الهام احمدی- پس از اعتراض و اعتصاب رانندگان خودروهای سنگین به کمبود لاستیک و عدم حمایت‌های دولتی، دولت به توزیع لاستیک‌ به نرخ دولتی و با بهای پایین‌تر از نرخ بازار پرداخت ولی پس از گذشت چند ماه این نارضایتی‌ها همچنان ادامه دارد تا جایی که برخی از رانندگان خودروهای سنگین طی تماسی از صدای زنجان تقاضای پیگیری موضوع را از مسئولان مربوطه داشتند.

مشکل اصلی عنوان شده از سوی این رانندگان خرید نقدی لاستیک‌های مورد نیاز به جز 2 حلقه لاستیکی است که به نرخ دولتی ارائه می‌شود، این رانندگان معتقدند پیش از این لاستیک‌های مورد نیاز خود را به صورت اقساطی و یا با ارائه چک مدت‌دار خریداری می‌کردند در حالی که در شرایط فعلی نمایندگی‌های لاستیک به هیچ عنوان فروش اقساطی نداشته و صرفاً نقدی باید حساب کرد که این نیز برای راننده خودروی سنگین که نیاز به چند لاستیک دارد امکان‌پذیر نبوده و نیاز به حمایت دارند. از سوی دیگر برخی از فروشندگان لاستیک معتقدند لاستیک‌فروشان لاستیک به نرخ دولتی را خرید و انبار می‌کنند و به نرخ آزاد به فروش می‌رسانند در حالی که رئیس اتحادیه لاستیک فروشان زنجان این موضوع را کذب دانسته و عنوان می‌کند که به هیچ عنوان با واقعیت هم‌خوانی ندارد.

از سوی دیگر این مسئول موضوع کمبود لاستیک از سوی برخی از رانندگان را تأیید کرده و به سوءاستفاده در این بخش نیز اشاره کرد و متذکر شد که به دلیل تفاوت قیمت 2 میلیون تومانی لاستیک در بازار آزاد و نرخ دولتی، 99 درصد رانندگان فروشنده لاستیک‌های خود هستند.

برای بررسی این موضوع به سراغ اتحادیه لاستیک فروشان و راهداری رفتیم تا از اقدامات آنان برای برطرف شدن مشکل رانندگان خودروهای سنگین اطلاع حاصل کنیم که در ادامه نظرات آنان را می‌خوانید.

محمدرضا محمدی، رئیس اتحادیه لاستیک فروشان زنجان در پاسخ به صدای زنجان در مورد مشکلات فعلی رانندگان به ویژه رانندگان خودروهای سنگین در حوزه لاستیک و برطرف نشدن دغدغه این قشر با وجود توزیع به نرخ دولتی از وجود تعداد زیاد لاستیک در بازار خبر داد و این‌گونه عنوان کرد: «به گفته خود رانندگان در جلسه‌ای که به همین منظور برگزار شده بود، در صورتی که راننده خودروی سنگین به صورت شبانه‌روزی اقدام به حمل بار کند در سال 2 الی سه جفت لاستیک مورد نیاز خواهد بود از همین رو در حال حاضر دو جفت لاستیک را ارائه دادند و دو جفت دیگر نیز ارائه می‌شود.»

در نمایندگی‌های عرضه لاستیک بیش از 600 حلقه مازاد باقی‌مانده است

وی با بیان این‌که در حال حاضر به میزان قابل توجهی لاستیک به بازار تزریق شده است تا جایی که در نمایندگی‌های عرضه لاستیک بیش از 600 حلقه لاستیک پس از توزیع مازاد باقی‌مانده است به همین دلیل درخواست صدور حواله برای توزیع و عرضه مجدد لاستیک از سوی نمایندگی‌ها را به راهداری ارائه کردیم، بیان کرد: از آنجایی که اداره راه بر مبنای ضوابطی اقدام به صدور حواله برای رانندگان می‌کند که از جمله آن لزوم کارکرد برای 5 هزار کیلومتر بود که در وضعیت فعلی و انبار شدن لاستیک در نمایندگی‌ها با لحاظ میزان کارکرد پایین‌تر می‌توانند صدور حواله و توزیع را افزایش داد و یا این‌که دو دوم توزیع را اعلام کنند.

