجود برخی از
تصرفات در آرامستانهای قدیمی استان اظهار کرد: پیگیر این تصرفات هستیم و بایستی
حق وقف آنها پرداخت شود.
هزینه تمامشده کفنودفن
برای شهرداری حدود 11 و نیم میلیون تومان است اما نیمی از هزینه از مردم اخذ میشود
در ادامه داود پرنقوشی، مدیرعامل سازمان بهشتزهرای
شهرداری زنجان با اشاره به اینکه هزینه دفن یک متوفی در قبرستان برای شهرداری حدود
11 و نیم میلیون تمام میشود، اظهار کرد که هزینه تمامشده این مقدار است اما ما
در این قبرستان تقریباً یکدوم آن را از مردم اخذ میکنیم که تقریباً 4 میلیون و
300 تومان است که با ارزشافزوده حدود 4 و 800 تومان میشود.
وی بابیان اینکه قیمت زمین در
این هزینه اخذشده از شهروندان لحاظ نشده است (با توجه به اینکه در حال خرید زمین این
منطقه، از دولت هستیم و پول پرداختشده اما هنوز سند به اسم ما نخورده است) از همین
بابت قیمت زمین اکنون لحاظ نمیشود، اما ممکن است با سند خوردن زمین به نام شهرداری،
قیمت زمین تا یکمیزان بالاتر رود. چراکه ما به دولت درزمینهٔ خرید این زمین هزینه
پرداخت میکنیم، این در حالی است که زمین قبرستانهای پایین و بالای زنجان وقفی
بوده است و از همین رو هزینه زمین اخذ نمیشده است.
قیمت در نواحی
مختلف شمالی و جنوبی آرامستان جدید تفاوتی ندارد
پرنقوشی با اشاره به اینکه قیمت
در نواحی مختلف شمالی و جنوبی آرامستان جدید تفاوتی ندارد و قیمت قبر در همه نقاط
قبرستان حدود 4 و نیم میلیون تومان است، افزود: تاکنون در مورد قیمت کفنودفن برای
سال آینده، صحبتی نشده است و باید دید که در آینده نسبت به این موضوع چه تصمیماتی
گرفته میشود و عموماً بر اساس پیشنهادها و آنچه برآورد شده و اقلامی که مورد
مصرف قرار میگیرد در این زمینه تصمیمگیری صورت میگیرد.
وی در مورد وضعیت زمین این
منطقه، گفت: ارگانهای دولتی از قبیل راه و شهرسازی در بحث زمین قبرستان ورود پیداکرده
تا اگر معارضی هم وجود دارد، خود آنها را انجام بدهد و شاید مبلغ یکمیزان پسازآن
گرانتر شود چراکه درست است ما یارانه در این زمینه در نظر گرفتهایم ولی بهناچار
مجبور هستیم که بنا به سیاستهای شورا و شهرداری از مردم مبلغی نیز اخذ کنیم تا هزینه
جاری را پرداخت کنیم.
پیگیر کاهش هزینه
کفنودفن در آرامستانها هستیم
در ادامه حسین حمزهلو پاک،
سخنگوی شورای شهر زنجان بابیان اینکه بخشی از زمین آرامستان فعلی خریداریشده بود
و بخشی از آن نیز جزو زمینهای دولت بود که شهرداری خریداری کرده است که در آستانه
تغییر و تحول سند زمین آن هستیم، گفت: ریز هزینههای کفنودفن موجود است و افراد میتوانند
به آن رجوع کنند. ضمن اینکه در این زمینه هزینه زمین تأثیرگذار نخواهد بود یعنی آنطور
که شهرداری خود اعلام میکند هزینه تمامشده برای کفنودفن 11میلیون تومان است و
هزینهای که از مردم اخذ میشود در حدود 4 و نیم میلیون تا 5 میلیون تومان است.
وی بابیان اینکه طی سال گذشته
60 میلیارد تومان هزینه برده است، اظهار کرد: شهرداری برای تأمین هزینههای جاری
ناچار به اخذ هزینه از مردم است، ضمن اینکه بالغبر هزینههای تمامشده کفنودفن
100 درصد یارانه تعلق میگیرد.
وی افزود: در مورد قبرستان
متروکه دهخدا ما جلسات مکرر داشتیم که مسکن و شهرسازی برای این قبرستان طرح دارد و
بخش دیگری از این قبرستان درزمینهٔ فضای سبز و فرهنگی و موارد دیگری اختصاصیافته
است و شورا قبول کرده است که فضای سبزش را اجرا کند، ما هنوز به نتیجه قابل قبولی
نرسیدهایم.
وی در پایان افزود: پیگیر کاهش
هزینه کفنودفن در آرامستانها هستیم ولی هزینهها بالا رفته است و اینطور نیست
که بتوان درزمینهٔ کاهش هزینهها وعده داد، اگرچه روی این موضوع حساس هستیم که هزینهها
را کنترل کنیم و هزینه کفنودفن طی امسال 4 و نیم میلیون است و هنوز افزایش قیمتی
را برای سال آینده در نظر نگرفتهایم.
انتهای پیام/
خبرنگار: زهره میرعیسیخانی