صدای زنجان/ زهره میرعیسی ‌خانی: مدت‌‌هاست که جای خالی آن در مرکز زنجان و در پرترددترین نقطه شهر دیده می‌شود. حتی بزک‌های شهرداری هم نتوانسته جای خالی آن را پشت دیوارهای چوبی و پنجره‌های مصنوعی پنهان کند و این سؤال خیلی‌هاست که سینما قدس چرا رفت و جایگزین آن کی ساخته می‌شود؟

درگذشته استان زنجان دارای چهار سینما بود که امروز تنها دو سینما «بهمن» و «روشا» با 538 صندلی در شهر باقی‌مانده است. این در حالی است که زمانی در این شهر حدود یک هزار صندلی سینما وجود داشت. بر اساس مستندات اواسط دهه‌های 30 و40 بخش خصوصی به تأسیس سه سینما به نام‌های مولن روژ(بهمن)، لی‌لی(قدس و یاسمن) و ستاره آبی(ملت) در شهر زنجان اقدام کرد، از آن زمان تاکنون دو سینمای ملت و قدس تعطیل‌شده و یک سینما (روشا) به تعداد سینماهای زنجان افزوده‌شده است. بیش از 700 صندلی در سینما قدس و یاسمن تخریب شد. موضوعی که همواره در مورد آن حرف‌وحدیث زیاد است و هر یک از مسئولان به بخشی از ماجرای مبهم تخریب این سینما اشاره دارند.

این سینما پیش از انقلاب توسط «توران قهرمانی» با عنوان «لی‌لی» ساخته شد و پس از انقلاب به اسم سینما قدس تغییر نام داد و سپس در اواخر دهه 80 تخریب شد.

آنچه گذشت

رئیس سابق حوزه هنری استان زنجان در آن سال‌ها «حمیدرضا اسماعیلی» بود. او در تاریخ 23 مرداد 1394 در مصاحبه با ایسنا این‌گونه به موضوع تخریب سینما قدس اشاره می‌کند: کلیات طرح بازسازی سینما قدس زنجان تصویب‌شده است. قرار است سینما قدس تبدیل به پردیس سینمایی شود. پس از بررسی‏های کارشناسانه در کارگروه‎های ویژه به این نتیجه رسیدیم که مقاوم‎سازی این سینما ممکن نیست و علی‎رغم تلاش‎هایی که صورت گرفت این سینما با توجه به شرایط نابسامانی که داشت تخریب شد و درصدد هستیم سه سالن سینما در سه‌طبقه که در حقیقت در یک مجتمع فرهنگی، رفاهی، تجاری و آموزشی تعریف می‎گردد، احداث کنیم.

او با تأکید بر کاربری‎های فرهنگی این سینما بر جنبه‎های تجاری پردیس‎های سینمایی در نقاط مختلف کشور اشاره کرد و ادامه داد: اولویت ما در احداث پردیس سینمایی ویژگی‎های فرهنگی آن است، اما سعی کرده‏ایم در جهت درآمدزایی این مراکز نیز حرکت‎های انجام دهیم و به همین دلیل در طرح و نقشه این سینما مجموعه تجاری و تفریحی نیز گنجانده‌شده است و درآمدهای ناشی از آن‌ها در جهت مصارف فرهنگی و در بحث تولید فیلم و نمایش و تئاتر و ... هزینه می‌شود.

وی با انتقاد از کم‌توجهی‌هایی که در بخش اعتبارات فرهنگی همواره از سوی مسئولان مشاهده‌شده است، ابراز کرد: متأسفانه در شرایط بد اقتصادی که اکنون قرار داریم بحث فرهنگ و هنر جزو اولین مواردی هستند که از اعتباراتشان کاسته می‎گردد و این امر در ساخت‌وساز سینما قدس هم مؤثر است.

اسماعیلی به لزوم همکاری بخش خصوصی در ساخت پردیس جدید سینما قدس اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به اینکه در حال حاضر تنها یک سینمای فعال داریم، سعی می‌کنیم با ساخت پردیس سینمایی که شامل سه سالن سینما است، بر تعداد سینماهای فعال زنجان بیفزاییم. با توجه به اینکه سالن‎های سینما در جهان امروز گاهی بیشتر از خود فیلم‎ها بر فروش فیلم تأثیر دارند، سعی داریم از تجهیزات و امکانات درجه‌یک در ساخت سینمای جدید بهره ببریم.