این مسئول ادامه داد: «متأسفانه بخشی از مشکلات فعلی در این صنف به رفتارهای نادرست آنان مرتبط است چرا که در حال حاضر 99 درصد رانندگانی که حواله لاستیک دریافت کرده‌اند فروشنده بوده و لاستیک‌های خود را با قیمت بالایی در بازار آزاد به فروش می‌رسانند، در حال حاضر تفاوت قابل توجهی در بازار آزاد و نرخ‌ دولتی لاستیک وجود دارد پیش از این نرخ لاستیک 2 تا 3 میلیون تومان بود ولی در حال حاضر با توجه به قاچاق لاستیک و آزادکردن فعالیت کولبرها تفاوت قیمت بین یک میلیون و 500 هزار تومان تا 2 میلیون تومان است همین تفاوت قیمت سبب شده بسیاری از رانندگان دچار وسوسه شده و به جای استفاده از لاستیک در خودروی خود آن را در بازار آزاد به فروش برسانند که برای جلوگیری از این موضوع رانندگان را اجبار کردیم تا به محض تحویل آن را با لاستیک کهنه خود تعویض کنند ولی با این وجود برخی از رانندگان در اولین پنچر گیری لاستیک نو را با کهنه تخویض و در بازار آزاد با سود حدود 2 میلیون تومانی به فروش می‌رسانند.

وی با تأکید بر این‌که در مدت مشابه سال‌های گذشته حتی یک پنجم لاستیک‌های فعلی به بازار ارائه نشده بود در حالی که امسال حدود 10 تا 20 کانتینر بالغ بر 20 هزار حلقه لاستیک سبک و تعدادی لاستیک سنگین به بازار عرضه شده است، یادآور شد: در حال حاضر مشکل اصلی، تأمین لاستیک‌های خاور و نیسان و کمبود در این بخش است که آن هم نشأت گرفته از کاهش تولید و جلوگیری از واردات به دلیل نوسانات ارزی است و تولیدات داخل نیز کفاف نیاز بازار را نمی‌دهد، از سوی دیگر کارخانجات تولیدکننده لاستیک خاور و نیسان نیز به بهانه‌های مختلف کم‌فروشی می‌کنند.

با وجود افزایش قیمت 30 درصدی، کارخانجات لاستیک‌های تولیدی را به بازار عرضه نمی‌کنند

محمدی ضمن انتقاد از عدم عرضه لاستیک خاور و نیسان از سوی کارخانجات تولیدکننده خاطرنشان کرد: «با وجود افزایش 30 درصدی قیمت لاستیک کارخانجات همچنان این لاستیک‌ها را به بازار عرضه نمی‌کنند وگرنه نحوه توزیع هیچ مشکلی وجود ندارد و به محض تحویل به فروش می‌رساند چرا که سود 12 درصدی شامل حاضل نمایندگی‌های فروش لاستیک می‌شود.»

وی با بیان این‌که یکی دیگر از دلایل بروز مشکل و عدم دریافت لاستیک‌ به نرخ دولتی را عدم تکمیل و ناقص بودن مدارک مورد نیاز راننده همانند کارت هوشمند و غیره است، افزود: برخی از رانندگانی که خودروهای‌شان کارکرد نداشته و در پارکینگ خاک می‌خورد انتظار دارند لاستیک به نرخ دولتی دریافت و در بازار آزاد با سود 2 میلیون تومانی به فروش برسانند در حالی که این لاستیک‌ها به رانندگانی که دارای کارت هوشمند بوده و در ناوگان حمل و نقل بار فعالیت داشته باشد تعلق می‌گیرد وگرنه این انصاف نیست شرایط برای راننده‌ای که به صورت شبانه‌روزی در حمل بار فعال است با فردی که هیچ فعالیتی ندارد یکسان باشد.

این مسئول در پاسخ به صدای زنجان در زمینه مشکلات کمبود لاستیک برای خودروهای نیسان و خاور و اقدامات انجام شده از سوی اتحادیه لاستیک‌فروشان برای برطرف شدن این مشکل تصریح کرد: «جلسات متعددی پیگیر حل مشکل این قشر بودیم تا جایی که اداره کل صنعت و معدن استان نیز از مرکز پیگیر موضوع بوده و به دولت وتولیدکنندگان برای عرضه بیشتر فشار آوردیم ولی عنوان می‌کنند که افزایش عرضه امکان‌پذیر نیست چرا که تولیدات کارخانجات در حد نیاز نبوده و توان تولید بیش از این را ندارند از سوی دیگر با تشدید نظارت در حوزه قاچاق تشدید و سبب کاهش قاچاق شده است.»

