پایگاه خبری صدای زنجان/ زهره میرعیسی‌خانی - مصطفی دین‌محمدی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان که تحقق شعار سال 1402 مبنی بر رشد تولید و مهار تورم را تا رفع نشدن تحریم‌ها ممکن نمی‌داند به صد ای زنجان می‌گوید: تا منشأ چاپ پول کسری بودجه حل نشود، تورم حل نمی‌شود، در حال حاضر نیز منشأ کسری بودجه در این سال‌ها تحریم است و وقتی تحریم برداشته نشود هیچ روشی نمی‌تواند تأثیری در این زمینه بگذارد.

شعاری که رهبری برای امسال در نظر گرفتند، رشد تولید و مهار تورم بود. شعاری که کارشناسان در مورد آن معتقدند که بدون رشد تولید، مهار تورم ممکن نیست.

موضوعی که خود نیازمند برقراری و اصلاح موارد متعددی است. اصلاح قانون‌های بوروکراتیک، تسهیل صدور مجوز برای تولیدکنندگان و همچنین پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد حداقل برای یک دوره از مواردی است که در زمینه شکوفایی تولید در کشور باید به کاربست.

به اعتقاد کارشناسان، تولیدکننده باید بتواند نرخ ارز را در یک سال پیش‌بینی کند که یکی از مهم‌ترین راهکارها کمک بانک مرکزی و مرکز مبادله ارز و طلا به تولیدکنندگان و صادرکنندگان و مشورت به آنان است که پیشنهاد می‌شود به‌صورت جدی اجرایی شود. همچنین تولید برای شکوفایی نیاز به تأمین مالی دارد، در سال ۱۴۰۱ قدم‌های خوبی برای تأمین‌ مالی شرکت‌های دانش‌بنیان از طرف بانک مرکزی و بانک‌های دولتی برداشته شد، اما نکته مهم اینجا است که نمی‌توان با تسهیلات تکلیفی از تولید به صورت کامل حمایت کرد، زیرا تسهیلات تکلیفی در برخی از موارد می‌تواند رانت‌های سنگینی را در پوشش حمایت از شرکت‌های تولید و دانش‌بنیان ایجاد کند و عملاً منجر به افزایش تولید نشود.

یکی از بهترین و امن‌ترین روش‌های تأمین مالی برای شرکت‌های تولیدی، بازار سرمایه بوده و می‌توان با راهکارهای مختلف ازجمله انتشار اوراق، افزایش سرمایه شرکت‌ها از تولید حمایت کرد، متأسفانه تأمین مالی از بازار سرمایه برای شرکت‌های تولیدی تنها مختص دولت و انتشار اوراق دولتی بوده و این تأمین مالی به شرکت‌های خصوصی و حتی خصولتی نیز نرسیده است، دولت می‌تواند با حمایت ویژه از بازار سرمایه، این بازار را برای سرمایه‌گذاری جذاب کند و همزمان به تأمین مالی شرکت‌های دولتی، خصوصی و خصولتی بپردازد.

**تا منشا چاپ پول کسری بودجه حل نشود، تورم حل نمی‌شود

با این وجود «مصطفی دین‌محمدی»، استاد اقتصاد دانشگاه زنجان با اشاره به اینکه مسئله تورم دارای تئوری و تجربیاتی درگذشته است، اظهار کرد: ما تجربه‌های مختلفی درزمینهٔ کنترل تورم در دنیاداریم که چگونگی کنترل تورم را دنبال کرده‌اند، منتهی مسئله تورم در کشور ما مسئله خاصی است و از آنجاکه تجارت‌مان وابسته به دلار و درآمد دولت وابسته به درآمد نفت است، از همین رو وقتی دولت نتواند در‌آمد داشته باشد، کسری بودجه ایجاد خواهد شد و کسری بودجه موجب افزایش چاپ مستقیم و غیرمستقیم پول خواهد شد.

وی بابیان اینکه تا منشأ چاپ پول کسری بودجه حل نشود، تورم حل نمی‌شود، اظهار کرد: هیچ روشی جز این روش وجود ندارد، در حال حاضر نیز منشأ کسری بودجه در این سال‌ها تحریم است و وقتی تحریم برداشته نشود هیچ روشی نمی‌تواند تأثیری در این زمینه بگذارد. می‌توان تورم را کاهش داد و حتی آن را به صفر رساند، منتهی به چه بهایی؟ آیا اینکه تولید را ده درصد یا 20 درصد کم کنیم ممکن است؟ به این امر اصطلاحاً می‌گویند هزینه‌های افتتاحی تورم که از خود تورم بالاتر می‌رود. پس برای اینکه رشد داشته باشیم و هم تورم را کم کنیم، باید منشأ تورم را برطرف کنیم که اثر رفاهی ایجاد نکند. منشأ هم تحریم است و تا تحریم وجود داشته باشد اوضاع بر همین مدار می‌چرخد.

این استاد دانشگاه، بارد اینکه مردم هم می‌توانند در ایجاد تورم نقش داشته باشند، گفت: مردم در حقیقت منشأ تورم نیستند، عملکرد آن‌ها می‌تواند پیامد تورم باشد. وقتی در جامعه‌ای تورم ایجاد می‌شود، یک عده به دنبال فرصت هستند تا از آن استفاده کنند. در حقیقت بستر را فراهم کرده‌ایم و گوشت را جلوی گربه انداختیم و نباید از گربه انتظار داشته باشیم که گوشت نخورد.

دین‌محمدی افزود: وقتی بستر فراهم باشد، خواه یا ناخواه یک عده از این بستر استفاده می‌کنند و حالا این استفاده‌شان برای خودشان نفع دارد، منتهی برای جامعه ضرر آفرین است. ضمن اینکه کارشان از زعم خودشان کار غلطی نیست و قانونی هم وجود ندارد که آن‌ها را از این کار منع کند.

وی افزود: وقتی پیامد اجتماعی عملکرد مردم منفی است، می‌گوییم مردم کار بدی کرده‌اند، اما به لحاظ خرد، کار خوبی صورت گرفته است. اکنون قیمت ماشین دو برابر شده است و بعضی‌ها سود کرده‌اند و از این سود خود نیز خوشحال هم هست اینکه چرا این اتفاق افتاده است مقصر مردم نیستند. این بستر است که به مردم این اجازه را می‌دهد، این کارها را بکنند و وقتی این بستر وجود نداشته باشد، قطعاً مردم هم نمی‌توانند از این فرصت استفاده کنند.

انتهای پیام/