رئیس اداره محیط‌زیست شهرستان ایجرود: آلودگی آب در سد گلابر همیشگی است، بااین‌وجود ما شاهد تلفات ماهی‌ها در فصول فرودین تا خرداد هستیم. از طرفی نیز شاهد هستیم که کشاورزان تا لب آب کشاورزی می‌کنند و احتمال می‌دهیم سموم و آفت‌کش‌هایی که کشاورزان در این منطقه استفاده می‌کنند در زمان بارندگی به آب نفوذ کنند
پایگاه خبری صدای زنجان- تلفات ماهی‌های
سد گلابر معضل تکراری است که چند سالی است با شروع فصل بهار دامن‌گیر این سد می‌شود
و هرساله زوایایی از دلیل تلفات این ماهی‌ها را باز می‌کند. در این میان هر کس برحسب
شواهد و مدارکی از دلایل تلفات این ماهی‌ها در این سد سخن به میان می‌آورد. سال‌های
گذشته مسئولان علت اصلی مرگ ماهی‌ها را وجود انگل و یا ویروس معرفی کردند، اما
شاهد هستیم که برای بهبود این وضعیت کاری صورت نگرفته است و هرسال با رسیدن فصل
بهار روز از نو و روزگار از نو!
امسال نیز با پیدا شدن اولین
گروه لاشه ماهی‌ها در این سد شاهد بودیم که هرکدام از کارشناسان موضوعی را مطرح می‌کنند
و برخی از آن‌ها نظیر سال‌های گذشته عامل تلفات ماهی‌ها را آلودگی قارچی و انگلی می‌دانند
و برخی نیز اذعان می‌دارند که احتمالاً مرگ ماهی‌ها در سد گلابر به دلیل نیتراته
شدن آب آن باشد.
محمدباقر حاج کاظمی، مدیرکل دامپزشکی استان زنجان
در گفتوگو با رسانه‌ها، اظهار کرده بود: در زمان بارندگی در این فصول بعد از هر
بار باران، سیلاب با سرعت وارد سد شده و همراه خود گل‌ولای زیادی را وارد سد می‌کند
به همین دلیل مشخصات فیزیکی و شیمیایی آب به هم می‌خورد و تغییرات شدیدی در اکوسیستم
آب ایجاد می‌شود.
وی با اشاره به اینکه علاوه بر
دلایل مذکور طبق بازدیدی که از سد گلابر و ماهیان انجام‌شده، تراکم ماهی در سد خیلی
بالاست، گفت: سن ماهی‌ها نیز بالا رفته است بااین‌حال چندین مورد نمونه‌برداری از
ماهی‌ها انجام‌شده و انواع آلودگی قارچی و انگلی به‌وفور در بین آن‌ها وجود دارد و
همین امر از علل اصلی مرگ ماهی‌های سد گلابر است.
برخی از کارشناسان نیز نیتراته
شدن و یا فسفاته شدن سدها را دلیل مرگ ماهی‌ها عنوان می‌کنند و اذعان می‌دارند این
معضل عموماً برای سدهایی که لایه‌های زیرین و میانی آن در اثر عدم مصرف راکد می‌ماند،
به وجود می‌آید به‌طوری‌که میزان نیترات در این آب‌ها بالا می‌رود و ماهی‌ها که در
لایه‌های میانی و یا زیرین زندگی می‌کنند مسموم شده و می‌میرند. مضاف بر اینکه
بالا رفتن نیترات و فسفات در آب سدها باعث رشد خیلی زیاد جلبک‌ها می‌شود که باعث
مصرف اکسیژن محلول در آب می‌شود و درنهایت موجودات دیگر ازجمله ماهی‌ها را با
کمبود اکسیژن محلول مواجه می‌کند و موجب خفگی آن‌ها می‌گردد.
امسال ماهی‌های
مهاجم کاراس تلف شدند
در این زمینه اما امیرحسین
کاظمی، رئیس اداره محیط‌زیست شهرستان ایجرود در گفتوگو با صدای زنجان با
اشاره به اینکه حدود 5 تا 6 سال است که شاهد تلفات مرگومیر ماهیان در زمان تخم‌ریزی
ماهیان (از حدود اواخر فروردین‌ماه تا اواخر بارندگی خردادماه) در این منطقه هستیم
و این موضوع اکنون به یک معضل تکراری تبدیل‌شده است، اظهار کرد: خوشبختانه تلفات
امسال ماهی‌ها در این منطقه نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده است. ضمن اینکه نوع
تلفات امسال بیشتر از نوع کاراس و ماهی‌های مهاجم است که بومی منطقه نیستند.