آماری از تعداد نیسان‌ها‌ در زنجان نداریم

وی با تأکید بر نبود آمار واقعی از تعداد نیسان‌های فعال خاطرنشان کرد: در حال حاضر با حجم زیادی از نیسان مواجهیم و آماری از تعداد آن‌ها در دست‌رس نیست از سوی دیگر تفاوت قیمت در بازار همه رانندگان را وسوسه می‌کند تا حواله لاستیک خود را به جای استفاده به فروش برسانند.

رئیس اتحادیه لاستیک فروشان زنجان به نبود هیچ گونه مشکلی در حوزه لاستیک خودروهای سواری اشاره کرد و گفت: لاستیک‌های سواری به وفور در بازار به دلیل عرضه قابل توجه وجود داشته تا جایی که در حال حاضر قیمت آن در بازار آزاد 20 تا 30 هزار تومان پایین از نرخ دولتی است چرا که بازار فعلی اشباع شده و تولید کارخانجات نیز افزایش یافته است.

وی در پاسخ به برخی ادعاها در این زمینه که برخی از نمایندگی‌های لاستیک بخشی از لاستیک‌های نرخ دولتی را در انبارشان ذخیره کرده و به نرخ‌ بازار آزاد به فروش می‌رسانند این‌گونه عنوان کرد:« این موارد به هیچ عنوان صحت ندارد چرا که به  نمایندگان نیز از سوی دولت لاستیک ارائه می‌شود و نامه آن قبل از رسیدن به دست نمایندگی لاستیک در اداره بازرگانی مورد بررسی قرار گرفته و نمایندگی موظف است تا آخرین حلقه لاستیک خود را به فروش رسانده و فاکتور آن را به اداره صنعت و معدن ارائه کند در صورتی که یک حلقه جابه‌جا شده باشد صنعت و معدن با وی برخورد می‌کند.»

موضوع انبار کردن لاستیک توسط نمایندگی‌های فروش صحت ندارد

محمدی با اشاره به این‌که لاستیک‌های کامیونی به هیچ عنوان در اختیار نمایندگی‌های فروش لاستیک قرار نداشته و این نمایندگی‌ها فقط مبلغ مورد نیاز برای تهیه لاستیک را واریز و توزیع آن بر عهده اداره راه و اداره صنعت و معدن است، افزود: موضوع انبار کردن به هیچ عنوان صحت ندارد چرا که به دلیل نبود خریدار برخی از افراد لاستیک‌های خود را در نرم‌افزار دیوار به فروش می‌رسانند.

وی در ادامه متذکر شد: با توجه به استراژیکی شدن موضوع لاستیک به ویژه کامیون حتی یک فرد در بدترین شرایط نیز نمی‌تواند لاستیک خود را به فروش برساند چرا که برای یک حلقه آن نیز حساسیت وجود داشته و لیست لاستیک‌های ارائه شده به نمایندگی‌ها از طریق اداره راه و حواله صادر شده از سوی این نهاد صورت می‌پذیرد و امکان هیچگونه تخلفی در این بخش وجود نداشته و در صورت وجود نیز تخلف از سوی نمایندگی‌ها امکان‌پذیر نیست و فقط لاستیک خودروهای سواری در اختیار لاستیک فروشان قرار دارد که آن هم 20 هزار تومان زیر قیمت بازار آزاد عرضه می‌شود.

فعلاً مشکل اصلی در عدم صدور حواله برای عرضه لاستیک و انبار شدن اجناس در مغازه‌ها است

به گفته این مسئول فعلاً مشکل اصلی در عدم صدور حواله برای عرضه لاستیک و انبار شدن اجناس در مغازه‌ها است که سبب اعتراض لاستیک فروشان نیز شده است، یادآور شد: در حال حاضر مغازه‌هایی هستند که 100 تا 200 حلقه لاستیک سنگین در مغازه‌هایشان مانده در حالی که حواله‌ای برای تحویل به راننده صادر نمی‌شود این مشکل از سوی لاستیک فروشان نیست.

وی با بیان این‌که از دیگر مشکلات رانندگان، خرید لاستیک‌های مورد نیاز به تعداد بیش از دو حلقه از بازار آزاد به صورت نقدی است، گفت: بیش از این رانندگان لاستیک‌های مورد نیاز خود را به جز دو حلقه که از سوی دولت عرضه می‌شود از بازار آزاد به صورت اقساطی و یا چک خرید می‌کردند در حالی که در بازار فعلی خرید و فروش اقساطی و چکی وجود ندارد و این سبب وارد آمدن فشار مالی بر رانندگان شده است و دلیل این موضوع هم خرید نقدی لاستیک‌فروشان از کارخانجات است.

