در حالی که بنا به اظهارات مسئولان امر، ساخت کتابخانه در استان زنجان سرعت بیشتری گرفته است اما به نظر می‌رسد این اقدامات با نیاز جامعه همچنان همخوانی ندارد و شهروندان توسعه این مراکز را مطالبه می‌کنند.

پایگاه خبری صدای زنجان نیوز/ سمیه محرمی: یکی از دغدغه‌هعای دولت‌ها در ادوار مختلف در کشورها موضوع فرهنگ و ترویج آن در جامعه بوده که کتابخوانی نماد اصلی آن است، نمادی که تقویت آن در گرو حمایت و فعالیت دولت است.

از سوی دیگر یکی از اقداماتی که مورد تاکید است توسعه کتابخانه در مناطق کمترتوسعه یافته است، مناطقی که در کنار محرومیت از بسیاری از خدمات به دلیل عدم توجه به عدالت اجتماعی بیش از بسیاری از مناطق دیگر نیاز به این مراکز دارند.

بنا بر نظر کارشناسان کتابخانه‌ها با ارائه خدمات و برنامه‌های آگاهی‌بخش، آموزنده و غنی‌کردن اوقات فراغت به اقشار مختلف جامعه در همه گروه‌های سنی نقش زیادی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارند. به همین دلیل انتظار شهروندان توسعه این مراکز در سطح کشور است.

مهدی رمضانی دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در آخرین سفر خود به زنجان با اشاره به اینکه نزدیک به ۳۰۰ پروژه کتابخوانی در کشور فعال است، اظهار کرد: از این تعداد حدود ۴۰ پروژه بالای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که غیر از کتابخانه‌های مرکزی اغلب پروِژه‌های در حال ساخت، در مناطق محروم واقع شده است.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشوربا بیان اینکه در حال حاضر ۵۰ کتابخانه سیار در کشور فعال است، عنوان کرد: تعداد این کتابخانه‌ها به دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد.

وی با اشاره به اینکه شبکه کتابخانه‌های عمومی در کشور جزو شبکه‌های گسترده در خاورمیانه است، بیان کرد: از این نظر ایران با دارا بودن 3 هزار و ۸۰۰ کتابخانه در سراسر کشور رتبه نخست خاورمیانه را دارد.

رمضانی خاطر نشان کرد: بعد از آن ترکیه با یک هزار و 300 کتابخانه عمومی در رتبه بعدی قرار دارد.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور همچنین بیان کرد: نهاد کتابخانه‌های ایران در آسیا جزو پنج کشور اول و در سطح جهانی نیز جزو ۲۰ کشور نخست دارای ناوگان شبکه کتابخانه‌های عمومی است.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به اینکه با برنامه‌ریزی صورت گرفته کتابخانه‌ها از فضای سنتی خود که مخزن کتابخانه و سالن کتابخانه را شامل می‌شود، به یک مرکز و باشگاه فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است، بیان کرد: تلاش می‌کنیم این مسئله فراگیرتر و گسترده‌تر شود.

**کتابخانه‌ها با نیاز جامعه همخوانی ندارند

توسعه و گسترش کتابخانه‌ها در سطح شهر موضوعی است که خواسته شهروندان نیز هست. زینب در گفت‌و‌گو با صدای زنجان با اشاره به اینکه تنها مرکز فرهنگی که می‌توان در مناطق محروم با کمترین هزینه از آن بهره برد کتابخانه‌های عمومی است، اظهار کرد: گسترش این مراکز به افزایش سرانه مطالعه و فعالیت‌های فرهنگی کمک می‌کند.

این شهروند با بیان اینکه از برنامه‌های جانبی کتابخانه برای فرزند خود استفاده می‌کند، اضافه کرد: این برنامه‌ها با توجه به کم بودن و پراکندگی کتابخانه‌ها در سطح شهر به شدت پر تراکم بوده و تعداد آن با نیاز جامعه همخوانی ندارد.

وی با اشاره به اینکه ساعت برخی از کتابخانه‌های زنجان نیز محدود است و کتابخانه شبانه برای استفاده علاقه‌مندان یا نیست یا از فعالیت آن اطلاعی نداریم، بیان کرد: برخی از کتابخانه‌ها نیز شیفت بعد از ظهر ندارند و زمان استفاده از آنها محدودتر می‌شود.

امیرعلی دیگر شهروند زنجانی است که خود را علاقه‌مند به کتاب و کتابخوانی معرفی می‌کند و می‌گوید دوست دارد کتاب‌های روز و مورد نیاز خود را به سرعت تهیه و مطالعه کند. وی که دانش‌آموز رشته انسانی است با بیان اینکه به دلیل گران بودن توان خرید کتاب را ندارد آرزو دارد روزی فرا برسد که با دسترسی بالا بتواند کتاب‌های خود را در کتابخانه‌ای نزدیک خانه خود تهیه کند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از کتاب‌های کتابخانه‌های استان بسیارقدیمی هستند، اضافه کرد: پیدا کردن کتاب جدید و روز نیز در این مجموعه‌ها بیشار شبیه یک رویا است.

این شهروند با اشاره به اینکه بسیاری از تجهیزات این مراکز کهنه شده است، بیان کرد: هزینه در این مجموعه موجب جذابیت و افزایش تمایل علاقه‌مندان به کتابخانه‌ها می‌شود.

وی همچنین به کم بودن تعداد کتابخانه‌ها در سطح شهر اشاره کرد و افزود: باید شرایطی باشد که مردم و علاقه‌مندان در کوتاهترین زمان به کتابخانه دسترسی پیدا کنند.