استرس و کمبود
اکسیژن عامل مرگ ماهی‌ها
وی افزود: اما علت مرگومیر
ماهیان در این فصل این است که ماهیان در این فصل که فصل تخم‌ریزی‌شان است، بیشترین
استرس را دارند و طبیعت حیوانات این است که آن زمانی که موجود ماده باردار می‌شود
و یا تخم‌گذاری می‌کند ضعیف می‌شود و موجود استرس بیشتری را متحمل می‌شود. همچنین در این منطقه با توجه به بارندگی‌هایی که داریم و در مسیر چون مدیریتی
صورت نمی‌گیرد متأسفانه زباله و فاضلاب و پلاستیک و غیره به دلیل نبود سیل بند در
حوضه‌های آبریز سد گلابر، وارد سد می‌شود و این سیل که جاری می‌شود و وارد سد می‌گردد،
علاوه بر اینکه لایه‌های زیرین آب را به هم می‌زند و با خود گل‌ولای می‌آورد و موجب
تلف شدن ماهی‌های کف زی به علت کمبود اکسیژن شده، موجب آلودگی آب‌های سد نیز می‌شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: در این
خصوص حتماً بایستی مسیل‌های ورودی سد گلابر مجهز به
سیل بند شوند چراکه فاضلاب‌ها و موادی که وارد سد گلابر می‌شوند باعث آلودگی آب هم
شده (فاضلاب‌های شهر سجاس و روستاهای بالادست از طریق سیلاب وارد این سد می‌شوند) ضمن
اینکه اگرچه آلودگی آب در این منطقه محرز است اما به نظر می‌رسد که آلودگی آب و
عفونی و باکتریایی و بودن آن باعث مرگومیر ماهی‌های سد گلابر نباشد.
آلودگی آب در این
سد همیشگی است
وی بابیان اینکه آلودگی آب در
این سد همیشگی است، افزود: بااین‌وجود ما شاهد تلفات ماهی‌ها در فصول فرودین تا
خرداد هستیم. از طرفی نیز شاهد هستیم که کشاورزان تا لب آب کشاورزی می‌کنند و
احتمال می‌دهیم سموم و آفت‌کش‌هایی که کشاورزان در این منطقه استفاده می‌کنند در
زمان بارندگی به آب نفوذ کنند و باعث آلودگی آن و درنتیجه مرگ ماهی‌ها شود. از همین
رو در این زمینه درخواستی که ما از جهاد کشاورزی و منابع آب‌داریم این است که یا
مانع از کشت کشاورزان در این منطقه شوند و یا یک الگوی کشت برای کشاورزان این
منطقه در نظر بگیرند. همچنین از منابع آب درخواست داریم که منابع آب و مسیل‌ها و
کشت و کار را در این منطقه مدیریت کنند.
تاکنون هیچ طرح
دقیق تحقیقی در این منطقه صورت نگرفته است
کاظمی افزود: در این زمینه اولین
درخواست که از مسئولان داریم این است که یک تحقیقات دقیق درزمینهٔ دلیل تلفات ماهی
در این منطقه صورت گیرد چراکه بنا بود در این زمینه ماهی‌های سد گلابر را به شرکتی
واگذار کنند و واگذاری سد نیازمند به این است که تحقیقاتی درزمینهٔ دلیل اصلی
تلفات این ماهی‌ها دارد و از همین رو این موضوع نیازمند یک طرح پژوهشی و تحقیقی
است. ضمن اینکه تاکنون هیچ طرح دقیق تحقیقی در این منطقه صورت نگرفته است تا بتوان
دلیل قطعی مرگ ماهی‌ها را دانست.
رئیس محیط‌زیست شهرستان ایجرود
خاطرنشان کرد: برخی مدعی هستند که به دلیل جمعیت بالایی که دارند، اکسیژن کم می‌آورند
و تلف می‌شوند اما چون تنها در یک ماه این تلفات را داریم بنابراین نمی‌توان گفت
که دلیل تلفات ماهی‌ها جمعیت بالای آن‌ها است. ضمن اینکه نمونه‌گیری‌ها نشان از
عفونی و انگلی بودن آب ماهی‌ها در سایر فصل‌های سال است و این موضوع نشان‌دهنده این
است که این ماهی‌ها مشکلات باکتریایی و ویروسی و عفونی دارند اما این مسئله عامل
تلفات آن‌ها نیست چراکه ماهی‌ها در سایر فصول سال در برابر این عوامل مقاومت نشان
می‌دهند اما در این فصل چون استرس بالا است و یک‌میزان سیلاب‌ها می‌آیند و میزان
اکسیژن کم می‌شود این مشکلات پدید می‌آید.
انتهای پیام/
خبرنگار: زهره میرعیسی‌خانی