محمدی در پاسخ به صدای زنجان در مورد اقدام اتحادیه برای برطرف شدن مشکل رانندگانی که بیش از دو حلقه لاستیک نیاز دارند، خاطرنشان کرد: این مشکل برای دو نفر از 100 نفر راننده خودروی سنگین اتفاق می‌افتد که آن‌ها نیز با توزیع دور دوم لاستیک‌ها و در صورت رسیدن کارکرد آن‌ها به حد نصاب برطرف می‌شود چرا که اداره راه به صورت اتوماتیک‌وار این لاستیک‌های مورد نیاز راننده را با نرخ دولتی دریافت می‌کنند.

چرایی عدم صدور حواله لاستیک مشکل سیستمی است

عبدالحسین علی‌اکبری، مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان نیز در پیگیری موضوع چرایی عدم صدور حواله لاستیک از سوی این نهاد عنوان کرد: «عدم صدور حواله به دلیل وجود یک سری مشکلات سیستمی است چرا که پیش از این برای 5 هزار کیلومتر کارکرد لاستیک به خودروها تعلق می‌گرفت در حالی که این کیلومترها در وضعیت فعلی بالا رفته، رانندگانی که پیش از این حواله دریافت کردند با این سیستم جدید قدری مشکل دارند که پیگیر حل این مشکل از سوی ستاد هستیم.»

به گفته این مسئول عدم صدور حواله در حاضر حاضر برای افرادی مشکل‌ساز شده است که پیش از این لاستیک دریافت کرده‌اند و مجدداً متقاضی لاستیک هستند وگرنه برای رانندگانی که بار اول اقدام به دریافت لاستیک کردند هیچ مشکلی وجود ندارد کما این‌که مشکل سیستمی متقاضیان دومین مرحله نیز در حال پیگیری است ولی زمان مشخصی برای حل آن نمی‌توان عنوان کرد.

راهداری مسئول صدور حواله لاستیک به رانندگان نیسان نیست

وی با اشاره به این‌که اداره راهداری بیشتر بر وسائط نقلیه برون شهری از قبیل خاور، تریلی و کامیون دخیل است چرا که رانندگان  نیسان در موارد محدود از اداره راهداری کارت هوشمند دریافت می‌کنند و بخش قابل توجهی از آنان اصلاً کارت هوشمند ندارند  چرا که بیشتر فعالیت‌های آنان به صورت متفرقه و یا درون‌شهری است از همین رو مسئولیت صدور حواله لاستیک این رانندگان بر عهده راهداری نیست.

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان با بیان این‌که تا به امروز نزدیک به 6 هزار و 700 حلقه لاستیک در بین رانندگان توزیع شده است، بیان کرد: لاستیک خاور از طریق انجمن‌های صنفی رانندگان شهرستان‌ها با هماهنگی اداره کل صنعت معدن و تجارت استان در حال توزیع است که تاکنون 45 جفت نوزیع شده و 120 نفر نیز در نوبت برای دریافت حواله این لاستیک‌ها هستند و راهداری در این موضوع ورود نکرده است.

وی در واکنش به مشکلات تأمین لاستیک از سوی رانندگان خودروهای نیسان نیز این‌گونه تشریح کرد: لاستیک‌های مورد نیاز رانندگان خودروهای نیسان از سوی لاستیک‌فروشان توزیع شده و هیچ دخالتی در این بخش از سوی راهداری و یا انجمن صنفی صورت نمی‌گیرد.

برابر 25 درصد نیاز استان لاستیک توزیع شده است

علی اکبری در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر با کمبود لاستیک در بازار مواجهیم یا خیر، خاطرنشان کرد: «بله، به دلیل تقاضای بالا با کمبود لاستیک مواجهیم ولی طبق قول‌هایی که داده شده سهمیه‌ها افزایش می‌یابد و به هر میزان که سهمیه توزیع لاستیک ارائه کنند در بین رانندگان توزیع می‌کنیم»

وی در زمینه میزان کمبود برآورد شده در استان در حوزه لاستیک یادآور شد: با توجه به وجود 7 هزار دستگاه ناوگان تاکنون 6 هزار و 700 جفت لاستیک توزیع شده است و نیاز کنونی حداقل سه تا 4 برابر میزان توزیع شده است و شاید فقط 20 تا 25 درصد نیاز استان لاستیک توزیع شده است.

#بازار لاستیک زنجان، عبدالحسین علی‌اکبری، راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای زنجان، خودروهای سنگین، اتحادیه لاستیک‌فروشان