وی به حساسیت مردم زنجان نسبت تخریب این سینما اشاره کرد و گفت: با مشاهداتی که داشته‌ایم در حال حاضر کمتر شهروندی نسبت تخریب این سینما بی‎‎تفاوت است، چراکه این سینما مرکزی‌ترین نقطه استان واقع‌شده است، به همین دلیل تلاش می‌کنیم علی‌رغم اینکه توافق‌نامه‎ها به تأیید نهایی نرسیده است، کار بازسازی را شروع کنیم و زیرساخت‎های لازم را برای احداث یک سینمای مدرن ایجاد کرده و زمینه را برای رونق سینماهای استان فراهم آوریم.

تاكنون عزم جدي براي تعيين تكليف اين سينما وجود نداشته است

او همچنین در تاریخ 15 شهریور 94 با دیگر در گفتگو با رسانه‌ها عنوان کرد که به‌رغم وجود سرمايه‌گذار براي سرمايه‌گذاري در محل سينما قدس، تاكنون عزم جدي براي تعيين تكليف اين سينما وجود نداشته است، گفت: سينما قدس زنجان از سال 87 تاكنون بلاتكليف است و طرح نهايي براي بهره‌برداری از زمين فعلي آن به تصويب نرسيده است. در ابتدا مسئولان مي‌پنداشتند كه سينما قدس را مي‌توان با بهسازي بار ديگر مورد بهره‌برداري قرار داد اما بررسي‌هاي كارشناسي نشان داد كه هزينه بازسازي و بهسازي برابر هستند.

اسماعيلي اظهار كرد: از سوي ديگر بررسي‌هاي كارشناسي ثابت كرد كه بازسازي سينما قدس در محل فعلي به جهت وجود ترافيك سنگين در منطقه و نبود پاركينگ، مقرون‌به‌صرفه نيست. بر همين اساس مقرر شد تا سينما قدس در نقطه ديگري از شهر احداث شود اما اين موضوع نيز به تصويب نرسيد. جمع‌بندی نهايي مسئولان اين استان بر سر ايجاد يك پرديس بزرگ سينمايي كه علاوه بر اكران فيلم، فعاليت‌هاي جنبي نيز همچون فروش محصولات فرهنگي داشته باشد، به تصويب رسيد.

اسماعيلي ادامه داد: تاكنون چندین جلسه براي تعيين تكليف نهايي اين منطقه و يا احداث سينما قدس در منطقه‌اي ديگر تشکیل‌شده است ولي در هر بار تصميم‌ها تغيير می‌کرد.در آخرين تصميم بنا شد موضوع تعيين تكليف سينما قدس در كميسيون ماده پنج شهرداري مطرح و تصويب شود كه در محل فعلي سينما قدس، پرديس سينمايي و مجتمع تجاري احداث شود. حوزه هنري هر آنچه در توان داشت تاكنون براي تعيين تكليف سينما قدس به كار بسته است اما همچنان عزم جدي براي اين موضوع در سطح استان زنجان وجود ندارد. ضمن اینکه حوزه هنري آماده است هر تصميم جدي كه از سوي مسئولان اعلام شود، در بحث فروش زمين، يا اجراي مشاركتي و يا سرمایه‌گذاری بخش خصوصي همكاري كند، اما متأسفانه عزم جدي در اين زمينه وجود ندارد.

نگاه سیاسی مسئولین باعث شد که این پروژه نیمه‌کاره بماند

او پس از سال‌ها در گفت‌وگو با صدای زنجان به دلایل تخریب این سینما که برخی از مسئولین آن را در دوره‌های مختلف نادرست عنوان می‌کردند پرداخت و گفت: تخریب سینما قدس مصوبه استانداری در پایان دورانی که آقای «رئوفی نژاد» به‌عنوان استاندار فعالیت داشتند، بود. موسسه «سینما سبز» یک موسسه تخصصی ساخت و تجهیز سینما است و در این زمان نامه می‌دهد که اینجا برای مقاوم‌سازی جوابگو نیست و پارکینگ و ایمنی لازم را ندارد و کار مقاوم‌سازی آن اصلاً درست نیست و کار باید کامل از اول بازسازی شود.

وی ادامه داد: فضای رسانه‌ای این دوران چندان فضای روشنی نبود و به‌گونه‌ای به مردم القا شد که انگار این سینما فعال بوده و یک‌دفعه این سینما تخریب‌شده است درحالی‌که این‌گونه نبود و این سینما نزدیک دو سه سال برای مقاوم‌سازی این بنا اقدام شده بود غیر از سقف سینما که تغییر داده بودند و تعویض شده بود الباقی موارد از سینما خارج‌شده بود و سینما در حقیقت یک چهاردیواری بیش نبود.