**101 کتابخانه در زنجان دایر است

محمد رضاخانی مدیر کل امور کتابخانه‌های استان زنجان در گفت‌و‌گو با صدای زنجان با اشاره به اینکه در حال حاضر 101 باب کتابخانه در زنجان فعالیت دارد، اظهار کرد: از این تعداد 83 کتابخانه نهادی و 18 کتابخانه مشارکتی است.

مدیر کل امور کتابخانه‌های استان زنجان با اشاره به اینکه کتابخانه‌های نهادی مستقیم زیر نظر امور کتابخانه‌ها قرار دارند، بیان کرد: کتابخانه‌های مشارکتی نیز با همکاری با سایر دستگاه‌ها دایرهستند.

وی با اشاره به اینکه در استان زنجان 4 کتابخانه سیار فعالیت می‌کند، اضافه کرد: 36 کتابخانه روستایی و 43 کتابخانه شهری نیز در استان دایر است.

رضاخانی اضافه کرد: کتابخانه‌های محروم به تفکیک 6 کتابخانه در شهرستان ابهر، 8 کتابخانه در خدابنده، 3 کتابخانه در خرم‌دره، 3 کتابخانه در زنجان، 7 کتابخانه در سلطانیه، یک کتابخانه در ماهنشان و طارم و 3 کتابخانه در ایجرود قرار دارد.

وی همچنین به پروژه‌های در دست ساخت اشاره و اظهار کرد: پروژه کتابخانه زیتون در شهر آب‌بر در دست اجرا بوده و همچنین پروژه کتابخانه شهید مدرس خرم‌دره نیز در دست ساخت است.

رضاخانی با اشاره به اینکه کتابخانه مرکزی ابهر نیز به عنوان پروژه در دست احداث متوقف شده است، بیان کرد: این پروژه به دلیل عدم تامین اعتبار جزو پروژه‌های راکد استان است.

مدیر کل امور کتابخانه‌های استان زنجان با اشاره به اینکه پروژه ساخت کتابخانه مرکزی زنجان نیز متوقف شده است، تصریح کرد: تکمیل این پروژه نیازمند یک عزم ملی است و برای خروج این طرح از رکود در تلاش هستیم.

**کتابخانه مرکزی زنجان وضعیت بغرنج دارد

حسین رحمانی‌زاده معاون امور کتابخانه‌های اداره کل‌کتابخانه‌های عمومی استان زنجان نیز در پاسخ به صدای زنجان در زمینه عدم اولویت قرار گرفتن طرح‌های فرهنگی اظهار کرد: قبول داریم که فرهنگ جزو اولویت‌ها نبوده و از جمله علل نیمه کاره باقی ماندن پروژه کتابخانه مرکزی همین موضوع است.

وی با اشاره به اینکه در دوره جدید این نگاه تغییر کرده است به ویژه اینکه نگاه استاندار زنجان به پروژه‌های فرهنگی خوب است، بیان کرد: هم‌اکنون پروژه کتابخانه مرکزی جزو پروژه‌های اولویت‌دار در استان زنجان قرار گرفته است.

معاون امور کتابخانه‌های اداره کل ‌کتابخانه‌های عمومی استان زنجان با اشاره به اینکه پیگیری‌هایی برای فعال شدن پروژه کتابخانه مرکزی زنجان انجام شده و اقداماتی صورت گرفته است، اضافه کرد: ولی گره این پروژه هنوز به صورت کامل باز نشده است.

وی با بیان اینکه کتابخانه مرکزی وضعیت بغرنجی دارد و چندین سال است راکد مانده است، عنوان کرد: کتابخانه مرکزی در اکثر استان‌ها افتتاح شده و یا در حال افتتاح است.

رحمان‌زاده با اشاره به اینکه افتتاح کتابخانه مرکزی یک اتفاق و تحول فرهنگی برای استان محسوب می‌شود، عنوان کرد: این افتتاح در سرانه فرهنگی استان بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

معاون امور کتابخانه‌های اداره کل‌کتابخانه‌های عمومی استان زنجان در پاسخ به سئوالی در مورد استاندارد فعالیت کتابخانه در سطح شهر اظهار کرد: 15 سال قبل چشم سندانداز کتابخانه‌ها ترسیم شد که سند دقیقی نبوده و کنار گذاشته شده است.

وی با اشاره به اینکه سند آمایش سرزمینی کتابخانه‌ها انجام شده است، بیان کرد: براساس این آمایش جمعیت مسکونی شهرها و فاصله دسترسی به کتابخانه‌ها طراحی و ترسیم می‌شود که این آمایش در مراحل پایانی است و پیش‌بینی می‌شود سند خوبی برای بهره‌برداری باشد.

رحمان‌زاده با اشاره به اینکه ما طبق دستورالعمل در روستاهای بالای 2 هزار و 500 نفر جمعیت کتابخانه باید داشته باشیم، گفت: این امر به جز در دو یا سه روستای زنجان محقق شده است که در روستاهای باقی مانده نیز نیازمند تامین فضا هستیم.

معاون امور کتابخانه‌های اداره کل‌کتابخانه‌های عمومی استان زنجان با اشاره به اینکه کتابخانه‌های سیار 10 باب روستا را پوشش می‌دهند، بیان کرد: در روستاهای با جمعیت پایین که فاقد کتابخانه هستند، کتابخانه‌های سیار ارائه خدمات می‌کنند.