به گفته اسماعیلی، در همان دوران مطرح شد که دیگر این سینما به‌صورت تک سالن جوابگو نیست و سینماها به‌صورت پردیسی انجام می‌شود و حداقل 4 تا 5 سالن با ظرفیت‌های کمتر به‌صورت هم‌زمان باید فیلم‌های مختلفی را اکران کنند و سینما سبز اعلام کرد که این مکان چنین ظرفیتی را دارد و  می‌تواند پارکینگ و مجتمع تجاری و فرهنگی داشته باشد و این اتفاق بیفتد و نظرشان هم‌نظر درستی بود و نظر استانداری هم‌نظر درستی بود چون کاملاً این مکان نزدیک دو سه سال بود که بلااستفاده شده بود.

به اذعان مدیر سابق حوزه هنری استان زنجان، وقتی‌که به‌عنوان مدیر حوزه هنری به این موضوع ورود کردیم ما بحث تخریب را شروع کردیم و هم‌زمان با آن این پروژه به ماده 5 رفت و به آن مجوز برای ساخت‌وساز دادند. سپس دولت عوض شد و متأسفانه استاندار وقت به این موضوع نگاه سیاسی داشت و با ما همکاری نکردند. یعنی اگر ذره‌ای نگاه سیاسی به این موضوع نمی‌شد و نمی‌گفتند این موضوع در دولت قبلی اتفاق افتاده است، سینما اکنون به این وضع دچار نمی‌شد؛ منتهی چون دولت قبل تخریب کرده بود ایشان عنوان کردند که این موضوع غلط است و من همکاری نمی‌کنم و حتی به اسناد و مدارک هم توجهی نداشتند.

وی بابیان اینکه خود مدیرکل ارشاد قبل هم من بر این باور بودند که این سینما تا دیروز داشته فیلم پخش می‌کرد و نباید تخریب می‌شد. درحالی‌که آنجا بیش از دو و نیم سال بود که قابلیت استفاده را نداشت. ضمن اینکه در بحث مقاوم‌سازی آنجا هم کسی آن را تائید نمی‌کرد و به لحاظ سازه‌ای و فنی (اینکه یک سالن 600 نفری ساخته شود برای یک فیلم) این سینما دچار مشکل بود.

به گفته اسماعیلی، سرمایه‌گذار در این زمینه جهاد نصر بود و اعلام آمادگی هم کرد و تا 5 جلسه با معاون عمرانی آن دوره جلسه تشکیل شد و نقشه‌ها کشیده شد ولی آقای انصاری اجازه ساخت این سینما را نداد وگرنه ما حتی مصوبه ماده 5 آن را هم گرفتیم و بر اساس مصوبه ماده 5 پارکینگ و بخش فرهنگی و تجاری  لحاظ شده بود! کار را به‌صورت اصولی پیش رفتیم یعنی اول مجوز ماده 5 گرفته شد و سپس سرمایه‌گذار آمد نقشه را کشید و نقشه‌ها هم در تهران بررسی شد ولی به لحاظ اجرایی دوستان اجازه ندادند که این امر محقق شود و نگاه سیاسی بود.

در ادامه اسماعیلی خاطرنشان کرد که برای ما مهم این بود که شهر دارای سینما شود و راهکارهایی را گفتیم (چراکه زمین یک سری از مشکلات داشت که قابل‌حل بود) راهکارهایی را هم دادیم که این زمین را بفروشیم و یک مجموعه دیگر و جای دیگر مثلاً مناطق شمالی شهر و غرب شهر خریداری شود این گزینه‌ها را بررسی کردند منتهی عزم جدی در این زمینه نبود و. متأسفانه مدام سنگ‌اندازی کردند تا این مسئله صورت نگیرد.

تخریب سینما قدس و یاسمن یك ظلم مضاعف بر عرصه فرهنگ این استان بود

گفته‌های اسماعیلی در شرایطی است که بر اساس گفته‌های مدیرکل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان در تاریخ 26 مرداد 1394، تخریب سینما قدس و یاسمن یك ظلم مضاعف بر عرصه فرهنگ این استان بود و به مردم زنجان با این كار توهین شد.

ناصر مقدم در این زمان در گفتگو با ایرنا اظهار کرده بود که زنجان در مورد سینماها به‌واقع وضعیت مناسبی ندارد و حق مردم زنجان این نیست كه تنها یك سینما با 230 صندلی داشته باشد.

وی یادآور شده بود که پیش از انقلاب در این شهر حدود هزار صندلی در سینما وجود داشت و امروز پس از 37 سال بیش از 200 صندلی دارد. متأسفانه به جهت بی‌تدبیری‌ها و نبود درك درست از مسائل فرهنگی این استان، بیش از 700 صندلی در سینما قدس و یاسمن تخریب‌شده است.

مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان گفت: پس از تخریب این دو سینما، مسئولان به دنبال احیای این تعداد صندلی و سینماها بودند و اگر امروز مردم شاهد محصور بودند مكان سینما قدس هستند، به این دلیل كه هیچ‌کس راضی به تغییر كاربری این مكان به مركز تجاری نبوده است.

وی خاطرنشان كرد: در آخرین جلسه، صحبت بر این شد كه این تعداد صندلی باید در استان زنجان احیا شود و اگر در همان مكان نیز نبود، باید ابتدا در مكان جدیدی این تعداد صندلی سینما احداث و سپس در مكان قبلی سینما قدس، بنای جدید ایجاد شود.

همچنان نیمه‌کاره

بیش از یک دهه از تخریب سینما قدس گذشته است و همچنان هیچ سینمایی جایگزین این سینما نشده است و همچنان ساختمان این سینما چهره شهر را در مرکزی‌ترین نقطه شهر خراب کرده است.

 در این زمینه نیز امیر نعمتی، رئیس حوزه هنری استان در 30 بهمن‌ماه 1400 اعلام کرده بود که از طریق معاونت سینمایی حوزه هنری تهران و موسسه بهمن سبز در جهت جذب مشارکت سرمایه‌گذار برای بازسازی سینما قدس و یاسمن سابق پیگیر است؛ منتهی با توجه به شرایط کرونایی و مشکلاتی که در سال‌های گذشته به وجود آمد وقفه‌ای در کار ایجاد شد و با توجه به تعطیلی سینماها و هزینه بالایی که تعطیلی سینماها برای معاونت سینمایی داشت، روند کار کند شد و حوزه هنری مجبور بود حقوق و بیمه کارکنان را که بیشترین تعداد کارکنان سینمایی در سطح کشور هستند را پرداخت کند، وگرنه پروژه سینمایی قدس جزو اولویت‌های معاونت سینمایی است.

وی ادامه داده بود درعین‌حال ما در سال ۱۴۰۰ از طریق تهران مجدانه پیگیر این مسئله هستیم و به‌زودی هم جلساتی با شهرداری و استانداری زنجان بر سر این مسئله خواهیم داشت و صحبت‌های ضمنی در این زمینه وجود دارد که امیدواریم به نتیجه برسد.

نعمتی در مورد مبلغ برآورد شده برای ساخت این سینما اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: در ابتدا سرمایه‌گذاران در این حوزه باید ورود پیدا کنند، سپس طرح اولیه این پردیس سینمایی مشخص شود، پس‌ازآن در مورد مبلغ و میزان هزینه بتوان اظهارنظر کرد اما مسلماً هدف این است که یک مجموعه پردیس سینمایی در این مکان ساخته شود؛ ولی باید در این زمینه کارشناسی شود که این پردیس سینمایی در چندطبقه ساخته خواهد شد.

 صدای زنجان برای پیگیری این موضوع که آیا اتفاقی در یک سال گذشته افتاده است، امر اله حسنی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با صدای زنجان با اشاره به اینکه در خصوص احداث این سینما حرف‌وحدیث زیاد بود و پرداختن به این موضوعات مشکلی را حل نمی‌کند، اظهار کرد: یک‌زمانی مطرح شد که زمین این زمین معارض دارد؛ منتهی اکنون مشکل معارضش حل‌شده است.

 وی ادامه داد: در این برهه بحث مشکلات و اعتبارت است که این پروژه را متوقف نگه‌داشته است. ضمن اینکه ما از سوی سینما سبز تهران هم پیگیر هستیم که در ساخت این سینما به ما کمک کنند و به ما قول‌هایی هم در این زمینه داده‌شده است که اگر این سینما ساخته شود در بحث تجهیز این سینما حمایت خواهیم شد.

انتهای پیام/